
Pėrshpėritjet tė cilat po dėgjohen ditėve tė fundit nė mesin e shqiptarėve nė pėrgjithėsi, dhe muslimanėve shqiptarė nė veēanti, tė bėjnė qė tė rrėnqethet lėkura, dhe tė shtangen gjymtyrėt e trupit.
Fushata e cila ka filluar kėto ditė nė mbrojtje tė devijimit dhe tė pavėrtetės, dhe nė kundėrshtim tė udhėzimit dhe tė vėrtetės, nuk ėshtė duke u udhėhequr vetėm nga tė krishterėt dhe dashamirėt e tyre, por pėr fat tė keq kėtė fushatė janė duke e pėrkrahur edhe njė numėr i muslimanėve tė cilėt me apo pa injorancė e ndihmojnė tė kotėn dhe e luftojnė tė drejtėn..
Nuk ėshtė pėr tu habitur me tiraninė dhe luftėn e krishterėve qė kanė ndaj muslimanėve, sepse kėtė e ka vėrtetuar Allahu [subhanehu ve teala] ku thotė:Ata do t'u luftojnė juve vazhdimisht pėr t'ju zbrapsur, nėse munden, nga feja juaj., por ajo qė ėshtė pėr tu habitur, ėshtė me ata qė i thonė vetes musliman, dhe dyshojnė nė kufrin e jomuslimanėve dhe nė dėnimin e caktuar tė tyre nė Xhehenem.
Qėndrimi islam ndaj krishterėve dhe vendit tė tyre nė Boten Tjetėr:
Allahu [subhanehu ve teala] thotė: S'ka dyshim se ata, tė cilėt nuk besuan nga ithtarėt e librit dhe nga idhujtarėt, do tė jenė nė zjarrin e Xhehennemit, aty do tė jenė pėrgjithmonė. Tė tillėt janė krijesa mė e dėmshme. [Bejjineh-6]
Dhe nė ajetin tjetėr thotė: Bėnė kufėr (mohuan tė vėrtetėn) ata qė thanė: "All-llah ėshtė ai, Mesihu, biri i Merjemes". E vetė Mesihu, (Isai) tha: "O beni israil, adhuronie All-llahun, Zotin tim dhe Zotin tuaj, sepse ai qė i pėrshkruan Zotit shok, All-llahu ia ka ndaluar (ia ka bėrė haram) atij xhennetin dhe vendi i tij ėshtė zjarri. Pėr mizorėt nuk ka ndihmės. [Maideh-72]
Dhe thotė: E ata qė mohuan dhe pėrgėnjeshtruan argumentet tona, tė tillėt janė banues tė zjarrit, ata do tė jenė aty pėrgjithmonė. [Bekareh-39]
Ndėrsa pėr ata qė nuk besuan, por ndihmuan nė kėtė botė jetimėt apo tė varfėrit, Allahu [subhanehu ve teala] thotė: E Ne i kthehemi ndonjė vepre qė e bėnė ata dhe e bėjmė atė hi e pluhur. [Furkan-23] Dhe thotė nė ajetin tjetėr:Eshtė e vertetė se atyre qė nuk besuan nuk do t'u vlejė asgjė para All-llahut, as pasuria e as fėmijėt e tyre. Ata vetė janė lėndė e zjarrit. [Ali Imran-10]
Muhamedi [salallahualejhiveselem] thotė: Pasha Atė nė dorėn e tė cilit ėshtė shpirti im, nuk dėgjon pėr mua jehudė apo krishterė i kėtij umeti, dhe nuk beson nė atė me tė cilėn kam ardhur, pėrveēse do tė jetė prej banorėve tė zjarrit.
Omeri [radijallahuanhu] thotė: E kanė sharė dhe ofenduar tė krishterėt Allahun, me njė ofendim qė se ka ofenduar askush para apo pas tyre, atėherė kur thanė se Ai ka bashkėshorte dhe fėmijė.
Imam Ahmedi Imami i Eli Sunetit thotė: Kur mė bie nė sy ndonjė i krishterė, i mbylli sytė dhe nuk dua ta shoh. I thanė: Pse o Imam? Tha: Nuk mund tė shoh fytyren e atij qė ka shpifur dhe gėnjyer ndaj Allahut.
