[Albanian eX|PerT]

All-llahu xh.sh. po ashtu thotë:
"Dhe ata thanë: "Ajo që gjen­det në barkun e këtyre kafshëve shtëpiake u përket vetëm mashkujve tonë, kurse për gratë tona janë të ndaluara. E, nëse lindin ato të ngordhura, ata të gjithë (burra e gra) janë pjesë­marrës në të." All-llahu do t'i ndëshkojë ata për gënjeshtra, se Ai, me të vërtetë është i Plotdijshëm dhe i Gjithdijshëm." (6,139).
Mirëpo, ekzistojnë edhe shpjegime tjera të këtyre llojeve të kaf­shëve.[1]
Se'id b. El-Musejjibi konsideron se këto lloje kafshësh janë të dedikuara vetëm për idolet e tyre,[2] ndërsa në hadithin autentik, i cili është "merfu'un" - i pandërprerë, i transmetuar nga Resulull-llahu a.s. qëndron: "Amër b. Lihjai ka qenë i pari i cili i ka mbrojtur dhe i ka liruar këto lloje kafshësh dhe i ka futur në rituale adhurimi."[3]
Të gjitha punët paraprake, arabët i bënin për t'i kënaqur zotat, duke besuar se zotat do t'i afrojnë te All-llahu, dhe se do të ndërmjetë­sojnë dhe do të angazhohen për ata tek All-llahu.
Në lidhje me këtë Kur'ani thotë:
"E, ata që marrin mbrojtës, pos All-llahut thonë: "Ne i lutemi atyre vetëm që të na afrojnë te All-llahu." (39,3). "Ata adhurojnë - përveç All-llahut - atë që as nuk u bënë dëm, as nuk u sjellë dobi dhe thonë: "Këta janë ndërmjetësit tonë te All-llahu." (10,18).
Arabët e bënin ndarjen e shumë gjërave me ndihmën e shigjetëzave pa pupla, të cilat shërbenin për bixhoz dhe për lojë. Ekzistonin tri lloje shigjetëzash: shigjetëza në të cilat shkruante "Po" dhe shigjetëza në të cilat shkruante "Jo", që i përdornin për të marr vendime lidhur me punën, udhëtimet, martesën etj. Nëse dilte shigjetëza me "Po", atëherë këtë punë e bënin, ndërsa me "Jo", nuk e bënin at vit, por përsëri i hidhnin vitin e ardhshëm, e kështu me radhë. Ekzistonin shigjetëza në të cilat ka pasur ujë ose gjak, pastaj të tilla në të cilat shkruante: "është nga ju" dhe "nuk është i juaji" dhe "të dyjat". Kështu p.sh. nëse dysho­nin në origjinën e fëmijës, e vendosnin atë para "Hubelit", i merrnin me veti njëqind kurbanë, të cilët ia dorëzonin shortarit (fallgjiut). Ky i hidhte shigjetëzat dhe nëse dilte "është nga ju", do të thoshte se fëmija është i juaji dhe ka të drejtë trashëgimi, e nëse dilte "nuk është i juaji", nuk ka pasur të drejtë në trashëgim, e nëse dilte "të dyjat", fëmija mbe­tej në këtë familje, trajtohej sikurse i tyre, por pa të drejtë në trashëgim dhe pa baba të vërtetë.
E ngjashme me shigjetëzat ka qenë gurëgaca, si dhe lojërat e rre­zikshme të cilat kanë lidhje me bast. Me bast ndanin mishin e kurba­nit të flijuar për idhuj dhe të therur me shortin e shigjetëzave. Arabët beso­nin në fjalët e "Kahinëve", "arrafëve" dhe "munexhxhimëve".
"Kahin" është ai i cili parashikonte ardhmërinë. Ai e shpallte ve­tën si njohës i fshehtësive. Mes tyre kishte edhe të atillë që konsi­dero­nin se ishin pasues të xhinnëve dhe se xhinnët u sjellin lajme.
"Arraf" është ai i cili e konsideronte vetën si njohës të ngjarjeve me shkaqe dhe pasoja të cilat i theksonte në situatat përkatëse. Ai e qëllonte p.sh. se kush është vjedhësi, ku ka ndodhur vjedhja, çka është vjedhur dhe përgjithësisht i qëllonte ngjarjet e përditshme.
"Munexhxhim" është ai i cili zbulonte kismetin dhe ngjarjet nëpër­mjet horoskopit dhe yjeve. Ky ishte astrolog. Të besuarit në fjalët e tija në realitet paraqiste adhurimin e yjeve.
Arabët besonin në parashenja (isharet i keq) apo në pesimizëm. Ata në këtë besim shkonin aq larg sa që kalimin e macës përtej rrugës, ose fluturimin e zogut përmbi kokë, e konsideronin fatkeqësi. I afroheshin zogut apo kaprollit për ta trembur, dhe nëse ikte në anën e djathtë, vazh­donin punën e filluar dhe e konsideronin hair, e nëse ikte në anën e majtë, ata e ndërprenin punën e filluar duke parë në këtë parashenjë "të keqe". Këtyre zakoneve shortare mund t'u shtohen edhe disa të tjera, si p.sh.: bartja e shputës së lepurit rreth qafe, pastaj drojtja prej disa ditëve apo muajve, prej disa kafshëve, shtëpive, grave, besimi në armikun ose kryeparët. Gjithashtu besonin se trupi i të vrarit nuk do të qetësohet derisa të mos paguhet gjaku, dhe se shpirti i tij do të rrijë pezull duke thënë: "Ma ktheni trupin tim, ma ktheni trupin tim", ose "më jepni ujë, më jepni ujë", e kur kryhej hakmarrja ose kur paguhej gjaku, shpirti hynte përsëri në trup dhe trupi qetësohej.[4]
