Titulli: Thenie per shqiptaret
Disa rruge ne Beograd i moren emrat sipas shqiptareve.
January 16, 2013 at 10:10am
Disa rruge ne Beograd i moren emrat sipas shqiptareve
nga Naile Mala Imami, studjuese me prejardhje shqiptare qė jeton nė Beograd ėshtė edhe autore e librit Gramatika e gjuhės sė sotme shqipe botuar nė Beograd.
Skender-Begova Ulica (Rruga e Skenderbeut) gjendet ne pjesen e vjeter te Beogradit, ne Dorqol dhe quhet sipas heroit me te madh te kombit shqiptar, Gjergj Kastriot Skenderbeut qe nga viti 1896. Nje nga rruget me te vjetra ne qender te Beogradit "Makedonska ulica", prej vitit 1872 deri 1896 eshte quajtur "Kastriotova ulica" (Rruga e Kastriotit), ne kohen kur eshte menduar se ai ka qene me origjine serbe. Ulica Majke Angeline (Rruga e Nenes Angjeline) e mban emrin e bijes se Arianitit e cila eshte e martuar ne Shkoder me 1460 per princin serb Stefanin e Verber. Ai ishte i biri i Gjurgj Brankovicit nga Smedereva, te cilit per denim i ka nxjerre syte ne vitin 1441 dhendrri i tij Sulltan Murati II. Angjelina u eshte perkushtuar te varferve dhe te semureve, per ka ne Srem e kane quajtur "Nene Angjelina". Ne shenje perkujtese per te, Kisha Ortodokse Serbe e kremton 12 gushtin si Dite te Shen Angjelines. Ne fillim te shek. XVII kulti i saj eshte perhapur edhe ne Rusi. Prej vitit 1940 ne Beograd nje rruge ne komunen Zvezdara quhet sipas saj. Kondina ulica (Rruga e Kondes) quhet sipas nje shqiptari ortodoks nga Shqiperia Jugore, i cili ka treguar trimeri te madhe ne vitin 1806 kur Beogradi eshte liruar nga turqit. Kjo rruge ne qender te Beogradit e mban emrin e tij prej vitit 1872.
Esad-pasina ulica (Rruga e Esad Pashes) eshte emertuar me emrin e ketij shqiptari ne shenje mirenjohjeje, pasi i ka ndihmuar ushtrise serbeve gjate terheqjes permes Shqiperise. Gjenerali serb, Dragutin Milutinoviq ka thene: "Sikur te mos e kishim pasur Esadin si mik, ne do te kalonim edhe me keq ne vitin 1915 me rastin e terheqjes". Pikerisht per shkak te kesaj nje rruge ne komunen e Vozhdovcit e mban emrin e tij prej viti 1935.
Ulica Sadika Ramiza (Rruga e Ramiz Sadikut) e ka marre emrin sipas ketij revolucionari dhe komunisti nga Kosova, hero i popullit ne Luften e Dyte Boterore. Rruga gjendet ne Beogradin e Ri, afer bregut te lumit Sava, ne lagjen e dikurshme te punetoreve, sot jo larg hoteleve me luksoze ne Beograd "Hajatit" dhe "Interkontinentalit".
Skadarska ulica (Rruga e Shkodres) konsiderohet si nje nga rruget me atraktive ne Beograd, ne te cilen gjenden disa kafene te vjetra shume te vizituara, dhe kete emer e ka marre qysh ne vitin 1872. Kjo rruge dhe pjesa e qytetit eshte e njohur edhe me emrin Skadarlija. Me te njejtin emer quhet edhe nje rruge e vogel ne Zemun. Albanska ulica (Rruga e Shqiperise) gjendet ne nje nga komunat me te vjetra te Beogradit, ne Palilule. Kete emer e ka marre ne vitin 1927, dhe e ka pasur deri ne vitin 1972, kur eshte ndryshuar ne "Ulica Albanske spomenice" (Rruga e Perkujtimores se Shqiperise). Emrin e ka marre sipas asaj qe kane mbajtur mend ushtaret serbe te cilet jane terhequr ne kushte shume te renda permes Shqiperise ne vitin 1915. Ne komunen e Zemunit, menjehere pas Luftes se Dyte Boterore, gjithashtu, nje rruge poashtu eshte quajtur Abanska ulica, dhe kete emer edhe sot e kesaj dite e mban. Draka ulica (Rruga e Durresit) gjendet ne pjesen e vjeter te qytetit, ne Dorqol, dhe kete emer e ka marre ne vitin 1930 sepse ai qytet ne Shqiperi u ka mbetur ne kujtese te bukur ushtareve serbe gjate viteve 1912-1913. Ljeska ulica (Rruga e Lezhes), e cila gjendet ne komunen e ukarices, e ka marre kete emer ne vitin 1930 per shkak te kujtimeve te cilat i kane pasur ushtaret e Ushtrise serbe ne vitin 1912, kur me 18 nentor e kane liruar kete qytet nga turqit, dhe me 1915 kur ne rruget e ngushta te ketij qyteti, ne rrugen ne drejtim te Durresit, kane kaluar shume ushtare te rraskapitur serbe dhe civile duke u terhequr para ushtrise austriake.
Palata Albanija (Pallati i Shqiperise) gjendet ne vendin ku para Luftes se Pare Boterore, ne qender te Beogradit, ka qene kafeneja "Albanija", emrin te cilin pronari ia ka dhene per ndere te luftetareve serbe te cilet ne vitin 1912-1913 kane luftuar ne Shqiperi. Eshte ndertuar ne vitin 1939 dhe ka qene ndertesa me e larte ne ate kohe ne Jugosllavi, te cilen e kane quajtur "Pallati i Shqiperise", sipas kafenese ne fjale, dhe me kete emer beogradasit e quajne edhe sot e kesaj dite.
Naile Mala-Imami
|