[Bajlozi i Zi]

Nga Ilir Yzeiri


Vdekja tragjike e studenteve të degës gjuhë-letërsi
të Universitetit “A.Xhuvani” më ka goditur rëndë. Ato
ishin studentet e mia. Për një vit resht kam zhvilluar
me atë kurs lëndën e letërsisë shqipe. Çdo të hënë
nisesha nga Tirana me dëshirën më të madhe që të
arrija në orën tetë në sallën e katit të parë për të
zhvilluar mësim me këtë kurs. Kur vdekja vjen me
gjithë pamjen e saj makabre, kur ajo shfaqet me të
gjitha ngjyrat e zeza, kur ajo mbulon gjithë vendin
me renë e saj të hirtë si këtë herë, asnjë fjalë nuk
është e aftë që të ngushëllojë apo të qetësojë
sidomos shpirtin e familjarëve të studenteve të mia.
Por edhe unë, ashtu si shokët e shoqet e tyre, ashtu
si kolegët e mi, ashtu si mijëra shqiptarë të përlotur
anekënd vendit tim, e kam të vështirë të gjej një
fjalë për t’u qetësuar. Studentet e mia kanë vdekur.
Jeta e tyre u këput në mes atëherë kur ato sapo
kishin kaluar të njëzetat. Morën me vete ankthe,
ëndrra, imazhin e një bote të ngarkuar me stres, por
edhe me ëndrra. Tani që po shkruaj këto radhë i sjell
në mend portretet e tyre dhe fjala e parë që më vjen
ndër mend është përunjësia. Studentet e mia ishin të
urta, të përunjura, të përkushtuara, të bukura. Ato e
dinin që do të zinin një vend normal në jetë dhe në
këtë pikë më vjen ndërmend ai dyvargëshi i
Kadaresë për mësueset e fshatit “të urta gjer në
dhimbje/të thjeshta gjer në madhështi”. Kështu ishin
studentet e mia. Tani që ato nuk janë më, tani që
dheu i ftohtë do të mbulojë vështrimet e tyre gjithë
dritë, unë rri e mendoj përsëri për vdekjen dhe me
këtë rast dua të them se vdekja e tyre, vdekja e
studenteve të mia është aq tragjike sa ajo nuk
përmban asnjë ndotje sociale. Dje unë pashë me të
vërtetë një popull të pikëlluar. Pas çdo vdekjeje,
përveç dhimbjes, qëndron zakonisht e fshehur diku
në skutën e errët të nënvetëdijes sonë të mbrapshtë
edhe zilia për të përfituar prej saj, që shfaqet në
formën e projektimit të fajit mbi një kundërshtar të
caktuar. Vdekja tragjike e studenteve të mia është
pa asnjë ndotje të tillë sociale. Ajo është vetëm
tragjike, sepse këputi në mënyrë makabre jetën e
studenteve që prisnin të diplomoheshin e të rifillonin
jetën.
Të dashura studentet e mia, Denisa, Ermira, Aurora,
Lindita, Joana, Elsa, Juliana, Fabiola, Eriola, Eranda,
Dorina! Ne nuk do të takohemi më. Ju e ndërpretë
rrugën dhe Zoti ju mori atëherë kur ju do të duhej të
nisnit jetën. Humbja juaj është e pazëvendësueshme
për të dashurit familjarët tuaj dhe për ne gjithashtu.
Vdekja juaj na kujtoi edhe njëherë se jeta duhet
jetuar me përunjësi, se vdekja dhe jeta janë aq pranë
sa askush nuk e beson. Ju me vdekjen tuaj tragjike
na bëtë më njerëzorë sot, por ju e mbushët me
shumë trishtim këtë vend. Është e paimagjinueshme
se si mund të vdesin në një ditë kaq shumë vajza.
Mirëpo ky është fataliteti i jetës. Dhe unë që kam
jetuar me ju për një vit të tërë nuk e kisha menduar
kurrë se ato vështrimet tuaja, portretet tuaja, do të
shuheshin një ditë dhe do të largoheshin. Unë ua
mbaj mend vështrimin dhe të qeshurën tuaj. Kështu
ju kujtojnë të gjithë. Edhe tani që ju do të ngjiteni në
qiell, unë, por edhe ne të gjithë do t’ju sjellim
ndërmend si engjëj. Do t’ju kujtojmë gjithmonë, por
sidomos do t’ju sjellim ndërmend sidomos sa herë që
do të kujtohemi se jeta dhe vdekja janë aq pranë sa
askush nuk mund ta imagjinojë. As ju të dashurat
studentet e mia.
Lamtumirë!