Kalendari historik

[Zero Cool]

(21.01 - 27.01 )



21 janar...

21 janari është dita e njëzetenjëtë e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 344 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

1643 - Abel Tasman ishte evropiani i parë që arriti në Tonga.
1793 - Pasi u dënua për tradhëti nga konventa franceze, Luisi XVI u ekzekutua me gijotine.
1899 - Opel prodhoi veturën e parë.
1915 - U themelua Kiwanis International në Detroit, Michigan.
1921 - U themelua Partia Komuniste Italiane në Livorno.
1924 - Vdiq Vladimir Lenin; filloi lufta për pushtet mes Leon Trotsky dhe Joseph Stalin që u pasua me likuidime dhe ekstradime të shumta.
1925 - Shqipëria u shpall republikë.
1941 - LDB: Forcat austriake dhe britanike sulmuan qytetin Tobruk, Libi.
1950 - Alger Hiss u dënua për pabesi.
1968 - Lufta në Vietnam: Filloi beteja në Khe Sanh, beteja më e kritikuar dhe më kontraverze në Vietnam.
2008 - U shua gjuha eyak në Alaska, pasi vdiq edhe folësi i fundit i kësaj gjuhe.
2011 - Gjatë demostratës së Opozitës së Bashkuar ndaj qeverisë së Sali Berishës mbetën të vrarë nga Garda e Republikës 4 protestues.

LINDJET:

1338 - Charles V, mbret i Francës († 1380)
1924 - Benny Hill, komik anglez
1941 - Placido Domingo, këngëtar spanjoll
1947 - Pye Hastings, muzikant anglez (Caravan)
1958 - Arben Imami, politikan dhe aktor shqiptar
1967 - Fatmir Mediu, politikan shqiptar
1972 - Sylejman Rushiti, politikan shqiptar i Maqedonisë
1988 - William Johansson, kompozitor suedez

VDEKJET:

1793 - Louis XVI, mbret i Francës (l. 1754)
1924 - Vladimir Iliç Lenin, komunist rus, organizoi Revolucionin e tetorit (lindi më 1870)
1945- Ahmet Daca ishte bashkëpuntor i ngusht i Haqif Blytës. Gjatë peridhës 1940-45 ishte kryetar i rrethit te Pazarit të Ri dhe kryetar i komunës së Pazarit të Ri,u pushkatua nga OZN-a jugosllave.
1945 - Haqif Blyta - Luftari për Shqipërinë etnike u pushkatua nga OZN-a jugosllave
1950 - George Orwell, shkrimtar britanik
1989 - Muharrem Bajraktari në Bruksel.
2006 - Ibrahim Rugova, president i Kosovës


22 janar...

22 janari është dita e njëzetedytë e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 343 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

1889 - Columbia Phonograph u formua në Washington, DC.
1927 - U bë emetimi i parë i drejtë për drejtë në gjithë botën i komentimit të ndeshjes futbollistike Arsenal vs. Sheffield United nëHighbury. Ndeshja përfundoi 1-1.
1980 - Andrei Sakharov u arrestua në Moskë.
1983 - Björn Borg u pensionua nga tenisi pas të fituarit të pes titujve në kampionatin në.
1987 - Politikani i Pensilvanisë R. Budd Dwyer vrau veten gjatë pres konferencës.
1990 - Robert Tappan Morris, Jr. u akuzua për emetimin e krimbit në internet në vitin 1988.
1992 - Misioni STS-42 - Dr. Roberta Bondar u bë gruaja e parë kanadeze që ka udhëtuar në hapësirë.
1997 - Madeleine Albright u bë gruaja e parë sekretare e Shteteve të Bashkuara.
1999 - Misioneri australian Graham Staines dhe dy djemt e tijë u varrosën të gjallë nga hindusët duke fjetur në veturën e tyre në Indinë lindore.
2006 - Evo Morales u zgjodh president i Bolivisë.
2007 - Hapet gjykimi i vrasësit serik kanadez Robert Pickton në New Westminster, British Columbia, Kanada

LINDJET:

1440 - Ivan III, princ i madh i Moskës (vdiq më 1505)
1561 - Francis Bacon, filozof anglez (vdiq më 1626)
1788 - George Gordon Byron, shkrimtar anglez
1949 - Phil Miller, kitarist anglez (National Health, In Cahoots, Matching Mole)
1949 - Steve Perry, këngëtar amerikan (Journey)
1960 - Michael Hutchence, këngëtar australian (INXS)
1965 - Steven Adler, baterist amerikan (Guns N' Roses)

VDEKJET:

1901 - Mbretëresha Victoria, mbretëresha e Mbretërisë së Bashkuar Britanike dhe Irlandës
1922 - Papa Benedictus XV (lindi më 1854)
1959 - Mike Hawthorn, garues me makina
1973 - Lyndon B. Johnson, president i ShBA-ve


23 janar...

