Anėtarėsuar: 29-09-03
Postime: 2,277
|
Tė shkojmė tani sipas Hadithit qe po ke aq shum deshir me lanė Kuranin e me ja mbajt krahun Hadithit.
Nė njė hadith qė e transmeton Ebu Seid el-Hudriu, qė pėrfshihet nė Sahihun e Muslimit thot : Mos shkruani nga unė asgjė pėrveē Kuranit. Kush ka shkruar nga unė diēka pėrveq Kuranit, le ta fshijė atė. Transmetoni nga unė (gojarisht), sepse pėr kėtė nuk ka gjynah. Dhe kush mė shpif mua duke mė bėrė gėnjeshtarė (kush thotė diēka kinse unė e kam thėnė), ai do ta gjejė vendin e vet nė Xhehennem
Komentimi i ketij hadithi; me kėtė Hadhith Profeti ka pasė pėr qėllim tė tregojė se Kurani ėshtė Fjala e All-llahut xh.sh. dhe pėr nga fuqia qė ka, asgjė nuk mund tė krahasohet me tė, prandaj as fjalėt e tij.
Ne jemi deshmitar tė perditshėm tė ngjarjeve ne ketė botė, zakonisht mbrėmjeve ulem pran aparatit televiziv (ata qe nuk e kan te ndaluar) dhe shiqojmė nė mes tjerash lajmet vendore e botėrore, del njė lexues/e i/e lajmeve, por gjithmon me njė letėr perpara qysh ja kan shkruar redaktoret, pra edhe Profeti Muhamed ka qen vetėm njė lexues i lajmeve tė cilat ja ka shpall Zoti (kryeredaktori) nėpermjet redaktorit, por edhe e ka ngarkuar qe tė komentoj ato lajme, pra tė jap spjegime tė hollsishme nė lidhje me ato qka janė shpallur ne Kuran, per ata qe nuk i kan kuptuar dhe kurrsesi nuk i ka dhėnė ingerenca qe tė jep lajme si don vet, gjė tė cilėn kurr nuk e ka bėrė Muhamedi.
Nė njė hadith tjeter Muhammedi a.s. nė bisedė me Muadh ibn Xhebelin, me rastin e emėrimit tė tij pėr kadi - guvernator nė Jemen. Me kėtė rast Pejgamberi i All-llahut e ka pyetur Muadh ibn Xhebelin:
- Nė bazė tė ēkafit do tė gjykosh?
- Nė bazė tė Librit tė All-llahut! - u pėrgjigj Muadhi.
- E nėse aty nuk e gjenė?- pyeti sėrish Muhammedi a.s.
- Nė bazė tė Sunnetit tė Pejgamberit tė All-llahut! - tha Muadhi.
- E nėse as aty nuk e gjenė! - pyeti Pejgamberi a.s.
- Atėherė do tė pėrpiqem ta formoj gjykimin (mendimin) tim personal - tha Muadhi
Nė mesin e dijetarve dhe besimtarve mė tė shquar te tė gjitha kohrave patjeter se vend kyē zėn Ebu Hanife, ku nė literatur tė shumtė nė tė cilen kemi ēasje, mednimin e tij e konsiderojnė si njė nder mendimet mė tė mprehta, mė te sakta e mė tė drejta por edhe mė te besueshme si mendim juridik superior nė krahasim me juristet e atėhershėm. Interpretimin e vet per tė drjetėn ai kurr nuk e ka konsideruar fjalė tė fundit tė shkencės, e as dogmė.
Tani ndoshta dikush mendon se do ia mbaj krahun ketij dijetari, por jo do tė shofim mė poshtė.
Ebu Hanife thotė: Njohuria jonė ėshtė vetėm njė mendim; kjo ėshtė mė e mira qė kemi mundur tė arrijmė: kush ėshtė nė gjendje te arrij deri tė ndonjė mendim apo perfundim tjeter, ka te drejtė ne mendimin e tij, sikur qė edhe ne kemi tė drejtė nė mendimin tonė. burimi; Ebu Zehre, Muhammed, Ebu Hanife - hajatuhu ve asruhu, arauhu ve fikhuhu, 1976. (Kajro)
Hadithi refuzohet nėse ėshtė nė kundėrshtim me shkronjėn e Kuranit (edh-dhahiru), ose me kuptimin e pėrgjithshėm tė njė fjale tė tij (umūmu-l-Kuran). Kėtė Ebu Hanife e konfirmon me fjalėt e Muhammedit a.s. se: Hadithi duhet domosdo tė pajtohet me Kuranin, e nėse e kundėrshton Kuranin, ai nuk ėshtė prej meje.
