Historia e kufirit veri-perendimor me Malin e Zi

[Psikologu]

Pikërisht gjatë kësaj kohe, më 14 prill, ambasadat e Rusisë dhe të Austrisë u morën vesh për një tekst tjetër të ndryshëm nga ai i miratuar me 22 mars për kufirin e Shqipërisë. Sipas kësaj marrëveshje, kufiri i Shqipërisë në pjesën veriperendimore dhe veriore "do të nisej nga bregdeti Adriatik në grykën e derdhjes së Bunës dhe do të ndiqte rrjedhen e këtij lumi gjer në fshatin Goricë që ndodhet në bregun e djathtë. Që andej , ai arrin në majën e maleve që ndajnë Bunën nga Liqeni i Shkodrës, duke ia lënë Taraboshin Shqipërisë. Ai e përshkon liqenin afër fshatit Zogaj, që do t'i mbetet Shqipërisë, gjer në gjirin e Liqenit të Hotit, prej nga ai do të ndjekë kufirin midis fiseve të Grudës e të Hotit, që i lihen Malit të Zi, nga njëra anë, dhe fiseve të Kastratit e të Kelmendit, nga ana tjetër, duke ia lënë të dyja këto fise Shqipërisë. Pastaj ai bashkohet me kufijtë e sotëm midis fiseve malazeze të Kuçit, nga njëra anë, dhe fisit të Kelmendit, nga ana tjetër, gjer në territorin e Gucisë e të Plavës, të cilat i mbesin Malit të Zi..."

Më 22 prill, Count Berchtold-i e vlerësoi situatën më kritike se asnjëherë tjetër. Bllokada ndërkombëtare e Malit të Zi ishte krejtësisht e qartë se kishte dështuar në dhënien e ndonjë efekti dhe tani ishte bërë imperative që një forcë ndërkombëtare duhej të zbarkonte për të pushtuar Tivarin dhe Ulqinin, duke qenë e mbështetur nga zjarri topave të flotës. Ndërsa Italia dhe Gjermania e mbështetën këtë propozim, Franca do ta kundërshtonte zbarkimin e trupave. Atëhere Berchtoldi, ministri i jashtëm i perandorisë dualiste do të shkonte më tej, duke deklaruar se qeveria austro-hungareze, nuk do ta lejojë që Shkodra të vihet nën zotërimin malazias edhe në qoftë se ajo bie. Madje Austro-Hungaria ishte e vendosur t'i nxjerrte jashtë ushtritë malazeze nga ky qytet së bashku me Fuqitë, me Italinë, ose fare e vetme. Pikërisht në këtë moment situata do të ndërlikohet nga një zhvillim edhe më negativ: në orën 3 të mengjezit të datës 23 prill 1913 Shkodra do të dorëzohet. Esad Pashë Toptani, pasi kishte vrarë kolegun e tij dhe komandantin e shquar turk të qytetit Hasan Riza Pasha, pasi kishte siguruar siç duket 80000 lirat turke të kërkuara për @#%$jen e qytetit, dhe pasi kishte ndërrmarrë bisedime të fshehta me gjeneralin serb Bojeviq mbi mënyrën e tërheqjes, shpalli kapitullimin dhe kreu në mënyrë të qetë dorëzimin.. Mbreti Nikolla deklaroi menjëherë se dëshironte të vendosej në Shkodër përgjithnjë, madje u fol edhe për një hyrje mbretërore në qytet. Në të njejtën kohë qeveria austro-hungareze do t'i kërkojë Konferencës të marrë një aksion energjik për të rehabilituar plotësisht dinjitetin e dhunuar. Më 25 prill, Konferenca e Londrës refuzoi propozimin e bërë nga Austro-Hungaria për një zbarkim të trupave ndërkombëtare në Tivar dhe Ulqin dhe dy ditë më pas, përfaqësuesit e Fuqive në Cetinë, të ngarkuar nga qeveritë e tyre, i paraqiten kryeministrit malazez një notë ku i kërkohej që qyteti i Shkodrës duhej të evakuohej brenda një kohë sa më të shkurtër dhe t'i dorëzohej Fuqive të Mëdha të përfaqësuara nga komandanti i forcave detare ndërkombëtare.