Pyetje,Përgjigje rreth Gjuhës Letrare,Foljet ETJ.

[arton bala]

Postimi origjinal është bërë nga rilinda

Jo, nuk është gabim, madje rekomandohet të shqipërohen.


P.S.: Por kur është fjala për popujt në luftë për çlirim nga kolonizimi, është mirë (përkëdhelëse, shpreh dashuri a ëmbëlsi ledhatuese), të shkruhen në origjinal. Mbaj mend, nga bisedat e të rriturve, se kur ishim në luftë me Serbinë fashiste okupuese, e kroatët na përkrahnin "përkrahje" e konsideronim dhe fluturonim nga gëzimi kur emrat tanë personalë ose toponimet na i shkruanin shqip: Shqipëria, Shkëndija, Shotë Galica...!!!

Ok, dtth shqiperimi rekomandohet, por ndonje rregull obliguese nuk ekziston.

Nga kjo del, se te dy menyrat mund te perdoren, keshtu qe kaosi ka rrenje te denjura, dhe qe secili duhet te vendos per veten, simbas rezonit te tij.

Une kisha rekomanduar qe te mos shqiperohen emrat, toponimet si dhe shprehjet tjera. Sepse rritet mundesia e barbarizimit (te metejshem) te Shqipes, apo te asimilimit ireverzibil te fjaleve te huaja ne Shqip.

P.sh. sot ende mesoj per fjale qe perdoren ne shqip, per te cilat as qe me kishte shkuar ndonjehere mendja qe mund te jene te huazuara nga gjuhet e huaja, por te cilat (simbas vleresimit tim) kane prejardhje nga gjuhe te huaja. Jo vetem nga Turqishtja, Arabishtja, Latinishtja e Greqishtja, por edhe nga gjuhe te tjera, te cilat as qe i kisha enderruar si gjuhe “frytdhenese” per Shqipen, p.sh. Frangjishtja, Gjermanishtja.

Ai i cili nuk e njeh Frangjishten, nuk do ta dij se p.sh. fjala “rezon” nuk eshte fjale shqipe, por vjen nga Frangjishtja “raison”, qe dtth “arsye”. Ai qe nuk e njeh Gjermanishten, nuk do ta dij qe fjala "shofershajbe" ka prejardhje nga Gjermanishtja ("Chauffeur" dhe "Scheibe", qe dtth "ngasêsi" dhe "xhami"). Shembuj te tille mund te ndertohen edhe me gjuhet tjera te lartpermenduara..

Kurse, nese “importuesi” i fjales se huaj, qe nga fillimi e shkruan fjalen e huaj ne menyren se siq shkruhet ne gjuhen e origjines se fjales, pra nese nuk shqiperohen fjalet ne te ardhmen, lexuesi shqiptar do ta kete nje signal optik se fjalen qe ai momentalisht po lexon eshte nje huazim. Pra lexuesi do te jete i “alarmuar”. Dhe ne kete menyre fjala e huaj, sado gjate apo shpesh qe ajo te perdoret ne Shqip, ne syte e secilit do te mbetet e huaj, deri kur nje dite ajo do te te zevendesohet me nje fjale perkatese shqipe, e cila do te krijohet (nese s´ka ekzistuar) apo te gjindet (nese ka ekzistuar).

“Shqiperimi” nuk praktikohet edhe ne disa gjuhe te huaja, qe i njoh une. P.sh. ne Gjermanishte kur flitet per “besen (shqiptare)”, nuk shkruhet “Beßa” (per te ruajtur kumbimin e fjales shqipe dhe perdorur shkronja gjermane), por thjeshte mirret ashtu sic shkruhet ne shqip, pra "Besa". E njejta vlen per fjalet e gjuheve tjera, p.sh. nuk shkruhet “Räneßanß” (cka do i pershtatej shqiptimit francez dhe shkrimit gjerman), por “Renaissance” (pra sipermirret detajisht shkrimi francez). Pra “shqiperimet” apo “gjermanizimet” shihen thjeshte si gabime ortografike. Ma merr mendja arsyeja (kryesore) per kete duhet te jete ajo cka e ceka une me larte..