Ebu Hanife njėherė e vėrejti Ebu Jusufin duke shkruar ēdo gjė qė e thoshte ky, dhe i tha: Ndalu!... Unė sot kam njė mendim, e nesėr mund tė kem mendim tjetėr. Ajo qė do ta mendoj nesėr mund tė dallohet nga ajo pasnesėr. (sepse e ka thėne njeriu e jo Zoti)
Hadithi pėr shkak tė kompilimit tė vonshėm (200 vjet pas vdekjes se Muhamedit), shpesh ėshtė objekt i diskutimeve tė mėdha kontraverse qė edhe sot e kėsaj dite vazhdojnė me vrull herė mė tė madh e herė mė tė vogėl. Problemi pra, nuk ėshtė nė vetė esencėn e Hadithit, por nė besnikėrinė, autenticitetin e tij (Hadithit).
Armiqėsitė, mospajtimet, karrierizmi, ferkimet e shumta ideologjike partiake etj nė rend tė parė nė mes tė Aliut (Fatimes) dhe Ebu Bekrit, Aliut e Osmanit, Aliut e Muaviut, pastaj Abdull-llah ibn Zubejrit dhe Abdulmelikut, ndėrmjet Emevitėve dhe Abasitėve e kėshtu me radhė, ne pergjithėsi edhe dita e sotme e kan lėnė me njė zbehtėsi tė madhe ddhe klimen e pershtatshme pėr paraqitjen e haditheve tė apokrifizuara.
Ibnul-Kajjimi regjistron ndodhi tė shumta te ferkimeve tė dijetarve islam. Njė prej atyre ėshtė edhe rasti kur Aliu dhe Zejdi e gjykuan njė rast, e nė ndėrkohė Umeri u pyet nga njė njeri, se a kanė gjykuar drejt ata?, kurse Umeri u pėrgjigj: Sikur tė kisha qenė gjyqtar, unė do tė gjykoja ndryshe.
Nė shtrembėrimin e Hadithit ka ndikuar edhe rivaliteti ndėrmjet disa popujve, si arabėt - joarabėt, tė bardhėt - tė zitė, tė cilėt i theksonin pėrparėsitė e veta (nacionale, etnike, fisnore e territoriale) dhe ato i konfirmonin me hadithe tė trilluara.
Motive dhe rast jo mė tė vogėl kanė ofruar edhe kundėrshtimet ndėrmjet apologjetėve dhe juristėve islamė, filozofėve e mendimtarėve tė tjerė. Disa ithtarė nga kėta, prej fushės intelektuale e shkencore kaluan nė perfiditet, kėshtu qė kanė trilluar Hadithe qė ti pėrforcojnė pikėpamjet e tyre.
Kėsaj situate tė ndėrlikuar i ndihmuan edhe disa njerėz, qė nga motivet fisnike trilluan hadithe (tergib ve terhib), si pėr shembull, kanė theksuar vlerėn e njė kaptine ose ajeti tė Kuranit nė krahasim me tjetrin, duke e cekur aty edhe numrin e sevapeve tė fituara e tė tjera. Kėtė e kanė bėrė mė sė shumti me qėllim qė ti nxisin njerėzit nė kryerjen e disa veprave tė caktuara apo nė abstenimin nga disa tė tjera.
Tani tė terhjekim njė paralele aty ku e potencova mė lartė pėr Ebu Hanifen.
El-Buhariu, nė veprėn e vet Et-Tarih-ul-evsat pohon se Ebu Hanifeja e ka shkatėrruar fenė pjesė-pjesė, dhe nuk i ka pranuar transmetimet e tij.
Pra ai qe shkatrron fenė qka e pret?
Kater shkollat juridike islame; hanefite, malikite, shafiite e hanbelite (dhahirite - hanbelite) qfar luftash zhvillojnė ne mes vete duke kryer masakra!
Nė shekullin V-VI H./11-12, mosmarrėveshjet midis hanbelitėve dhe shafiitėve kanė kulmuar me luftėra tė pėrgjakshme rrugėve tė Bagdadit, kurse hanefitėt i kanė masakruar shafiitėt nė Isfahan.
!!!!
Shtrohet pyetja pse?
Vehabistet nė vitin 1803 pushtuan Meken e ne vitin 1804 Medinen duke shkatrruar e duke bėrė krime e masakra ndaj vellezėrve musliman me pretekst se gjoja paskan devijuar nga rruga e drejtė, sikur tė luftonin me shkie e ma zi!
Sot marrėdhėniet ndėrmjet shkollave juridike dhe tarikateve apo shkollave filozofike-dogmatike janė mė tė qeta, me mospajtime e pezmatime tė theksuara, duke synuar ne formime tė rrymave tė reja.
Njerzit kan mbet tė hutuar nuk dijnė kujt ti besojnė, cili e thot tė verteten, kush ka devijuar, kur jemi deshmitar te kundershtimeve te theksuara jo vetėm tani por prej lindjes se besimit Islam.
Tani nese analizojmė keto dy Hadithe qe sa po sillen si argumentet mė tė forta se gjoja muzika qenka e ndaluar dhe haram!
