Nė Kur’an, rrotullimi i tokės, ėshtė theksuar si njė nga realitetet e gjithėsisė. Nė suren el Nemėl (Thnegla), ajeti 88, i Lartėmadhėruari thotė :
“Dhe i sheh malet (kodrat), e mendon (llogaritė) se ato janė tė palėvizshme, ndėrsa ato lėvizin ashtu siē lėvizin re¬tė. (kjo ėshtė) Vepėr e All-llahut, i cili ēdo gjė e pėrsosi …”
Kodrat u rrėnjosėn thellė nė tokė. Ishte e domosdoshme qė kėto tė privohen nga lėvizjet. Tė qenit tė privuara nga lėvizjet, sigurojnė mosdridhjet e tokės dhe sigurojnė luhatjet e njeriut. Ato janė simbol i qendrueshmėrisė. Kur ato vėshtrohen, e japin kėtė mesazh. Nga pamja e madhėsisė dhe rrėnjosjes sė tyre, beson se toka ėshtė stabile dhe nuk lėvizė as edhe njė hap tė vetėm.
Duket shumė stabile dhe e pa lėvizshme, prandaj All-llahu nė Kur’an e thotė fjalėn: mendon (llogaritė). Kėtė e ka thėnė nga mėshira e Tij ndaj njeriut. Njeriu mendon se kodrat janė tė pa lėvizshme. Por, ja qė All-llahu dėshiron tė na tregojė, se atė qė ne i mendojmė se ato janė tė pa lėvizshme, nė realitet lėvizin nga njė vend nė njė vend tjetėr.
Kodrat lėvizin ashtu siē lėvizin retė. Pse u tha si retė? Retė janė ato qė nuk lėvizin vetvetiu, por lėvizin nė sajė tė erėrave. Retė pa erėrat qėndrojnė nė vend. Erėrat janė ato qė i lėvizin retė nga njė vend nė njė vend tjetėr. Nė Kur’an, pėrdorimi i shprehjes -“ si retė”, ėshtė sinonim i lėvizjes tė kodrave me ndihmėn e dikujt tjetėr.
Nėse kodrat janė tė pa lėvizshme, atėherė kush i lėviz ato, nėse nuk lėvizen nga vetvetja? Kush ėshtė ai qė i vė nė lėvizje? Kjo ėshtė toka, e cila me lėvizjen(rrotullimin e saj), i lėviz edhe kodrat. Me siguri qė edhe toka lėvizė dhe rrotullohet, sepse pėrndryshe, si do tė lėviznin kodrat duke qenė ato tė rrėnjosura thellė nė tokė.
Pra kodrat e rrėnjosura thellė, i pėrkasin njė vendi qė ėshtė nė lėvizje. Ashtu sikur retė qė janė tė varura nga era, edhe kodrat janė tė varura nga toka, ngase ato janė tė rrėnjosura nė tokė. Nė kėtė mėnyrė, All-llahu i Lartėsuar na shpjegoi nė formėn mė tė pėrsosur, lėvizjen e tokės dhe rotacionin e saj. Ne kemi llogaritur se kodrat janė tė palėvizshme por del se ato qenkan nė lėvizje tė vazhdueshme, pėrderisa toka lėviz. Fjala: “Mendoni se janė tė palėvizshme“, ka nevojė pėr njė shpjegim mė tė gjėrė, sepse kjo na vėrteton njė tjetėr realitet shkencor.
/Muhammed Sharavi /
|