Paskal Milo, Shqiperia dhe Jugosllavia, 1918-1927. Tiranė 1992.`
[b]
Me 17 korrikut 1921, nėn pėrkrahje tė jugosllavėve dhe njė pjesė tė klerit katolik
u shpall e ashtuquajtura «Republikė e Mirditės. Qeveria e I. Vrionit,nė fillim, i dha pėrparėsi luftės diplomatike, veēanėrisht nė Lidhjen e Kombeve. Asaj i duhej tė pėrballonte veprimtarinė antiko-mbėtare tė Marka Gionit edhe nė aspektin ndėrkombėtar Qeveria e «Republikės sė Mirditės kishte kėrkuar njohje ndėrkombėtare, duke pretenduar se ishte niė qevari e ligishme qė gėzonte pėrkrahjen e popullit dhe kishte dėrguar edhe pėrfaaėsuesit e saj nė Lidhjen e Kombeve. Tė mbėshtetur nga Beogradi dhe propaganda e tii. pėr-faqėsuesit e Marka Gjonit u pėrpoqėn tė shfrytėzonin nė kėtė kohė ndjenjat antiqemaliste dhe antibolshevik, qė sundonin nė kancelaritė evropiane, pėr ta paraqitur qeverinė e Tiranės si niė qeveri myslimane, dhe e lidhur me lėvizien bolshevike, qė kishte pėr qėllim shkatėrrimin e masės sė krishterė nė Shqipėri
.
Pėrpjekja pėr tė krijuar njė dualizėm pushteti nė Shqipėri ishte nė favor tė planeve tė Beogradit.
Lėvizja separatiste e Mirditės vinte nė rrezik gjithė punėn dhe luftėn e bėrė deri nė kėtė kohė nė arenėn ndėrkombėtare pėr tė rinjohur shtetin e pavarur shqiptar nė kufijtė e pėrcaktuar nė vitin 1913 dhe pėr tė shmangur copėtimin e tij nė favor tė shteteve fqinje. Ajo minonte njėkohėsisht procesin e njo-hjes sė qeverisė sė Tiranės si e vetmja pėrfaqėsuese e ligjshme e vendit nė marrėdhėniet me jashtė.
Mė 20 nėntor 1921 qeveria shqiptare organizoi sulmin e pėrgjithshėm kundėr forcave mercenare e separatiste tė Marka Gjonit, tė cilat, nė rrethanat e reja kur u ndėrpre ndihma jugosllave, u shpartalluan shpejt dhe u tėrhoqėn nė Jugosllavi.
Patrioti Elez Isufi nė njė letėr qė i drejtonte nė fillim tė dhjetorit 1921 Hoxhė Kadrisė thotė :«Populli i mjerė ka filluar tė shohė se erdhi koha me vjelė pemėt e ambla tė djersės sėballit e tė gjakut qė ka derdhė pėr ēlirimin e atdheut. Po e shef ēiltaz se njė erė e freskėt shpėtimi, erė e kandshme e urimtare po pėrqafon ēdo gur, ēdo dru e ēdo pjesė tė atdheut tonė tė dashtun, qė, nėn thundrėn e tiranisė e tė ligėsisė sė armikut, u gremis e u ba rrafsh me tokė.[b]
__________________
Zabeli i baces ,eshte nje zabel i ngjeshur me plepa,kacube,pisha,thera, dru bungu,shkoze,fier i larte...
|