[loni19]

[color=blue]
Lufta e Uhudit



Ndërkohë që po përgatiteshin për hakmarrje kundër myslimanëve për atë që pësuan në luftën e Bedërit, kurejshët pësuan goditjen tjetër, me humbjen e varganit në Kirde. Ata u tërbuan edhe më keq. Prandaj, nxituan përgatitjet e tyre për të grumbulluar vullnetarë. Mblodhën zezakë dhe caktuan poetë për t’i nxitur njerëzit. Ushtria idhujtare prej tremijë luftëtarësh, u pajis me tremijë deve, dyqind kuaj dhe shtatëqind parzmore. Kishin me vete edhe një numër të konsiderueshëm grash, për të nxitur dhe përhapur shpirtin e trimërisë dhe të entuziazmit. Komandant i përgjithshëm i ushtrisë ishte Ebu Sufjani. Flamurin e mbanin trimat e fisit Benu Abdud Dar. Ushtria u nis me tërë zemërimin dhe mllefin që kishte. Vazhdoi lëvizjen, derisa mbërriti në rrethinat e Medines dhe zuri vend në Kanat, afër maleve Ajnejn dhe Uhud. Ishte ditë e xhuma, më 6 të muajit Sheual, viti i tretë i Hixhretit. Një javë para se të shkonte atje ushtria kurejshe, Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) e mori vesh këtë gjë. Prandaj, ai krijoi njësitë ushtarake, për të parapritur çdo sulm të mundshëm dhe për të mbrojtur Medinen. Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) kishte mendimin që myslimanët të mbroheshin brenda Medines: nëpër rrugë të luftonin burrat, sipër shtëpive, gratë. Këtë mendim e pranoi kryetari i dyfytyrakëve Abdulla ibn Ubeji. Ai synonte të rrinte në shtëpinë e vet e të mos merrte pjesë në luftime dhe të mos akuzohej se kishte ikur nga lufta. Mirëpo, të rinjtë e Medines kishin mendimin që të dilnin jashtë Medines dhe të luftonin kundër idhujtarëve hapur. Ata ishin shumë entuziastë dhe e kërkuan këtë me këmbëngulje. Mendimi i tyre u pranua dhe ushtria myslimane u nda në tre regjimente: regjimenti i parë, i përbërë nga muhaxhirët, flamurin e të cilit e mbante Mus’ab ibn Umejri; regjimenti i dytë, i fisit Eus, flamurin e të cilit e mbante Usejd ibn Hudari; regjimenti i tretë, i fisit Hazrexh, flamurin e të cilit e mbante Habab ibn Mundhiri. Pas namazit të pasdites (iqindisë) ushtria myslimane u drejtua nga mali i Uhudit. Të vegjëlit u ndaluan të merrnin pjesë në luftë; u bë përjashtim vetëm me Rafia ibn Hadixhin, sepse ai ishte mjeshtër në qitjen me shigjetë. Mirëpo, Samura ibn Xhendebi tha: “Unë jam më i fuqishëm se Rafiai. Unë e rrëzoj atë.” Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) i urdhëroi djemtë që të bënin mundje. Samura e rrëzoi Rafianin dhe Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) e lejoi edhe atë të merrte pjesë në luftë. Në Shejhejnë ushtria fali namazin e akshamit (perëndimit) dhe të jacisë (mbrëmjes). Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) qëndroi aty me gjithë ushtrinë. Por caktoi pesëdhjetë burra për të ruajtur kampin. Në fund të natës, para se të dilte drita, ushtria u nis. Namazin e agimit e falën në Shaut. Aty, Abdullah ibn Ubeju me 300 veta që kishte me vete, tradhtoi dhe u kthyen mbrapsht. Për këtë arsye filloi njëfarë tronditjeje dhe luhatjeje në fiset Benu Selme dhe Benu Harithe. Edhe ata qenë gati duke u kthyer, por Allahu ua forcoi besimin dhe ata qëndruan. Në fillim numri i myslimanëve ishte një mijë, por pasi iku Abdullah ibn Ubeji me 300 veta, mbetën 700. I Dërguari i Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) bashkë me ushtrinë myslimane shkuan drejt malit Uhud, nga një rrugë e shkurtër, që e linte armikun në anën e perëndimit. Qëndruan në majën, ku hynte gryka e një përroi, duke i kthyer shpinën luginës së Uhudit. Në këtë mënyrë, armiku mbeti si një perde ndërmjet myslimanëve dhe Medines. Atje Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) organizoi ushtrinë. Ai caktoi 50 burra me harqe që të qëndronin në malin Ajnejn, i cili njihet me emrin Mali i Qitësve. Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) i urdhëroi ata që të mbronin malin dhe t’i mbronin myslimanët nga prapa. U tha në mënyrë të prerë që të mos e linin pozicionin e tyre, derisa të vinte urdhri i tij, edhe po ta fitonin myslimanët betejën edhe po ta humbisnin atë. Komandant i tyre u caktua Abdullah ibn Xbubejr Ensariu. Edhe idhujtarët e moblizuan ushtrinë e tyre dhe dolën në sheshin e betejës. Gratë e tyre i nxisnin burrat, duke hyrë midis rreshtave, duke u rënë dajreve, duke u kënduar heronjve e duke recituar vjersha: Përpara o burra, se do përqafohemi, Do të shtrojmë jastëkët e do të gëzohemi; Nëse ikni mbrapsht, do të ndahemi, Do të ndahemi përgjithmonë e më nuk do të bashkohemi. Për komandantët e ushtrisë gratë thoshin: Luftoni, o trimat e Abdud Darit çdo mysliman, Sepse jeni të mbrojtur nga çdo anë Luftoni e godisni armiqtë pa mëshirë. Dueli dhe beteja Të dyja ushtritë iu arfuan njëra-tjetrës. Doli Talha ibn Ebi Talha Abderiu, flamurtari i idhujtarëve dhe më trimi i kalorësve kurejshë, hipur mbi deve dhe bëri thirrje për duel. I doli përpara Zubejr ibn Auami (Allahu qoftë i kënaqur me të!) dhe u vërsul si luani e hipi mbi devenë e tij. E kapi, e përplasi në tokë dhe e theri me shpatën e vet. I Dërguari i Allahu (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) dhe myslimanët thanë: “Allahu Ekber” (Allahu është më i Madhi). Pastaj shpërtheu beteja. Halid ibn Uelidi, që ishte nga kalorësit e idhujtarëve u mundua tri herë t’i godiste myslimanët nga prapa, por e goditën qitësit që kishte caktuar i Dërguari i Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!). Myslimanët e përforcuan sulmin e tyre kundër flamurtarëve të idhujtarëve, derisa i vranë të gjithë. Ishin njëmbëdhjetë luftëtarë. Flamujt e tyre mbetën për tokë. Myslimanët e fuqizuan, gjithashtu sulmin e tyre edhe në pikat e tjera, derisa i shpartalluan rreshtat e idhujtarëve. Gjatë betejës treguan trimëri të rrallë Ebu Dexhxhaneja dhe Hamzai (Allahu qoftë i kënaqur me ta!). Gjatë këtij sulmi u vra Hamza ibn Abdul Mutalibi (Allahu qoftë i kënaqur me të!), Luani i Allahut dhe Luani i të Dërguarit të Tij (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!). Atë e vrau Uahshi ibn Harbi, i cili ishte skllav abisinas, mjeshtër në goditjen me heshtë. Pronari i tij, Xhubejr ibn Mut'aimi i kishte premtuar se do ta lironte, po të vriste Hamzanë, sepse Hamzai i kishte vrarë xhaxhanë, Tuajme ibn Adjin, një vit më parë, në Bedër. Uahshiu u fsheh prapa një shkëmbi dhe priti të kalonte Hamzai. Ndërkohë, kur Hamzai i preu kokën idhujtarit Suba ibn Arfitas, Uahshiu e goditi befasisht. Heshta e goditi në bark dhe i doli midis këmbëve. Hamzai (Allahu qoftë i kënaqur me të!) ra në tokë e nuk mundi të çohej më derisa vdiq aty . Idhujtarët u kthyen dhe nisën të iknin. Ikën edhe gratë që ishin me ta. Myslimanët i ndoqën pas; morën armë e plaçkë lufte. Në atë çast qitësit, që pati caktuar Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) që të qëndronin roje dhe të mbronin myslimanët nga prapa, bënë gabimin e rëndë. Dyzet veta prej tyre zbritën nga qafa e malit dhe ranë në sheshin e betejës për të marrë plaçkë lufte, edhe pse ata kishin urdhër të prerë nga Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) që të qëndronin