[Pause_Print_Scroll]

vazhdimi...

Në qarqet muslimane shpesh dëgjojmë thënjen, se urrejtja perëndimore e islamit, e shkaktuar me ato konflikte të ashpra në të kaluarën, gradualisht zhduket në kohën tonë. Madje pohohet se Perëndimi tregon shenjat e disponimit ndaj islamit, si mësim religjioz e shoqëror, e shumë muslimanë plotësisht me seriozitet besojnë se do të pason konvertimi masovik i Evropianëve dhe Amerikanëve. Ky besim, vetvetiu nuk është i pakuptuar për ne, të cilët mendojmë se nga të gjitha sistemet religjioze vetëm Islami i përgjigjet nevojave të vërteta dhe mundësive inherente të natyrës njerëzore dhe sipas kësaj, kërkesave të vërteta të shoqërisë njerëzore. Aq më tepër, Pejgamberi ynë na ka thënë se përfundimisht i tërë njerëzimi do ta pranoj islamin. Por, fatkeqësisht, nuk ka as shenja më të vogla se kjo do të mund të ndodhte në ardhëmërinë e përfytyruar. Sa i përket civilizimit perëndimor, kthimi kah islami do të mund të ndodhte pas vargut të kataklizmave të tmerrshme shoqërore, të cilat do ta tronditin vetëkënaqësinë e tanishme të Perëndimit dhe të do të ndryshonin mentalitetin e tij aq themelisht, saqë do ta bënin të përshtatshëm dhe të gatshëm që të pranoj shpjegimin religjioz të jetës. Sot, bota perëndimore është plotësisht e humbur në adhurimin e të arriturave të veta materiale dhe në të besuarit se ai komfor, dhe vetëm komfori, është caku të cilit vlen t'i synohet. Materializmi i tij, të refuzuarit e tij të orientimit të idesë religjioze, padyshim se është duke u forcuar e jo duke u dobësuar, siç do të dëshironin që të besojmë disa vështrues optimist muslimanë.
ثshtë thënë se shkenca bashkëkohore ka filluar të pranoj ekzistimin e fuqisë krijuese, mbrapa rregullimit të dukshëm të Natyrës; e kjo është, thojnë ata optimistë, agimi i vetëdijes së re religjioze në botën perëndimore. Por ky supozim vetëm zbulon të kuptuarit e gabuar të mendimit shkencor perëndimor. Asnjë shkencëtar serioz nuk mundet, e as që dikush do të mundte, ta përgënjeshtroj autencitetin se gjithësia, sipas pikënisjes së saj është pasojë e një të vetmit shkak dinamik. Mirëpo, çështja është dhe gjithëmonë ka qenë, veçoria të cilën mundemi t'ia përshkruajmë atij ''shkaku''. Të gjitha sistemet mbinatyrore religjioze pohojnë se ajo është fuqi, e cila posedon vetëdijen dhe intelegjencën absolute. Fuqi,e cila krijon dhe sundon me gjithsinë, sipas planit dhe qëllimit të caktuar, e që vet nuk është e përkufizuar me kurrfarë ligji, me një fjalë, ai është Zoti. Por, shkenca bashkëkohore si e tillë, as nuk është e gatshme, e as e disponuar të shkoj aq larg (me të vërtetë, kjo nuk është fushë e shkencës), dhe e lenë çështjen e vetëdijes dhe pavarsisë - me fjalë tjera, hyjnisë - kësaj fuqie krijuese plotësisht të hapur. Qëndrimi e tij është gati i ngjashëm me këtë: ''Ajo mund të jetë, por unë nuk di dhe nuk kam mjete shkencore që ta marrë vesh atë''. Në ardhmëri ndoshta kjo filozofi mund të zhvillohet në ndonjë lloj agnosticizmi panteist, në të cilën shpirti e materia, qëllimi e ekzistimi, krijuesi e krijimi, janë të njejta. Vështirë është të pranohet që besimi i tillë do të mund të konsiderohet si hap kah të konceptuarit pozitiv islam të Zotit; sepse kjo nuk është ndarje me materializmin, por thjesht ngritje e saj në nivel më të lartë, e më të rafinuar intelektual.
Në të vëretë, Perëndimi kurrë nuk ka qenë më larg nga islami sesa që është sot . Armiqësia e tij aktive ndaj fesë sonë mund të jetë në rënje; kjo, megjithatë nuk është për shkak të kuptuarit të mësimeve islame, por për shkak të dobësisë në rritje dhe dezintegrimit të botës islame. Dikur Evropa i është frikësuar islamit, dhe ajo frikë e ka shtrënguar që të merrë qëndrim armiqësor ndaj çdo gjëje që ka patur tingëllim islam, madje edhe në çështjet thjesht spirituale e shoqërore. Por në kohën kur islami tani më ka humbur një pjesë të rëndësisë së vet si faktor i kundërshtuar interesave politike evropiane, plotësisht është e natyrshme që krahas frikës së zvogëluar, Perëndimi poashtu humb diç nga intenziteti burimor të ndjenjave të veta antiislame. Nëse ato janë bërë më pak të shprehura e aktive, kjo nuk na jep të drejtë në konkluzion se Perëndimi “është bërë më i afërt ''islamit: kjo vetëm tregon në rritjen e indiferencës së tij ndaj islamit7.
