Kongresi i Berlinit dhe cështja Ballkanike

[Psikologu]

Kështu, çështja e popujve në Bosnje e Hercegovinë, Shqipëri e Maqedoni, në momente, dukej sikur kishte humbur në këtë lëmsh të komplikuar të interesave të gërshetuara të diplomacisë evropiane dhe lakmive të rretheve borgjeze, qeveritare, të shteteve të Ballkanit.6a

Lidhja Shqiptare e Prizrenit, që e drejtonte dhe e udhëheqte Lëvizjen Kombëtare Shqiptare, reagoi në mënyrë kategorike kundër vendimeve të Kongresit të Berlinit. U përpoq ta ruante integritetin e tokave shqiptare edhe me forcën e armëve, por dhe në fushën diplomatike, duke mbajtur korespondencë me të gjitha rrethet demokratike evropiane dhe me përfaqësuesit e Kongresit. Kështu, ajo i detyroi kabinetet et Fuqive të Mëdha që të korrigjonin deri-diku vendimet e tyre e të mendojnë edhe ato për çështjen e popullit shqiptar dhe shtetin e tij. Madje, në korrik të vitit 1880 ambasadori anglez në Stamboll Gosheni deklaronte se „Lëvizja Shqiptare nuk mund të merret thjeshtë si një manovër e turqëve për të mashtruar Evropën". Ky diplomat anlgez, vetëm pak vjet më vonë, gjithashtu do të theksojë se: "?c?.Kombi shqiptar nuk mund të lihet mbanë në kombinimet politike te diplomacisë së ardhshme"

Lëvizja Shqiptare nuk gëzonte kurrfarë përkrahjeje nga jashtë. Problemi shqiptar prekej në seancat e Kongresit vetëm sipas rasteve dhe momenteve. Shërbente vetëm si mjet „për ruajtjen„ e status-quosë ndërmjet Perandorisë Osmane dhe Fuqive te Medha. Qëllmi kryesor ishte që tokat shqiptare të shërbenin per kompensime territoriale në dobi të shteteve fqinje ndërluftuese me Turqinë, kurse populli shqiptar luftonte jo për të okupuar dhe aneksuar territore të huaja, por për të mbrojtur tërësinë e territoreve të veta. Vendimet e Kongresit të Berlinit i vënë në treg si monedhë këmbimi territoret e banuara me shqiptarë.

Ndër anekset e protokolit nr. 7 të Kongresit të Berlinit më i rëndësishmi është aneksi i dytë ku në mënyrë të saktë tregon përcaktimin e vijave kufitare ndërmjet Malit të Zi dhe Perandorisë Osmane, respektivisht territoreve shqiptare. Diskutimet e përfaqësuesit të Perandorisë Osmane në Kongres ishin përpjekje për përcaktimin e vijave kufitare në mes të shteteve ballkanike dhe Turqisë, e jo për ruajtjen e territoreve të shqiptarëve. Kjo ishte përpjekje për mbetjen edhe më tutje të Perandorisë Osmane në Ballkan. Për këtë hedh dritë edhe kërkesa e përfaqësuesit të Portës në protokolin nr. 10 të 1 korrikut të vitit 1878: „Shteti i tij i kushton rëndësi të madhe çështjes kufitare me shtetet ballkanike dhe cek dëshirën që kufijtë ballkanikë mos të zgjerohen në dëm të Perandorisë Osmane".