iOi|KuMaNoVa DARDANI|iOi
Anėtarėsuar: 15-05-06
Vendndodhja: ne ShQiPeRiNe e MADHE
Postime: 799
|
FRIKA PREJ RĖNIES NĖ SPROVĖ SI ARSYETIM PĖR NEGLIZHIMIN E URDHĖRIMIT PĖR TĖ MIRĖN
Urdhėrimi pėr tė mirėn dhe ndalimi i sė keqes, dhe luftimi nė rrugė tė Allahut (xhihadi) pėrmban teste dhe sprova tė rėnda nė tė cilat njeriu i eksponohet rrezikut tė dorėzimit ndaj sprovave tė llojeve tė ndryshme. Pėr kėtė arsye, paraqitet njė grup nga mesi i njerėzve, tė cilėt pėrmendin frikėn e tyre ndaj kėtyre sprovave si arsyetim pėr shmangien prej asaj qė u ėshtė bėrė e detyrueshme, duke pohuar se ata vetėm kėrkojnė sigurim nga kėto sprova. Mu ashtu siē ka thėnė Allahu pėr hipokritėt:
Nga mesi i tyre ėshtė ai i cili thotė: Mė fal, dhe mos mė ekspono ndaj sprovave. Por vėrtet, ata tashmė kanė rėnė nė sprovė. (Kuran 9:49)
Dijetarėt e tefsirit (Interpretimit Kuranor) kanė pėrmendur se ky ajet qe shpallur nė lidhje me njė njeri tė quajtur el-Xhed ibn Kais kur Pejgamberi (salallahu alejhi ue selam) e urdhėroi atė qė tė pėrgatitet pėr betejėn e Rrumit (Romakėve). Unė besoj se Pejgamberi mė tha: A ke ndonjė problem me gratė e njerėzve tė bardhė? el-Xhed tha: O Pejgamber, nuk ka njeri mė tė magjepsur me gra se unė. Pejgamberi e kthej fytyrėn e tij prej el-Xhedit dhe tha: Unė nuk shoh ndonjė arsyetim pėr ty. (Prej Sirės sė Ibn Hishamit)
Ky njeri ėshtė po i njėjti i cili dėshtoi qė tė bėjė Betimin tė njohur si Beitul Ridhvan, tė cilėn Shoqėruesit ia dhanė Pejgamberit nėn njė lis (pak para armėpushimit tė Hudejbijes), dhe u fsheh pas njė deve tė kuqe. Nė njė hadith Pejgamberi (salallahu alejhi ue selam) ka thėnė:
Tė gjithėve nga ju u janė falur mėkatet, pėrveē njeriut tė deves sė kuqe.
Dhe kėshtu, Allahu e shpalli ajetin e mėsipėrm nė lidhje me kėtė njeri, duke thėnė:
Nė mesin e tyre ėshtė ai i cili thotė: Mė fal, dhe mos mė ekspono ndaj sprovave. Por vėrtet, ata tashmė kanė rėnė nė sprovė. (Kuran 9:49)
Kėtu, Allahu thotė: Ky njeri ka kėrkuar qė tė mbetet prapa pėr ta shpėtuar veten nga sprova e grave, vetėm qė tė mos iu nėnshtrohet sprovave pėr shkak tė tyre: ose ai ka nevojė qė ti luftojė tendencat e tija tė lindura, dhe tė vuaj pėr shkak tė konfliktit tė brendshėm tė tij, ose mund tju dorėzohet epsheve tė tija dhe tė mėkatojė. Kushdo qė e sheh ndonjė figurė shumė tė mirė dhe e dėshiron atė nėse ai ska mundėsi qė ti plotėsojė dėshirat e tija qoftė pėr shkak tė ndalimit ligjor, apo pėr shkak tė paaftėsisė sė tij, pėrjeton vuajtje nė zemrėn e tij. Nėse ai ka mundėsi ta marrė atė, edhepse ajo ėshtė e ndaluar, ai ėshtė i shkatėrruar, dhe madje edhe nė tė lejuarėn e saj d.m.th. bashkėveprimit me femėr, ka kurtha tė rrezikshme.
