[Agim!]

Vendimi
Ismail Kemal begu, sikur m'a pat dhanë fjalën, u gjet në shpi t'eme për darkë dhe e kaluem natën së bashku.
Gjanë e gjatë biseduem mbi fatin e Shqypnis e ma në fund venduem me i dhanë mbarim mizorivet tyrke me nji kryengritje. Biseda u mbyll me këto fjalë:
Ismail Kemali begu: "Hassan beg, i besoi fetarisht karakterit të Zotnis s'Ate. Ky besim më ka shty me i shkrue në zemër t'eme me ato fjalë qi i përdorove në Parlament tue thanë: kam me kenë njeni e ndoshta i pari i atyne qi kam për t'a ngrehë flamurin e kryengritjes"!...I përgjegja:
"Ismail beg, para se me folë nji fjalë matem shum e mbasandej flas; por, mundem me Ju sigurue qi zakon i em asht me mbajtë nji fjalë qi më del nga goja. Pra mbassi edhe Zotnija e Juej po e ndin nevojën e njij kryengritje, ndoshta vetëm vendimi i ynë nuk mund të mjaftojë për me qitë në krye ket qëllim, e më duket qi do të na duhet me u bashkue edhe me katër, pesë vetë rreth ketij vendimi".
Ismail Kemal begu më përgjegji: - "Poh, edhe unë jam në mendim të Zotnis s'Ate".
Mbasandej më proponoi me u gjetë n'e nesre në Hotel "Pera Palace" e me vijue bisedën aty mbi ket pikë.


Në Hotel "Pera Palace".
Të nesermen kuvendi në mes t'Ismail Kemalit e meje zgjati ma se tre sahat e, në fund, venduem me mbajtë nji kuvend tue pasë me vedi këta Zotnij:
Myfid beg Libohovën, Esad Pashë Toptanin, Aziz Pashë Vrionin e Syreja beg Vlonën.
Me disa prej tyne u muer vesh Ismail begu e me disa unë. Kur kuptuem se këta zotnij mendoheshin si na të dy, venduem me ba nji mbledhjë në shpi të Syreja begut, në Taksim.


Komploti i Taksimit
Mbledhja u mbajtë nën kryetari t'Ismail Kemalit.
Tue marrë para sysh randësin e çashtjes qi kishim për të bisedue proponova me u betue të gjith para se të fillojshim kuvendin.
Ky proponim u pranue dhe betimi u ba tue dhanë fjalën e nderes seicili prej nesh mos me i kallxue kurrkuj shka do t'u flitte e t'u vendote n'at mbledhje.
Mbas betimit filloi kuvendi.
U numruen e u përmenden dhe nji here krejt mizorit e "Jeune-turqvet" në Shqypni e politika e tyne në çashtje të shkollavet e të shkrolavet qi pat shkue gjithnji tue u rreptësue.
Sa per ndonji privilegj politik e administruer jo me u marrë vesh, por nuk ish punë as me hy në bisedë me 'ta.
Pra kuvendi nuk zgjati shum e të gjith shokët u bashkuen mbi ket pikë:
"Per me i dhanë fund politikës tyrke në çashtje të kultures komtare e për me sigurue disa privilegje politike për Shqypni nuk ka tjetër mjet veç se me fitue më nji kryengritje të përgjithëshme".
Kështu pra u vendue qi t'u organizonte kryengritja e biseda nisi me rrjedhë mbi ket pikë të dytë: Qysh do t'u organizonte këjo lëvizje e kur kishin me fillue veprimet?
Ne ket mes rolin ma të çmueshem kishte për t'a luejtë Kosova.
Për ket arësye u vendue me gjetë e me i futë ndëpër Mal të Zi në Kosovë pesë-mbëdhetë mijë pushkë "mauzer" e me mbajtë n'urdhen t'em, posë ketyne, edhe dhetë mijë napoleona ari.
Zbatimin e këtij vendimi e mori mbi vedi Ismail Kemal begu qi pat tëfaqë nji uzdajë të fortë me sigurue ket punë ndepër Europë.
I sigurova shokët se kisha per ta organizue kryengritjen ndepër të gjitha krahinat e Kosovës e këjo kryengritje kishte për të plasë kur armët e të hollat do t'i kishe në disposition t'em. Me gjith këtë, per me fitue ma mirë e ma shpejt, menduem se nuk kishte me mjaftue nji lëvizje e kufizueme vetëm në Kosovë. Pra, shtova, se kishte me i u dashtë si Toskënis ashtu edhe Shqypnis së Mesme me marrë pjesë në kryengritje disa dit mbas Kosovës.
Esad Pasha, tue u përgjegjë, siguroi me dalë vetë e me i pri Shqypnis së Mesme e Mirditës.
Sa per Myfid begun, Aziz Pashën e Syreja begun edhe këta zotnij dhan fjalën me u gjetë në krye të çetavet të Jugut drejtë për së drejti.
Ismail Kemal u detyronte me mbetë n'Europë e me na ndihmue me armë e me të holla tue sjellë në të mirë të lëvizjes s'onë mendimin e përgjithëshëm t'Europës.
Këto ishin fjalët t'ona para se me dalë prej shpis së Syreja begut:
Tue i u perdrejtue shokvet u thaçë!
''Jam i bindun, se të gjith jeni të ndershëm; por, po ju deklaroj edhe nji herë qi, ku të dalë le të dali, unë kam për të kenë në mal kur ka me tingllue çasi i kryengritjes. Per këte kam vu peng pak përpara fjalën t'eme të nderes. Ju lutem pra mos me më lanë vetëm, pse jeni betue edhe Ju.
M'u përgjegjen të gjith me nji heri:
"Mundeni me kenë të sigurt se edhe na kemi për t'a krye detyrën t'onë".
Kështu mori fund kuvendi e u mbyll komploti i Taksimit.


