[Albanian eX|PerT]

Shëmbëlltyra

Shëmbëlltyrë gjuhësisht d.m.th. Diçka shumë e ngjashme, pasqyrë e një tjetri që vështrohet si model a si shembull; Përfytyrim i ngjashëm me dikë a me diçka; Model; shembull;
Allahu subhanehu ue teala, thotë: "Për ju, shëmbëlltyra më e mirë është i dërguari i Allahut". (Ahzab 21)
Imam Kurtubiu thotë: "Ka divergjencë se, urdhri për të marrë shembull nga Resulullahu, salallahu alejhi ue selem, është detyrues ose preferues. Disa kanë thënë se është detyrues, përderisa nuk ka argument që e bën të preferuar. Të tjerët thonë është preferues, përderisa nuk ka argument se është detyrues. Por e vërteta është se të merret shembulli nga ai për çështjet fetare është e detyrueshme, ndërsa për çështjet e kësaj bote është e preferuar.
Thyerja e akullit:
Thyerja e akullit nuk ndodhë përveç duke parë shëmbëlltyra, duke parë njerëz të cilët dalin para të tjerëve me shembuj të mrekullueshëm. Njerëzit kanë drojë të marrin guximin, por në anën tjetër e respektojnë trimërinë. Kur të shohin veprimin e tjetrit u zgjohen ndjenjat dhe u hapen dyert e kuptimit të vërtetës, ashtu që u bëhet i lehtë pasimi. Grada më e lartë e trimërisë është trimëria e kuptimit të vërtetës, thirrjes në të dhe durimit në atë rrugë. Sikur të mos ishte Muhamedi, paqja dhe bekimi i Allahut qoftë për të, nuk do të ishin shokët e tij, e sikur të mos ishin shokët e tij, nuk do të ishin edhe besimtarët që kanë ardhur pas tyre.
Shpallja nga Allahu ishte ajo që u ndihmonte në thyerjen e akullit në shumë sfera të jetës. Shpallja ishte ajo që u ndihmoi të veprojnë ndryshe nga ajo që vepronin të tjerët. Muhamedi, salallahu alejhi ue selem, nuk kishte nevojë për shembull, sepse ai vet u bë shëmbëlltyrë.
Rrugë të shëndoshë përveç kësaj nuk ka. Të shkojmë pra, pas rrugës së Resulullahut, paqja dhe bekimi i Allahut qoftë për të, dhe shokëve të tij, hap pas hapi, pëllëmbë pas pëllëmbe, në jetën private para asaj publike, në gjërat e vogla para atyre të mëdhave. Gjegjësisht, në adhurim, në meditim, në luftë, në planifikim, në politikë, në thirrje, në trimëri dhe në urtësi.
"Kjo është rruga ime e drejtë, andaj pasoni atë, e mos pasoni rrugë tjera, të cilat do t'ju largojnë nga rruga e drejtë. Kështu ju këshillojmë që të jeni të devotshëm". (En'am 153)
Duhet të dimë se gjendja jonë nuk do të përmirësohet, përveç ashtu si është përmirësuar gjendja e myslimanëve të parë. Njeriu me besim është rruga e vetme për shërimin e çdo gjëje negative.
Shëmbëlltyra është dy lloj:
Shëmbëlltyrë e mirë: Pasimi i njerëzve të mirë dhe me vlerë në çdo gjë që ka të bëjë me vlera dhe virtyte. Dhe,
Shëmbëlltyrë e keqe: Ecja në drejtimet e urrejtshme, dhe pasimi i njerëzve të këqij pa ndonjë argument.
Rëndësia e shëmbëlltyrës:
1 – Shembulli i gjallë dhe i ngritur, lë gjurmë në shpirtin e punuesit, me një sasi të madhe në aspekt të pëlqimit, respektit dhe dashurisë.
Ja një shembull: Ibën Omeri radijallahu anhu, ka thënë: "Resulullahu, salallahu alejhi ue selem, filloi të përdorë unazë të arit, ashtu vepruan edhe njerëzit tjerë. E më vonë, Resulullahu, salallahu alejhi ue selem, tha: "Unë kam unazë të arit, dhe e hoqi, e tha: Unë nuk do të mbaj këso unaze asnjëherë", atëherë, të gjithë njerëzit i hoqën unazat e arit që kishin. (Buhariu 7298).
