[Naki]

Teori e re për trurin tonë






Publikuar: 03.02.2012 - 10:18,Koha ditore


Të folurit e njeriut është i lidhur me pjesë krejt të ndryshme të trurit sesa që kanë menduar shkencëtarët. Pjesa që merret me të folurit është tri centimetra afër qendrës së trurit, një distancë e madhe në brendi të organit kompleks.

Pothuajse të gjitha librat me tekste dhe imazhe të trurit dhe gjithçka që përfshijnë imazhet e kërkuara në ‘google’ për trurin– janë të gabuara, kanë zbuluar shkencëtarët. Gjetjet e fundit tregojnë që kemi më shumë ngjashmëri me majmunët sesa që kemi menduar.

“Qendra e të folurit” në tru mendohej se ishte diçka që na dallonte nga më të afërmit tanë evolutivë, por në fakt është e ngjashme në të dyja rastet. Është zbuluar që origjina e gjuhës së majmunit dhe njeriut do të duhej të riekzaminohej.

“Shkencëtarët prej kohësh kanë thënë se të folurit e njerëzve është unik. Ata kanë thënë se majmunët krijojnë tinguj komunikimi por fakti që ata nuk e kanë të njëjtën gjuhë të elaboruar sikurse që e kemi ne vjen për shkak se ndodhet në qendra të ndryshme procesimi të trurit”, ka thënë Rauschecker.

“Ky zbulim sugjeron që arkitektura dhe procesimi midis dy specieve janë më të ngjashme se që kanë menduar njerëzit”. Shkencëtarët prej kohësh kanë besuar se të folurit e njeriut procesohet në korteksin e pasmë cerebral të trurit, prapa korteksit auditor ku pranohen të gjithë tingujt – në vendin që është i famshëm si ‘zona e Wernicke’ pasi neurologu gjerman e propozoi këtë në vitin 1800 bazuar në studimin e tij për sulmet dhe lëndimet e trurit.

Por tani hulumtimet që kanë analizuar më shumë se 100 imazhe konkludojnë që zona e Wernickes është në lokacion të gabuar. Vendi i ri i identifikuar ndodhet rreth tri centimetra në afërsi të pjesës së përparme të trurit dhe në anën tjetër të korteksit auditor – me milje larg në kuptim të arkitekturës dhe funksionimit të trurit.

Zbulimi, i publikuar “online” këtë javë në “Proceedings of the National Academy of Scienes” (PNAS), nënkupton që “tekstet tani duhet të rishkruhen”, ka thënë Josef Rauscheker, profesor në departamentin e neurologjisë në “Georgetown University Medical Centre” (GUMC). “I kemi hedhur poshtë teoritë e vjetra”, ka thënë Rauscehchker, i cili po ashtu është anëtar i institutit “Georgetown Institute for Cognitive and Computional Sciences”.

“Nëse kërkoni në Google për “organizimin e gjuhës në tru”, me siguri që çdo vizatim ilustrues është i gabuar”, ka thënë autori kryesor, Iain DeWitt, i cili është kandidat për doktoraturë në “Georgetown Interdisciplinary Program in Neuroscience”.

Ky zbulim ka rëndësi, ka thënë Rauschechker, sepse lokacioni i ri i zonës Wernicke sugjeron që origjina e gjuhëve të njerëzve dhe majmunëve është shumë më afër sesa e kemi menduar”.Duke e ditur se zona e Wernickes është në pjesën e përparme të korteksit auditor, mund të ofrohen njohuri klinike për pacientët që vuajnë nga dëmtimi i trurit, siç janë sulmet ose ngecjet në të folur. “Nëse një pacient nuk mund të flasë, ose të kuptojë të folurit, ne tani kemi një ide se ku mund të ketë ndodhur dëmtimi”, ka thënë ai. Rauschecker dhe DeWitt kanë kërkuar në literaturën shkencore për studime dhe kanë investiguar perceptimin e të folurit te qeniet njerëzore duke përdorur metoda të ndryshme të skanimit, madje edhe ato të rezonancës funksionale magnetike për imazhe si dhe tomografinë me emetim të pozitroneve (positron emission tomography – PET). Ata kanë gjetur 115 studime të imazheve trunore për perceptimin e gjuhës në tru, në të cilat në përgjithësi janë përfshirë mbi 1 mijë e 900 kandidatë.