[Psikologu]

Programi i parashikuar i Kongresit
Klubi i Manastirit hartoi edhe programin e punimeve të Kongresit. Në Arkivin Qendror të RSH ruhen disa ekzemplarë të këtij programi. Është botuar edhe në ndonjë revistë. Gjithashtu ekziston edhe një variant tjetër i këtij programi që e jep konsullata austrohungareze, me disa shtesa. Programi përmblidhte jo vetëm veprimtaritë për zgjidhje përfundimtare të alfabetit të njësuar të gjuhës shqipe, por shtronte për diskutim edhe kërkesa të tjera me karakter kulturor dhe politik. Gjithashtu kërkohej të sigurohej nji udhëheqje organizative e përbashkët për gjithë lëvizjen tonë kombëtare. Këto detyra që parashikoheshin të realizoheshin, kishin rëndësi të veçantë, se nuk e kufizonin veprimtarinë e Kongresi vetëm në hartimin e alfabetit, por shtronin edhe kërkesa të tilla që çonin në shkëputjen nga Perandoria Osmane dhe së fundi në shpalljen e pavarësisë. Kjo ishte e domosdoshme, veçanërisht në atë kohë, kur lëvizja jonë kombëtare po rritej nga dita në ditë dhe po organizohej e drejtohej drejt qëllimit të fundit. [...]
Punimet e kongresit të Manastirit
Kongresi i Manastirit i filloi punimet, më 14 nëntor 1908 dhe vazhdoi deri më 22 nëntor. Delegatët që morën pjesë, ishin kryesisht personalitete të njohura, me një përgatitje të mirë filologjike, të aftë për të zgjidhur këtë problem delikat dhe të vështirë, me një histori të gjatë dhe të mundimshme. Kishte edhe delegatë të tjerë që ishin ftuar si patriot dhe aktivistë të lëvizjes sonë kombëtare.
Në Kongresin e Manastirit morën pjesë 32 delegatë me të drejtë vote, që përfaqësonin 23 qytete, shoqëri dhe klube, si Korçën, Shkodrën, Elbasanin, Beratin, Durrësin, Tiranën, Gjirokastërn,
24
Kolonjën, Starovën, Vlorën, Manastirin, Janinën, Selanikun, si dhe Bukureshtin dhe Sofjen. [...]
Në Kongresin e Manastirit morën pjesë edhe 18 delegatë të tjerë, pa të drejtë vote. Ndonjëri prej tyre, në informacione të ndryshme, jepet edhe në listën e parë. Kongresi i Manastirit u hap në një atmosferë festive në prani jo vetëm të delegatëve, por edhe të ftuarve. E çeli këtë tubim me rëndësi për kulturën shqiptare, kryetari i klubit "Bashkimi" të Manastirit, Fehim Zavalani. Në këtë mbledhje u zgjodhën edhe drejtuesit e Kongresit:

Mithat Frashëri
Kryetar i Kongresit të Manastirit
Luigj Gurakuqi, Gjergj Qiriazi
Nënkryetar
Hilë Mosi, Thoma Avrami
Sekretar për shqipen