Nji pritje prej anës së Sulltanit (audience).
Nuk ishin vetëm shqyptarët qi i kundërshtoheshin sundimit "Jeune-turc", por krejt elementat e perandoris, edhe nji pjesë e popullit tyrk, punë këjo qi na i lehtësonte më nji mënyrë të posatshme veprimet në lamë të përgatimevet e na siguronte sympathin e krejt elementavet të Shtetit të Turkis nder minuta të para të kryengritjes.
Pra: per me i dhanë nji shkas pak ma të gjallë lëvizjes antijeunëturke, me initiativë të grupit shqyptar u formue nji deputation prej pesë deputetensh (shqyptarë, arabë, tyrk, qyrd, armen) per me ia paraqitë Sulltanit ankimet e partis kundërshtare.
Mora pjesë në ket deputation edhe unë.
Nafi Pasha, përfaqësuesi i grupit arab, kritikoi me ashprim politikën e partis Jeunë-turke dhe shtoi se këjo politikë heret a vonë kishte per t'i tronditë themelet e Perandoris.
Kur Nafi Pasha i mbaroi fjalët e veta, mora fjalën unë tue i thanë Sulltanit:
"Mbreti i im, në kjoftë se nuk i nepet fund nji orë e ma para politikës së shtrembët qi po ndjekë partija Jeunë-turke ndepër të gjitha krahinat e Perandoris, vendi ka per t'u ba lama e shumë ndodhinave të përgjakëshme dhe do të heci me vrap kah njij rrënim i plotë. I vetmi shpëtim per t'a pritë ket rrezik asht të largumunit e partis së turqvet të rij nga fuqija".
Fjalët e mija ban nji përshtypje aqë të thellë sa Sulltanit i u përlotuen syt.
Audienca muer fund mirë, por, fitimi mbeti fjeshtë moral, pse Sulltani nuk e kishte at fuqi sa me shkatrrue sundimin Jeunë-turk. Këte, muejtem me e kuptue të nesermen kur "Tanini", organi i partis Jeunë-turke, botoi nji artikull të rreptë kundra mejet me ket titull:
"Hassan begu nga Vulçitirni, deputeti i Prishtinës, filloi me na kercnue (tehdidë) perpara Mbretit".