me çdo kusht në pozicionet e tyre. Halid ibn Uelidi shfrytëzoi rastin dhe i sulmoi ata dhjetë veta që kishin mbetur në Malin e Qitësve dhe i vrau. Pastaj, i doli rrotull malit derisa u shkoi në shpinë myslimanëve dhe nisi t’i rrethonte ata. Kalorësit e Halidit lëshuan zë dhe idhujtarët e tjerë e kuptuan dhe u kthyen përsëri kundër myslimanëve. Flamurin e tyre e ngriti një nga gratë idhujtare. Ata i mblodhën forcat rreth flamurit për sulm kundër myslimanëve. Kështu, myslimanët u ndodhën midis dy zjarresh. Sulmi i idhujtarëve kundër të Dërguarit të Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) dhe përhapja e lajmit për vrasjen e tij I Dërguari i Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) ishte në prapavijën e myslimanëve. Me të ishin shtatë veta nga ensarët dhe dy nga muhaxhirët. Kur pa kalorësit e Halidit, Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) doli prapa malit dhe i thirri shokët e vet me zërin e tij të lartë: “O robtë e Allahut! Ejani tek unë!” Zërin e tij e dëgjuan idhujtarët, sepse ata, duket qenë më afër tij sesa myslimanët. Kështu, u grumbulluan idhujtarët me nxitim në drejtim të zërit dhe e sulmuan të Dërguarin e Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) me tërbim e u përpoqën ta vrisnin atë, përpara se të arrinin myslimanët. Atëherë, i Dërguari i Allahut tha: “Kush i prapëson idhujtarët, do të ketë Xhenetin, do të jetë shoku im në Xhenet.” Në atë çast, doli një burrë nga ensarët, i prapësoi idhujtarët dhe ra duke luftuar kundër tyre. Pas tij doli një burrë tjetër nga myslimanët, i cili gjithashtu i prapësoi idhujtarët dhe luftoi, derisa u vra. Pastaj një i tretë, i katërti, i pesti, i gjashti, i shtati. Që të gjithë u vranë. Rreth të Dërguarit të Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) mbetën vetëm dy myslimanë: Talha ibn Ubejdulahu dhe Sa’ad ibn Ebu Uekasi. Idhujtarët e përqendruan sulmin kundër të Dërguarit të Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) dhe atë e goditi një gur e ai u rrëzua në njërën ije. Iu thye, gjithashtu një dhëmballë në pjesën e poshtme të nofullës së djathtë dhe iu plagos buza e poshtme. U plagos edhe në kokë e në fytyrë. E goditën me shpatë mbi parzmore, aq sa parzmorja iu fut në trup. E goditën edhe me shpatë në qafë; nga kjo e fundit vuajti një muaj. Meqë kishte veshur dy parzmore, shpata e armikut nuk i arriti në trup. Idhujtarët arritën ta plagosin të Dërguarin e Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) edhe pse dy shokët e tij bënë të pamundurën për ta mbrojtur atë. Sa’ad ibn Uekasi qëlloi me shigjeta kundër idhujtarëve, derisa i mbaruan dhe Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) i tha: “Qëllo, për ty do të flijoja nënën dhe babanë tim.” Edhe Talha ibn Ubejdulahu luftoi i vetëm, sa për të gjithë grupin që u vra më parë, derisa mori 35-39 plagë. Talhai e mbrojti Profetin (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) me dorën e vet, derisa e goditën në gishta dhe dora iu paralizua. Kur e goditën në gishtat e dorës, Talhai tha: “E pësova.” “Sikur të kishe thënë: “Bismilah” (Me emrin e Allahut),- i tha Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!), do të të ngrinin melekët dhe njerëzit do rrinin të të shikonin.” Gjatë asaj ore të vështirë, zbritën melekët Xhebrail dhe Mikail dhe luftuan kundër idhujtarëve. Pastaj erdhën disa myslimanë te Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) dhe e mbrojtën me tërë fuqinë. I Pari qe Ebu Bekër Es Sidik. Më pas, edhe Ebu Ubejde ibn Xherahu. Ebu