Korrupsioni Në Emër Te Patriotizmit

[Kalt]

KORRUPSIONI NË EMËR TE PATRIOTIZMIT

Hashim Thaçi


Përgjegjësitë e opozitës në gjendjen aktuale në të cilën ndodhet Kosova janë të mëdha dhe të shumta. Kur e them këtë, kam parasysh procesin historik të zgjidhjes së statusit politik të vendit. Jemi në fazën finale të këtij procesi, me të cilin përmbyllet një histori e gjatë e përpjekjeve dhe sakrificave të të gjithë qytetarëve të Kosovës për shtet të pavarur dhe sovran. Në anën tjetër, në planin e brendshëm, qytetarët dhe opozita, ndeshemi me realitetin e qeverisjes së dobët të vendit nga qeveria e koalicionit aktual. Mbi bazën e këtyre rrethanave dhe faktorëve mund të definohet edhe roli aktual i opozitës demokratike, që është përgjegjësi e dyfishtë, përgjegjësi në raport me statusin dhe ballafaqimi në raport me keqqeverisjen e vendit. Të dy këto angazhime e plotësojnë njëra tjetrën dhe në fund të fundit kanë të njëjtin qëllim: ndërtimin e shtetit funksional. Sovraniteti dhe funksionaliteti efektiv i shtetit e ushqejnë dhe mbajnë njëri tjetrin.

Statusi
Statusi i Kosovës duhet të jetë reflektim i vullnetit të qytetarëve të Kosovës, sepse ai është investim i të gjithë qytetarëve. Nga kjo rrjedh edhe përgjegjësia e të gjithëve, institucioneve, partive politike, medieve dhe shoqërisë civile etj. Partia Demokratike ka ofruar dhe vazhdon të ofrojë tërë potencialin e saj të shumanshëm në shërbim të këtij qëllimi. Kudo që ne mund të japim kontributin tonë aty edhe do të jemi. Në kuadër të kësaj duhen kuptuar dhe respektuar edhe angazhimet e opozitës në grupin negociator, atë politik dhe strategjik apo nivele ekspertësh.

Qeverisja
Përgjegjësia tjetër dhe sfida e madhe dhe shumë e rëndësishme e opozitës, por edhe vetë qytetarëve është përgjegjësia në raport me qeverisjen e vendit. Opozita aktuale ka legjitimuar demokracinë në Kosovë, demokraci e cila ka nevojë të rritet dhe zhvillohet. Në këtë plan, dallimet opozitë –pozitë janë shumë të mëdha. Opozita po e ushqen çdo ditë këtë demokraci në rritje, pushteti po e godet çdo ditë. Opozita është bërë adresa për shpresat dhe optimizmin e qytetarëve të zhgënjyer nga “qeverisja” e trafikimit politikë.
Sot në Kosovë është duke ndodhur një zhgënjim i tillë dhe i thellë. Vendi është duke u qeverisur në mënyrën më të keqe të mundshme. Kjo qeverisje e keqe është rezultat i alternativës që ka ofruar koalicioni (interesave private) aktual, një alternativë e paaftë profesionalisht, e pafuqishme politikisht dhe e korruptuar. Alternativa e ofruar e qeverisjes nga koalicioni e ka përkeqësuar gjendjen në të gjitha segmentet, por këtu do ti nënvizoj dy rrafshe. Në rrafshin qytetar, falë kësaj keqqeverisje, jo që nuk ka zhvillime pozitive ekonomike dhe sociale, por përkundrazi ka rënie dhe thellim të varfërisë e problemeve sociale. Projektet dhe investimet publike kanë rënë në shkallën zero. Edhe ato që ishin bërë nga qeveria mëhershme, e që nuk ishin përfunduar, kanë mbetur në gjysmë, janë stopuar, e dikund edhe janë harruar fare. Regjioneve të caktuara të padëgjueshme politikisht, koalicioni aktual i ka shpallur luftë të heshtur me tendencë izolimi dhe ndëshkimi. Duke injoruar qëllimisht ose nga mosdija faktin se tërësinë e forcave politike të një vendi dhe shoqërie e përbejnë qeveria dhe opozita. Kosova duhet të evitojë dhe mbrohet nga ky zhvillim negativ, sepse nesër mund të jenë të mëdha pasojat e paparashikueshme sociale dhe të sigurisë. Qeveria gjithmonë duhet t’i largohet tendencës totalitare të identifikimit të vetvetes si parti shtetërore. Opozitën duhet respektuar si alternativë politike dhe me funksion demokratik kontrollues. Opozita është rojtare e demokracisë në vendet ku institucionet janë sistematikisht të korruptuara. Opozita kosovare sot fuqishëm është duke e kryer këtë punë në shërbim të vendit. Në rrafshin institucional kjo qeveri korrupsionin fragmentarë që ishte shfaqur në periudhën menjëherë pas luftës e ka zhvilluar në korrupsion strukturorë. Tanimë në sistemin e qeverisjes nuk bëhet fjalë vetëm për individ, por për struktura të tëra të korruptuara, që udhëhiqen dhe dirigjohen nga individ dhe struktura parapolitike. Korrupsioni është duke u zhvilluar edhe në emër të patriotizmit si mbulesë. Tenderomania po bëhet në emër të njerëzve të “mëdhenj”, të cilët presin të fitojnë “beteja” të mëdha. Ky është një lajm i keq për demokracinë, kushtetushmërinë dhe qytetarinë në Kosovë. Shumë qeveritarë në pozitat e tyre sillen me logjikën e pronës private dhe e kanë instaluarë mentalitetin e grabitjes, duke harruar ose injoruar se institucionet janë shërbime publike në funksion të qytetarëve. Arbitrariteti është bërë kulturë politike dhe qeverisëse. Shkelja e ligjit, shkelja e kodit moral qytetarë është bërë përditshmëri e kësaj qeverie. Kjo strukturë qeverisëse duhet të përballet me drejtësinë.

