[Pause_Print_Scroll]

vazhdimi...


Që t'u kundërvihen atyre pasojave negative, udhëheqësit përgjegjës të idesë islame duhet bërë krejt atë që është e mundshme, për ta reviduar programin mësimor të historisë në institucionet muslimane. Kjo është, padyshim, punë e vështirë dhe ajo kërkon hulumtim të themelshëm të arsimimit tonë në histori, para se të kryhet historia e re e botës, e shikuar me sy muslimanë. Por, nëse kjo punë është e vështirë, ajo jo më pak është e mundshme dhe aq më tepër e domosdoshme - përndryshe gjenerata jonë e re do të vazhdojë të thithë elementet e përbuzjes perëndimore ndaj islamit; rezultati do të jetë thellimi i kompleksit të tij të inferioritetit. Ai kompleks i inferioritetit padyshim do të mund të jetë i mposhtur, nëse muslimanët do të ishin të gatshëm të asimilojnë kulturën perëndimore në tërësinë e saj dhe ta dëbojnë islamin nga jetërat e tyre. Por, a janë ata të gatshmëm ta bëjnë këtë? Ne besojmë, e shtjellimi joivonshëm në perëndim e vërteton besimin tonë, se etika islame, konceptet e saj mbi moralin shoqëror e individual, mbi drejtësinë, mbi lirinë janë pa masë më të lartësuara, pa masë më të përsosura nga koncepcionet dhe idetë përkatëse të civilizimit perëndimor. Islami e ka dënuar urrejtjen racore dhe ka udhëzuar në rrugën e vëllazërimit dhe barazisë njerëzore; ndërsa civilizimi perëndimor ende nuk është në gjendje të vështroj jasht horizontit të ngushtë të antagonizmave racore e nacionale. Shoqëria islame kurrë nuk i ka njohur klasat dhe luftën klasore; ndërsa e tërë historia perëndimore që nga koha e Greqisë dhe Romës së vjetër gjer në ditët tona, është përplot me luftëra klasore e urrejtje sociale. Gjithnjë rishtazi duhet përsëritur, se ekziston vetëm një gjë të cilën muslimanët mund ta mësojnë dobishëm nga perëndimi, pra shkencat ekzakte, në format e tyre të pastra apo të zbatuara. Por kjo nevojë për kërkimin e diturisë nga burimet perëndimore nuk guxon ta mashtroj ndonjë musliman që civilizimin perëndimor ta konsideroj më superior në krahasim me civilizimin e tij personal, përndryshe nuk e kupton se për çka përpiqet islami. Superioriteti i ndonjë kulture apo civilizimi mbi ndonjë tjetër nuk përbëhet në posedimin e shumës më të madhe të njohurisë shkencore (meqenëse ajo është mjaft e dëshiruar), por në energjinë e tij etike, në aftësinë e tij më të madhe për t'i shpjeguar e koordinuar aspektet e ndryshme të jetës njerëzore. E në këtë aspekt islami e tejkalon çdo kulturë tjetër. Ne vetëm duhet pasuar se çka janë më së shumti në gjendje të arrijnë qeniet njerëzore. Por, ne as që mundemi, e as që guxojmë ta imitojmë civilizimin perëndimor, nëse dëshirojmë t'i ruajmë e t'i ringjallim vlerat e islamit. Dëmi të cilën ndikimet intelektuale të këtij civilizimi e shkaktojnë në trupin e islamit, është shumë më i madh se dobia materiale, të cilën ai eventualisht mund ta ofroj. Nëse muslimanët, në të kaluarën, kanë qenë të pakujdesshëm në raport me hulumtimet shkencore, ata nuk duhet shpresuar që atë gabim do ta përmirësojnë me të pranuarit e verbër të mësimeve të tëra perëndimore. Pasojat e prapambeturisë sonë shkencore e të varfërisë nuk mund asesi të krahasohen me pasojën vdekjepruese, të cilën pasimi i verbër i strukturës arsimore perëndimore do të duhej domosdo ta shkaktoj në mundësitë shpirtërore të botës muslimane. Nëse dëshirojmë ta ruajmë realitetin e islamit si faktor kulturor, duhet që të mbrohemi nga zbraztësia morale e civilizimit perëndimor, e cila është në rrugë që t'i përshkoj jo vetëm prirjet tona personale por edhe tërë indin tonë shoqëror. Duke imituar sjelljet dhe mënyrën e jetës së perëndimit, muslimanët gradualisht detyrohen që të përvetësojnë pikëpamjet morale perëndimore; ngase të imituarit e dukjes së jashtme, gradualisht shpie gjerë te asimilimi përkatës i pikëpamjeve në botën e përshtatur me atë dukje. </SPAN>