Kjo ėshtė domethėnia e thėnies sė el-Xhedit:
dhe mos mė ekspono ndaj sprovave. Dhe kėshtu, Allahu ka thėnė: Vėrtet, ata tashmė kanė rėnė nė sprovė. d.m.th., thėnia: Mu largimi i tij nga detyra e xhihadit, dhe tėrheqja e tij prej tij (xhihadit), dhe dobėsia e besimit tė tij, dhe sėmundja e zėmrės sė tij e cila e bėri pėrpjekjen e tij pėr tiu shmangur xhihadit tė duket e mirė dhe e pranueshme, ėshtė njė sprovė e madhe nė tė cilėn ai tashmė ka rėnė. Meqė ky ėshtė rasti, si mundet ai qė tė kėrkojė shkarkim nga sprovat e vogla, tė cilat ende nuk e kanė goditur atė, duke iu dorėzuar njė sprove mė tė madhe e cila tashmė ka ndodhur? Allahu ka thėnė:
Dhe luftoni ata derisa tė mos ketė mė kaos dhe e tėrė feja tė jetė vetėm pėr Allahun. (Kuran 9:21)
Pra, kushdo qė i shmanget luftimit tė cilin Allahu e ka urdhėruar, vetėm qė mos tu eksponohet sprovave, tashmė ka rėnė nė sprovė, pėr shkak tė dyshimit dhe sėmundjes e cila gjindet nė zemrėn e tij, dhe neglizhimit tė tij tė xhihadit nė tė cilin Allahu e ka urdhėruar atė.
Mendoni pėr kėtė me kujdes, sepse kjo ėshtė njė pyetje e rrezikshme. Njerėzit, nė lidhje me kėtė, ndahen nė dy kategori:
1) Njėri grup urdhėron, ndalon, dhe lufton nė rregull, ashtu siē e imagjinojnė ata, qė ti largojnė kaosin dhe sprovat. Veprat e tyre janė njė kaos apo sprovė edhe mė e madhe se ajo tė cilėn ata pėrpiqen ta largojnė. Ky ėshtė shembulli i atyre qė nxitojnė tė luftojnė nė konfliktet tė cilat shfaqen nė mesin e Muslimanėve, siē janė havarixhėt.
2) Grupi tjetėr e lė urdhėrimin pėr tė mirėn dhe ndalimin prej tė keqes dhe luftimin nė rrugė tė Allahut me tė cilėn feja bėhet vetėm pėr Allahun, dhe qė fjala e tij tė jetė mė e larta, me qėllim qė ti shmangen sprovės. Ata tashmė i janė dorėzuar sprovės dhe kanė rėnė nė tė.
Sprova e cila pėrmendet nė ajetin e mėsipėrm pėrfshin sprovėn e fytyrave tė bukura, meqė ajo ėshtė rrėfimi prapa shpalljes sė ajetit. Nė njė kuptim mė tė pėrgjithshėm, ky ėshtė rasti me shumė njerėz tė ashtuquajtur fetarė. Ata e lėjnė pas dore urdhėrimin pėr tė mirėn dhe ndalimin prej tė keqes, e cila ėshtė e detyrueshme pėr ta dhe luftimin nė rrugė tė Allahut me tė cilin e tėrė feja mund tė jetė pėr Allahun, dhe me anė tė sė cilės fjala e Allahut bėhet mė e larta, me qėllim qė tu shmangen sprovave dhe dėshirave tė kėsaj bote. Nė tė vėrtetė, ata tashmė kanė rėnė nė sprovėn e cila ėshtė shumė mė e rrezikshme se e para, prej tė cilės ata mendonin se janė duke ikur.
Ajo qė u ka takuar atyre ishte qė ti pėrmbushin detyrat e tyre tė urdhėrimit pėr tė mirėn dhe ndalimit prej tė keqes dhe tė largohen nga e ndaluara. Largimi nga e ndaluara dhe pėrmbushja e detyrave janė dy anėt e monedhės sė njėjtė, meqė veta e tyre sdo tu lejojė atyre ndonjė tjetėr zgjedhje, pėrveē bėrjes sė tė dyjave sė bashku, apo lėnies sė tė dyjave sė bashku. Ky ėshtė rasti i atyre tė cilėt kėrkojnė udhėheqėsi dhe pronė apo dėshira tė paligjshme: kurdo qė ata pėrmbushin atė qė u takon atyre mė anė tė urdhėrimit dhe ndalimit, luftimit dhe sundimit dhė gjėrave tė kėtilla, ata gjithmonė krahas kėsaj bėjnė edhe akte tė ndaluara. Ajo qė u takon atyre nė kėtė pikė ėshtė qė tė analizojnė se cila prej dy elementeve ėshtė me e madhe. Nėse detyrat janė mė tė mėdha nė shpėrblim sesa shmangia nga e ndaluara, ata duhet tė vazhdojnė, dhe tė mos i lėnė detyrat tė cilat ata janė duke i zbatuar nga frika prej rėnies nė njė sprovė mė tė vogėl. Nė anėn tjetėr, nėse largimi nga e ndaluara qė pėrfshihet ėshtė shpėrblim mė i madh, ata duhet sduhet ta braktisin kėtė shpėrblim duke shpresuar nė njė shpėrblim mė tė vogėl nė bėrjen e detyrės sė pėrfshirė. Nė kėtė kombinim tė sė mirės dhe sė keqes ka njė pėrzierje tė sė mirės dhe sė keqes nė llogarinė e tyre te Allahu. Njė shpjegim i detajizuar i kėtij koncepti do tė ishte tepėr i gjatė.
|