[Albanian eX|PerT]

Kanë të bëjnë vetëm me begatinë e xhennetit dhe vuajtjet e xhehenemit të ahiretit, por në tre dynjatë e njeriut: në dynja, në berzah dhe në ahiret. Ata janë në begati dhe kënaqësi, kurse ata tjerët në vuajtje. اka mund të jetë begatia përpos begatisë së zemrës ose çka mund të jetë denimi dhe vuajtja përpose vuajtjes së zemrës? A ka denim më të ashpër se sa frika, brenga, mërzia dhe ngushtica e gjoksit". ("Sëmundja dhe Ilaçi", fq. 82).
Ai që përpiqet për ta pastruar shpirtin dhe ta avanson ate derisa të arrijë gradën e Ihsanit- bamirësisë do të fiton lumturinë e dynjasë dhe të ahiretit. Kjo është lumturia e vërtetë. Dallimi është shumë i madh mes lumturisë së imagjinuar pas së cilës vrapojnë njerëzit dhe vuajnë për të arritur deri te ajo, kurse nuk arrijnë asgjë më shumë se sa shtimin e vuajtjeve dhe fatzisisë.
Lumturia e besimtarëve është lumturi që buron nga zemra dhe ka themele të forta, Pasi që e ndien besimtari këtë nderim Hyjnor, e di mirësinë e kësaj jete dhe mirësinë e përfundimit, kurse kjo ia shton atij ndjenjat e qetësisë, sigurisë, shpresës, kënaqësisë dhe dashurisë.

Kjo lumturi shpirtërore e shoqëron njeriun në të gjitha udhëtimet e tija nga kjo dynja e deri në ahiret, me te ngjitet në shkallët e plotësisë- kemal, edhe pse në fillim ka vështirësi dhe luftë me vetveten, por pastaj arrinë të shijosh ëmbëlsinë e saj dhe të kuptosh vlerën që ka.

Analizo fjalën e Ibën Kajimit, rahimehull-llah:
"Boshti i lumturisë së dynajsë dhe ahiretit është kapja për All-llahun, kapja për litarin e Tij dhe ska shpëtim për askend tjetër përpos për ate që kapet për këto dy shpëtues. Kapja për litarin e Tij e mbron njeriun nga devijimi dhe shkatërrimi, sepse ai që ecë drejt Allahut është sikur ai që ecë drejt një qëllimi të tij të caktuar dhe në këtë udhëtim ka nevojë për udhërrëfyes në rrugë dhe siguri, sepse përndryshe nuk mund të arrijë në qëllimin e vet. Domethënë pa sigurimin se a është kjo rruga e saktë dhe pa u sigurar se në këtë rrugë nuk ka asnjë pengesë, por ka siguri, ai nuk mund të jetë i sigurtë se mund të arrijë në qëllimin e vet.
Argumenti, udhërrëfyesi është garanti se nuk do të devijon dhe se do të jetë në rrugën e vërtetë, kurse përgaditja, fuqëia dhe arma e siguron nga hajnat dhe pengesat e rrugës.

Kapja për litarin e All-llahut i jep njeriut udhëzim dhe pasim të argumentit (udhërrëfyesit), kurse kapja për All-llahun i jep atij fuqi, përgaditje dhe armë". ("Medarixhus-Salikin", 1/460).
Dallimi mes këtyre dy gjërave është se: kapja për litarin e All-llahut domethënë zbatimi i urdhërave dhe respektimi i Tij, kapja për Kur'an dhe Sunnet, kurse kapja për All-llahun domethënë drejtimi dhe strehimi vetëm te All-llahu. All-llahu, xhel-le shanuhu, ka thënë: "…E kush kapet për All-llahun (i përmbahet fesë së All-llahut), ai pa dyshim është i udhëzuar në rrugën e drejtë". (Ali Imran: 101).

