Anėtarėsuar: 12-06-06
Vendndodhja: (
Postime: 1,344
|
Hyrje ne shkencat e Kur'anit
Kur'ani ėshtė Fjalė e All-llahut e zbritur (pejgamberit tė fundit) Muhamedit, sal-lallahu alejhi ve sel-lem, me anė tė vahjit (shpalljes) leximi i sė cilės ėshtė adhurim.
Kur themi pėr Kur'anin se ėshtė fjalė e All-llahut aludojmė nė atė se nė kėtė Libėr nuk ka fjalė tė ndonjėrit tjetėr pėrpos tė All-llahut, apsolutisht. Muhamedi, sal-lallahu alejhi ve sel-lem, vetėm e ka kumtuar atė qė iu shpall nga All-llahu.
Gjithashtu nė pėrkufizim kemi cekur se Kur'ani i ėshtė zbritur Muhamedit, sal-lallahu alejhi ve sel-lem, me anė tė vahjit shpalljes. Pikėnisja e kėsaj shpallje ka shėnuar pejgamberinė, ate se Muhamedi, sal-lallahu alejhi ve sel-lem, ėshtė i dėrguar i All-llahut.
All-llahu i madhėruar ka thėnė nė Kur'anin Fisnik:
"Nuk ka asnjė njeri qė t'i ketė folur All-llahu ndryshe, vetėm se me anėn e frymėzimit (vahjit), ose pas ndonjė perdeje, ose t'i dėrgojė tė dėrguar (melek) e ai t'i shpallė me lejen e Tij atė qė do Ai. Vėrtetė Ai ėshtė mė I larti, mė I urti." (Shura-51)
اCarė nėnkuptojmė me vahjin, shpalljen?
Fjala "vahj" ėshtė fjalė arabe nė infinitiv qė pėrmban dy domethėnie: shpejtėsi dhe fshehje. Ajo qė i ėshtė shpallur Muhamedit, sal-lallahu alejhi ve sel-lem, nga vahji ka ngjarė nė disa mėnyra siē na tregon nėna e besimtarėve Aisheja, radijallahu anha, nė hadithin qė e transmeton Muslimi nė sahihun e tij:
- Gjėja e parė qė filloi nga vahji Pejgamberit, sal-lallahu alejhi ve sel-lem, ishte ėndra e vėrtetė nė gjum. Nuk shihte ėndėr pa i ardhur (e qartė) si aurora e mėngjesit, pastaj iu bė e dashur vetmia dhe vetmohej nė shpellėn Hira ku bėnte adhurim
, derisa i erdh e vėrteta duke qenė nė shpellėn Hira, i erdh meleku dhe i tha: lexo!
Nga ajeti i lartėpėrmendur dhe hadithi i Aishes, radijallahu anha, nėnkuptojmė se vahji ka pasur mėnyra tė ndryshme:
E para: ėndėr
E dyta: t'i vjen meleku Xhibrili.
E treta: pas perdes
Forma e dytė ti vjen meleku, i ka dy lloje.
a-Lloji i parė ėshtė kur ndėgjon zė si cingėrima e ziles.
b-Lloji i dytė ėshtė kur meleku i shėndrohet/paraqitet nė formė tė njeriut.
Kėto dy lloje janė tė pėrmendura te hadithi qė e transmeton Buhariu dhe tė tjerė nga Aisheja nėna e besimtarėve se Harith ibėn Hishami, radijallahu anhu, e ka pyetur tė dėrguarin e All-llahut, sal-lallahu alejhi ve sel-lem:
- O I dėrguar I Allahut, si tė vjen vahji? I dėrguari i All-llahut, sal-lallahu alejhi ve sel-lem, tha: - Ndonjėherė mė vjen si cingėrima e ziles (salsaletul-xheres) dhe kjo ėshtė mė e vėshtira pėr mua, pastaj ndahet nga unė e unė, vetėm se e kam kuptuar ē'ka ka thėnė. Ndonjėherė meleku mė shėndrohet nė formė tė njeriut dhe mė flet e unė e kuptoj atė qė mė thotė.
