Shiko Postimin Tek
Vjetėr 10-08-11, 14:36   #114
arti69
Banned
 
Anėtarėsuar: 08-07-09
Postime: 272
arti69 shumė i dashurarti69 shumė i dashurarti69 shumė i dashurarti69 shumė i dashurarti69 shumė i dashur
Gabim Titulli: Muaji I Ramazanit

vazhdimi

Agjėrimi ėshtė sekret i jetėgjatėsisė.
"Po ta dini agjėrimi ėshtė mė i dobishėm pėr ju." (El - Bekare, 184)
Nė realitet, qėllimi i vetėm i krijimit siē e pėrshkruan Kur'ani fisnik ėshtė adhurimi dhe lartėsimi i Zotit. Ai ėshtė motivi i njohjes, preceptimit tė sė vėrtetės, drejtėsisė, dashurisė, mėshirės, vėllazėrisė e moralit njerėzor.
Kjo vėrtetėsi e ka shoqėruar gjithnjė shoqėrinė njerėzore me anė tė shpalljes hyjnore.

Agjėrimi dhe bioritmi
Besimtari qė nga fėmirija ka agjėruar rregullisht ka qenė i ekspozuar situatave tė ndryshme, tė ndritshme e tė errėta, sė paku gjatė njė dite tė muajit lunar.
Pėr kėtė, padyshim ai shumė mė lehtė pėr shkak tė situatave tė ndryshme shumė shpejtė sinkronizon bioritmin e tij ditor, mujor dhe vjetor.
Kjo orė biologjike kryesore, e cila ka njė ciklus jetėsor prej 24 orėsh, ėshtė e vendosur nė nukleusin hipotalamik. E pėrbėrė prej 10.000 nervave, ndodhet tre centrimetra pas syrit (myasma opticus).
Myslimanėt tė cilėt kanė pasur ērregullim tė cikluseve ditore zgjuar/gjumė, gjatė njė viti hėnor, por rregullisht kanė agjėruar, mė shpejtė adaptohen nė kushtet e ndryshme tė udhėtimit ndėrkombėtar. Ata nuk kanė kurrfarė pengesa, pėrderisa kalojnė zonat kohore dhe nuk vuajnė nga sėmundjet dhe lodhjet tė cilat pėrjetohen pas udhėtimit tė gjatė me aeroplan.
Menjėherė posa tė pėrfundojė Ramazani, ritmi i ciklusit normal jetėsor i cili zgjat 24 orė te agjėruesit, ditėn e parė tė muajit tjetėr, shevval me shpejtėsi tė madhe ekuilibrohet.
Kjo d.m.th. qė bioritmi nė Bajram arrin tė njėjtin nivel para Ramazanit.
Pėr resikronizimin e punėtorėve nė ndrresat nevojitet periudhė prej tri javėsh.
Meqė myslimanėt tė cilėt agjėrojnė, vetvetiu adoptojnė procesin e resinkronizimit gjatė periudhės e cila zgjat katėr javė nė Ramazan, problemet shėndetėsore tė tyre (qė kanė punėtorėt nė ndrresa) janė tė parėndėsishėm.

