A ishte Freud shkenctar?!
Kritika ndaj Freud ka qenė e gjatė deri nė kohen e fundit ku edhe ka hasur ne ndesh tek disa studius, por nė keto decenjet e fundit ajo ėshtė berė shumė e e fortė dhe e argumentuar mirė, dhe tash ėshtė berė e mundur qė tė kuptohet se a ka qenė Freud shkenctarė apo jo?
Astrologjia ,teoria e Darwinit dhe Psikoanaliza e Freud , janė disa shembuj teorik ku nė fakt nė bazat shkencorė, janė bėrė shumė pyetje pėr te dhe rrethė kėsaj.
Sa pėr teorin e Astrologjis dhe debatet neper universitetet boterore , gjindet njė konsesus se Astrologjia nuk ėshtė njė shkencė.
Teoria e Darwinit ėshtė hulumtuar disa here ne shumė raste ,dhe ne pajtueshmeri me studimet e bėra ėshtė konkluduar se qeshjta natyrore ėshtė njė teori e shkences,por fakti qendron krejt ndryshe me Psikoanalizen dhe me Freud.
Si arsye e kesaj mundet tė jetė se Freud ėshtė ne rangun e njė shkencari tė madhė nė bazė tė punes , debateve dhe hulumtimeve tė zhvilluara deri me sot,dhe njekohsishtė mungesa e Freud dhe e teoris sė tij, kan qenė aq tė ndieshme ne keto decenje te fundit dhe pėr ketė kan terhjekur verejtjen shumė e shumė analistė dhe studius rrethė kesaj mungese.
Kjo kritik e re merrė parasysh shume letra tė cilat u gjinden nė kohen e jetes se Freud dhe tė cilat e preokupuan atė nė atė kohė,por njekohsishtė dhe paralel me kohen , keto letra edhe dhanė dritė tė madhe nė bazat e studimit tė personalitetit tė tij, sepse keto kritika deri me tani kan qenė shumė e me shumė te avancuara ne menyren filozofiko-shencore dhe atė sistematike, e pas kesaj njeriu mundet lirishtė tė kuptoj se sa ėshtė rritur teoria e tij dhe se sa kerkohet njė hulumtim rrethė personalitetit te Freud nė kohen e sotme.
Pėr Freud , ishte e pamundur qė perkohėsishtė tė parashef disa instikte dhe mendime tė disa pėrsonave gjė tė cilat me vonė i gjejmė edhe ne letrat private te Freud-it ku keto letra u publikuan pas vdekjes sė tij , dhe keto letra private te tij e ngrisin Feudin edhe me shumė nė rrugen e njė shkenctari.
Nė ketė vazhdim behet edhe njė llojė parashikimi mbi atė se si Freud ishte kuptuar nga teorit shkencore dhe nga ata njerez tė cilet identifikonin vetveten ne atė se , cka ėshtė dhe duhet tė jetė shkenca , ose qe mundet edhe tė quhet racionale-empirike ne bazė tė parashikimeve shkencore,sepse vetė Freud duke llogaritur nė ketė ai e pershkroj Psikoanalizen si njė shkencė empirike, e ndertuar ne bazė tė parashtrimeve por edhe te studimeve klinike.
Nga kjo del se teorit e Freud janė tė verteta dhe shkencore , dhe me pas , keto teori mundohen tė gjejnė poena filozofik se si dhe sa Psikoanaliza i takon njė shkence te veqantė nė jeten tonė.
Qė te mos keqkuptohemi ,duhet patjeter te thuhet se ky shkrim e trajton Psikoanalizen si nje teori e cila ka per qellim qė ti jep njė pershkrim dhe vlerė shkencore,sepse njė teori mundet gjithashtu ta ketė njė vlerė instrumentale ,pa marrė parasysh se sa ajo ėshtė e pershkruar nė realitet.
Qė Psikoanaliza kishte njė vlerė instrumentale duke e trajtuar jeten dhe rendesin e faktorit njeri si njė studim qė nga vegjelia bie ne pajtim me atė se vlera e saj , dhe fryti i saj bėri kthesa tė mėdha pėr individin dhe rolin e seksualitetit pėr njeriun, vleren , nevojen dhe rendesin,dhe nė ketė faktė Freud e analizoj atė nė menyren e hollsishme dhe e rriti nje interesim tė madhė ne fushen e teraps klinike , nė praktikė dhe nė fushen jetsore , dhe ketu nė ketė drejtim nuk ka asnjė hamendje ose dyshimi rrethė asaj se Freud nuk mundet tė jetė shkenctar, por do tė futemi me shumė ne ketė analizė nė postimin e tjeter.
Vazhdon.....
__________________
Njerzitė fisnikė , me ligjeraten e tyre , fitojnė mė shumė armiq, sesa njerzit e ligj me veprimet e tyre tė liga.
Zhan Pol
|