Fjalë të reja në Gjuhën Shqipe

[arton bala]

Kritika ne postimim e mesiperm me solli nje pyetje gjate leximit: kujt i takon gjuha?

Jo qe mendoj se gjuha njeh pronesi ne kuptimin e jurisdiksionit civil. Por pyetja ne fjale duhet kuptuar si konkretizim terminologjik i mendimit tim spontan: kujt i takon te bej ndryshime ne gjuhe? Apo kujt i takon te deklaroj ne menyre lidhese per tere shoqerine ndryshimet si te pranueshme?

Nuk behet fjale per kunderkritike, ja arsyet pse pyes: E para: Nese i lexojme shkrimet e rilindaseve 2 apo 3 shekuj me para, mesojme se Shqipja e sotshme njeh ndryshime nga Shqipja e rilindaseve. Ndryshimet shtrihen ne te gjitha disciplinat apo kategorite qe njeh Gjuha Shqipe. Nese hulumtojme edhe me thelle ne te kaluaren e saj, mesojme se ndryshimet e pesuara lirisht mund te redniten ne aso qensesore. Dhe, cka eshte me e rendesishmja, mesojme se ndryshimet e Shqipes kane qene "suverene". Suvenere ne kuptim qe Shqipja ka pesuar ndryshime pa i "pyetur" gjuhet tjera te botes. E dyta: Si ndryshimet normale, si ato qenesore, dhe si ato suverene, qe te gjitha keto lloje ndryshimesh njohin edhe gjuhet tjera te botes. Keshtu qe nese mblidhen (matematikisht) e para dhe e dyta, atehere del e treta, e cila thote: pse te mos e shohim neve zbrapthjen e substantivit "mevaresi" nga substantivi "varesi" si nje nga ndryshimet (pozitive, pasuruese, apo se paku te pranueshme) qe pesoi Gjuha Jone? Nga kjo pyetje e kemi lehte te kthehemi tek pyetja e pare te ketij postimi: Kujt i takon gjuha? Kush guxon te sjelle ndryshime ne Shqipen tone, te aprovoj apo deboj si te papranueshme ndryshimet qe peson gjuha? Nje individ, nje akademi, apo populli (ne mase)?