[Reana]

Aktiviteti ekonomik në Kosovë është ulur ndjeshëm, ndërkohë që shpenzimet e këtij vendi po përballohen me nivelin e ulët të ndihmës nga vendet donatore perëndimore. Sipas “Zërit të Amerikës”, ndërsa një vit më parë rritja e prodhimit të brendshëm ishte 3.5%, në vitin 2005 regjistrohet një rënie në ekonominë e Kosovës. Në preventivin e fundit, Fondi Monetar Ndërkombëtar thotë se ekonomia e Kosovës, do të jetë në të njëjtin nivel, dhe ndoshta do të ulet me 0.5%. Analistët thonë se kjo rënie vjen në një moment të vështirë, kur komuniteti ndërkombëtar po përpiqet ta çojë Kosovën, drejt një zgjidhjeje për statusin e saj të paqartë. Pikërisht, për shkak të papërcaktueshmërisë së statusit të saj që prej 6 vitesh, qeveria lokale e Kosovës, nuk është e aftë që të rrisë paratë në tregjet ndërkombëtare të parave, ose të marrë hua nga FMN-ja. Përfaqësuesi i lokal i FMN-së, Marc Auboin, thotë se FMN po bën gjithçka për t’u siguruar që Kosovës të mos i mbarojnë paratë. “Ajo që po përpiqemi të bëjmë, është që me paratë e mbetura në bankë, t’i ndihmojmë ata të kalojnë 2005 dhe 2006, në mënyrë që të paktën, situata makro-ekonomike, të mos varet nga përcaktimi i statusit”,- tha ai. OKB, pret që të nisë negociatat për statusin final në fund të këtij viti. Tepricat e buxhetit gjatë dhjetëvjeçarit të kaluar, kanë krijuar një shifër prej 300 milionë eurosh në Kosovë. Por, buxheti i qeverisë tashmë është në defiçit dhe gjysma e tepricave tashmë janë harxhuar. Kosova përdor euron si monedhën qarkulluese. FMN po i kërkon qeverisë të shkurtojë shpenzimet në mënyrë që defiçiti i qeverisë të eliminohet. Kosova gjithnjë ka qenë pjesa më e varfër e ish-Jugosllavisë. Pati një zhvillim të shpejtë ekomik, kur ndihma e donatorëve vërshoi në Kosovë në fillim të kësaj dekade. Por këto donacione janë përgjysmuar tashmë. Pikërisht reduktimi i ndihmës ka shtuar papunësinë. “Papunësia është rreth 30% dhe vazhdon të rritet në këto momente, për shkak të ecjes në vend numëro të ekonomisë. Po kështu, papunësia rritet, pasi këtu është popullsia më e re e Evropës, dhe masa të mëdha njerëzish i shtohen forcës së punës çdo vit. Kështu, këtë vit, ekonomia nuk do të jetë e aftë të thitë gjithë këta njerëz që po shtohen”, thotë zoti Auboin. Disa ekonomistë të sektorit privat thonë se, niveli i papunësisë është gati 50%. Disa ekspertë thonë se kriza e mbarimit të parave në Kosovë, mund të shmanget nga donatorët perëndimorë, të cilët duhet të shpejtojnë me një ndihmë emergjente.
E. Kushova
Shekulli