Bekri (Allahu qoftë i kënaqur me të!) shkoi i pari tek i Dërguari i Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!), por qe Ebu Ubejdja ai, që ia hoqi hallkën e zixhirit të helmetës Profetit (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!)40 duke ia tërhequr me dhëmbë. Atëherë, Ebu Ubejdes i ra një dhëmb. Kur i hoqi edhe rrethin tjetër, Ebu Ubejdes i ra edhe një dhëmb tjetër. Ata shkuan me Profetin (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) tek Talha ibn Ubejdullahu, i cili e shëroi atë. Më pas, tek i Dërguari i Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) erdhën Ebu Dexhaxheja, Mus’ab ibn Umejri, Omer ibn Hatabi, Ali ibn Ebu Talibi dhe të tjerë. U shtua edhe numri i idhujtarëve, të cilët i fuqizuan sulmet e tyre kundër myslimanëve. Por myslimanët treguan heroizëm të rrallë. Disa qëllonin me shigjeta, disa mbronin, disa luftonin dhe disa ruanin Profetin (pa (Standarqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) nga shigjetat. Mus’ab ibn Omejri (Allahu qoftë i kënaqur me të!) mbante flamurin në dorën e djathtë, por idhujtarët e goditën dhe ia prenë atë. E kapi flamurin me dorën e majtë, por edhe atë ia prenë. Pastaj e goditën në gjoks dhe në qafë, derisa ra. Ai, që e vrau ishte Abdullah ibn Kemieh. Duke vrarë Mus’abin, kujtoi se kishte vrarë të Dërguarin e Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!), sepse Mus’abi i ngjante shumë Profetit (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!). Prandaj, ibn Kemie u kthye tek idhujtarët dhe thirri me zë të lartë: “Muhamedi u vra.” Lajmi u përhap me shpejtësi. Me përhapjen e këtij lajmi u pakësuan ca sulmet e idhujtarëve, sepse ata menduan se ia kishin arritur qëllimit dhe e bënë atë që kishin dëshiruar. Qëndrimi i myslimanëve pas këtij rrethimi Kur myslimanët e panë se filluan të rrethoheshin, u shkrehën, u tronditën dhe nuk arrinin dot të kishin një qëndrim të vetëm. Dikush mori nga jugu, derisa arriti në Medine. Dikush tjetër iku në majë të malit Uhud dhe u bashkua me kampin e myslimanëve. Por shumica e myslimanëve mbetën brenda rrethimit. Ata qëndronin në pozicionet e tyre dhe mbronin shokët, që luftonin kundër idhujtarëve agresorë. Megjithatë, radhët myslimane u ngatërruan, sepse nuk mbeti ndër ta ndonjëri që t’i udhëhiqte me njëfarë rregulli. Madje, puna shkoi deri atje, sa të përlesheshin të parët me të pasmit e tyre. Kështu, el Ejmeni vrau babanë e Hudhejfes. Kur myslimanët dëgjuan lajmin e vrasjes së të Dërguarit të Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) disave u fluturoi mendja, u thyen moralisht e u dobësuan aq sa deshën ta braktisin luftën. Por pati myslimanë të tjerë, që thanë: “Luftoni o vëllezër myslimanë dhe vdisni në rrugën islame, ashtu siç ka vdekur i Dërguari i Allahut.” Ndërkohë, kur myslimanët ishin shumë të hidhëruar e të dobësuar, Ka’ab ibn Maliku (Allahu qoftë i kënaqur me të!), shikoi befasisht të Dërguarin e Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) që po vinte tek ata. E njohu nga sytë e tij, sepse fytyra ishte mbuluar me helmetën e hekurt. Atëherë, Ka’abi thirri me zë të lartë: “O myslimanë! Gëzohuni! Ja ku po vjen i Dërguari i Allahut.” Sapo dëgjuan këtë zë, myslimanët u kthyen tek ai. Rreth të Dërguarit të Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) u mblodhën 30 burra. Atëherë, Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) bashkë me ta, çau rrugën midis idhujtarëve, e shpëtoi ushtrinë e vet të rrethuar dhe e tërhoqi për në grykën e malit. Idhujtarët u përpoqën