[BE LK]

Transmetohet prej Enes Ibn Malikut i cili thotë:"Vdiq një njeri,ndërkaq një njeri tjetër ,përderisa Pejgamberi{salall- llahu alejhi we selem}dëgjonte, tha :"Përgëzo me xhennet."Atëhere Pejgamberi{salal- llahu alejhi we selem} i tha:"Apo nuk e di!?Ndoshta ai ka folur gjërat që nuk i hyjn në punë,apo kaqe në koprrac për gjërat që s'i kanë munguar."/Transmeton Trimidhiu/
Ai i cili flet kot,për shkak të lidhjes së dobët në mes të menduarit dhe shprehjes,i lëshon fjalët pa frena.Ndoshta mund të thotë ndonjë fjalë,e cila do ta vë në sprovë të rëndë dhe do t'ia shkatërroj ardhmërinë.Është thënë:"Kush flet shumë ,edhe gabon shumë."

Poeti thotë:
I riu vdes nga vuajtja në gjuhë
E nuk vdes nga vuajtja në këmbë
Në hadith përmendet:"Njeriu e thotë një fjalë,me qëllim që t'i bëjë të qeshin njerëzit,e me të rrëmbehet më larg se në mes të qilellit dhe tokës!Njeriu rrëshqet me gjuhen e vet,më keq sesa që rrëshqet me këmbët e veta."/Transmeton Bejhekiu/
Kur të flasë njeriu,le të flasë mirë ,dhe le t'ia bëjë shprehi gjuhes së vet fjalët e bukura,sepse të shprehurit e mirë,për atë që e bren në shpirt,është kulurë e lartë të cilën All-llahu ua bëri obligim të gjithë pjesëtarëve të feve.Kur'ani Famëlartë tregon qartë se ,fjala e bukur është prej esenceës së besës së marrë nga Bani Israilët në kohën e Musait {alejhi selam}."(përkujtoni)Kur ne morëm zotimin e bijve të israilit;mos adhuroni tjetërkë,përveç All-llahun,të silleni mirë ndaj prindërve,ndaj të afërmve,ndaj jetimëve,ndaj të varfërve dhe njerëzve u thuani fjalë të mira;falnie namazin dhe jepni zekatin..."{El Bekare:83}
Fjalët e mira dhe të matura u përshtaten të gjithëve ,edhe miqve edhe armiqve,dhe japin fryte të këndshme.
Për sa u përket miqve,fjalët e mira e ruajnë dashurinë e tyre dhe e zgjasin miqësinë e tyre,si dhe pengojnë shejtanin që mos t;i shkatërroj lidhjet e tyre dhe mos t'ua prish moralin:"E ti robve të Mi thuaju:Le ta thonë atë që është më e mira,pse djalli i ndërsen mes tyre ,e është e ditur se djalli është armik i hapët i njeriut{.El -Isra:53}
Djalli u rri njerëzve në pusi;ai dëshiron të fut në mes tyre armiqësi dhe urrejtje,dhe prej një problemi të vogël të bëjë konflikt të përgjakshëm;nuk do ta ndalte rrugën përpara tij asgjë,sikurse fjala e mirë.
Ndërkaq,fjalët e mira me armiqët,e shuajnë armiqësinë e tyre,e tyejn mllefin e tyre,apo së më së paku ,fjalët e mira e ndalin zhvillimin e së keqes dherritjes e pasojave të saj:"Nuk është e barabartë e mira dhe e keqja.Andaj,(të keqen)ktheje në mënyrën më të mirë,se atëhere ai ,me të cilit kishit njëfarë armiqësie,do të bëhet mik i afërt.{Fussilet:34}
Lidhur me të bërit shprehi njerëzve fjalët e buta,sado që të ndryshojë situata e tyre,Pejgamberi{ salall-llahu alejhi ve selem}thotë:"Ju nuk mund t'i përfshini të gjithë njerëzit me pasurinë tuaj,andaj,të jetë ajo që do t'i përfshijë prej jush,buzëqeshja dhe sjellja a mirë"/Tnasmeton Bezzari/Bile, Islami më tepër e preferon sjelljen e mirë ndaj njeriut,edhe nëse nuk jep asgjë,sesa t'i japësh diqka,por në të njejtën kohë ta ofendosh."Një fjalë e mirë dhe jë lehtësim (që i bëhet lypësit)ëshë më e dobishme se një lëmoshë që përcillet me të keqe,All-llahu nuk ka nevojë për askë,është i Butë."(El Bekare:263).