Shejhul Islam Ibn Tejmije thotė: Ajo me tė cilėn muslimanėt e adhurojnė Allahun, ėshtė se Muhamedi [salallahualejhiveselem] ėshtė i Dėrguar pėr xhinėt dhe njerėzit, pėr ithtarėt e librit dhe pėr tė tjerėt, e kush nuk beson nė tė, ai ėshtė kafir dhe meriton dėnimin e Allahut, dhe meriton luftėn ndaj tij, dhe ky ėshtė pajtimi i gjithė atyre qė besojnė Allahun dhe tė Dėrguarin e Tij. (El xhevabus-sahih 1-126).
Ibn Kajimi [rahimehullah] nė pėrshkrimin e krishterėve thotė: Ata tė trinitetit, populli i devijuar, adhuruesit e kryqit, e ofenduan Allahun me ofendim qė se ka ofenduar askush mė parė, dhe nuk e pranuan se Ai ėshtė i Vetmi,i cili nuk ėshtė i lindur dhe nuk ka lindur dikė, dhe Atij nuk i pėrngjanė askush, por thanė fjalė qė meritojnė tė pėlcet qielli, tė ēahet toka, dhe tė pluhurosen kodrat. Thuaj ētė duash pėr kėta, besimi i tė cilėve ėshtė: I treti i tė tretėve, dhe Merjemi ėshtė bashkėshortja e tij, dhe Mesihu ėshtė biri i tij, dhe ai zbriti nga madhėria e tij, dhe qėndroi nė barkun e bashkėshortes sė tij derisa lindi, dhe ndodhi ēka ndodhi, dhe nė fund vdiq dhe u varros. Ky ėshtė pra besimi i adhuruesve tė kryqit, dhe i lutėsve tė fotografive tė kuqe dhe tė verdha nėpėr mure, tė cilėve u luten: O bashkėshorte e Zotit, na furnizo, na i falė mėkatet, na meshiro. (Exhvibetul jehud ve nesara-8).
Dhe argumente tė shumta, tė cilat vėrtetojnė se besimi i krishterėve ėshtė besim i kotė dhe i humbur, dhe se vendi i tyre ėshtė xhehenemi pėrgjithmonė, nėse vdesin si tė tillė dhe pa u penduar.
Qėndrimi islam ndaj atyre qė dyshojnė nė kufrin e krishterėve:
Atyre tė cilėt nuk pajtohen me kėtė, dhe distancohen nga kjo bindje, duke thėnė se kjo ėshtė bindje e hoxhallarėve dhe muslimanėve radikalė, apo bindje e vehabistėve dhe ekstremistėve:
Atė qė e themi ne dhe nga e cila jeni distancuar ju, nuk ėshtė fjalė e jona por ėshtė fjalė e Allahut dhe e Muhamedit [salallahualejhiveselem]. E ai i cili i pėrgėnjeshtron fjalėt e Allahut dhe tė Muhamedit [salallahualejhiveselem], vendi i tij ėshtė i njėjtė me vendin e sipėrpėrmendur tė krishterėve. Dhe distancimi nga e vėrteta, nėnkupton pėrkrahjen ndaj tė pavėrtetės. Andaj, duhet tė keni parasyshė, se sikur tė krishteres qė nuk i bėn dobi ndihma ndaj tė varfėrve dhe jetimėve, njėashtu nuk u bėn dobi njerėzve tė mihrabit dhe minberit, dhe njerėzve tė shallave dhe xhybeve, pozita dhe politika e tyre para tė huajve, nėse vijnė me kufėr.
Me unanimin e gjithė dijetarėve tė Ehli Sunetit, ėshtė vendosur rregulli: Kush nuk e bėn kafirin (kufri i tė cilit ėshtė me argument tė prerė tė sheriatit) kafir, ai ėshtė kafir.
Ka thėnė Sufjan Ibn Ujejneh: Kurani ėshtė fjalė e Allahut, kush thotė se Kurani ėshtė i krijuar, ai ėshtė kafir, e kush dyshon nė kufrin e tij, edhe ai ėshtė kafir.
Ka thėnė Shejhul Islam Ibn Tejmije: Kush i shanė sahabet dhe beson se Aliu [radijallahuanhu] ėshtė Zot, ose beson se ai ėshtė pejgamber dhe Xhibrili ka gabuar nė dėrgimin e shpalljes, ky person ėshtė kafir, dhe kush dyshon nė kufrin e tij, edhe ai ėshtė kafir.