.................................................. .................................................. .................................
hadithin sahi (tė vėrtetė), ku Pejgameri alejhi selam, tė cilin e transmeton Ebu Mailk El-esh'ariu (Allahu qoftė i kėnaqur me atė) se Pejgamberi alejhi selam ka thėnė: "Do tė vijė njė popull qė do ta lejojnė amoralitetin, mendafshin, verėn, defet (el-meazif-muzika)". (Hadith i saktė, transemeton Buhariu).
Ē'do tė thotė "el-meazif"?
Ka thėnė El-Xhevheriu, e ky ėshtė kreu i gjuhės: "el-meazif" ėshtė kėnga dhe veglat (Muzikore) argetuese. "El-meazif" i thuhet ēdo kėngė dhe ēdo loje argetuese. Ndėrsa "do ta lejojnė" do tė thotė: do ta veprojnė sikur tė ishte e lejuar, pėrkunder asaj qė ėshtė e ndaluar. Pra, ata i lejojnė defet dhe ndegjimin e kėngėve dhe tė muzikės edhe pse ajo ėshtė e ndaluar.
.................................................. .................................................. ..................................
Lejohet vetėm defi (daireja) qė t'a pėrdorin vetėm gratė nė festa apo gezime, gje e cila argumentohet me dy hadithe tė sakta se Ebu Bekri (Allahu qoftė i kėnaqur me atė) shkoi tek Pejgamberi a.s., e Pejgamberi a.s. ishte nė shtepi te Aishes (Allahu qoftė i kėnaqur me atė) dhe aty gjeti dy vajza te reja qe luajshin me def para Aishes (Allahu qoftė i kėnaqur me atė). Ebu bekri (Allahu qoftė i kėnaqur me atė) i qortoi vajzat dhe iu tha: "Fyejt e shejtanit tek Pejgamberi a.s.?!! Pejgamberi a.s. tha: "O Ebu beker, leri se kėto ditė janė ditė feste". (Hadith i saktė, i nxjerrur nga Buhari dhe muslimi).
.................................................. .................................................. .....................................
Tani unė kisha per tė thėnė OK si po shkruan Hadith i saktė qenka por komentimi nuk ėshtė i saktė.
A dijti Muhamedi me ndalu ngrėnjen e mishit tė egersirave mishngrėnese, pra dul e tha ndalohen edhe pse nuk ėshtė e dnaluar me Kuran.
Pastaj a nuk e ndaloi Muhamedi ngrenjen e Gomarit
A nuk dul Muhamedi me flori ne njė dorė e me mendafsh ne tjetren dhe tha keto jan te ndaluara per mashkuj e jo per femra.
A nuk paska dijt Muhamedi tė thot NDALOHEN TĖ GJITHA VEGLAT MUZIKORE, NDALOHET KĖNGA, NDALOHET GJDO LLOJ MUZIKE, po po ka dijt por nuk e ka bėrė ketė prandaj komentimi i ketyre Haditheve mund te jet nė kundershtim me Kuranin, me vet me Hadithin e ne pergjithėsi komentim i dyshimtė.
Po vjen Ebu Bekri e po e meson Muhamedin thua se Ebu Bekrit ju paska shpall kur'ani e jo Muhamdit.
Tani edhe ne Kosov e ne Shqiperi (jan zyrtarizuar), si po shifet kan filluar te formohen institucione fetare paralele!
Zoti i krijoi qka ka ne ketė botė duke perfshi ketu edhe kafshėt, si edhe i ndau gjinitė femrore e mashkullore, por edhe kafshėt i pajisi me njė rend apo disiplinė tė gjitha kafshėt mashkujt pshurren nė kėmbė e femrat ulen kush mė pak e kush me shum, ndėrsa tani del njė dijetar e thot se burrat duhet tė pshurren si femrat, ec e besoj atij dijetari!
Asnjėherė nuk kam per qellim tė hedhi poshtė Hadithin sepse nuk kam aq dije, por krejt ato qe kam shkruar unė e them se nuk ėshtė ndaluar me fjalėn e Zotit as te Muhamedit Muzika e as kėnga por njerzit kan dorė aty, Hadithi ėshtė gjithqka qė Muhammedi ka folur, ka vepruar dhe ka pėlqyer. Me fjalė tė tjera, pėrmes Hadithit shprehet e tėrė jeta dhe veprimtaria e Profetit. Nga kjo shihet qartė se Kurani dhe Hadithi janė burimet themelore tė Isalmit.
Muhammedi, pėrveq qė ėshtė shpjegues i parė i Kuranit, ai ka dhėnė edhe disa zgjidhje qė nuk gjenden nė Kuran, por kėto zgjidhje mund tė kuptohen vetem atėherė kur ėshtė dashur tė shpjegohen ato qėshtje tė pėrgjithshme tė Kuranit. Megjithatė kjo duhet tė kuptohet se Hadithi gjithnjė ėshtė nė lidhshmėri tė ngaushtė dhe tė plotė me Kuranin.
Dilaver
__________________
Aj, qė shkon tuj mjellė e tuj hapė fjalė tė kqija e gergasa herė per njanin herė per tjetrin, me gojė tė kanunit thirret »Argat i keq«.
|