[ARVANITI]

Një fushë tjetër speciale në Insbruk është keltishtja, e cila në Evropën Qendrore ka përkujdesjen e pak specialistëve. Gjuhët kelte konsiderohen se i përkasin gjuhëve më të vështira brenda indoevropianishtes dhe marrja me to cilësohet si një punë shumë e mundimshme. Kjo fushë kërkimore në Insbruk ka gjetur përkujdesjen e Wolfgang Meid-it, i cili përmes studimeve të tij prej vitesh ka fituar emrin e një keltologu të njohur. Prej tij janë bërë studime mbi bazat indoevropiane të sistemit foljor të keltishtes, si dhe botime me koment të teksteve të irishtes së vjetër. Një botim të tillë teksti, siç e përmendëm në fillim, paraqiti gjithashtu dizertacioni i Ulrike Roider. Një disertacion mbi emrat e kafshëve në irisht ka bërë edhe Patricia Kelly nga Irlanda.


Wolfgang Meid (Volfgang Maid) ka zbatuar në Institut projekte kërkimore me afat të gjatë, që i takojnë gjuhëve gjermane, në mënyrë të veçantë gotishtes dhe gjermanishtes. Ai është bashkautor dhe, pas vdekjes së Hans Krahes, që e ka pasur profesor kur ishte student, mbikëqyrësi i vetëm i koleksionit shumëvëllimësh të Göschen-it, me titull "Gjuhësia gjermane" (Germanische Sprachwissenschaft). Gjithashtu, ai është autor i një prej metodave të reja të studimeve zbatuese mbi bazat indoevropiane të sistemit foljor të gjermanishtes.


Nga fusha e keltologjisë mund të përmenden disa nga punimet e viteve të fundit që janë bërë në Institut. Kështu, Wolfgang Meid ka bërë këto studime: "Aspekte der germanischen und keltischen Religion im Zeugnis der Sprache" (1991) (Aspekte të besimit (religjionit) gjerman dhe kelt në dëshminë e gjuhës); "Die erste Botorrita-Inschrift. Interpretation eines keltiberischen Sprachdenkmals" (1993) (Mbishkrimi i parë i Botorrites. Interpretimi i një permendoreje gjuhësore kelto-iberike); "Kleinere keltiberische Sprachdenkmäler" (1996) (Monumente të vogla gjuhësore kelto-iberike) etj. Ndërsa Peter Anreiter ka kontribuar kohët e fundit me punimin "Keltische Ortsnamen in Nordtirol" (1996) (Toponimet kelte në Tirolin e Veriut), që përbën njëkohësisht një ndihmesë me vlerë nga fusha e onomastikës. Meid dhe Anreiter kanë botuar gjithashtu më 1996 edhe vëllimin me materialet e Kolokuiumit me temë "Die größeren altkeltischen Sprachdenkmäler" (Monumentet e mëdha gjuhësore të keltishtes së vjetër), që u zhvillua në Insbruk, në vitin 1993.


Nga fusha e indoevropianistikës nuk mund të lihen pa u përmendur edhe dy punimet e W. Meid "Archäologie und Sprachwissenschaft. Kritisches zu neueren Hypothesen der Ausbreitung der Indogermanen" (1989) (Arkeologjia dhe gjuhësia. Kritikë për hipotezat më të reja të shtrirjes së indoevropianëve) dhe "Das Problem von indogermanisch /b/" (1989) (Problemi i fonemës indoevropiane /b/), si dhe punimi i Hans Schmejes "Iterpretationen aus dem Rigveda" (1987) (Interpretime nga Rigveda).


Një fushë tjetër kërkimore në Institutin e Gjuhësisë të Insbrukut ka qenë dhe është Onomastika, që kur Hermann Ammann dhe Karl Finsterwalder dhanë mësim në vitet e para të Pasluftës mbi lidhjet gjuhësore pararomake të hapësirës së Alpeve. Në vitin 1949, Josef Zehrer mbrojti disertacionin me temë "Toponimet pararomake në Vorarlberg", ndërsa më 1962 Hermann Ölberg-u mbrojti dizertacionin mbi "Pasurinë e toponimeve në Tirolin Verior në periudhën pararomake", që është një punim i gjerë dhe me vlerë, ku jepen për të parën herë reflekset gjuhësore të kohës së shtresimit më të vjetër. Publikime të shumta prej këtij autori nga kjo fushë u botuan që prej atëhere e në vijim. Kështu, mund të përmendim, midis të tjerash, : "Die Erforschung der vorrömischen Sprachen Tirols auf Grund der Toponomastik" (1966) (Studimi i gjuhëve pararomake të Tirolit në bazë të toponomastikës); "Zu den ältesten Namen in Wiesing" (1971) (Për emrat më të vjetër në Wiesing); "Die sprachliche Schichtung des Alpenraumes seit frühgeschichtlicher Zeit" (1983) (Shtresimi gjuhësor i hapësirës së Alpeve që prej kohës së historisë së hershme); "Einige interessante Namen im Westen von Innsbruck" (1988) (Disa emra interesante në perëndim të Insbrukut); "Karl Finsterwalders wissenschaftliches Wirken seit 1972. Bibliographie" (1976) (Ndikimi shkencor i Karl Finsterwalder-it që prej vitit 1972. Bibliografi) etj.


Çelësi për studimin e gjuhëve të veçanta apo grupeve të gjuhëve që përbëjnë fusha të rëndësishme dhe të veçanta të kërkimit indoevropian, në hulumtimin e të cilave, siç u vu në dukje, kanë merita një radhë studiuesish të Institutit, si: H. Ölberg, W. Meid, P. Anreiter, H. Schmeja etj., konsiderohet rindërtimi i gjuhës bazë indoevropiane nga ngjashmëritë e gjuhëve të veçanta. Deri në deshifrimin e teksteve të hetitishtes përmes Hrozny-t, në vitin 1915, modeli i gjuhës bazë indoevropiane u bazua kryesisht në sistemin morfologjik të indo-iranishtes së vjetër dhe greqishtes. Edhe sot kërkimi, në pjesën dërrmuese, është i ngulitur në këtë drejtim, pa lënë mënjanë hetitishten e dëshmuar edhe më herët, që në shumë pika, sipas studiuesve, largohet prej gjuhëve "klasike" indoevropiane. Indoevropianistika në Insbruk është përpjekur që ta përdorë hetitishten më fort në rindërtimin gjuhësor, çka pohohet nga studiuesit e atjeshëm, se ka sjellë si pasojë një rishikim të rëndësishëm të vështrimit mbi gjuhën bazë indoevropiane.