Kopshti i zemrës

Zemra i ngjan një vendi me banorë dhe i sigurtë, ose një kështjelle të siguruar mirë, ose një kopsht i bekuar që kur nuk përfundon begatia e tij, kurë nuk thahet uji i tij, jep fryte në çdo kohë me lejen e Zotit të vet. Kurse kopshti i trupit shpejtë thahet dhe shkatërrohet e bërtet pronari i vet: Vaj për mua! Kurse kopshti i zermës gjithmonë është i gjelbërt dhe me fryta, kurse pronari i tij bërtet: oh sa gëzim i madh! ("Rixhalul-Fikri ved-Daveti").
Lumturia qëndron në pasimin e Muhammedit, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem
All-llahu, azze ve xhel-le, i ka dërguar pejgamberët për udhëzimin e njerëzve, për t'i bërë të lumtur dhe për ti shpëtuar nga erësirat e devijimit, injorancës dhe prishjes, kurse vula e pejgamberëve dhe me të cilin përfundoi vargu i pejgambervë, ishte Muhammedi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, i cili i udhëzoi njerëzit nga devijimi, i mësoi Pasi që ishin injorantë, ua hapi sytë e ballit dhe të zemrës dhe ndriçoi toka nga drita e shpalljes, u bashkuan zemrat Pasi që ishin të shpërndara, andaj me të drejtë ky njeri ishte mëshirë për mbarë botërat, sikurse e ka përshkruar All-llahu, tebareke ve teala: "E Ne të dërguam ty (Muhammed) vetëm si mëshirë për të gjitha krijesat". (El-Enbija: 107).

All-llahu, subhanehu ve teala, ia ka zgjëruar gjoksin, ia ka ngritur emrin dhe ka bërë poshtërsinë dhe nënçmimin atij që e kundërshton urdhërin e tij, kurse lumturinë, shpëtimin dhe udhëzimin atij që kapet për sunnetin e tij.
Transmeton Imam Muslimi nga Ijad ibën El-Muxhasheiu, radijall-llahu anhu, se një ditë Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, në hutbe mes tjerash tha: "Më ka urdhëruar Zoti im që t'ju mësoj atë që nuk dini, nga ajo që më ka mësuar mua në këtë ditë… Kam krijuar të gjith robërit e Mij besimdrejtë- hunefa, u erdhën shejtanët dhe i larguan ata prej fesë së tyre dhe ua ndaluan gjërat që ua kisha lejuar, i kanë urdhëruar të Më bëjnë ortak gjëra për të cilat nuk kanë argument. All-llahu i ka shikuar banorët e tokës dhe është mllefosur në të gjithë njerëzit, arab ose joarab, përpos një pakice nga ithtarët e Librit dhe ka thënë: të kam dërguar që të të sprovoj dhe që të sprovoj me ty dhe të kam zbritur Libër të cilin nuk e fshin uji, e lexon edhe i zgjuar edhe në gjum". (Muslimi).

All-llahu, xhel-le shanuhu, e ka dërguar që ta sprovon dhe të sprovon me te njerëzit, e sprovon duke ua kumtuar dhe shpallur fenë njerëzve dhe duke i udhëzuar ata në rrugën e drejtë, kurse që ti sprovon njerëzit, domethënë që të sheh kush do ti beson, kush sinqerisht do ta respekton dhe kush do të largohet prej tij dhe kush do ta armiqëson.

Dallimi është shumë i madh mes atij që është i lumtur duke e pasuar udhëzimin e Pejgamberit, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, dhe ai që është zhytur në devijim dhe ia ka kthyer shpinën mësimeve të Islamit.

All-llahu, azze ve xhel-le, thotë: "Ai (All-llahu) u tha: "Zbritni prej aty që të gjithë, do të jeni armiq të njëri-tjetrit. Nëse u vjen nga Unë udhëzim (libër e pejgamber) kush i përmbahet udhëzimit Tim, ai nuk ka për të humbur (në Dunja) e as nuk ka për të dështuar (në jetën tjetër)". E kush ia kthen shpinën udhëzimit Tim, do të ketë jetë të vështirë dhe në ditën e kijametit do ta ringjall të verbër. Ai (që nuk besoi) do të thotë: "Zoti im, përse më ngrite të verbër, kur unë isha me sy?". Ai (All-llahu) thotë: "Ashtu si i harrove ti argumentet Tona që t'i ofruam, ashtu je ti i harruar sot". Po kështu Ne e shpërblejmë edhe atë që zhytet në mëkate dhe nuk i beson argumentet e Zotit të vet, po dënimi në botën tjetër është edhe më i ashpër dhe i përjetshëm". (Taha: 123- 127).

E mira dhe e keqeja

Ibën Abasi, radijall-llahu anhu, ka thënë: "E mira jep shndërritje në fytyrë, dritë në zemër, gjërësi në rizk, fuqi në trup dhe dashuri në zemrën e njerëzve.
Kurse keqeja ta zymton fytyrën, erëson zemrën, ta dobëson trupin, ta pakëson rizkun dhe të bën të urrjetur te njerëzit". ("El-Fetava", 10/ 630).
Ibën Rexheb Hanbeliu, rahimehull-llah, ka thënë: "Ai që jeton me All-llahun jeton jetë të këndshme, kurse ai që jeton me nepsin dhe epshin e tij, jeton jetë të gjatë e të vështirë". ("Sherhu Hadithi Lebejke All-llahumme lebjeke", fq. 60).

