[LABI]

5. MEKANIZMAT E ARRATISJES




a) AUTORITARIZMI

Prirja për të hequr dorë nga vetë pavarësia qenies individuale dhe për t’u shkrirë me dikë ose me dicka jashtë vetës ...
Format më të qarta të këti mekanizmi takohen në vullnetin për nënshtrim dhe për mbisundim , ose siq është ndoshta e parapëlqyer të thuhet , në prirjet MAZOHISTE dhe SADISTE.
Format më të zakonshme ku shfaqen prirjet mazohiste - janë ndjenjat e inferioritetit, të pafuqisë , të pakuptueshmërisë personale ... Analiza e personave që janë të mbërthyer nga këto ndjenja do të tregojnë se ata brengosën nga këto ndjenja dhe do të donin të clirohen prej tyre , por disa forca të pandërgjegjëshme brenda tyre i nxisin të ndihen iferior dhe të pakuptimtë .
Në të njëjtin tip karakteri haset rregullisht , përvec këtyre prirjeve mazohiste, e kundëra e tyre – prirja sadiste ... Hasim tri lloj prirjesh sadiste :

• E para, është ajo për t’i bërë të tjerët të varur nga ne dhe të paturit e një pushteti absolut dhe të pakufizuar mbi ta .
• Tjetra konsiston në impulsin jo vetëm për të mbisunduar të tjerët në mënyrë absolute , por edhe për t’i shfrytëzuar, për t’i përdorur , për t’i njohur, për t’i shkatrruar .
• Dëshira për t’i bërë që të vuajnë të tjerët ose për t’i parë që vuajnë...

Kjo Kjo vuajtje mund të jetë fizike...Por më shpesh është morale.Qëllimi i tij është që tu bëjë keq të tjerëve , për t’i poshtruar , për t’i vënë në pozitë të vështirë ose për t’i parë në situatë vuajtjeje dhe poshturese ....Kemi pohuar se destruktiviteti është një ikje nga ndjenja e patolerueshme e pafuqisë , sepse synon në kapërcimin e të gjitha objekteve me të cilat individi duhet ndeshet .

b) KONFORMIZMI PREJ AUTOMATI

Individi pushon së qenuri vetëvetja , përshtatë për vete krejt tipin e personalitetit që i ofrohet nga modelet kulturore dhe prandaj , bëhet njëlloj si gjithë të tjerët .
Hendeku ndërmjet <meje > dhe <<botës> zhduket dhe me këtë edhe frika e ndërgjegjëshme e vetmisë dhe e pafuqisë .
Personi që heq dorë nga UNI – individual dhe që bëhet automat – identik me miljona automatë të tjerë që e rrethojnë nuk duhet të ndihet më i vetmuar dhe i ankthshem ...
Por, cmimi që paguan është i lartë , është HUMBJA E UNIT të tij .
Këto raste të ndrydhjes së dëshirave të vërteta të një personi dhe të asimilimit - të pretnendimve të një tjetri , të cilat i shfaq si dëshirat e veta ... Mund të themi se dëshira fillestare zëvendsohet nga një pseudodëshirë ...
Ky zëvendësim i pseudo-akteve në akte-origjinale të mendimit, të ndjenjës dhe të vullnetit në fund qon në zëvendsimin e unit të vërtetë me një unë të gënjeshtërt.

PSEUDOUNI – është vetëm një agjent , që në realitet , përfaqëson rolin që një person do të duhej të luante; por ai e luan nën emrin e unit ...Është vërtetë që një person mund të luaj shumë role dhe subjektivisht të jetë i bindur se është vetja në secilin rol ... (SINDROMA E PERSONALITETIT TË SHUMËFISHT)
Humbja e unit , zëvendësimi i tij me një pseudoun , e lë individin në një gjendje të thellë pasigurie ... Për të mundur panikun që buron nga humbja e identitetit , është i detyruar të konformohet dhe të kërkojë identitetin e vet në miratimin e vazhdueshëm dhe në njohjen e vazhdueshme nga ana e tjerëve .
Shëndrrimi i individit në një automat në shoqërinë moderne e ka shtuar ndjenjën e pafuqisë dhe të pasigurisë së njeriut të mesëm ... Prandaj ky është gati për t’iu nënshtruar autoriteteve të reja, që i premtojnë sigurinë dhe lirinë nga dyshimi .

