Të parët e serbëve të Kosovës ishin shqiptarë

[Shpat]

Prof. Dr. Rexhep Doçi
Shkenca shqiptare e Kosovës dhe politikanët e sotëm (2)
Para vitit 1200 u ndërtuan shumë kisha e manastire shqiptare nëpër Kosovë, dhe kursesi nuk mund të quhen sot vetëm kisha serbe, po kisha të uzurpuara nga ata pak serbë, që ishin shqiptarë po nuk u islamizuan, dhe me kohë si shqiptarë ortodoksë përreth kishave të fuqishme mesjetare u bënë serbë.
Për praninë e iliro-shqiptarëve apo dardano-shqiptarëve të ritit katolik dhe ortodoks në Sanxhakun e Nishit flet bindshëm edhe e dhëna se prifti dhe shkrimtari i njohur shqiptar Pjetër Budi, i lindur në Mat të Shqipërisë, merr pjesë në “Kuvendin e mbajtur më 1616 në Prokoplje (Prokupla e sotme-R. D.), dhe që Budi të ketë qenë ndër organizatorët e këtij Kuvendi” (Shih “Historia e letërsisë shqipe”, I-II, Prishtinë, 1968, f. 160). Gjithashtu, në atë pjesë të Sanxhakut të Nishit, ku mori pjesë në luftën e aleatëve evropian Skënderbeu dhe prej andej u kthye në vendlindjen e tij në Krujë (që luftoi kundër Perandorisë Otomane më së një çerek të shek. XV), më vonë Hasan Zyko Kamberi nga fshati Starje i Kolonjës së Shqipërisë Jugore, “më 1789, në moshë të thyer, mori pjesë si mercenar në luftën turko-austriake, në Semender (Smederevë përmbi Nish-R. D.) mbi Danub, i cili vuajti shumë në këtë luftë…” (Shih gjithashtu në librin Hist. letër. shqipe, f. 206).
Të gjitha kishat ortodokse mesjetare në Kosovë dhe në Serbinë e sotmë ishin iliro-shqiptare
Për kontinuitetin iliro-shqiptar apo autoktoninë e shqiptarëve në Serbi flasin edhe shumë vepra të autorëve serbë, kroat dhe shqiptarë (si Fanulla Papazoglut, dr. Milan Shuflajt, Ilarion Ruvarac, Lj. R. Kozheljac etj.), porse këtu nuk po flasim më gjerësisht. Pra, po del qartë se plot nëntë ose trembëdhjetë shekuj para ardhjes së sundimtarëve serbë dhe pushtimit të tokave e uzurpimit të kishave shqiptare të Kosovës, kishte lulëzuar krishtërimi iliro-shqiptar në Dardani-Kosovë, konkludim që vërtetohet edhe me Kartën e Hilindarës të vitit 1200, kur edhe Shtjefen Nemanjidi i parë i kurorëzuar i pushton tokat shqiptare të Kosovës (Shih: A. V. Solovjev, Karta e Hilandarit e zhupanit të madh, Stefanit, të kurorëzuarit të parë, e vitit 1200-1202 , Beograd, 1926, f. 6:”). Kështu, si toka shqiptare duhet kuptuar toka me shqiptarë të konfesionit katolik, kurse si toka greke-toka të banuara me shqiptarë ortodoksë, e, siç po shihet askund në këtë dokument, edhepse sllav-serb nuk përmenden serbët. Prandaj, gjatë kësaj kohe mesjetare parasllave, para vitit 1200 u ndërtuan kishat e manastiret e shumta nëpër fshatra e qytete kosovare si kisha shqiptare, dhe kursesi nuk mund të quhen sot vetëm kisha serbe, po kisha të uzurpuara nga ata pak serbë, që ishin shqiptarë po nuk u islamizuan, dhe me kohë si shqiptarë ortodoksë përreth kishave të fuqishme mesjetare më vonë u përcaktuan etnikisht serbë. Krishtërimi parasllav i iliro-shqiptarëve në Dardani-Kosovë dëshmohet bindshëm edhe me të dhënën se, qysh në fillim të shekullit II të erës sonë, gjatë sundimit të perandorisë romake, është përhapur krishtërimi permes martirëve krishterë dardanë Florit e Laurit (shih vep. e lartcit. të G. Gjinit, f. 23).
