[ARI_03]

Tregtia tërheq me ulje çmimesh
Shoku i parë i çmimit nuk ndodhi: tregtia me pakicë në Gjermani ka reaguar ndaj rritjes së taksës mbi vlerën e shtuar me ulje cmimesh pjesërisht të fuqishme. Firmat kanë bërë garë me njëra tjetrën me skonto dhe klientët e pranuan me kënaqësi ofertën. Bukë apo gjalpë në dyqane të lira apo orë luksoze tek argjendari, në asnjë rast klientit nuk i është dashur të paguajë më shumë. Por e sigurtë është gjithashtu kaq të lira sa tani mallrat nuk do të mbeten për kohë të gjatë.
Disa nxitojnë në zonën e këmbësorëve, të tjerët e kanë me enge. Dita e parë e punës e vitit, e para me një taksë mbi vlerën e shtuar prej 19%. Njerëzit vazhdojnë megjithatë të hyjnë në dyqane dhe të blejnë, por shumë janë të thartuar: „Unë mendoj se është thjesht e padrejtë pasi dëshmon për mungesën e ideve të qeverisë. E vetmja zgjidhje për politikanët duket se është të gërmojnë gjithnjë e më thellë në xhepat e qytetarëve.“ – thotë një kalimtar.
Kurse një tjetër mendon: „Veçanërisht të padrejtë konsideroj aplikimin e TVSH-së së rritur edhe mbi mallrat për fëmijë. Nga njëra anë flasin për lehtësim të familjeve me fëmijë e nga ana tjetër mallrat për fëmijë janë gjithashtu të shtrenjta.“
Ndërkaq duhet thënë se thuajse në asnjë dyqan çmimet nuk janë rritur brenda natës. Shumë produkte janë bërë madje më të lira. Tregtarët përpiqen të tërheqin klientët me skonto dhe okazione siç ndodh zakonisht pas Krishtlindjeve. Por ka edhe një arsye tjetër pse gjithçka nuk është ende më e shtrenjtë. Disa gastronomë apo tregtarë i kanë ngritur çmimet qysh vitin e kaluar duke llogaritur më parë TVSH-në e shtuar. Për këtë arsye ekonomistët nuk presin që cikli i biznesit të vuajë hapur nga rritja e tatimit. Presidenti i Shoqatës Federale të Bankave Popullore dhe Raiffeisen, Chrisopher Pleister: „Jemi të mendimit se do të ketë vetëm një ulje të përkohshme. Më pas konsumatorët do të rikthehen në rritmet normale dhe konsumi privat do të rritet në mënyrë të moderuar me 0,3% edhe gjatë vitit 2007. Rritje që është megjithatë më e lartë se mesatarja e pesë viteve të fundit.“
Por disa specialistë të ekonomisë i druhen efektevet afatgjata të rritjes së TVSH-së. Një prej tyre është Johann Eekhoff nga Universiteti i Kölnit: „Pas një rritjeje ekonomike do të përjetojmë sërish hapa prapa. Majde nuk mund të flitet për rritje të mirëfilltë ekonomike, flasim vetëm për norma rritjeje që ende janë shumë shumë të ulëta. Por sapo këto norma rritjeje të ulen pak do të ndiejmë gjithë peshën e kësaj barre të re fiskale.“
Një prognozë e tillë është megjithatë e kontestuar. Ekonomistë të tjerë janë të mendimit se TVSH-ja në Gjermani në krahasim me vendet e tjera europiane është në nivel mesatar. Eksportet dhe përmirësimi i konjukturës në vend janë shumë më vendimtare për ekonominë se sa rritja e vlerës së shtuar është shprehur presidenti i Institutit Ifo, Hans-Werner Sinn:
„Rritja e TVSH-së nga pikpamja konjukturale nuk është aspak aq problematike sa vlerësohet shpesh. Është e vërtetë se atëherë fuqia blerëse e familjeve bie por paratë i shkojnë shtetit i cili i shpenzon ato. Kjo do të thotë se nuk ka mungesë të fuqisë blerëse vetëm sepse paratë i shkojnë shtetit, kemi të bëjmë vetëm me një transferim të fuqisë blerëse nga qytetarët tek shteti.“
Se cili do të jetë në fund efekti i rritjes së TVSH duket se nuk mund të parashikohet nga askush në mënyrë definitive. Por një gjë është e sigurtë: udhëtimi me makinë është bërë brenda natës më i shtrenjtë, po kështu transporti me tren e tramvaj dhe edhe benzina kushton më shumë. Të paktën në këto raste indinjimi është me vend.

Christian Baars