që ta pengonin atë të tërhiqej, por dështuan plotësisht. Gjatë asaj përpjekjeje u vranë dy veta. Në sajë të kësaj tërheqjeje shpëtuan myslimanët, por pasi e paguan shtrenjtë gabimin e qitësve, të cilët nuk zbatuan urdhrin e të Dërguarit të Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!). Në grykën e malit Uhud Pasi dolën nga rrethimi dhe zunë vend në grykën e malit, myslimanët patën disa fërkime të veçanta e të lehta me idhujtarët. Por idhujtarët nuk guxuan të përparonin për një sulm të përgjithshëm. Ata qëndruan pak në fushën e betejës, masakruan të vrarët, u prenë veshët, hundët dhe organet gjenitale. Disave ua çanë barkun. Hindi, bija e Utbes, i çau Hamzait barkun, i shkuli mëlçinë dhe filloi ta hante. Por meqë nuk mundi ta përtypte, e pështyu. I mori atij gjithashtu veshët dhe hundën dhe i vari si gjerdanë. Ubej ibn Halef shkoi duke u mburrur në grykën e malit, për të vrarë Profetin (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!). Kur u afrua, Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) e goditi me heshtë në kockën e supit, në një hapësirë midis parzmores dhe helmetës së tij. Ai u rrotullua me kalin e tij disa herë. Pastaj u kthye te kurejshët duke pëllitur si dem. Kur arritën në Serif, afër Mekës, ai vdiq nga plaga. Më pas erdhën disa idhujtarë të tjerë, të cilët i udhëhiqnin Ebu Sufjani dhe Halid ibn Uelidi dhe u ngjitën në një anë të malit. Por Omer ibn Hatabi, bashkë me një grup muhaxhirësh luftuan kundër tyre dhe i zbritën nga mali. Ka të dhëna që tregojnë se Sa’ad ibn Ebi Uekasi (Allahu qoftë i kënaqur me të!) vrau tre idhujtarë. Numri i idhujtarëve të vrarë arriti 22 veta. (Thuhet edhe se ishte 37). Ndërsa, nga myslimanët u vranë 70 veta: 41 nga fisi Hazrexh, 24 nga fisi Eus, 4 veta nga muhaxhirët dhe 1 nga jehudinjtë41. Pas përpjekjes së fundit që bënë Ebu Sufjani dhe Halid ibn Uelidi, idhujtarët nisën të përgatiteshin për t’u kthyer në Mekë. I Dërguari i Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) arriti në grykën e malit. Pasi u qetësua aty, i vajti Aliu (Allahu qoftë i kënaqur me të!) me ca ujë të malit Uhud që të pinte, por i Dërguari i Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) nuhati që uji kishte njëfarë ere dhe nuk piu, por vetëm lau fytyrën dhe hodhi pak në kokë. Mirëpo, filloi t’i rridhte gjak pa pushim nga plaga që kishte në kokë. Atëherë, Fatimja (Allahu qoftë i kënaqur me të!) dogji një copë rrogoz dhe hirin e saj ia vuri sipër plagës dhe kështu u ndalua gjaku. Pastaj, erdhi Muhamed ibn Meslemeja (Allahu qoftë i kënaqur me të!) me ca ujë të mirë dhe Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) piu dhe iu lut Zotit që t’i bënte mirësi atij. Ai e fali namazin e drekës (ylenë) ulur. Edhe myslimanët e falën ulur. Më pas erdhën gratë e muhaxhirëve dhe të ensarëve, ndër to: Aishja, Umu Ejmeni, Umu Sulejmi dhe Umu Seliti, të cilat mbushnin ujë dhe u jepnin të plagosurve (Allahu qoftë i kënaqur me të gjitha ato!). Dialog dhe vendim Pasi u përgatitën idhujtarët plotësisht për t’u kthyer, doli Ebu Sufjani në malin e Uhudit dhe thirri me zë: “A është mes jush Muhamedi?” Myslimanët nuk iu përgjigjën. Ai pyeti përsëri: “A është mes jush biri i Ebu Kahafes (Ebu Bekri)?” Ata nuk iu përgjigjën. Ebu Sufjani thirri përsëri: “A është mes jush Omer ibn Hatabi?” Myslimanët nuk iu përgjigjën, sepse Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) nuk i lejoi të përgjigjeshin. Atëherë, Ebu Sufjani thirri me zë: “Këta që përmenda paskan vdekur.” Atëherë, Omeri (Allahu qoftë i