Ja, kështu pra kanë besuar arabët paraislamik, edhe pse kanë pasur diçka nga besimi i Ibrahimit a.s., të cilin nuk e kanë braktisur krejtë­sisht, si p.sh. lavdërimin e Ka'bes ose tavafin rreth Ka'bes, kryerjen e haxhxhit, umres, qëndrimin në Arafat, Muzdelife dhe therjen e kurba­neve. Por gjithashtu në të gjitha këto kanë futur bid'ate - risi.
Kurejshitët thonin: "Ne jemi bijtë e Ibrahimit dhe trashëgimtarë të Ka'bes, ne jemi pronarë të saj dhe banorë të Mekës. Askush prej arabë­ve nuk gëzon të drejta dhe pozita të tilla." vetën e quanin "elhimes", e ky ishte emri i përbashkët i të gjithë pjesëtarëve të fisit Kurejsh, Kinan dhe Xhedil. "Ne nuk guxojmë ta braktisim Haremin dhe t'i zhveshim ihramet." Ata nuk qëndronin në Arafat e as që bënin ifaden nga Arafati, por këtë e bënin nga Muzdelifeja. (Ifade është kthimi i përbashkët gru­por nga Arafati.)
Në lidhje me këtë All-llahu xh.sh. thotë:
"Mandej kthehuni nga Arafati, siç kthehen të gjithë të tjerët dhe kërkoni ndjesë prej All-llahut." (2,199)
Ata po ashtu thonin: "Ne himesët, nuk guxojmë të marrim ushqim dhe ta fërgojmë në tlyen, gjersa jemi në ihrame. Ne nuk hyjmë në çadra nga këmenda (lesh dhie ose deveje) e kur kemi nevojë të pushojmë, pushojmë vetëm nëpër shtëpia përderisa jemi në ihrame."[5] Gjithashtu thonin: " Kush ka ardhur në Tempull, e me vete ka marrë ushqim nuk duhet ta hajë atë ushqim gjatë kohës së haxhxhit dhe umres."[6]
Atyre që banonin jashtë haremit u urdhëronin që tavafin e parë rreth Ka'bes ta bënin në petkat e ndonjë himesi, e nëse nuk gjejshin petka përkatëse, mashkujt e bënin tavafin lakuriq. Femrat këtë e bënin krejtësisht të zhveshura, me përjashtim të një këmishe të prerë. Në lidhje me veshje All-llahu xh.sh. thotë: "O bijtë e Ademit, vishuni bukur kurdo që të faleni!" (7,31)
Nëse ndonjë mashkull apo femër kishte nderin ta bënte tavafin në teshat e veta në të cilat kishte ardhur, atëherë pasi e kryente tavafin i gjuante ato dhe nuk i përdorte më, as ai e as dikush tjetër. E kishin zakon që të mos hyjshin në shtëpi nga dera kryesore përderisa ishin në ihrame, por në pjesën e mbrapme të shtëpisë e bënin një të çelur nëpër cilën hynin dhe dilnin.
Këtë absurditet e konsideronin si bamirësi. Kur'ani këtë e ka ndaluar, andaj All-llahu xh.sh. thotë:
"...Nuk shprehet mirësia me të hyrit në shtëpi nga pjesa e mbrapme, por mirësia qëndron në të ruajturit nga të këqijat. Hyni në shtëpia kah dyert e tyre dhe droni All-llahut." (2,189).
Të gjitha këto bindje fetare të arabëve paraislamik kanë qenë shirk i kulluar ose politeizëm. Po kështu janë edhe besimet në idhuj, fall, në trille etj. Madje edhe hebrenjtë, të krishterët, mexhusijët - adhuruesit e zjarrit, seb'ejët dhe të tjerët, gjenin rrugë të volitshme të hynin në Arabi me bindje dhe adete të veta fetare. Hebrenjtë të paktën i kanë pasur dy periudha, kur patën sukses të depërtojnë në trevat e Arabisë.
1. Shpërngulja e tyre gjatë fushatave luftarake të Asirisë dhe Babi­lonisë në Palestinë. Fushata pushtuese ushtarake u nis si shkas i presio­nit ndaj hebrenjve, për shkak të rrënimit të qyteteve dhe tempujve të tyre nga vetë mbreti Buhatanaseri në vitin 589. para erës së re.
Shumica e hebrenjve të robëruar dërgohen në Babiloni, dhe prej aty ndajnë tokën e braktisur prej Palestinës gjer në Hixhaz që të vendo­seshin në veri të Arabisë.[7]

[1] Ibni Hisham: I/89, 90.

[2] Sahihu-l-Buhari: I/499.

[3] Sahihu-l-Buhari: I/499.

[4] Sahihu-l-Muslim, me komentuesin Nevevije-Kitabu-l-imami: I/59.

[5] Ibni Hisham: I/199, Sahihu-l-Buhari: I/226.

[6] Ibni Hishami: I/202.

[7] Kalbu-xhezireti-l-Arebi: f. 151.