2 – Shembulli i mirë i bind të tjerët se arritja e këtyre cilësive do t'ju sigurojë atyre jetë të mirë dhe shpërblim të madh.
Hudhejfeja rrëfen se një njeri në kohën e Resulullahut, salallahu alejhi ue selem, erdhi dhe lypte, por askush nuk i dha gjë, më vonë dikush i dha diçka, dhe të gjithë pas tij i dhanë. Atëherë Resulullahu, salallahu alejhi ue selem, tha: "Kush bën një të mirë dhe të tjerët e pasojnë në të, ai ka shpërblimin e tij dhe shpërblim tjetër që është sa shpërblimet e atyre që e kanë pasuar, duke mos u pakësuar asgjë nga shpërblimi i tyre. Ndërsa, kush bën një të keqe dhe të tjerët e pasojnë në të, ai ka mëkatin e tij dhe mëkat tjetër që është sa mëkatet e atyre që e kanë pasuar, duke mos u pakësuar asgjë nga mëkati i tyre". (Ahmedi, Hakimi, Ibën Maxhe dhe Tirmidhiu).
3 – Pasuesit shikojnë drejt shëmbëlltyrës me shikim të mprehtë, pa e ditur ai.
Lexoje këtë ngjarje me vëmendje: Omeri radijallahu anhu, pa Talha b. Ubejdullahin se kishte veshur ihrame të lyera me ngjyrë (1), dhe i tha: Ç' është kjo rrobë e lyer o Talha? Është nga dheu, o i pari i myslimanëve, u përgjigj Talha. Omeri ia ktheu: "Me të vërtetë, o ju grup i vogël, ju jeni imama, të cilët pasoheni nga njerëzit dhe ka mundësi që ndonjë i paditur të sheh këtë dhe të thotë se Talha ibën Ubejdullahi ka veshur ihram të lyer. Andaj, mos i vishni këto rroba të lyera". Pra, ia tërhoqi vërejtjen nga shikimet e mprehta të njerëzve, te të cilët kjo sjellje mund të ketë ndikim negativ.
Bazat e shëmbëlltyrës:
a- Mirësia, kjo përbëhet prej tre gjërave: besimi, adhurimi dhe sinqeriteti.
b- Sjellja e mirë
c- Pëlqimi i fjalës me veprën.
Mendoj se këto baza janë të përmbledhura në këtë hadith: "Çdo pejgamber që e ka dërguar Allahu, subhanehu ue teala, te ndonjë popull para meje, ka pasur ndihmëtarë dhe shokë (baza e parë), të cilët e kanë pasuar në çdo vepër dhe kanë respektuar çdo urdhër të tij (baza e dytë). E pas tyre, erdhën njerëz që ndryshuan, flasin atë që nuk e punojnë dhe punojnë atë që nuk janë të urdhëruar ta punojnë (baza e tretë). Kush i kundërshton ata me dorë, ai është besimtar, kush i kundërshton me gjuhë është besimtar, kush i kundërshton me zemër është besimtar, e pas kësaj nuk mund të ketë besim në atë zemër as sa një grimcë.
Ndikimi i shëmbëlltyrës në përhapjen e Islamit: Nga metodat më të rëndësishme në përhapjen e fesë dhe në thirrjen e njerëzve në Islam, për t'iu nënshtruar urdhrave të Allahut është shëmbëlltyra e thirrësit (davetxhiut), veprat e mira të tij, dhe morali i lartë e i pastër që ka. Këto bëjnë që ky person të jetë shembull për të tjerët. Të jetë një kopje ku njerëzit do të mund të shohin Islam të gjallë dhe të nxitojnë kah ai për të përfituar në mësimin e fesë. Sepse dihet fare mirë, se ndikimi që bëhet me vepra dhe sjellje është shumë më i madh sesa ndikimi vetëm me fjalë. Në këtë formë Islami është shpërndarë në shumicën e vendeve të botës.

Vazhdon