01-08-06, 22:31
|
#2
|
iOi|KuMaNoVa DARDANI|iOi
Anėtarėsuar: 15-05-06
Vendndodhja: ne ShQiPeRiNe e MADHE
Postime: 799
|
Burimi i moralit te larte
2. Nevas ibėn Seman Elensarij [radiall-llahu anhu] thotė: e pyeta Pejgamberin [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] pėr mirėsinė dhe mėkatin dhe mė tha: bamirėsi ėshtė morali i lartė kurse mėkat ėshtė ajo qė tė brenė nė zemėr dhe urren qė ta shohin njerėzit. (Transmeton Muslimi)
Allahu [subhanehu ve teala] thotė: Pasha njeriun dhe Atė qė e pėrsosi atė. Pastaj ia tregoi Atij ēfarė ėshtė e gabuar dhe ēfarė ėshtė e drejtė pėr tė. (Shems 7,8)
Poashtu thotė: Anuk i bėmė Ne pėr tė dy sy? Dhe njė gjuhė dhe dy buzė? Dhe ia treguam atij dy rrugėt (tė drejtėn dhe tė gabuarėn)? (Beled 8,9,10)
Dijetarėt thonė: bamirėsia ka kuptim tė gjėrė, ajo ka kuptimin e: lidhjes farefisnore, butėsisė, shoqėriaė tė sinqertė, sjelljes tė mire, rrespektit, tė gjitha kėto cilėsi janė pėrmbledhje e normave tė moralit tė lartė. (Elminhaxh sherh sahihil Muslim ibėn Haxhaxh 4/1980)
Nga hadithi i lartėpėrmendur bėhet e qartė se burimi i moralit tė lartė ėshtė natyrshmėria e pastėr e njeriut. Kurani famėlartė sqaron faktin se shpirti i njeriut ėshtė depo e njė sistemi ligjor moral qė ėshtė rregulluar qė prej krijimit tė ndjenjės pėr tė mirėn dhe tė keqen, siē thotė Allahu s.v.:Pasha njeriun dhe Atė qė e pėrsosi atė. Pastaj ia tregoi Atij ēfarė ėshtė e gabuar dhe ēfarė ėshtė e drejtė pėr tė. (Shems 7,8)
Njeriu ėshtė udhėzuar qė tė dallojė moralin (nderin) nga amorali (panderėsinė) nėpėrmjet shikimit (dijes) tė ēiltėr qė e posedon, Allahu [subhanehu ve teala] thotė: Anuk i bėmė Ne pėr tė dy sy? Dhe njė gjuhė dhe dy buzė? Dhe ia treguam atij dy rrugėt (tė drejtėn dhe tė gabuarėn)? (Beled 8,9,10), poashtu nė njė ajet tjetėr kuranor thotė: Ne e udhėzuam atė nė rrugė tė drejtė e ai do tė jetė mirėnjohės ose pėrbuzės. (Insan 3)
Pra njeriu posedon ndjenjė tė brendshme me tė cilėn dallon tė mirėn prej tė keqes. Allahu [subhanehu ve teala] thotė: Njeriu ėshtė dėshmitarė i vetvetes. Edhe pse ai i paraqet arsyetimet e veta. (Kijame 14,15)
Megjithėkėtė, shohim se kėtė dritė tė mbjellur nė shpirtin e njeriut e shuajnė zakonet shoqėrore tė trashėguara prej gjenerate nė gjeneratė ashtu siē e shuan rrethi shoqėror. Pejgmaberi [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] duke transmetuar nga Allahu [subhanehu ve teala] thotė: Unė i krijova robėrit e mij tė gjtihė nė fe tė drejtė, mirėpo djajtė u erdhėn atyre dhe i larguan nga feja e tyre dhe ua ndaluan atyre atė qė Unė ua pata lejuar. (Transmeton Muslimi). Njėashtu Pejgamberi [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] thotė: ēdo fėmijė lindet nė fenė e pastėr, pastaj prindėrit e tij e bėjnė hebrej, tė krishterė apo adhurues tė zjarrit, ashu sikur kafsha e cila lindė viēin pa tė meta, a mund tė shihni nė tė ndonjė mangėsi? (Transmeton Buhariu)
Dritėn e paraqitur nė ndjenjė tė brendshme te njeriu, pėr tė dalluar tė mirėn prej tė keqes e shujanė edhe intereset personale dhe epshet. Mirėpo, edhe nėse nuk janė prezente tė gjitha kėto pengesa tė natyrshmėrisė sė pastėr pėrsėri ajo mbetet e mangėt nė aspektin moral nėse mbėshtetemi vetėm nė tė. Pėr kėtė shkak urtėsia e Allahut [subhanehu ve teala] ishte qė ta plotėsojė kėtė dritė me shpallje hyjnore: Dritė pėrmbi dritė (Nur 35) </SPAN>
Ahmed Muadh Hakkij
|
|
|