Gjergj Fishta (1871-1940)

[Ma-Origano]

I pari shkrimtar shqiptar i propozuar për çmim nobel, prozator, poet, përkthyes. "Militant i letërsisë shqipe" - cilësuar nga Lasgush Poradeci. "Poet kombëtar i shqitarëve" - Eqerem Çabej.
Më 1913 botoi librin "Mrizi i Zanave" dhe pas 35 vjet pune, më 1937 nxorri "Lahuta e Malcis", një vëllim prej 17 000 vargjesh, që u cilësua si Iliada shqiptare ose Bibla e lëvruesve të shqipes.
Ishte kryetar i kongresit të Manastirit dhe propozimi i tij fitoi në unifikimin e alfabetit të gjuhës shqipe. Në tetor 1913 nxjerr revistën "Hylli i drites", ndërsa më 23 tetor 1913 shpalos flamurin kombëtar në kishën e Shkodrës, duke e lidhur atë me drita me xhaminë, për të treguar unitetin mes shqiptarëve. Gjergj Fishta mori shumë medalje të ndryshme nga populli i Shkodrës, i Beratit, mbreti i Austrisë, nga Greqia dhe Turqia.
Gjuha shqype
Porsi kanga e zogut t'verës,
qi vallzon n'blerim të prillit;
porsi i ambli fllad i erës,
qi lmon gjit e drandofillit;
porsi vala e bregut t'detit,
porsi gjáma e rrfès zhgjetare,
porsi ushtima e nji tërmetit,
ngjashtu á' gjuha e jonë shqyptare.
Ah! po; á' e ambël fjala e saj,
porsi gjumi m'nji kërthi,
porsi drita plot uzdajë,
porsi gazi i pamashtri;
edhe ndihet tue kumbue;
porsi fleta e Kerubimit,
ka'i bien qiellvet tue flutrue
n't'zjarrtat valle t'ameshimit.

Pra, mallkue njai bir Shqyptari,
qi këtë gjuhë të Perëndis',
trashigim, që na la i pari,
trashigim s'ia len ai fmis;
edhe atij iu thaftë, po, goja,
që përbuzë këtë gjuhë hyjnore;
qi n'gjuhë t'huej, kur s'asht nevoja,
flet e t'veten e lèn mbas dore.

Në gjuhë shqype nanat tona
shi prej djepit na kanë thánun,
se asht një Zot, qi do ta dona;
njatë, qi jetën na ka dhánun;
edhe shqyp na thanë se Zoti
për shqyptarë Shqypninë e fali,
se sa t'enden stina e moti,
do ta gzojn k'ta djalë mbas djali.

Shqyp na vete, po pik' má para,
n'agim t'jetës kur kemi shkue,

tue ndjekë flutra nëpër ara,
shqyp má s'pari kemi kndue:
kemi kndue, po armët besnike,
qi flakue kanë n'dorë t'shqyptarëvet,
kah kanë dekë k'ta për dhé t'Parvet.

Në këtë gjuhë edhe njai Leka,
qi'i rruzllim mbretnin s'i a, xúni,
në këtë gjuhë edhe Kastriota
u pat folë njatyne ushtrive,
qi sa t'drisë e diellit rrota,
kanë me kenë ndera e trimnive.

Pra, shqyptarë çdo fès qi t'jini,
gegë e toskë, malci e qyteta,
gjuhën t'uej kurr mos ta lini,
mos ta lini sa t'jetë jeta,
por për té gjithmonë punoni;
pse, sa t'mbani gjuhën t'uej,
fisi juej, vendi e zakoni
kanë me u mbajtë larg kambës s'huej,
N'per gjuhë shqype bota mbarë
ka me ju njohtë se ç'fis ju kini,
ka me ju njohtë për shqyptarë;
trimi n'za, sikurse jini.

Prandaj, pra, n'e doni fisin,
mali, bregu edhe Malcija
prej njaj goje sod t'brohrisim:
Me gjuhë t'veten rrnoftë Shqypnia!

[Ma-Origano]

Gjergj fishta eshte shume shkrimtar i mire!

[Ma-Origano]

edhe pse ka vdekur per neve ska vdekur aj gjithmone permetet!

[natyra]

Respekt per Shkrimtarin LEGJEND At Gjergj Fishta...
Gjithe ai/o qe ben dhe jep per popullin dhe kombin e vet,nuk kan per t'vdekur kurr...LAVDI

Ja dhe une po ua sjell nje poezi te At.Gj.Fishtes
... sipas deshires time,


Kish ta dij q'ka ai Oso Kuka
Qi tu i shkue s'asht sande buka
S'po i shkon buk as mishi i dashit:
Kot nget tryezes a ndej prej rrashit*,
Tue perdredhe njato musteqe!
Thon, ka pa anderr t'e keqe
Anderr t'keqe, thon, ka pa
Mbrame,qi shkoi,porsa ka ra.
Ka pa n'aderr se prej Rjeket
Kenka nise ni hije e deket
Ndezun flak, si flak lugatit
Qi tue hecun fushes e shpatit
E nper kneta e nper zallina
Fill po vite kah Vranina.
Kur n'Vranin ajo ka mrri,
N'xhebehane**, paska
Edhe i dhanka zjarr barotit,
Kur ka dhanun zjarr barotit,
Ka plas kulla e ka marre gjam
Ashte dridh toka per nen kam,
Ka ushtue Lqeni,mali e lumi
Edhe Osos po i del gjumi.
Pa kete anderr Oso Kuka
E prandej nuk po i shkon buka
S'po i shkon buka as mishi i dashit
Kot nget tryezes a ndej rrashit.

