Gjurmëve të Folklorit tonë muzikor

[Idila]

Pa dyshim se në thesarin e folklorit tonë burimor që është burim i pashtershëm i shpirtit krijues të popullit, ndër shumë cikle të këngëve popullore, një vend të dukshëm e kanë zënë edhe këngët e ashtuquajtura: “të ashikëve dhe dylberëve”.
Është për t’ u habitur se si kjo gjini e letërsisë popullore dhe ky cikël këngësh popullore, u anashkalua vazhdimisht nga ana e studiuesve të albanologjisë, por edhe nga studiuesit e etnomuzikologjisë shqiptare?!
Një gjë është shumë e vërtetë, se këto këngë kanë frymuar, janë krijuar, janë kënduar dhe janë kultivuar shekuj më parë mbi hapësirën e trojeve etnike shqiptare, me çka mund të konkludohet se kjo gjini e këngëve, është me gjenezë bukur të lashtë historike.
Këngët e ciklit të këtillë, janë ruajtur dhe përcjellë brez pas brezi deri në ditët e sotme. Madje, edhe sot, ato këngë zënë një hapësirë të madhe nëpër dasmat e gazmendet tona popullore, koncerte, festivale dhe në emisionet muzikore të radio- televizioneve tona publike?!
Sa i përket programeve radiotelevizive, nuk është për t’u habitur nga fakti se përse sajuesit e emisioneve të këtilla, iu lënë aq hapësirë këngëve të këtilla, nga se shihet qartë se bashkëpunëtorët “profesional “ të muzikës, nuk e kanë të qartë qëllimin dhe porosinë e këtyre këngëve?!
Pra, këngët e “ashikëve dhe dylberëve”, fund e krye na e servojnë dashurinë në mes të dy gjinive të njëjta, në këtë rast, na e përshkruajnë dashurinë në mes të meshkujve, e cila ndryshe quhet “ pederaci”.
Një gjë dihet mirëfilli: Se në mbarë globin tokësor ekziston pederacia, madje në shumë vende të botës, ajo është e legalizuar edhe me ligje e kushtetutë! Mirëpo, ajo që na bënë të habitemi me këtë fenomen tek ne, është fakti se për këtë lloj dashurie, mbi trojet tona janë krijuar e kënduar aq shumë këngë, sa është e pa besueshme se në vendet tjera mund t’ i këndohet aq shumë pederacisë?!
Mbi arsyet se përse kanë lindur kaq shumë këngë të këtij lloji mbi trojet tona, do të duhej të merreshin më tepër sociologët dhe ekspertet tjerë, por ajo që është evidente në krijimin dhe kultivimin e këtyre këngëve, është mungesa e kontakteve me gjininë femërore, fanatizmi shekullor , varfëria, mungesa e shkollimit dhe arsimimit si dhe frika nga hakmarrjet eventuale.


vijon..