Koalicioni
Qeverisja aktuale si qeveri e shantazhit, e frikës dhe kërcënimit ka humbur në masë të theksuar legalitetin demokratik, ndërsa gati plotësisht ka humbur legjitimitetin qytetar, sepse pushteti nuk është legjitimim vetëm nëse buron nga procedurat juridike demokratike, por për më tepër ai është legjitim kur ushtrohet në mënyrë demokratike. Kjo fatkeqësisht nuk është duke ndodhur në Kosovë. Në këtë situatë sfida dhe përgjegjësia e opozitës është vendimtare. Kjo përgjegjësi buron edhe nga vullneti qytetarë. Është ngritur fuqishëm zëri i opozitës parlamentare dhe deri diku, por në mënyrë stihike edhe i opozitës jashtëparlametare (iniciativave lokale qytetare, shoqatave të ndryshme). Nga ky zë i fuqishëm opozitarë janë ofruar fakte dhe dëshmi. Kjo do të vazhdoi derisa vendi të ketë qeverisjen që meriton. Një qeverisje me duar të pastra, larg botës së korrupsionit dhe krimit të organizuar. Një qeverisje të aftë për ti zgjidhur problemet e qytetarëve dhe me legjitimitet të plotë demokratik. Ky është qëllimi politik dhe misioni ynë historik. Këtij qëllimi dhe misioni i duhen partnerë dhe aleat që ndajnë të njëjtat brenga dhe shqetësime për shtetin e ri të Kosovës, rendin demokratik dhe zhvillimin ekonomik. Përballë këtij koalicioni të së keqes të ndërtohet koalicionin e shtetndërtimit, për demokracinë dhe sundimin e ligjit. Ky është koalicioni i forcave opozitare demokratike dhe progresive, me qytetarin, me mediet e lira, me shoqërinë civile, intelektualët, personalitetet publike dhe biznesin që zhvillohet larg logjikës së korrupsionit, mitos dhe ryshfeteve, fenomene që janë duke e ngulfatur investitorin e ndershëm e të ligjshëm. Kosova ka nevojë për një ekonomi të ligjshme, prej të cilës të përfitojnë të gjitha shtresat e shoqërisë, e jo për ekonomi të zezë që bazohet mbi shkeljen e ligjit dhe jeton prej shkeljes së ligjit. Kjo është një sfidë e tranzicionit në Kosovë dhe së bashku me opozitën, mediet e lira, dhe shoqëria civile kanë një rol vendimtarë në përballimin me sukses të kësaj sfide. Ndryshimet janë të varura shumë nga gjendja e prezantimit dhe mendimit publik, vetëm një opinion publik aktiv, i hapur dhe kritik ndaj fenomeneve negative mund të bëhet forcë krijuese për zhvillimet demokratike. Qytetarët e Kosovës kanë të drejtë legjitime të dinë se si po qeverisen, kush po qeveris dhe si po përdoren paratë e tyre që mbushin buxhetin e Kosovës. Qeveria aktuale është duke e shkelur në mënyrë sistematike këtë të drejtë. Transparenca dhe disiplina në njërën anë dhe qeveria aktuale në anën tjetër, janë dy botëra krejtësisht të ndryshme. Ka ardhur momenti që të gjithë mekanizmat demokratikë të vihen në shërbim të qëllimit për distancimin nga e keqja që ka zënë rrënjë në strukturat qeveritare, e në anën tjetër për rritjen e vendosmërisë për ndërtimin sa më të shpejt të shtetit demokratik dhe të integruar të Kosovës. Qëllimi i kësaj vendosmërie është shumë i qartë: dështimet e qeverisë aktuale nuk mund të jenë edhe dështime të shoqërisë dhe qytetarëve kosovarë.

*Autori është kryetar i Partisë Demokratike të Kosovës

04/04/2006