[Lapsi]

Përfundim





Në ma rrëdheniet e Perandorisë Osmanbe me popujt dhe kombësitë që përfshihen brenda saj si dhe ajo që thamë më lartë përbëjnë një pikë kulminante. Një ndër të gjitha, Kriza Lindore për nga rëndësia dhe pasojat zë vendin e parë. Janë momente kur asnjë politikë evropiane nuk mund ttë ndërtohet pa llogaritur çështjen kombëtare në Ballkan. Edhe shqipt Edhe shqiptarët, sidomos organizmat e Lidhjes së Prizrenit, i parashtruan Kongresit të Berlinit kërkesat e tyre. Në dhjetëra peticione e memorandume të dërguara gjatë muajve qershor-korrik 1878, përveç protestave kundër lakmive pushtuese të shteteve fqinje, që cenonin tërësinë territoriale të Shqipërisë, parashtrohej edhe kërkesa për t’i dhënë Shqipërisë disa të drejta autonomiste. Këtë kërkesë ia përcolli me anën e Abdyl Frashërit Kongresit të Berlinit edhe Lidhja e Prizrenit me peticionin që miratoi më 15 qershor. Megjithëse kjo platformë e autonomisë ishte pranuar nga shumica e qarqeve patriotike shqiptare, nuk munguan t’u paraqiten Fuqive të Mëdha edhe kërkesa të tjera, që parashikonin formimin e një shteti të pavarur shqiptar. Kështu, në memorandumin, që një grup atdhetarësh shkodranë i dërguan më 13 qershor 1878 lordit Beaconsfield, kryetar i delegacionit anglez në Kongresin e Berlinit, pasi flitej hollësisht për rrezikun që i kanosej tërësisë territoriale të Shqipërisë nga shtetet fqinje, parashtrohej si zgjidhja më e përshtatshme për çështjen shqiptare, në kushtet në të cilat ndodhej Evropa Juglindore, formimi i një shteti shqiptar të pavarur. Krijimi i shtetit të pavarur shqiptar do ta çlironte popullin shqiptar nga zgjedha shekullore osmane, do të krijonte në Ballkan një mburojë kundër pansllavizmit rus dhe do të shërbente si një element ekuilibri në lindje.
Megjithatë, Fuqitë e Mëdha, të mbledhura në Kongresin e Berlinit, nuk i morën parasysh këto kërkesa të shqiptarëve, çështja shqiptare nuk u përfill fare si çështje më vete nga Kongresi i Berlinit
















Burimet dhe literatura:

1. Konferenca kombetare e studimeve per lidhjen shqiptare te Prizrenit 1878-1881, Tiranë, 1979;
2. Peter Bartl, Muslimanët shqiptarë në lëvizjen për pavar[si kombëtare (1878-1912), Tiranë, 2006;
3. Kristo Frasheri, Lidhja Shqiptare e Prizrenit 1878-1881, Tiranë, 1989;
4. Historia e popullit Shqiptar, Prishtinë, 1969;
5. Rexhep Krasniqi, Kongresi i Berlinit e verilindja e Shqipnisë, Tiranë, 2007;
6. Norman Rich, Diplomacia e fuqive të mëdha 1814-1914, Tiranë, 2006;
7. Ferdinand Schevill, Ballkani, historia e qytetërimi, Tiranë, 2002;
8. Shaban Shehu, Udhëkryqet e vërteta dhe mashtrimet, Shkup, 1995.



Agim Jakupi- Shkup