Ndërkaq, pra, të dhënat e burimeve shkrimore, e sidomos të terrenit, flasin qartë se serbët vendës të Kosovës, apo si përdoret në traditën shqiptare të Kosovës shkiet rajë, nuk janë me prejardhje sllave-serbë të mirëfilltë, por janë popullatë me origjinë më tepër thrakase se sa ilire, e mbetur si mbeturinë përreth disa kishave të fuqishme mesjetare. Pushtuesit osmano-turq kishat e ritit katolik në Kosovë i shkatërruan (rrëxuan-zhdukën), kurse disa kisha ortodokse s’i prekën, duke pasur një respekt ndaj tempujve fetarë ortodoks me qendër në Stamboll, e përreth tyre mbeti një pjesë e populatës trakase-ilire-shqiptare e paislamizuar, e cila duke e ruajtur me pasion krishtërimin ortodoks iliro-shqiptar, me kohë gjatë shek. XVII-XVIII u përcaktuan edhe si serbë të derisotëm.
Serbët e Kosovës kanë fise sikur edhe shqiptarët
Porse, përreth këtyre kishave mbetën pa u islamizuar edhe disa shqiptarë të ritit katolik të mbrojtur tërthorazi prej këtyre kishave ortodokse, të cilët jetonin dhe jetojnë në të njëjtën lagje apo oborr me serbët dhe kanë shumë elemente të përbashkëta dhe të njëjta të trashëguara brez pas brezi. Këto të dhëna dëshmohen bindshëm edhe sot në terrenin kosovar, si për shembull nëpër fshatrat e Llapushës, përreth kishave në Dollc, Dersnik, Pogragjë, Klinë, si dhe nëpër qytetet Pejë, Perzeren e Prishtinë, e të dhëna të tilla ka përplot në trojet shqiptare, që presin të mblidhen dhe të ndriçohen shkencërisht. Pra, përreth këtyre kishave të fuqishme mesjetare, nëpër këto vendbanime jetojnë banorë të riteve katolike (shqiptarë katolikë), ortodokse (serbë ortodoksë) dhe myslimanë (shqiptarë dhe nëpër qytetet Perzeren e Prishtinë edhe turq?), që i flasin të tri gjuhët).
Mandej, se të parët e serbëve rajë të Kosovës ishin shqiptarë dëshmohet me të dhënat etnografike e etnologjike, se pleqtë e tyre e flitnin, e edhe sot e flasin, shqipen si shqiptarët, që e ruajtën si relikt të gjuhës së të parëve të tyre si gjuhë amtare (kurse pleqtë e shqiptarëve nuk dinin e nuk dine as sot serbisht). Serbët vendës të Kosovës kanë fise si shqiptarët: Gashiç, Shaljiç, Kastratoviç etj. Serbët edhe sot kanë patronime ilire-shqiptare porsi shqiptarët: Baciç, Maziç, Baliç, Luliç, Maletiç, Dashiç, Bardiç etj. Kanë dhe përodorin elemente të përbashkëta apo të njëjta krishtere si shqiptarët e konfesionit katolik, të cilat burojnë nga periudha romake-shqiptare parasllave etj. Kanë dhe përdorin përplot fjalë dhe mikrotoponime e patronime të burimit latin e grek, që i morën gjatë periudhës kohore parasllave. Pllakat e gjetura nëpër disa kisha janë të shkruara në gjuhën latine: si p. sh. në Kishën e Graçanicës, që edhe sot i ka disa shkrime romake në themelet mbi tokë (shih për këtë: M. Gjurgjeviç, Memoare nga Ballkani, 1858-1878, Sarajevë, 1910, f. 54: “Themelet e asaj kishe janë ndërtuar mbi pllakat e varrezave romake.....,prandaj , në to mund të lexohen emra, vite etj., në gjuhën latine”), si dhe në dy pllaka të gjetura në oborrin e Kishës ortodokse, sot serbe të Dersnikut (municipiumit të njohur ilir), të cilat janë të shkruara në gjuhën latine, njëren prej të cilave shqiptarët e kanë marrë dhe e kanë dërguar në kishën e sotme shqiptare të Zallkuqanit (Zllakuqanit). Prandaj, po shihet qartë se themelet e Kishës së Graçanicës dhe të pllakave të Kishës së Dersnikut (për të cilën shqiptarët thoshin se ka qenë e jona, e quajmë Shën Premtja e serbët e uzurpuan dhe e bënë “Sveti Petka”, porsi një kishë të Perzerenit), janë të shkruara në gjuhën latine e jo as bizantine-greke e as sllave-serbe, dmth. janë të zanafillës parasllave romake-shqiptare.
(huazuar nga"Bota Sot")

