Administratorėt
Anėtarėsuar: 18-03-03
Vendndodhja: Netherland
Postime: 24,987
|
Titulli: Rrymat ekstreme
Lexo hala:
Unė do ta pėrshkruaj atė midis hijeve tė dy burrave. Trupi dhe ngjyra e mishit tė tij ishin mesatar, ngjyra e fytyrės ishte ngjyrė kafe qė anonte nga e bardha, sytė i kishte tė lyer me kuhėl, buzėqeshje e tij ishte e kėndshme, fytyrėn e kishte tė bukur e tė rrumbullakėt, mjekrra e tij ishte qė kėtu e deri kėtu dhe e mbushte kraharorin e tij. Ibn Abbasi i tha: Sikur ta kishe parė atė duke qenė i zgjuar, ti sdo tė mund ta pėrshkruaje dot mė mirė se kaq. Poashtu, katėr Khalifėt e njohur, Ebu Bekri, Umeri, Uthmani dhe Aliu, tė gjithė ata kishin mjekrra tė mėdha, siē ėshtė pėrmendur nė Tabakat Ibn Sad (3/114) dhe Tarijkhul-Khulefa lis-Sujuti (fq. 102, 116, 129). Gjithashtu, rruajtja dhe prerja e mjekrrės i pėrngjason Mushrikėve dhe Mexhusive. Kjo ėshtė arsyeja pėrse tė qėndruarit larg kėsaj ėshtė plotėsisht e detyrueshme pėr Muslimanėt, ngase kushdo qė imiton njė popull, ai pėrfshihet si njė prej tyre. Siē ka ardhur nė thėnien e tė Dėrguarit tė Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem): Kushdo qė imiton disa njerėz, ai ėshtė prej tyre. [4] Lexues tė dashur, rruajtja e mjekrrės ėshtė dallim i vetvetes, domethėnė ta bėsh veten tėnde me tė meta, sikurse thotė Imam Fakhrul-Andalus Ibn Hazm nė Meratibul-Ixhma (fq. 157): Ata (dijetarėt e Umetit) kanė konsensus se rruajtja e tė gjithė mjekrrės ėshtė shėmtim - ėshtė harram. Andaj, Hakimi ka sjellė nė Mustedrakun e tij njė transmetim nga Imrani dhe Taberani, nga hadithi i Ibn Umerit dhe Mugiras (radij-Allahu anhuma): I Dėrguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) e ka ndaluar shėmtimin. [5] Kuptimi i shėmtimit ėshtė tė dėmtosh, tė lėsh mangut. Shėmtimi i trupit ėshtė prerja e hundės apo tė buzėve. Dhe shėmtimi i flokėve ėshtė rruajtja dhe depilimi i qimeve tė faqes ose lyerja e qimeve me bojė tė zezė, sikurse ėshtė pėrmendur nė librin e famshėm tė gjuhės dhe hadithit, en-Nihaje fij Garibil-Hadith uel-Ether, shkruajtur nga Imam Ibn Ethir el-Xhezairi (2/294) dhe Mexhmea Biharil-Enuer, shkruajtur nga el-Alame Muhamed Tahir Patni (3/289). Kėshtu qė, kjo poashtu ėshtė arsyeja pėrse rruajtja e mjekrrės ėshtė e ndaluar. Madje, ka njė kėrcėnim tė rėndė kundėr shėmtimit tė faqeve. Nė Muxhemul-Kebir (11/41) ėshtė njė transmetim nga Ibn Abbasi (radij-Allahu anhu): Vėrtet, i Dėrguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thėnė: Kushdo qė i shėmton flokėt e tij, pėr tė nuk ka asnjė pjesė (tė mirėsisė) tek Allahu. Ndonėse ka fjalė pėr kėtė transmetim (rreth saktėsisė sė tij), sepse ēėshtja nė fjalė vėrtetohet me anė tė disa argumenteve, kumtimi i kėtyre transmetimeve ėshtė i dobishėm pėr qėllimin e inkurajimit dhe kėrcėnimit (et-Tergijb uet-Terhijb). Dhe nė librat, en-Nihaje dhe Mexhmeul-Bihar, teksti i transmetimit ėshtė: Shėmtimi i faqeve ėshtė rruajtja e qimeve nė faqe. Madje tė katėr medhhebet qė i atribuohen Imamėve: Imam Ebu Hanife, Imam Malik, Imam esh-Shafii si dhe shumė imamė tė tjerė e kanė deklaruar rruajtjen e mjekrrės tė ndaluar (d.m.th. harram). Shikues tė dashur, nė temėn e mėparėshme u pėrmendėn pak hadithe, nga tė cilat ėshtė bėrė e qartė vlera dhe rėndėsia e mjekrrės. Kurse rruajtja dhe prerja e saj u vėrtetua se ėshtė njė akt i neveritshėm. Kėto janė fakte madhėshtore pėr Muslimanin e menēur i cili merr kėshillim. Pas kėsaj, do tė pėrmenden veēanėrisht ato hadithe ku theksohet vlera e lėshimit tė mjekrrės, si dhe do tė bėhet e njohur e keqja dhe dėmi qė vjen nga rruajtja dhe prerja e saj. Allahu na dhėntė sukses nė pranimin e kėtij kėshillimi - Amin. Hadithi i parė dhe i dytė: Nga Ibn Umeri, i cili ka thėnė: I Dėrguari i Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thėnė: Ndryshoni/dallohuni nga Mushrikėt, lėshojini mjekrrat dhe shkurtojini