Recension: nga Azem Azemi
Rrėfime qė tė mbulojnė me trishtim e pikėllim
Kėtij libri specifik tė kėtyre rrėfimeve tronditėse, sduhet shtuar absolutisht, kurrfarė parathėnie e as pasthėnie. Kėto rėfime flasin vetė. Me gjuhėn mė tė pastėr , me argumentin mė tė vrazhdtė, flasin me shpirtin e vrarė tė njė femre,tė njė nėneje,tė njė motreje, tė njė tė fejuareje, tė njė nuseje. Fytyrėn e zotit do ta shohėsh , kur tė mos jesh mė nė jetė po shkuante nė Bibėl. Edhe kėto femra mė skanė ēka tė fshehin. I kanė pėrjetuar tė gjitha tė ligat qė mund ti bėjė qenja apo antiqenja njerėzore.Kanė prekur fundin e detit dhe kulmin e qiellit. I kanė parė tė gjitha, i kanė dėgjuar tė gjitha. Ua kanė vrarė shpirtin , prandaj sėshtė
rastėsi kur me ngulm kėrkojnė qė ti lėmė tė qeta nė bėrjen edhe tė gjysmės
sė rrugės tjetėr, vdekjen e trupit. Ato, mė mirė e kėrkojnė vdekjen komplete se gjysma-gjysma. Dhe absolutisht nuk kanė tė drejtė. Sepse, a jeton njeriu vetėm pėr vete? A nuk kanė shumica e tyre fėmijė , pėr tė cilėt vlen secila sakrificė? A sėshtė ky shkrim (libėr)shkrim shėrim pėr to, vuajtje jona, e turpi ynė lehtėsim pėr to? A sjemi dhunuar tė gjithė me dhunimin e tyre?
Edhe nėnat tona , edhe motrat tona edhe nuset tona? Edhe ne vėllezėrit e tyre, edhe ne bijtė e tyre, edhe ne burrat apo burrecat e tyre? Dhe ato e dinė kėtė ,dhe janė tė forta, sikurse i dinė dhe sakrificat e atykėtushme tė njerėzve tanė, tė njerėzve tė thjeshtė, burra e gra pėr ndihmėn e dhėnė atyre nė fotografinė e familjes nga Peja, fytyrėn e mjekes sė re qė sakrifikon ēdo gjė pėr ti ndihmuar fatėkeqes sė lėnduar (edhe fizikisht).
Prandaj, ylberi ėshtė shumėngjyrėsh. Edhe jeta. Edhe njerėzit,edhe kėto rrėfime tė cilat marrė veē e veē secili e pėrballon peshėn e njė skenari filmik, pėr tmos u harruar. Ky libėr dėshmon se kėto qenie tė lėnduara, nuk janė edhe tė lėna terėsisht nė harresė. Borgjet janė tė shumėta tė secilit prej nesh. Pa dyshim vlen tė pėrmendet me kėtė rast, puna e palodhshme, por edhe inventive e gazetares sė vyeshme, autores sė librit, Luljeta Selimi, e cila edhe nė rastet e tjera ka dėshmuar pėrkushtim nė hulumtimin e fateve (tragjike) njerėzore sidomos tė femrės. Bie nė sy njė sintaksė e rrjedhėshme nė rekonstruimin e rrėfimeve me njė gjuhė tė pastėr me plot variacione letrare artistike. Por medet,vetėm kur tė bie ndėrmend se fatkeqėsia e treguar nuk ėshtė krijuar nga mendja e krijueses, por nga dora (gjakatare) e (anti)njeriut. Tė rrokė trishtimi pėr fatet e kėtyre njerėzve dhe tė rrokė pikėllimi dhe brenga pėr fatet e tė dhunuarave. A thua ēfarė pėrfundime do tė kenė ato si njerėz dhe si kolektivitet? Prandaj nevoja qė
ndėrgjegjja njerėzore tė jetė e zgjuar gjithmonė, sikurse rojtari ushtari, sepse e keqja ėshtė gjithmonė permanente,gjithnjė e ke afėr si jakėn e kėmishės.
__________________
Njerzitė fisnikė , me ligjeraten e tyre , fitojnė mė shumė armiq, sesa njerzit e ligj me veprimet e tyre tė liga.
Zhan Pol
|