[Makresh]

Në vitin 1984 isha vendosur tashmë me punë si gazetar në Tiranë. Bashkë me gruan dhe djalin e sapolindur shkuam në vendlindjen time të festonim me familjen vitin e ri. Në një nga bisedat që pata me gjyshen,- gjyshi kishte vdekur ndërkohë- e ftova të vinte tek unë në periudhën e ramazanit. Aty do të mund të agjëronte lirisht. Gjyshja, ndjesë pastë, më përfshiu me një vështrim të papërcaktueshëm. Ajo heshti një çast pa m’i shqitur sytë sikur po më hetonte, pastaj më drejtoi pyetjen më të papritur:

- A jeni me Enverin ju atje në Tiranë?

- Lëre Enverin në punë të vet!- iu shmanga unë përgjigjes.- Ti në shtëpinë time do të mbash ramazanin. Kjo të duhet ty.

Ajo i dha vetes një grimë kohë, që nuk ishte kohë për t’u menduar para se të merrte vendimin. Ishte një kohë e nevojshme për t’u siguruar se më kishte dëgjuar mirë. Ose ishte një kohë që ajo ia dha vetes për të shijuar një gëzim të pashpresuar. Fytyra e saj zuri të çelet, të mbushet me dritë dhe përsëri më befasoi.

- Jo, - tha, - nuk vij. Do të pres ditën të agjëroj në shtëpinë time.

Dreqin s’e pollëm ne këtu, na e dërguan nga Tirana. – Kishte folur rreptë, aq sa iu mbarua fryma. – Juve atje u paska dalë frika, Zot shyqyr! Nuk do të vonojë e kjo dallgë e mirë do të vijë deri këtu. Do ta pres,- theksoi plot vendosmëri,- nuk do të vdes pa mbërritur kjo dallgë e bekuar edhe këtu.

Tetë vjet më vonë, në mars 1992, diktatura kishte rënë tashmë dhe unë kthehesha në vendlindje si kandidat i Partisë Demokratike në zgjedhjet parlamentare. Ditën e votimeve gjyshja nuk pranoi ta shoqëronte askush në dhomën e fshehtë, veç meje. Ajo ishte analfabete dhe duhej ndihmuar të votonte. Siç e pohoi pa ndonjë bezdi faqe babait tim dhe vëllezërve të mi, ma kishte borxh votën dhe donte të ma lante borxhin me dorën time. Ishte e kotë t’i thosha se në të vërtetë unë i kisha asaj një borxh të madh.

Kjo histori e fëmijërisë më ka ndjekur si një parabolë për më shumë se dyzet vjet dhe ka patur mbi mua, sidomos gjatë rinisë, ndikimin e një antidote kundër edukimit zyrtar, që isha i detyruar të merrja, si gjithë moshatarët e mi. Disa nga dyshimet e mija, që do të më shtynin më vonë drejt vendimesh substanciale për jetën time, e kanë zanafillën pikërisht te vuajtja ime e turbullt e atyre javëve, siç mund të jetë e turbullt vuajtja e një të vogli, i cili nuk arrin dot ta kuptojë sado që ta shtrydhë trurin, pse sinqeriteti merr dy kuptime krejt të kundërta dhe madje pa shpresë për t’u pajtuar ndonjëherë, njërin brenda në shtëpi, ku isha “biri” e tjetri jashtë saj, atje ku isha “nxënësi”. Gjyshja ime ka ndërruar jetë tashmë. Ajo arriti të agjëronte trembëdhjetë herë para se të mbyllte sytë e lumtur. Por e di se, po të mundej të ndërhynte në përsiatjet e mia tani, do të më përsëriste pa asnjë mëdyshje se “Zoti e ndihmoi birin të fitonte mbi nxënësin”.



Autori : Shkrimtari dhe ish-ministri i puneve te jashtme te Shqiperis, Besnik MUSTAFAJ