Fjala e mirë është veti e cila shkon bashkërisht me mirësinë dhe vlerat e larta,të cilat epropozojnë njeriun e pajisur me to,për kënaqësinë e All-llahut,dhe ia caktojnë begatinv e përhershme.
Transmetohet prej Enesit,i cili thotë:"Një njeri i tha Pejgamberit{ salall-llahu alejhi ve selem}:Ma mëso një punë,e cila do të më futë në xhennet!"(Pejgamber i)Tha:"Ushqej njerëzit,përhape selamin,falu natën kur njerëzit flejnë,do të hysh në Xhennet i shpëtuar."/Transmeton Bezzari/
All-llahu i Madhërishëm urdhëron,që dialogu ynë me pjesëtarët e feve tjera të jetë në këta kufij të qetësisë fisnike,ku nuk do të ketë dhumë e injorim,me përjashtim,nëse ndonjë njeri i keq na sulmon,atëherë ai duhet të pengohet dhe të ndalet armiqësia e tij:"Ithtarët e librit mos i polemizoni ndryshe(kur i thirrni në fenë tuaj)vetëm ashtu si është më së miri,përveç atyre ë janë mizorë..."(El-Ankebut: 46)
Njerëzit e mëdhenj kanë kujdes në çdo situatë;ata që mos të lëshojnë ndonjë fjalë të keqe ,dhe mos të jenë mendjelehtë apo arrogantë.
Maliku,transmeton, se i është përcijellë atij prej Jahja Ibn Seidit,se Isai{alejhi selam}kaloi pranë një derri në rrugë,dhe i tha"Shko i qetë!" I thanë Isaut:"I thua kështu derrit?"Ai tha :"Unë frikohem mos e mësoj gjuhën time të flas fjalë të ndyta!"
Disa njerëz jetojnë pa fije turpi dhe janë arrogantë;nga shprehitë e tyre nuk i ndalojnë bindjet;vyrtytet e tyre nuk i bëjnë të njerëzishëm;dhe nuk brengosen fare se i dëmtojnë të tjerët.Kur gjejnë fushë të përshtatshme për ta ngopur natyrën e tyre arrogante e injorante,ata verojnë si të tërbuar;nuk ndëgjojnë asnjë thirrje,dhe nuk mund t'i ndalin të ligat e tyre.
Njriu fsnik nuk duhet të ngatërrohet në fjalë me tipat e tillë,sepse nxitja e arrogancës së tyre është e keqe e madhe,ndërkaq pengimi i saj është i domosdoshëm.Andaj islami e legjitimitoj izolimin e mendjelehtëve.
Njëherë,një njeri prej injorantëve të përmendur,u ndal para shtëpisë së Pejgamberit{ sala ll-llahu alejhi we selem}dhe dëshironte të hyjë brenda.Pejgamberi{ sala ll-llahu alejhi ve selem} u tregua i mirë ndaj tij,derisa e largojë.Kjo ishte e domosdoshmem ngase butësia është fren për mendjelehtin, e sikur ta lente ta derdh tërë atë që e kishte në natyrën e tij arrogante,do ta ndëgjonte atë që nuk e dëshironin veshët e tij!!
