***
Gjuha kineze mandarin dhe truri
Kohėt e fundit psikologia dr. Sofi Skoti dhe kolegėt e saj nė Londėr e nė Oksford pėrcaktuan me anė tė skanerave se cilat pjesė tė trurit na ndihmojmė tė kuptojmė tė folurit. Kėrkuesit zbuluan se kur folėsit e anglishtes dėgjuan anglisht, u aktivizua lobi temporal i majtė. Mgjth kur folėsit e gjuhės kineze mandarin dėgjuan gjuhėn amtare, u aktivizua edhe lobi temporal i djathtė edhe i majti,- raporton gazeta The Guardian. Pse? Lobi temporal i majtė zakonisht merret me bashkimin e tingujve nė fjalė, i djathti nė pėrpunimin e melodisė dhe intonacionit, - shpjegon gazeta. Nė gjuhėn kineze mandarin, njė intonacion i ndryshėm pėrēon njė kuptim tė ndryshėm, pėr shembull rrokja mamund tė ketė kuptimin nėnė, qortim, kalė, ose fije kėrpi, varet nga toni. Dr. Skoti vėren: Mendojmė se folėsit e gjuhės kineze mandarin e interpretojnė intonacionin dhe melodinė nė lobin temporal tė djathtė pėr tu dhėne kuptimin e duhur fjalėve qė dėgjojnė.
***
__________________
Krejt miqėsisht....nga Arvaniti
|