Shejh Ibn Bazi [rahimehullah], nė lidhje me ata qė nuk i llogarisin tė krishterėt jobesimtarė (kufarė) thotė: Ai ėshtė sikur ata. Kush nuk i bėn jobesimtarėt jobesimtarė, ai ėshtė sikur ata. Besimi nė Allahun ėshtė tė bėsh jobesimtarė (kafir) atė qė Allahu e ka quajtur tė tillė. Ka thėnė Allahu [subhanehu ve teala]: E kush e mohon tagutin, dhe e beson All-llahun, ai ėshtė kapur pėr lidhjen mė tė fortė, e cila nuk ka kėputje. All-llahu ėshtė dėgjues i dijshėm. [Bekareh-256]
Shejh Uthejmini [rahimehullah] ndaj atij i cili nuk thotė se tė krishterėt janė jobesimtarė dhe janė nė zjarr pėrgjithmonė thotė: Unė kėrkoj qė ky njeri tė kthehet dhe tė pendohet te Allahu, dhe ta shpreh qartė para tė gjithėve se ata janė kufarė, dhe janė prej banorėve tė zjarrit, dhe tė pason Muhamedin [salallahualejhiveselem] pėr tė cilin ka paralajmėruar dhe Isai [alejhiselam]. Dhe them: Kush thotė se Allahu pranon fe tjetėr pos Islamit, ai person ėshtė kafir, dhe nuk ka dyshim nė kufrin e tij. Thotė Allahu: E, kush kėrkon fe tjetėr pėrveē fesė islame, atij kurrsesi nuk do ti pranohet dhe ai nė botėn tjetėr ėshtė nga tė dėshpruarit. [Ali Imran-85] Dhe thotė Shejhul Islami: Kush beson se kishat janė shtėpi tė Allahut dhe Allahu adhurohet nė to, dhe ajo qė e bėjnė jehudėt dhe krishterėt ėshtė adhurim ndaj Allahut dhe nėnshtrim ndaj Tij dhe tė Dėrguarit tė Tij, ose e don atė, ose ėshtė i kėnaqur me tė, ose ndihmon nė ngritjen e fesė sė tyre, ai person ėshtė kafir.
Shejh AbduRrahman Ibn Nasir El-Berrak thotė: Ėshtė obligim pėr ēdo musliman tė besojė se jehudėt dhe krishterėt janė pabesimtarė, dhe kush vdes prej tyre duke mos besuar nė Muhamedin [salallahualejhiveselem] ai ėshtė pėrgjithmonė nė zjarr. E kush nuk e pranon kėtė prej muslimaneve, por thotė se jehudėt dhe tė krishterėt janė nė fe tė vėrtetė, ai ėshtė kafir-i dalur nga feja, edhe nėse thotė se ėshtė musliman.
Shejh Muhamed Ibn Salih El-Munexhid, pasiqė pyetet pėr ata tė cilėt thonė se ne jemi bijtė e Allahut, thotė: Nėse thotė ne jemi bijtė e Allahut, ose nuk bėn dallim ndėrmjet muslimanit dhe jomuslimanit, ose nuk i bėn kafira jehudėt, krishterėt, dhe adhuruesit e idhujve, ky person ėshtė i dalur nga Islami, dhe kush dyshon nė kufrin e jehudėve dhe krishterėve, del nga Islami me koncensus tė gjithė dijetarėve.
Andaj,nuk mbetet gjė tjetėr pėrveēse tė pėrfundojmė kėtė temė me dy pika kryesore:
1-Besojmė se tė gjithė ata qė nuk i pėrkasin fesė islame janė jobesimtarė, dhe vendi i tyre ėshtė xhehenemi pėrgjithmonė.
2-Ftojmė ata tė cilėt janė distancuar nga bindja dhe thėnia se: Krishterėt e kanė fundin nė xhehenem pėrgjithmonė, tė kthehen nga kjo bindje e devijuar, dhe tė pendohen te Allahu, dhe ta shprehin atė haptas, ashtu siē janė distancuar haptas. Pėrndryshe vendi i tyre, me vendin e krishterėve nė Botėn Tjetėr nuk do tė ketė dallim