Transmetohet prej Ajshes{radiallahu anha},e cila thotë:"Një njeri kërkoi leje të hyjë te Pejgamberi{sala ll-llahu alejhi we selem},dhe tha:"Ky është njeri i keq."Mirëpo,kur ai hyri te Pejgamberi,ky e priti me zemergjerësi dhe i foli me butësi,e kur doli,i thashë:"O Pejgamber i All-llahut,kur dëgjove se vjen ky njeri ,the:"Kështu e kështu,e pastaj iu tregove mikëpritës dhe zemergjerë!!Pejgambe ri{sal-lall- llahu alejhi we selem}tha:"Oj Ajshe,kur më ke parë mua të lig?Njeriu me pozitë më të keqe te All-llahu Ditën e Gjykimit,është ai të cilin e braktisin njerëzit duke u frikuar nga arroganca e tij."/Transmeton Buhariu/
Këtë metodë e verifikojnë përvojat.Njeriu nuk bën ta humb karakterin e vet,me ata të cilët nuk kanë karakter njerëzor.Sikur njeriu të merrej me edukimin e çdo injoranti që e takon ,atë do ta lodhnin kurthat e shumta në të cilat do të haste.Andaj, prej vetive të para me të cilat karakterizohet robërit e All-llahut,numë rohet kjo masë mbrojtëse:"E robërit Zotit janë që ecin nëpër tokë të qetë,e kur atyre me fjalë u drejtohen injorantët,ata thonë:Paqe!"(El-Furkan :63)
"Dhe kur dëgjojnë ndonjë llomotitje marrëzie,i kthejnë shpinëndhe thonë:Ne kemi veprat tona e ju tuajat,qofshi larg nesh,ne nuk na duhen injorantët!"(El-Kasas: 55)
Njeriu mund ta shuaj mllefin e vet njëherë,e pastaj din të shpërthen!Por duhet ditur se,prej muslimanit të vyeshëm kërkohet që të zhagisë të keqen më tepër se aq,ashtu që mos ta lë plangprishësinë që të dominon me të në fund.
Transmetohet prej Seid Ibën Mussejjibit, i cili thitverisa ishte Pejgamberi{sal- lall-llahu alejhi we selem}i ulur me shokët e vet,njv njeri i ra në qafë Ebu Bekrit dhe e ofendoi,e ai heshti;pastaj për së treti e ofendoi,e Ebu Bekri ngadhënjeu,ndë rsa Pejgamberi{sal- lall-llahu alejhi we selam}u ngrit.Ebu Bekri{radiall- llahu anhu}itha:"O Pejgamber i All-llahut,a u hidhërove me mua?"Tha:"Jo, por zbriti një melek nga qielli,duke e përgënjeshtuar atë që ai e tha.Kur ti ngjadhënjeve, meleku shkoi,e djalli u ul,e unë nuk ulem kur uket djalli/Transmeton Ebu Davudi/
Braktisja e mendjelehtëve nuk nënkupton pranimin e nënshtrimit;dallimi në mes këtyre dy rasteve është shumë i madh.E para është,kontrollimi i vetes para faktorëve shqetësues,si dhe ndalimi i vetes,në çdo kusht,që mos ta provokojnë cytjet e mllefit dhe hakmarrjes.Ndë rkaq e dyta është,inercion i shpirtit dhe nënshtrim i vetë përbuzjes,si dhe pranim i njeriut atë me të cilin nuk pajtohet një njeri i mençur apo i njerëzishëm.
Kur'ani e ka proklamuar simpatinë ndaj braktisjes së mendjelehtëve, dhe urrejtjen e tij ndaj pranimit të nënçmimit:"All-llahu nuk e do publikimin e shprehjeve të këqija,përveç(publikimin)të atij që i është bër padrejt.All- llahu është dëgjues,i dijshëm.Nëse publikoni ndonjë të mirë ose e fshihni atë,ose i falni ndonjë të keqe(dikujt),All-llahu i Plotëfuqishëm fal shumë!"(En-Nisa:148- 149)

vijon...