Kėto dy llojet nga mėnyra e dytė e vahjit janė kryesisht ajo qė i ka takuar shpalljes sė Kur'anit sepse me mėnyrat tjera janė shpallur edhe hadithi kudsi dhe ai nebevi.
Pasi qė flasim pėr Kur'anin, pėrqėndrohemi nė kėto dy lloje tė vahjit kur meleku kontakton me tė dėrguarin e All-llahut. Kjo ka ndodhur siē pėrmendėm mė sipėr se i dėrguari, sal-lallahu alejhi ve sel-lem, ndėgjon vetėm zė dhe atė si cingėrima e ziles dhe se kjo ka qenė nga mė tė vėshtirat. Pohohet se meleku nė kėtė lloj tė vahjit vjen nė formėn e vet, por mbetet i padukshėm dhe ndėgjohet vetėm zė qė shkakton vėshtirėsinė ose vetė shpallja fjala e All-llahut ėshtė e rėndė dhe vėshtirė pėr tu pranuar. All-llahu i madhėruar ka thėnė nė Kur'an:
"Ne do tė shpallim ty fjalė tė rėndė " (Muzemil-5)
Transmeton Buhariu nga Aisheja radijallahu anha, qė thotė: - e kam parė (tė dėrguarin, sal-lallahu alejhi ve sel-lem) duke i zbritur vahji nė ditė tė ftohtė, acar, dhe pas ndėrprerjes, balli i kullonte djersė.
Poashtu edhe raste tjera si rasti kur i ka ardhur shpallja duke qenė i hipur mbi kafshė e ajo ka rėnė nė gjunjė. Njė herė tjetėr kur i ka ardhur shpallja e ka pasur kofshėn tė mbėshtetur te kofsha e Zejd ibėn Thabitit. Pothuajse ia ka shtypur si petė.
Zbritja e Kur'anit
Nė disa ajete nė Kuran ceket se Kur'ani ka zbritur i kompletuar nė Natėn e Kadrit. All-llahu i madhėruar ka thėnė:
" Ne ta zbritėm ate (Kur'anin) nė natėn e Kadrit " (Kadėr- 1)
Nga biografia e tė dėrguarit, sal-lallahu alejhi ve sel-lem, e dimė se Kurani ėshtė shpallur nė peridhė prej njėzet e tre vjetėsh. Kėtė e sqaron Ibėn Abasi, radijallahu anhu.
Transmetohet nga Ibėn Abasi, radijallahu anhu, nė disa transmetime se Kurani sė pari ka zbritur i plotė nė qiellin e dynjasė nė Bejtul-'Izzeh e pastaj nepėrmjet Xhibrilit i ėshtė shpallur Muhamedit, sal-lallahu alejhi ve sel-lem, nė njė periudhė njėzet e tre vjeēare. Pėr kėtė dėshmon edhe ajeti:
" Dhe Kur'anin e ndamė (pjesė-pjesė) pėr tua lexuar njerėzve dalėngadalė dhe e kemi zbritur me zbritje tė njėpasnjėshme ". (Isra-106)
Kėtė qėndrim e kanė pjesa dėrmuese e dijetarėve.
Kohėpaskohe, Pejgamberit, sal-lallahu alejhi ve sel-lem, i shpalleshin pjesė nga Kur'ani Famėlartė, ajete apo sure tė plota. Nė fillim, Pejgamberi , sal-lallahu alejhi ve sel-lem, nga frika se mos po haron nga ajo qė po i shpallet, filloi ti pėrsėrisė shpesh dhe me shpejtėsi ajetet dhe suret qė iu ishin shpallur.
vazhdon...
__________________
Nė zemrėn e njeriut ka vetmi, tė cilėn nuk mund ta largosh pos duke iu drejtuar Zotit.
|