Dobitė e namazit tė natės
Pėrveē kėsaj, kontaktet shoqėrore gjatė teravisė apo namazit tė natės si dhe aktivitetet tjera shoqėrore-shpirtėrore vepron si dhurues i kohės (zeitgeber). Ai rregullon ritmet biologjike tė desinkronizuara.
Gjatė vitit, myslimani i rėndomtė, kryen obligimin e tij ditor (namaz) pesė herė. Kjo praktikė i jep aftėsi fizike secilit muskul nė trup. Gjatė muajit tė agjėrimit namazet shtesė si i teravisė dhe i natės, shpenzon afėr 200 kalori.
Kjo praktikė shpenzon tė gjitha ekstra kaloritė qė futen gjatė iftarit. Njėkohėsisht glukoza nė gjak rritet, ndėrsa gjatė namazit ajo oksidohet nė CO2 dhe H2O.
Lėvizjet fizike gjatė nafilės japin ndjenjėn e fleksibilitetit, koordinimit dhe relaksimit. Ai, gjithashtu, zvogėlon stresin, mėnjanon brengėn dhe depresionin.
Gjatė faljes sė teravisė (kijam) tajitet adrenalini dhe moradrenalini. Ata janė pėrgjegjės pėr dinamizėm konstant i cili kombinohet me qetėsi dhe ēiltėrsi si pasojė e sekresionit tė enkefalinės, endorfinės, dinorfinės, etj.
Kjo e bėn namazin e natės unikal nė kuptim qė tė i njėjti individ kombinohet dinamizmi me ēiltėrsinė, euforinė dhe dignitet.
Ėshtė vėrejtur qė gjatė aktivitetit tė kontinuar, efekti i adrenalinės dhe moradrenalinės gjatė mbetet pas pėrfundimit tė namazit tė natės.
Bile edhe sjellja e nijetit pėr namaz ka pjesėmarrje nė aktivizimin e sistemit nervor simpatik.
Lėvizjet e rregullta dhe tė sinkronizuara tė trupit gjatė namazit ofrojnė fuqinė e muskujve, elasticitetin, fleksibilitetin e nyjeve dhe rezervės kardiovaskulare.
Lėvizjet e trupit ndihmojnė prevenimin e osteoporozės te tė moshuarit.
Forcimi i pompės sė muskujve tė nėngjunjėve me lėvizje aktive tė nyjeve nė kėmbė, prevenohet tromboza e thellė e venave.
Ushtrimet mbrojnė organizmin nga sėmundjet kronike tė zemrės duke shtuar tolerancėn e karbohydrateve si dhe prevencėn e diabetit tė tipit 2.
Rritja e nivelit tė hormoneve gjatė agjėrimit dhe ushtrimeve gjatė namazit tė natės, ėshtė i rėndėsishėm pėr formimin e kolagjenit i cili ėshtė faktor i rėndėsishėm pėr formimin e vonshėm tė rrudhave nė lėkurė.
Ushtrimet dhe lėvizjet qė bėhen gjatė namazit tė natės (kijamul-lejl) i japin njeriut disponim, meditim konstruktiv dhe sjellje markante.
Pėrsėritja e namazit, lutjet, dhikri dhe aktivitetet e muskujve, shkakton relaksim, zvogėlon konzenimin e oksigjenit dhe reduktimin e aktiviteteve kardiorespiratore.
Lutjet nė islam janė unikale, tė kombinuara me lėvizje ritmike tė trupit dhe meditim tė koncentruar, japin njė model tė veēantė tė relaksimit dhe qetėsisė fizikopsikike.
Roli edukativ i jetės ka karakter multidimensional nė aspektin moral. Ai krijon njė lidhje dhe marrėdhėnie devocionale mes njeriut dhe Zotit, mes individit dhe anėtarėve tė shoqėrisė dhe mes njeriut dhe natyrės sė tij tė brendshme shpirtėrore.
Nė kėtė mėnyrė agjėruesi kontrollon sjelljen e tij tė jashtme, shfaqjen dhe manifestimin e veprave tė tij, fjalėt, mendimet, ndjenjat e qėllimit dhe kėshtu roli i tij nė jetėn shoqėrore bėhet tejet i rėndėsishėm dhe konstruktiv.
Ai nė sjelljen dhe karakterin e tij, shpalos drejtėsinė, tė vėrtetėn dhe lufton padrejtėsinė dhe antivlerat.
Por, theksojmė se forca dhe energjia shpirtėrore nuk mund tė pėrfitohen nga agjėrimi dhe roli i tij edukativ nuk mund tė konceptohen, nėse ai nuk kryhet me bindje dhe pėrkushtim.
Meqė gjindemi sė bashku nė muajin e paqes, mėshirės dhe lutjes, t'i lutemi Atij me bindje e pėrkushtim qė tė na udhėzojė nė udhėn e drejtė tė idealit e tė na dhurojė paqe e begati dhe tė na bėjė tė devotshėm.
arti69 Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė