[Bajlozi i Zi]

Nuk ka ndonje popull qe ka fituar liri e pavaresi ose qe është krijuar duke u bazuar ne shkence dhe ne arsye.
Historia nuk njeh ndonje shembull te tille.

Arsyeja edhe shkenca ne jeten e popujve gjithmone kane pasur role dytesore, ndihmese.
Edhe, keshtu do te jete deri ne perjetesi.

Popujt krijohen dhe levizin falë forcave te tjera, qe urdherojne edhe qe zoterojne, por qe s'iu dihet prejardhja. Forca qe jane te pashpjegueshme...

Levizjet popullore, brenda cdo populli, dhe ne te gjitha kohët, e kane vetem një pikesynim, vetem një qellim:

Kërkimin e Zotit.

Kerkimin e Zotit te vet, dhe ta besojne ate Zot te tyre si të vërtete.

Zoti është personifikimi i unifikuar i popullit, simboli i qenies se popullit, prej lindjes e deri ne fund te tij.


S'ka ndodhë kurre qe te gjithe popujt, apo disa popuj ta kenë një Zot të perbashket.

Secili popull e ka Zotin e vet. Të veçante.

Kur Zoti behet i perbashket për shumë popuj, ai Zot vdes. Vdes bashkë me popullin. Vdes edhe besimi në të.


Sa ma i fuqishem qe është populli, aq ma i veçante është Zoti i tij.

Kurre s'ka pasur popull pa fe. Domethene, pa kuptim te se keqes dhe te se mires. (Dallimi dhe kuptimi i se keqes dhe se mires quhet fe!).

Çdo popull e ka kuptimin e vet te veçante per te miren dhe te keqen. Çdo popull e ka te miren dhe te keqen e vet.
Kur e mira dhe e keqja e një populli, behet e njejte me te miren dhe te keqen e popujve te tjere, atehere popujt vdesin. Zhduket ndryshimi ndermjet te mires dhe te keqes.

Arsyeja, mendimi, kurre s'eshte ne gjendje ta përcaktojë të mirën dhe të keqen, e as ta dallojë te miren nga e keqja. Ne menyren ma te turpshme arsyeja vetem i ka perzier te miren me te keqen.

Sa per shkencen?
Shkenca e ka perdhunu dallimin mes te mires dhe te keqes. Me definicione e ka perdhunu kete dallim.