Në asnjë mënyrë civilizimi perëndimor nuk e ka ndryshuar qëndrimin e vet të çuditshëm mental. Ai tani është po aq i fuqishëm, sa ka qenë edhe më parë, e kundërshton konceptin religjioz të jetës; dhe siç thash më parë, nuk ka dëshmi të bindshme se ndryshim i tillë do të ndodhë në të ardhmen e afërt. Ekzistimi i misionarëve islam në Perëndim dhe fakti që disa Evropian dhe Amerikan e kanë përqafuar islamin (në rastet e shumta pa të kuptuarit e plotë të mësimeve të tij), nuk është kurrfarë argumenti. Në periudhën, në të cilën materializmi kudo triumfon, plotësisht është e natyrshme që disa individ aty - këtu, të cilët kanë ndonjë përmallim për ringjalljen shpirtërore, me lakmi të madhe dëgjojnë cilindo besim të themeluar në të konceptuarit religjioz. Në këtë aspekt misonet muslimane nuk janë të vetmet ne Perëndim. Ka shumë sekte mistike krishtere me tendenca ''revivalistike'', ekziston lëvizja mjaft e fortë teozofike, ka tempuj e misione budiste dhe konvertues në qytetet e ndryshme evropiane e amerikane. Duke përdorur argumente plotësisht të njejta, të cilat i përdorin misionet muslimane, ato misione budiste do të mund të pohonin (dhe vërtetë pohojnë) se Evropa po ''i afrohet'' budizmit. Pohimi i tillë në të dy rastet është qesharak. Konvertimi i disa individëve në budizëm apo në islam, aspak nuk dëshmon që cilado nga ato besime vërtetë ka filluar të ndikoj në jetën perëndimore në çfarëdo mase të kosiderueshme. Madje mund të shkohet më tutje, e të thuhet që asnjëra nga ato misone nuk kanë qenë në gjendje të zgjojmë më tepër nga kureshtja e përmbajtur, dhe ato kryesisht për shkak të joshjes, të cilën ndonjë besim ''ekzotik'' e shkakton në shpirtin e njerëzve me prirje romantike. Padyshim se ka disa përjashtime të rëndësishme dhe disa nga konvertuesit e rinjë janë gjurmues serioz për të vërtetën; por përjashtimet nuk mjaftojnë që të ndryshohet aspekti i ndonjë civilizimi. Nga ana tjetër, nëse krahasojmë numrin e atyre konvertimeve të veçanta me numrin e përendimorëve, të cilët përditë ngasin kah besimet thjesht materialiste, siç është marksizmi, jemi në gjendje që më të drejtë ta vlersojmë trendin e vërtetë të civilizimit bashkëkohës perëndimor. Mund të jetë, siç kam theksuar më parë, që trazirat shoqërore ekonomike në rritje, e ka mundësi edhe luftërat botërore, të përmasave gjer tani të panjohura dhe terrorit shkencor, të sjellin vetbindjen materialistike të civilizimit perëndimor në mënyrë të lemerishme ad absurdum, e që populli i tij përsëri të filloj me përulje e me seriozitet të pretendoj kah të vërtetat shpirtërore; atëherë të predikuarit e suksesshëm të islamit në Perëndim do të mund të bëhej real. Por ndryshimi i tillë, ende është i fshehur mbrapa horizonteve të ardhmërisë. Prandaj është i rrezikshëm, optimizmi vetmashtrues për muslimanët të flitet mbi ndikimet islame sikur janë në rrugë që ta pushtojnë shpirtin e Perëndimit. Të folurit e tillë, përnjëmend, është vetëm ''besim i vjetër mahdijevistik'' nën maskën ''racionaliste'' - besim në fuqinë, e cila befasisht do të paraqitej dhe e cila do të bënte që struktura e shkarë e shoqërisë muslimane të triumfoj në tokë. Ky besim është serioz, për shkak se është i këndshëm e i lehtë, ndërsa pretendon të na largojë nga fakti se qytetërisht jemi askund, derisa ndikimet perëndimore sot janë më të fuqishme se kurrë më parë në botën muslimane; se ne flejmë derisa ato ndikime minojnë dhe kudo shkatrrojnë shoqërinë islame. Me e dëshiruar ekspanzionin e islamit është një çështje, por me ushqyer shpresën e rrejshme në atë dëshirë është çështje tjetër. </SPAN>