kënaqur me të!) nuk e përmbajti dot veten, por u çua dhe tha: “O armik i Allahut! Të gjithë ata që përmende ti, janë gjallë. Allahu la të gjallë ata, prej të cilëve ti do të pikëllohesh.” Pastaj, Ebu Sufjani tha: “Disa nga të vrarët tuaj u masakruan e unë nuk e urdhërova këtë, prandaj nuk më pikëllon.” Pastaj shtoi: “Lartësohu, o Hebel!” Atëherë, Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) u mësoi që t’i përgjigjen atij kështu: “Allahu është më i Lartësuar dhe më i Madhëruar.” “Ne kemi Uzanë,- foli Ebu Sufjani, ndërsa ju nuk e keni atë.” Profeti i mësoi ata kështu: “Allahu na ndihmon neve, ndërsa ju askush.” Ebu Sufjani: “Sot qe dita jonë, në Bedër dita juaj dhe lufta vazhdon.” Omeri (Allahu qoftë i kënaqur me të!) ia ktheu: “Nuk jemi në barazim. Të vrarët tanë janë në Xhenet, ndërsa të vrarët tuaj në Zjarr.” Ebu Sufjani: “Kështu thoni ju. Vërtet?! Atëherë ne qenkemi të humbur e të dështuar.42 Por më thuaj, për Zotin, o Omer, a e kemi vrarë Muhamedin.” Omeri (Allahu qoftë i kënaqur me të!) i tha: “Jo, tani ai po dëgjon fjalët e tua.” Ebu Sufjani: “Ti je më i çiltër dhe më mirëbërës për mua sesa ibn Kemia.” Pastaj Ebu Sufjani e ngriti zërin dhe tha: “Vitin që vjen le të takohemi në Bedër.” Atëherë i Dërguari i Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) urdhëroi një nga sahabët që t’i thoshte Ebu Sufjanit: “Po, le të jetë ky një premtim midis nesh dhe teje.” Idhujtarët kthehen në Mekë, kurse myslimanët në Uhud fillojnë të kërkojnë të plagosurit dhe të varrosin dëshmorët Ebu Sufjani u kthye tek ushtria e vet dhe u nisën. Ai kishte hipur në deve dhe kalin e mbante anash. Kjo tregonte që ata synonin të ktheheshin në Mekë. Qe mirësi nga Allahu që myslimanëve nuk u doli asnjëri nga idhujtarët që t’i ndalonin gjatë rrugës për në Medine. Allahu i drejtoi idhujtarët për në Mekë. Vërtet, Allahu ndërhyn mes njeriut dhe zemrës së tij. 42) Ebu Sufjani përpiqet të vërë në lojë shokët e Profetit (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbin të!). (shënim i përkthyesit) Myslimanët zbritën në fushën e betejës. Ata kërkonin të plagosurit dhe të vrarët. Disa çuan dëshmorë deri në Medine, por i Dërguari i Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) urdhëroi që t’i kthenin ata përsëri te vendi, ku ishin vrarë. Ata u varrosën atje, me rrobat e tyre, pa i larë dhe pa ua falur namazin e Xhenazes. Madje, janë futur edhe tre veta në një varr. Ka rastisur edhe që dy dëshmorë i kanë mbështjellë me një rrobë, por midis tyre kanë vënë ca bar, ndërsa në varr kanë vënë më parë atë njeri, që dinte më shumë Kuran përmendsh, sepse Kurani do të jetë dëshmues për ta në Ditën e Gjykimit. Ndërkohë, gjetën tabutin e Hadhal ibn Ebu Amirit, diku në një cep, i cili pikonte ujë dhe Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) tha: “Me siguri, Atë po e lajnë melekët.” Ngjarja e Hadhalit është kjo: “Hadhali, sapo ishte martuar. Një herë, kur ishte me gruan e vet, dëgjoi thirrësin që i ftonte njerëzit për luftë. E la të shoqen menjëherë dhe shkoi në sheshin e betejës. Aty luftoi kundër idhujtarëve, derisa u vra. Por ishte i palarë, se kishte fjetur me gruan e s’pati kohë të lahej. Prandaj, pas vdekjes së tij, e lanë melekët. Dhe ai u quajt “I Lari nga Melekët”. Qefini i Hamzait qe një pelerinë. Kur i mbulonin kokën, i dilnin këmbët jashtë; kur i mbulonin këmbët, i dukej koka. Prandaj mbi këmbët i vunë ca bar dhe me atë pelerinë e varrosën. Po kështu vepruan edhe me Mus’ab ibn Umejrin. Kthimi në Medine Pasi i Dërguari i Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) dhe myslimanët mbaruan punë me varrimin e dëshmorëve dhe lutjet për ta, u kthyen përsëri në Medine. Gratë, që u ishin vrarë të afërmit e tyre dolën në rrugë dhe takuan të Dërguarin e Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!). Ai i ngushëlloi dhe iu lut Allahut për ta. Erdhi edhe një grua nga fisi Benu Dinar, së cilës i ishin vrarë burri, vëllai dhe babai i saj. Kur i treguan për njerëzit e vrarë, ajo pyeti si ishte i Dërguari i Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!). Ata i thanë: “Mirë është, lavdëruar qoftë Allahu!” “Ma tregoni që ta shikoj”,- iu drejtua ajo. Kur e pa Profetin (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) tha: “Po të jesh ti mirë, çdo fatkeqësi është e vogël për mua.” Myslimanët qëndruan në gjendje shtetrrethimi. Ata ruanin Medinen dhe të Dërguarin e Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!). Ishin të dërrmuar nga plagët, nga lodhja, nga hidhërimi dhe nga dhembja që kishin. Megjithatë, Profeti (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) e pa të domosdoshme që të ndiqeshin lëvizjet e armikut, që po të përpiqej t’i kthehej Medines, t’i dilnin përpara dhe ta asgjësonin. Lufta e Hamraul Esedit Ditën e nesërme, në mëngjes, u bë thirrje ndër myslimanët që t’i dilnin përpara armikut. Por nuk duhet të dilte askush, përveç atyre që kishin marrë pjesë në Uhud. Myslimanët kësaj thirrjeje iu përgjigjën të gjithë. U nisën. Vazhduan marshimin deri në Hamraul Esed, rreth trembëdhjetë kilometra larg Medines dhe atje vendosën çadrat. Idhujtarët erdhën deri në Reuha, 58 kilometra larg Medines. Ata bënin plane e këshilloheshin me njëri-tjetrin që t’i vërsuleshin Medines. Por mjeroheshin, gjithashtu që u doli nga dora rasti i volitshëm në Luftën e Uhudit, për t’i asgjësuar myslimanët. Në Hamraul Esed shkoi Ma’bid ibn Ebu Ma’bid Huzaiu, i cili ishte dashamirës i të Dërguarit të Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!). Ai e ngushëlloi Profetin (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) për atë, që pësoi në Uhud. I Dërguari i Allahut (paqja e Allahut dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) e porositi atë që të shkonte tek Ebu Sufjani dhe t’i thoshte se myslimanët ishin të fuqishëm. Ebu Ma’bidi shkoi dhe i takoi idhujtarët në Reuha, ku qenë tubuar për të mësyrë Medinen. “Mos shkoni andej,- u tha, se do të humbisni me myslimanët, sepse Muhamedi ka dalë me një ushtri aq të madhe, sa që kurrë ndonjëherë nuk e kam parë. Ata janë të egërsuar tmerrësisht kundër jush. Prandaj, unë mendoj që të mos niseni për në Medine, derisa pararoja e tyre të dalë përpara këtyre kodrave.” Kur idhujtarët dëgjuan këto fjalë, u thyen moralisht dhe u kthyen. Ebu Sufjani u mjaftua me një luftë psikologjike. Ai caktoi njerëz që t’u thonin myslimanëve: “(Idhujtarët) kanë grumbulluar forca të mëdha ndaj jush, prandaj kijini frikë ata.” Këto fjalë të rreme Ebu Sufjani i përhapi, që myslimanët të mos e ndiqnin më tej. Kështu, ai u nis me nxitim për në Mekë. Myslimanëve nuk u bëri fare përshtypje ky kërcënim. Madje, përkundrazi atyre iu shtua besimi në Allahun dhe thanë: “Ne na mjafton Allahu. Sa Mbrojtës i mirë është Ai!” Myslimanët qëndruan në Hamratul Esed deri ditën e mërkurë. Pastaj u kthyen për në Medine. Për këtë Allahu ka thënë: “Dhe ata (myslimanët) u kthyen (për në Medine), pa i gjetur asnjë e keqe dhe fituan begati e mirësi të mëdha nga Allahu, madje arritën edhe kënaqësinë e Tij. Allahu është Dhurues i Madh.” (3:174) [color]