mustaqet. Dhe nė njė transmetim tjetėr: Shkurtojini hollė mustaqet dhe lėshojini mjekrrat. Shpjegimi: Nė kėtė hadith ka njė urdhėr pėr tė rritur dhe pėr tė lėshuar mjekrrėn, dhe urdhėri i tė Dėrguarit tė Allahut (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka pėr qėllim obligimin dhe urdhėrimin, sikurse kanė pėrshkruajtur dijetarėt e usulit dhe fikhut. Siē ėshtė pėrmendur nė el-Menar mea Sherhin-Nurul-Enuar (fq. 230), et-Teudijh mea Sherhit-Telhuijh (1/132), Usulus-Sarkhasij (fq. 185), Usulul-Bezdeuij (fq. 21), Sherhul-Menar li Ibni Malik mea Heuash lir-Rahauij ue Azmi Zadeh uebnul-Hetbij (fq. 120), el-Husamij (fq. 40). El-Alame Ibn Haxhim Xhemalud-Din thotė nė Mukhtesar Usul: Shumica e dijetarėve kanė thėnė se urdhėri nė fakt pėrbėn obligim tek shumica e dijetarėve. Dhe nė shpjegimin e tij tė shkruajtur nga Emir Bedshah, thuhet: El-Alame Ibn Haxhib Bejdauij thotė se ajo ėshtė e saktė. Imam Razi thotė se ajo ėshtė e vėrteta dhe Amafij me Imamul-Haramejn tė medhhebit Shafii thonė: Ėshtė thėnė se kjo ishte diktuar nga Eshariu tek shokėt e tij. Kėshtu qė, lėshimi i mjekrrės ėshtė obligim. Kurse rruajtja dhe prerja e saj ėshtė braktisje e njė obligimi. Dhe ai qė braktis njė obligim konsiderohet fasik (gjynahqar i hapur). Mandej pėr atė qė kundėrshton urdhėrin e tė Dėrguarit tė Allahut ka njė paralajmėrim shumė tė rėndė: Le tė ruhen ata qė kundėrshtojnė urdhėrin e tij se mos u afrohet ndonjė sprovė ose se mos i godet njė dėnim i dhembshėm. [en-Nur, 63] Gjithashtu, ėshtė vėrtetuar nga ky hadith se prerja e mjekrrės ėshtė nga veprat e mushrikėve e jo tė Muslimanėve. Dhe kushdo qė i imiton ata, ai konsiderohet si njė prej tyre, sikurse ėshtė pėrmendur nė hadithin e mėparshėm. Kėshtu qė, personi i cili rruan mjekrrėn ėshtė mushrik me pamjen dhe imazhin e tij. Dobi: Fjala eufiru vjen nga eufera qė do tė thotė bollėk. Dhe kuptimi i eufiru do tė jetė, rrite mjekrrėn dhe lėshoje atė, nė mėnyrė qė mjekrra tė bėhet e dendur, sikurse (fjala) ueferahu teufiran: ketherahu (e shtoi dhe e rriti atė). [6] Dhe nė njė transmetim tjetėr ėshtė fjala afu qė vjen nga efa, siē gjendet nė librin e famshėm tė Gjuhės sė Hadithit, en-Nihaje fij Garibil-Hadith li Ibnil-Ethir (3/366), Kapitulli i ajnin me fa. Dhe kjo ėshtė qė ai i lėshon qimet e saj dhe nuk e pret atė ashtu siē pret mustaqet, nga shpjegimi i frazės Ai e lėshoi mjekrrėn kur thuhet Ai e rriti dhe e bėri tė dendur. Kuptimi i Ifaul-lihja ėshtė se qimet e mjekrrės duhet tė rriten dhe nuk duhet tė priten sikur mustaqet. Origjina e kėsaj ėshtė nga Ifaush-Shej, qė nėnkupton atė gjė qė rritet dhe shtohet. Fundnota: [1] Shėnim i pėrkthyesit: El-Fitr do tė thotė tė sjellėsh nė ekzistencė dhe tė krijosh, kurse el-Fitrah ėshtė ajo qė buron prej saj. Kėtu ka kuptimin se njerėzimi ka lindur me prirjen dhe natyrėn pėr tė pranuar fenė e vėrtetė. Po qe se njeriu do tė lihej i lirė, ai do tė vazhdonte tė ishte nė kėtė gjendje, por ata qė devijojnė prej saj veprojnė kėshtu pėr shkak tė ndjekjes sė dobėsisė njerėzore dhe pasimin qorrazi tė tė tjerėve
(en-Nihaje e Ibnul-Ethir 3/457). El-Hafidh Ibn Haxher, Allahu e mėshiroftė, ka thėnė nė el-Feth (3/248): Njerėzit kanė mendime tė ndryshme pėr sa i pėrket kuptimit tė Fitres dhe thėnia mė e famshme ėshtė ajo se Fitra nėnkupton Islamin. Ibn Abdul-Berr ka thėnė: Kjo ėshtė ajo qė dihej mjaft mirė nga pjesa dėrrmuese e Selefėve, dhe dijetarėt e tefsirit kanė njė mendim tė pėrbashkėt se ajo qė ka pėr qėllim thėnia e Allahut tė Lartėsuar
Fesė sė vėrtetė el-Hanife (mosadhurimi i asgjėje veē Allahut Njė e tė Vetėm), Fitra me tė cilėn Ai ka krijuar njerėzimin
ėshtė Islami. Shkėputur nga libri Menhexhul-Enbija fij Daueti il-lAllah tė Shejkh Rabij' Ibn Hadi el-Medkhalij (hafidhahullah).
__________________
Asgjė nuk ėshtė e pamundur. Pamundėsinė apsolute e shkakton mosdija jonė reale.
|