[rastesishT]

Khu vazhdon lufta diplomatike e serbeve nuk ka te ndalur. Neve nuk jemi askund. Serbet jan magjup apo si te themi si magjupet ne Kosove qe i kemi ashtu serbet kan qen ne Rusi njerez te mbrapsht dhe i kan debuar nga rusia.

[Shpat]

Më interesojnë reagimet ose ndonjë njohuri nga ju.
Personalisht kam degju si fmij që me serbin na ndanë një fije qepe.S'munem ta besoj këtë fakt!

[Shpat]

Postimi origjinal është bërë nga rastesishT

Khu vazhdon lufta diplomatike e serbeve nuk ka te ndalur. Neve nuk jemi askund. Serbet jan magjup apo si te themi si magjupet ne Kosove qe i kemi ashtu serbet kan qen ne Rusi njerez te mbrapsht dhe i kan debuar nga rusia.

Pa emocione,mund të e dëshmoj Rexhep Doqi me ndonjë dokument të arhivave të Stambollit apo Vatikanit.Jam kurioz për këtë fakt.Edhe pse shumë absurde.

[4peace]

Postimi origjinal është bërë nga Shpat

Më interesojnë reagimet ose ndonjë njohuri nga ju.
Personalisht kam degju si fmij që me serbin na ndanë një fije qepe.S'munem ta besoj këtë fakt!

Edhe une e kam degjuar nga pleqte te thone se "katoliket dhe muslimanet i ndane nje fije qepe" ama jo "shqiptaret me serbet". (Per kete kam shpjegim tjeter...)

Keto qe u thane ne kete shkrim mund te jene te verteta.

Ne shqiptaret, per momentin (por edhe me heret) me teper jemi perqendruar ne ate se cfare na kane bere serbet (shkijet) se sa si qendron e verteta, ne anen tjeter, nga pikeveshtrimi tjeter...

Une, p.sh. deri sot ende nuk kam hasur ne punime shkencore qe flasin apo japin te dhena per ata qe kane mbetur ne Serbi (ne Serbine e sotme) pas shpernguljeve (me dhune) te shqiptareve drejt Turqise apo ne Jug (Kosoven e sotme).
Eshte a pamundur qe te gjithe shqiptaret, pra 100%, te jene shperngulur me dhune, vrare apo... Me siguri, nje pjese tjeter, sadopak e madhe a e vogel, me siguri ka mbetur ne Serbi- (-ne e sotme).

Kam degjuar edhe une raste ku shqiptaret ortodokse jane quajtur sërb...ama kjo eshte histori e gjate.

Nje faktor mjaft me rendesi eshte edhe ajo se njerezit shkojne gjithnje kah me i forti...
Sot mund ta shohim se si njerezit shkojne (i bashkohen) me shume pas nje partie me te madhe, klubi (futbollistik) me te madh, ideologji, fe...
Edhe me kete rast, atehre kur eshte krijuar dhe forcuar shteti serb, pjesa me e madhe (edhe e shqiptareve) kane kaluar ne anen e tyre...Keshtuqe, ta zeme, edhe kur behet regjistrimi i popullsise, numri i popullsise shumice rritet edhe me shume me pjesetaret e pakicave tjera (rom, bishnjake, shqiptare, hungarez, rumun...), te cilet deklarohen si (ta zeme) serb.


***

[Makresh]

4peace,

Shpati i takon besimit Katolik. Nuk eshte edhe aq çudi qe nje fije qepe i ndan nga serbet.

Më interesojnë reagimet ose ndonjë njohuri nga ju.
Personalisht kam degju si fmij që me serbin na ndanë një fije qepe.S'munem ta besoj këtë fakt!

[4peace]

Postimi origjinal është bërë nga Makresh

4peace,

Shpati i takon besimit Katolik. Nuk eshte edhe aq çudi qe nje fije qepe i ndan nga serbet.

Paj, Makresh, une desha te flas per temen,
jo per Shpat-in.


*

[Makresh]

Postimi origjinal është bërë nga 4peace

Paj, Makresh, une desha te flas per temen,
jo per Shpat-in.


*

vec nje precizion i vogel ishte !

[drinibardhe]

me ket fijen e qepes ma hoqet petullen .... nuk do mend qe edhe me kinezet na ndane nje fije qepe ...sepse jemi njerez

ja sa te lexoj pak etnografi

[BE LK]

Postimi origjinal është bërë nga Makresh

4peace,

Shpati i takon besimit Katolik. Nuk eshte edhe aq çudi qe nje fije qepe i ndan nga serbet.

Besimi nuk te ndryshon kombesine, njerezit nje fije qepe i ndan nga njeri tjetri, sepse sipas Kuranit te gjithe nje origjine kane o Makresh, apo ke harru ?!

