[~AnnA~]

Qeliza është njësia thelbsore, funksionale strukturale e të gjitha organizmave të gjalla, bartëse e jetës, sepse në të zhvillohen të gjitha proceset jetësore (funksionet).
Qeliza është trupthi i cili është i mbështjellur me mbështjellës qelizor. Ajo është e mbushur me lëngun e dendur qelizor – citoplazmëm. Në të janë të vendosura pjeset e imëta qelizore – organelet, të cilat kryejnë funksione të ndryshme jetësore.
Qelizat sipas formës janë të ndryshme. Qelizat shtazore mund të kenë formë të drejtkëndëshit, pllakore dhe cilindrike (qelizat epiteliale), zgjatore (q. Muskulore), yjore (q. Eshtrore), të degëzuara (q. Nervore) etj.




Historiku
Në vitin 1873 para së të shpallej teoria qelizore, shkenctari çek Jan Evangelista Purkyně vështroi grimca të vogla të indeve të gjethes ndëpërmjet mikroskopit. Kjo teori u krijua në vitin 1839 nga Matthias Jakob Schleiden dhe Theodor Schwann të cilët thanë se çdo qenie e gjallë e organizëm përbehej nga një ose më shumë qeliza.