...Shkroi
natyra

[lirik]

GJERGJ FISHTA

shkruan xhelal ferizi autori i vargjeve shqitare ne mergim
kushtuar at gjergj fishtes homerit shqiptarë

per gjergj fishten s 'mjafton fjala
as dukati me argjend
as e detit ajo vala
as me i mbledh yjet n' kuvend

Ma ja gjet fjalen që duhet
si me e shprehë e si me i thanë
edhe qielli them se druhet
s' mund t' ja gjejnë as diell e hanë

Nuk ja gjen as gjeniali
as gurë qmue sa jan me emer
as ai fllad qe lmon gji mali
as ai det qe ka t' gjerë zemer

o nuk gjejn shprehje dritmiret
as vizlimë margaritari
as biluret e as safiret
as fjalorë s 'ka n' gjuhë shqiptari


jo nuk ka askund su gjet
shprehje e bukur fjalë madhore
at gjergj fishtes per me me i mbetë
dhuratë vepres madheshtore

ku ta gjejmë at fjalë lavdije
ku ta gjejmë ne nder poet
ku ta gjejm nder art e dije
vulë lahutes per me i mbetë

ku ta gjem nji fjalë sa qielli
ku tagjemë nji fjalë sa deti
qe gjergj fishtes se te nxenë dielli
me ja shkrue si kurorë mbreti

ku ta gjejm shprehjen te aftesisë
ni ikonë qe rin mbi maja
nji si vulë n' lahutë ta malsisë
porsi shkamb qe rrin mbi pllaja

ah ku ta gjejm nder orë e zana
e ta murosim në veper të atit
a në sharm ku lshon sy hana
kah kalaja e rozafatit

ku ta gjejm per fishten kolos
nji fjalë vulë qe te rrij nder mote
ah nder yje e nder kosomos
e ta shtrojmë n' tokë kastriote

Në ballë te vepres te oso kuka
ne lavdinë gerni giles
a ne barot ku hahej buka
a ne gyrykë te karajfiles

ku ta gjem a ne ballë t' mejdanit
aty te ura te rrzhanica
e ne guci n teh t jataganit
ku u perzien ksula e kapica

ku ta gjejm a ne gjeverdare
a ne mirditë a kah merturi
a ne lahutë me gjuhë me kang shqiptare
a ne valbardh qe del prej guri

ku ta gjejm a te ali pasha
e qel shabani e jakup feri
a nder malsor me vetull t trasha
ne ata sy porsi skyfteri

ku te gjem a te ciceroni
e ta ia bli ai bilbili
a e ka kund ky dhe i joni
qe ta shkruajm me fjalë currili

a ta kerkojm ne majë vizitori
a mbi majat ne luboten
a ne sutjesk a ne majë qakori
a n kuvend n t bukrin prizren

xhelal ferizi kushtuar at gjergj fishtes

[lirik]

--------------------------------------------------------------------------------

GJERGJ FISHTA

shkruan xhelal ferizi autori i vargjeve shqitare ne mergim
kushtuar at gjergj fishtes homerit shqiptarë

per gjergj fishten s 'mjafton fjala
as dukati me argjend
as e detit ajo vala
as me i mbledhë yjet n' kuvend

Ma ja gjetë fjalen që duhet
si me e shprehë e si me i thanë
edhe qielli them se druhet
s' mund t' ja gjejnë as diell e hanë

Nuk ja gjen as gjeniali
as gurë qmue sa jan me emer
as ai fllad që lmon gji mali
as ai det qe ka t' gjerë zemer

o nuk gjejn shprehje dritmiret
as vizlimë margaritari
as biluret e as safiret
as fjalorë s 'ka n' gjuhë shqiptari


jo nuk ka askund su gjet
shprehje e bukur fjalë madhore
at gjergj fishtes per me me i mbetë
dhuratë vepres madheshtore

ku ta gjejmë at fjalë lavdije
ku ta gjejmë ne nder poet
ku ta gjejm nder art e dije
vulë lahutes per me i mbetë

ku ta gjejmë nji fjalë sa qielli
ku ta gjejmë nji fjalë sa deti
që gjergj fishtes sa t' nxenë dielli
me ja shkrue si kurorë mbreti

ku ta gjejmë shprehjen të aftësisë
nji ikonë që rrin mbi maja
nji si vulë n' lahutë t' malsisë
porsi shkamb që rrin mbi pllaja

ah ku ta gjejmë nder orë e zana
e ta murosim në veper të atit
a në sharm ku lshon sy hana
kah kalaja e rozafatit

ku ta gjejmë për fishten kolos
nji fjalë vulë qe të rrijë nder mote
ah nder yje e nder kosmos
e ta shtrojmë n' tokë kastriote

Në ballë te vepres te oso kuka
ne lavdinë e gerni giles
a në barot ku hahej buka
a ne grykë të karajfiles

ku ta gjejmë a në ballë t' mejdanit
aty te ura te rrzhanica
e ne guci n' teh t' jataganit
ku u perzien ksula e kapica

ku ta gjejmë a n' gjeverdare
a në mirditë a kah merturi
a ne lahutë me kangë shqiptare
a në valbardh që del prej guri

ku ta gjejmë a te ali pasha
e qel shabani e jakup feri
a nder malsorë me vetulla t' trasha
ne ata sy porsi skyfteri

ku te gjeJmë a te ciceroni
e te ai bli te ai bilbili
a e ka kund ky dhe i joni
qe ta shkruajm me fjalë currili

a ta kerkojmë n' majë vizitori
a mbi majat në luboten
a në sutjeskë a në majë qakori
a n' kuvend n 't' bukrin prizren

xhelal ferizi kushtuar at gjergj fishtes