[panta_rhei]

1000 vjet gjakderdhje, masakra, roberi, pushtime, dhimbje e lot na ndajne prej shkijve. Duhet me kalu te pakten edhe 1000 vjet per me munde me mberri nje trohe paqe e mirebesim.

Njisoj edhe me turqit, 500 vjet.

Toleranca eshte vlera me e larte e nje populli pak para vdekjes.

Te 10fsha tolerancen fetare edhe etnike mu ne mes. Qe na ka pru, jo buze varri, po ne varr.

Popujt e fuqishem dhe krenare te botes, se pari nuk lene gur pa levize as mjet pa perdore derisa te realizojne te mirat dhe qellimet e veta nacionale, e tek pastaj ia nisin me shite p*rdha per tolernce fetare e demokraci.

E na???!!!

"...valla une jam pak si ilir kishe edhe pak si pagan po ska gajle se po bahna pak edhe romak edhe katolik... pastaj, valla une rastesisht kam qillu pak si shyptar e kishe pak si katolik, po hajt se po behem edhe kapak si turk e musliman, shka, ortodoks e grek... hajt more se na t'zotit jena krejt... hajde hajde qitu se po ta lshoj pa vendin e truallin, sepse une kam teper qe ma kan lane ata primitivat, balat stergjyshat...".

TPHU, te 10fsha qendrimin e identitetin e tille!

[murrizi]

Danke Darling !

[Guri i madh]

garant hashimi e paska dit per at shkak po ju jep traktora


se ky esht i menqur edhe datat i din

[Llapjani_HH]

Regjistrimi mund t’i pakësojë shqiptarët në Mal të Zi

Ndonëse ka mbetur edhe një muaj e më shumë kur duhet të fillojë regjistrimi i popullsisë në Malin e Zi, proces i cili do të realizohet nga data 1 deri më 15 prill, shqiptarët duhet të sensibilizohen me kohë për të mos pasur mëdyshje me rastin e deklarimit të përkatësisë kombëtare, edhe pse ata e kanë të qartë se cilit komb i takojnë.

Kështu deklaroi ditën e enjte për KosovaLive Nail Draga, funksionar i lartë i Forcës së Re Demokratike, njëri ndër njohësit më të spikatur të çështjeve demografike shqiptare në Malin e Zi.

“Problemi më i madh do të jetë me banorët e Krajës së Sipërme, përkatësisht të Shestanit ku jeton popullata shqiptare e besimit katolik.

Në disa katunde të kësaj zone, ose të shpërngulur, sidomos në Tivar, vetën e quajnë kroatë ose malazez.

Ky është rezultat i pushteteve të kohës së monizmit dhe i grupeve të ndryshme të interesit për të asimiluar shqiptarët e këtyre mjediseve të Krajës së Sipme nën Rumi”, shprehet Draga.

Ai po ashtu apelon shqiptarët, të cilët kanë të afërmit e tyre në vendet perëndimore, sidomos në Shtetet e Bashkuara të Amerikës që t’i regjistrojnë.
Dihet mirëfilli se çdo i treti shqiptar me origjinë nga Mali i Zi është në mërgim, familjarët e tyre në vendlindje gëzojnë të drejtën për t’i regjistruar ata.

“Nëse anashkalohen mërgimtarët, atëherë do të zvogëlohet numri i përqindjes së shqiptarëve në Malin e Zi. Kjo do të reflektohet negativisht në përfaqësimin autentik në Parlament, në ndarjen e mjeteve financiare nga Fondi i pakicave, në punësim në nivelet e organeve shtetërore dhe lokale”, nënvizon studiuesi dhe analisti, Nail Draga.
Koha.net

Sipas këtij shkrimi, shihet se edhe në ditët e sotme Shqiptarët nuk deklarohen gjithmon si Shqiptar.
Edhe gjatë ish Jugosllavis, ishte një numër i tyre që deklaroheshin se jan Jugosllav e jo Shqiptar.
Mirpo, këtu i kan fajet edhe politikanët Shqiptar që nuk kujdesen për komb, por vetëm për interesa personale.

[Makresh]

Llapjan, ketu si ka fajet politikani por kleri i krishter. Ne jug te Shqipnis deklarohen grek, ne veri deklarohen si shkie, e ne mal te zi si kroat ! Po lexoj kete priftin don shan zefin, dhe si vie aspak marre pisit ta sulmon ate qe nder shekuj e ndertuam, tolerancen fetare ! Cdo dit e me shume, po me mbushet mendja qe ata edhe kan drejt qe s'deklarohen shqiptar !