6. PSIKOLOGJIA E NAZIZMIT

Në diskutimet shkencore mbi nazizmin dhe akoma më shumë në ato jo-shkencore, shpesh përvijohen dy mendësi të kundërta : E para është ajo , sipas së cilës psikologjia nuk jep asnjë shpjegim për një fenomen ekonomik dhe politik si fashizmi... ndërsa e dyta – pohon se fashizmi është një problem plotësisht psikologjik ...
Mumford thotë : - burimet e vërteta të fashizmit duhen kërkuar në shpirtin njerëzor, jo tek ekonomia.....
Nazizmi është një problem psikologjik, por edhe faktorët psikologjik ndikohen nga faktorë shoqërorë-ekonomik; Nazizmi është një problem ekonomiko-politik , por ndikimim i tij mbi një popull të tërë duhet të shpjegohet nga pikëpamja psikologjike .
Thelbi i KARAKTERIT AUTORITAR- është përshkruar si prania e njëkohshme e impulseve sadiste dhe mazohiste ... Me sadizëm kemi kuptuar – prirjen për një pushtet të pakufizuar mbi një person tjetër ., pak a shumë i përzier me destruktivitetin, me mazohizëm , impulsin e tij për t’u shtrirë në një pushtet të parezistueshëm dhe për të marrë pjesë në forcën dhe lavdinë e tij .
Vetë HITLERI – është plotësisht i ndërgjegjshëm për kushtet që prodhojnë dëshirën për nënshtrim dhe jep një përshkrim të shkëlqyer të gjendjes së individit që merr pjesë në një mbledhje masash .
Mbledhja e masave është e domosdoshme, për pos të tërave, për arsye se aty individi, i cili i futur në një lëvizje të re ndihet vetëm dhe fare lehtë bie pre e frikës së qënit i izoluar merr për herë të parë, imazhet e një komuniteti më të gjërë që ka një pasojë inkurajuese mbi pjesën më të madhe të njerëzve ... (sugjestioni i masavae).
Formulimet e ARSIMIT – sipas HITLERIT , ai thotë se : Arsimi dhe zhvillimi i nxënësit duhet të synoj që t’u krijojë bindjen e të qënurit shumë më të lartë se të tjerët . (superior – në raport me të tjerët).... Fakti që diku deklaron se u duhet mësuar fëmijëve për t’a duruar padrejtësinë pa u rebeluar nuk do t’i duket më e quditshme lexuesit , ose të paktën kështu shpresoj ... Kjo është ajo kontradiktë tipike e mbivendosjes sado-mazohiste, ndërmjet vullnetit për pushtet dhe atij për nënshtrim.

7. LIRIA DEMOKRACIA – ILUZIONI I INDIVIDUALIZMIT

Humbja e unit e ka shtruar domosdoshmërisht për t’u konformuar , sepse prodhon një dyshim të madh rreth identitetit të vet... Në qoftë se unë nuk jam gjë tjetër , veqse ky që beson se është ai që duhet të jetë, kush jam UNË ?!
Në dramat e tij Pirandela – ka shprehur në mënyrë efikase këtë ndjenjë të njeriut modern ...Ai e fillon me pyetjen : Kush jam unë ? Cfarë prove kam për identitetin tim , përveq vazhdimsisë së qenies sime fizike ?!
Përgjigjëja e tij nuk është , si te Dekarti , pohimi i unit individual , por mohimi i tij..: ai nuk ka asnjë identitet , nuk ka asnjë UNË, me përjashtim të faktit që është pasqyrim i asaj që të tjerët mendojnë se ai është : unë jam <<SI MË DO TI>>
Prandaj , humbja e personalitetit e bën akoma më të domosdoshme nevojën për t’u konformuar ... Kjo do të thotë se mund të jesh i sigurtë për veten vetëm në qoftë se nuk zhgënjen dëshirat e të tjerëve .
Përmes të konformuarit me dëshirat e të tjerëve, përmes të mosqënurit ndryshe, këto dyshime mbi vetë identitetin bëjnë që të heshtim dhe kështu fitohet një farë sigurie ...Por cmimi që paguhet është i lartë ... Të heqësh dorë nga spontaniteti dhe individualiteti do të thotë t’i zësh frymën jetës .