Imam Ibën Rxheb Hanbeliu, rahimehull-llah, thotë: "Disa gnostik, njohës të All-llahut, i kanë thënë disa njerëzve: اka e konsideroni jetesë ju? Kanë thënë: ngrënie dhe pirje dhe gjërat e ngjajshme me te. Kurse ky ia ktheu: jetësë është që secila gjymtyrë të të tërhjek kah respektimi i All-llahut". ("Sherhu Hadithi Lebejke All-llahumme lebjeke", fq. 60).

Kur i erdhi vdekja Abdullah ibën Shedadit, e thirri djalin e tij Muhmedin e i tha: "Biri im! Po të jap një porosi, mbaje mend! Ji i devotshëm ndaj All-llahut të Madh dhe le të jetë gjëja më prioritare te ti falënderimi ndaj All-llahut, qëllimi i mirë në gjendjen sekrete tënde dhe në jetën publike dhe dije se falënderuesit i shtohen gjërat, kurse devotshmëria është nozulli më i mirë dhe bëhu biri im sikurse ka thënë Hatiu:

Burimet e lumturisë

Hulumtimi pas lumturisë është brenga e njeriut në çdo vend, mirëpo shumica e gabojnë rrugën dhe vrapojnë pas lumturisë iluzionare, kurse kjo u sjell vetëm vuajtje dhe fatzisi. Besimtari i vërtet është ai që e di rrugën e lumturisë dhe jetës së këndshme dhe qetësohet duke jetuar në prehërin e saj dhe nuk i dalin brengat dhe ngushticat përpara që ta pengojnë atë lumturi, sepse lumturia e tij i ngjan një burimi të vrullshëm nga i cili del uji sikur nga shkëmbi, i pastër dhe i ëmbël.

Ali Tantavi, rahimehull-llah, thotë: "Dy njerëz të barabartë në fuqi e bartin të njejtën gjë, njëri ankohet dhe qahet, sikurse të kishte bartur dy pesha, kurse tjetri qeshet dhe këndon sikurse të mos kishte bartur asgjë. Dy njerëzt të barabartë në trup sëmuren me të njejtën sëmundje, njeri tregohet pesimist, frikohet dhe e parafytyron vdekjen, kështu bëhet në krahun e sëmundjes dhe e mund vetveten dhe nuk shpëton, kurse tjetri duron, është optimist dhe e parafytyron shërimin dhe për shkurtë kohë shërohet…". ("Suver ve Havatir", fq. 14).

Një tregim

Një njeri në pleqëri i shtiret se në zorët e tija ka gjarpër. Shkon në kontrollë te mjekët dhe konsultohet me njerëz të dijshëm për këtë gjë. Atyreve u qeshet për këtë gjë, por e fshehin nga nderimi që kanë për te, dhe tentojnë ti sqarojnë se në zorë mund të ketë krimba, mirëpo të ketë aty brenda gjarpër, kjo është e pamundur. Mirëpo ai nuk u besonte. Derisa u takua me një mjek të mençur dhe që e njihte edhe mjekësinë edhe psikologjinë. E dëgjoi tregimin e tij, e pastaj i dha barëra që i shkaktojnë barkëqitje dhe nga barkëqitja e madhe plaku mendoi se i doli edhe gjarpëri nga barku. E ndiu veten të shëndoshë, kurse më herët ankohej për dhimbje dhe çrehatim!
Ali Tantaviu, rahimehull-llah, duke e komentuar këtë tregim thotë: "Plaku nuk u shëruar sepse e nxori gjarpërin nga barku, por u shërua sepse e nzori gjarpërin nga mendja, Pasi që i zgjoi fuqitë e tija që ishin në gjum. Njeriu ka aso fuqi nëse dini ti përdorni do të bënit mrekullira".
Ai në një vend tjetër thotë: "Ju jeni të pasur, mirëpo nuk ia dini vlerën pasurisë që posedoni dhe e hedhni nga moslakmimi i saj ose nga nënçmimi i saj.

Një njeri e kap kokëdhembja, ose i dhemb dhëmbi, ose ka ndonjë vështirësi dhe tërë botën e sheh të zezë dhe të erët, mirëpo pse kur ishte i shëndoshë nuk e shite tërë botën të bardhe dhe ndritshme?!
Pse nuk i njohim begatitë dhe dhuntitë përpos se kur i humbim ato?!
Pse nuk e njohim lumturinë përpos se kur largohet prej nesh, nuk e shohim përpos se të zhytur në erësirat e të kaluarës ose të përzier në mjegullat e tër adhmes?

