Kongresi i Berlinit dhe cështja Ballkanike

[Psikologu]

Interesat vitale të popullit shqiptar para botës i mbronte Lidhja Shqiptare e Prizrenit e formuar para se të fillonte Kongresi i Berlinit. Pjekuria politike dhe angazhimi maksimal i ideologëve të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare, drejtues të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit u pa dhe doli në shesh në kërkesat e tyre për autonominë e Shqipërisë, të paraqitura Portës së Lartë dhe Fuqive të Mëdha. Ata kërkuan me plot urtësi e dituri që të trajtohej edhe të zgjidhej çështja e popullit shqiptar. Megjithate, Porta dhe imperialistët evropianë nuk përfillën të drejtën e këtij populli me të gjitha tiparet si komb: traditat, doket, zakonet, kulturën dhe të drejtën historike më të moçme në Ballkan për ekzistencë shtetërore.

Diplomacia evropiane, e cila në kët kohë e kishte në dorë dhe po e vendoste fatin e kombeve në Ballkan, pas Kongresit të Berlinit u aktivizua dhe më tepër ngase u panë qartë gabimet fatale që kishte bërë me traktatin e atij Kongresi. Marksi duke bërë një vështrim mbi qëllimet dhe vendimet e Kongresit të Berlinit theksonte se: „Diplomatët e perëndimit gjithnjë e më tepër përpiqeshin për të ruajtur statusquonë në Ballkan dhe paprekshmërinë e Perandorisë Osmane për interesat e veta".4

Pas shumë diskutimeve të cilat zgjatën plot një muaj, diplomatët e Fuqive të Mëdha, më 13 korrik 1878, kumtuan zyrtarisht se Kongresi i Berlinit kishte marrë fund. Tani filloi qërimi i hesapeve sa në fushëbeteja, aq edhe pranë tryezave të rrumbullakëta, duke u përpjekur secila të sigurojë sa më shumë territore në dobi të vet. Kongresi mori një varg vendimesh me pasoja të mëdha për jetën dhe fatin e të gjithë popujve të Ballkanit. Çështja ballkanike në kuadrin e Krizës Lindore u trajtua në mënyrë të njëanshme, duke favorizuar Serbinë, Malin e Zi, Bullgarinë dhe Greqinë, të cilave ua njohu të „drejtën" e zgjerimit territorial në dëm të popullit shqiptar, maqedon etj.