- LIRIA DHE SPONTANITETI –

Deri më tani ky libër është marrë me një nga aspektet e lirisë : pafuqinë dhe pasigurinë e individit të izoluar në shoqërinë moderne
- Liria pozitive – konsiston në aktivitetin spontan të personalitetit total
- Aktiviteti spontan është liria që arriht nga uni dhe nënkupton , psikologjikisht , atë se rrënja latine e fjalës SPONTE – nënkupton : vetë vullnetin e lirë
- Megjithëse, spontaniteti është një fenomen relativisht i rrallë në qytetrimin tonë , nuk do të thotë se ne jemi të privuar plotësisht prej tij .
- Së pari , njohim individët që janë ose kanë qenë spontanë, mendimet e të cilëve, ndjenjat dhe aktet janë shprehje të vetë atyre dhe jo të një automati .
Në këtë libër u mbështet teze se LIRIA – ka një kuptim të dyfishtë për njeriun modern :
1. Se ai është cliruar nga autoritetet tradicionale dhe është bërë një individ ..
2. por në të njëjtën kohë është bërë i izoluar , i pafuqishëm, instrument i qëllimeve të jashtme, i tjetërsuar nga vetvetja .

8. KARAKTERI DHE PROCESI SHOQËRORË

Në këtë libër u shqyrtuan ndërveprimet ndërmjet faktorëve social-ekonomik, psikologjik dhe ideologjik, duke analizuar disa periudha historike si periudha e Reformës dhe ajo bashkëkohore ...
Në këtë libër u studiuan reaksionet psikologjike të një grupi , në thelb u morën me strukturën e karakterit të antarëve të grupit, pra të personave të veqantë , megjithëatë interesimi ishte jo që të mësohet mbi veqansitë e dallimeve të personave nga njëri tjetri , por ajo pjesë e strukturës...që është e përbashkët për masën më të madhe të anëtarëve të grupit. Këtë karakter mund ta quajm <<karakteri shoqërorë>>
Me karakterin shoqërorë – kuptojmë vetëm një zgjedhje tiparësh , bërthama themelore të strukturës së karakterit të pjesës më të madhe të anëtarëve të një grupi
Rol të rëndësishëm në formimin e karakterit shoqëror luan procesi i edukimit... Funksioni shoqërorë i edukimit është që ta përgadisë individin për të vepruar në rolin që , në vazhdim do të duhet të kryejë në shoqëri : domethënë të modeloj karakterin e tij me qëllim që t’i afrohet karakterit shoqërorë... me qëllim që dëshirat e tij të koincidojnë me të shoqërisë .
Sektorë tjetër i veqantë i procesit edukativ është familja.. Frojdi ka treguar se përvojat e para të fëmijës kanë një ndikim vendimtar në formimin e strukturës së karakterit të tij .... Prandaj , familja mund të konsiderohet agjenti psikologjik i shoqërisë... duke pohuar se karakteri shoqërorë ngjizet nga mënyra e jetës .
Ndryshimi i kushteve shoqërore , shkakton ndryshim të karakterit shoqërorë...ose nevoja dhe ankthe të reja . Këto nevoja të reja bëjnë që të shpërthejnë ide të reja dhe si të thuash i bëjnë njerëzit të priren për t’i pranuar idetë e reja...nga ana e tyre orvatën të intensifikojnë dhe konsolidojnë karakterin e ri .
Me fjalë të tjera, kushtet shoqërore ndikojnë mbi dukuritë ideologjike përmes karakterit .