Kush prej jush është dakord të jep shikimin e tij për një qind mijë dollar?
Pse kërkoni ari, kurse ju posedoni shumë ari?! Shikimi a nuk është prej arit, shëndeti a nuk është prej arit, koha a nuk është prej arit? Pse nuk e shfrytëzojmë kohën tonë? Pse nuk ia dimë vlerën jetës?
Intelekti njerëzor a nuk është thesar? Pse vuajmë nga çmenduria dhe nuk jemi të lumtur me mendje? Shëndeti, koha dhe mendja, tërë këto janë pasuri dhe të gjithë këto janë prej shkaqeve të lumturisë, për atë që dëshiron të jetë i lumtur.

Koka e gjith kësaj është besimi, besimi e ngop njeriun e uritur dhe e bën të pasur njeriun e varfër, e ngushëllon njeriun e mërzitur, e forcon njeriun e dobët dhe i jep njeriut jetë të këndshme.
Ali Tantaviu duke iu drejtuar lexusve në një vend u thotë: "Ju jeni të lumtur, por nuk e dini, jeni të lumtur aq sa i njihni dhuntitë në të cilat kënaqeni, të lumtur nëse e njihni veten tuaj dhe përfitoni nga fuqitë e deponuara në te, të lumtur nëse e kërkoni lumturinë prej vetes tuaj e jo prej tjerëve që janë përreth jush, të lumtur nëse mendimet e juaja vazhdimisht janë me All-llahun, e falënderoni për çdo begati, duroni në çdo fatkeqësi, do të jeni fitimtar në dyja rastet dhe të sukseshëm në dy jetët".

Kur flasim për peshojën e lumturisë duhet ta dimë se mjaftueshmëria, kënaqja, moskeqardhja ndaj asaj që nuk mund të arrihet, qetësia e shpirtit dhe pasuria e saj janë peshoja e lumturisë.
Duhet ta dimë se të jemi dakord me atë që na ka ndarë All-llahu na e sjell lumturinë, kurse ai që vrapon pas të mirave të kësaj dynjaje dhe pasurisë kurrë nuk do të ngopet edhe nësë tërë thesarin e dynjasë e grumbullon dhe do të mbetet në vuajtje.

Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, e sqaron rezikun e dominimit të epshit të dashurisë për pasuri, duke thënë: "Po të kishte biri i Ademit një luginë ari do të dëshironte të ketë edhe një tjetër, kurse asgjë nuk ia mbush syrin birit të Ademit përpos dheut dhe All-llahu ia pranon pendimin atij që pendohet". (Buhariu dhe Muslimi).

"I mallkuar qoftë robi i dinarit, robi i dirhemit, robi i këmishës, nëse i jepet diçka kënaqet e nëse i refuzohet hidhërohet". (Buhariu).
Këto hadithe sqarojnë gjendjen e mjerueshme në të cilën jetojnë ata që janë lidhur pas dashurisë ndaj kësaj dynjaje, ata që janë bërë skllevër të lakmisë dhe epshit, saqë kanë ardhur në fatkeqësi të vazhdueshme, frikë që nuk pushon dhe shpirt të trazuar vazhdimisht.

Mos u çrehato
Mos u troshto edhe nëse ndonjë dite ke vështirësi
Sepse gjatë kohë ke patur lehtësi
Mos u demoralizo sepse demoralizimi është mosbesim
Ndoshta All-llahu për shpejt kohë të pasuron
Dije se çdo vështirësi e pason lehtësimi
Fjala e Allahut është më e vërteta se çdo fjali
Rruga e shpëtimit
Imam Ibën Rexheb Hanbeliu, rahimehull-llah, ka thënë: "Ai që e sundon vetveten dhe e mposht ate bëhet krenar, sepse ka ngadhnjyer ndaj armikut më të ashpër, e ka mposhtur, e ka robëruar dhe është mbrojtur nga sheri i tij. All-llahu, azze ve xhel-le, thotë: "…Kush është i ruajtur prej lakmisë së vet, të tillët janë të shpëtuar". (El-Hashr: 9).

ثshtë kufizuar shpëtimi në rruajten e njeriut nga lakmia…

Atë që e ka ruajtur All-llahu dhe e ka mbrojtur: e ruan nga lakmia e shpirtit të tij dhe e keqeja e saj dhe e forcon në luftëen kundër saj dhe armiqësimin e saj.


Vazhdon