R. Qosja: Tito nuk e ka pushtuar Kosovën!!

[Dilaver]

Në një intervistë që është botuar në gazetë shqiptare, akademik Raxhep Qosja i përgjigjet një sërë pyetjesh që tentojnë të riaktualizojnë polemikën e tij me Ismail Kadarenë që fokusohet në identitetin e shqiptarëve dhe përthyerjen brenda kulturës dhe besimeve të tyre të vlerave okcidentale dhe orientale.
Kësaj herë, topin e një orteku të ri të mundshëm të polemikës e hodhi Qosja me një deklaratë në panairin e librit në Ulqin, ku sulmoi ashpër Kadarenë pse ky kishte kërkuar që të “rishkruhet” historia e letërsisë shqipe.
Në një pjse të intervistës për GSH Qosja, i provokuar të merr qëndrim jep një përgjigje tepër interesante dhe arsyetuese për figurën e Titos, që ndër kosovarët ka mbetur figurë historike tepër kontroverse. Po e
përcjellim për lexuesit e Expressit këtë pjesë të intervistës.

Admirina Peçi: Një prej polemizuesve në Tiranë, Sadik Bejko, pas këtyre deklaratave ju akuzoi se ju i keni thurur lavde Titos, (pushtuesit sipas tij) në kohën kur Kadare mbështeste revoltat kosovare të ’81-shit. A keni një përgjigje publike për këtë?

Rexhep Qosja: Po t’ju përgjigjesha edhe sadikave që më sulmojnë, do të më duheshin së paku tridhjetë daktilografë.

Megjithatë, keni pasur një deklaratë për Titon...

Rexhep Qosja: Kam dhënë në muajin maj më 1980-ën, në vitin e vdekjes së Titos dhe gati një vit para demonstratave të studentëve tonë në mars të vitit 1981, një deklaratë për vdekjen e Titos, të cilit nuk ia kam përmendur kurrë emrin për së gjalli. Atë deklaratë natyrisht do ta nënshkruaja edhe sot. Nuk kam qenë as titist, as enverist. Koncepti im mbi lirinë dhe humanizmin gjithmonë është frymëzuar nga veprat e filozofëve e shkrimtarëve të mëdhenj e jo nga regjimet politike. Por, sot, kur po shoh çka po shoh dhe kë po shoh në politikë duke vjedhur e plaçkitur e shfrytëzuar më vjen dëshirë të flas mirë e më mirë edhe për Titon edhe për Enverin. Titoja nuk e ka pushtuar Kosovën – e ka gjetur të pushtuar prej Serbisë. Titoja e ka thënë menjëherë pas luftës në bisedë me Enver Hoxhën se do të pajtohej me bashkimin e Kosovës me Shqipërinë, por këtë nuk do ta lejonte Serbia. Titoja i ka thënë Fadil Hoxhës në vitin 1968 se do të pajtohej që Kosova të bëhej republikë, por kjo do ta çonte në këmbë Serbinë. Në sajë të përkrahjes së Titos, Fadil Hoxha me një numër të udhëheqësve të tjerë shqiptarë, e ka çuar Kosovën deri aty ku e gjeti terrori serb posa vdiq Titoja: me autonomi të vitit 1974, me Universitet, me Akademi të Shkencave e të Arteve, me Institutin Albanologjik dhe me Institutin e Historisë, me shumë botime, revista e gazeta, me urbanizim të shpejtuar të Kosovës, me gjuhë letrare kombëtare, me numër të madh të shkollave fillore e të mesme, me spitale e klinika , me arte dhe shkencë gjithnjë e më të zhvilluar, në të cilat nuk bënte kërdinë realizmi socialist. Për të gjitha këto arsye prej vdekjes së tij e deri sot, në Serbi nga autorë serbë dhe miq të Serbisë janë botuar mija artikuj, studime, vjersha, drama, vepra historike përplot urrejtje për të. Jo rastësisht Lordi Kerington, përfaqësuesi i Evropës në përpjekjet për zgjidhjen e çështjes së Jugosllavisë në vitin 1991, do të deklarojë: tani po e kuptojmë se me kë krejt kishte punë Titoja dhe sa i madh ishte ai.