23 janari është dita e njëzetetretë e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 342 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

393 - Perandori romak Theodosius I shpalli djalin e tijë nëntë vjeçarë Honorius bashkë perandor.
1793 - Rusia dhe Prusia e ndanë Poloninë.
1897 - Elva Zona Heaster u gjet e vdekur në Greenbrier County.
1899 - U formua Lidhja e Pejës
1916 - Isa Boletini - vritet në pritë në Podgoricë
1919 - në Shkodër u botua gazeta politike, shoqrore kulturore shqip dhe frengjisht.e botuar nen drejtimin e Nikollë Ivanaj, ishte organ i klubit "Lidhja Kombëtare".
1943 - Jewish-led Warsaw Ghetto Uprising.
1996 - U paraqit versioni i parë i gjuhës programuese Java.
2002 - Daniel Pearl u kidnapua dhe u vra në Karachi, Pakistan.

LINDJET:

1857 - Andrija Mohoroviçiq, gjeofizikant kroat
1936 - Dhimitër Anagnosti, regjisor shqiptar
1948 - Anita Pointer, këngëtare amerikane (Pointer Sisters)
1950 - John Greaves, muzikant anglez (Henry Cow, National Health)
1953 - Robin Zander, këngëtar amerikan (Cheap Trick)
1954 - Edward Ka-Spel, muzikant anglez (Legendary Pink Dots)
1974 - Sampsa Astala, muzikant finlandez (Lordi)
1984 - Arjen Robben është futbollist holandez, i cili momentalisht luan në Bayern München

VDEKJET:

1963 - Józef Gosławski, skulptor polak
1989 - Salvador Dali, piktor spanjoll


24 janar...

24 janari është dita e njëzetekatërtë e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 341 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

1927 - Regjisori Alfred Hitchcock paraqiti filmin e tijë të parë The Pleasure Garden në Angli.
1972 - Komandanti japonez Shoichi Yokoiu gjet i fshehur në xhumngëll në Guam ku fshihej që nga LDB.
1984 - Kompjuteri i parë Apple Macintosh paraqitet në shitje.
1993 - Gazetari dhe skrimtari turk Uğur Mumcu u vra me veturë bombë në Ankara, Turqi.
1996 - Kryeministri polak Jozef Oleksy akuzohet për spiunim për Moskën.
2003 - Filloi veprimin operacioni United States Department of Homeland Security.
1919 - Ismail Qemali vdiq në hotelin "Brufani" të Peruxhia-s, ku ndodhej i ftuar nga Qeveria italiane, me qëllim për të arritur "një marrveshje me gjthë shqiptarët e Shqipërisë dhe delegatët e Amerikës", për të marrë pjesë në Konferencën e Paqes, që do të zhvillohej në Paris.

LINDJET:

1947 - Warren Zevon, muzikant amerikan
1949 - John Belushi, aktor dhe këngëtar shqiptarë nga ShBA
1958 - Jools Holland, muzikant anglez
1967 - John Myung, basist amerikan (Dream Theater)
1968 - Michael Kiske, muzikant gjerman (Helloween)
1972 - Naoshi Mizuta, kompozitor japonez
1984 - Witold Kiełtyka, baterist polak (Decapitated)

VDEKJET:

1822 - Ali Pashë Tepelena, patriot shqiptarë
1965 - Winston Churchill, politikan dhe kryeministër britanik
1919 - Ismail Qemali kryetari i parë i shtetit të pavarur shqiptarë
2006 - Chris Penn, aktor filmi amerikan


25 janar...

25 janari është dita e njëzetepestë e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 340 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

1879 - U themelua Banka Kombëtare Bullgare.
1881 - Thomas Edison dhe Alexander Graham Bell formuan kompaninë Oriental Telephone Company.
1890 - Nellie Bly udhëton Tokën rrotull për 72 ditë.
1915 - Alexander Graham Bell inauguroi shërbimin transkontinental telefonik të ShBA-ve.
1919 - U themelua Liga e Kombeve.
1942 - LDB: Tailanda i shpall luftë Shteteve të Bashkuara dhe Mbretërisë së Bashkuar.
1955 - Bashkimi Sovjetik përfundon luftën shtetërore me Gjermaninë.
1971 - Himachal Pradesh u bë shteti i 18-të i Indisë.
1981 - Jiang Qing, e veja e Mao Zedong u dënua me vdekje.
1990 - Avianca Flight 52 u rrëzua duke lënë të vdekur 73 udhëtarë.
2004 - Michail Saakashvili bëhet kryetar i Gjeorgjisë

LINDJET:

1627 - Robert Boyle, kimist anglez
1708 - Pompeo Batoni, piktor italian
1874 - William Somerset Maugham,dramaturg anglez
1882 - Virginia Woolf, letrar britanez
1894 - Micheil Tschiaureli, regjisor gruzian
1904 - Géza Fried, kompozitor hungarez
1917 - Jânio Quadros, politikan brazilian
1922 - Luigi Luca Cavalli-Sforza, shkencëtar italian
1926 - Youssef Chahine, regjisor egjiptian
1927 - Antônio Carlos Jobim, kantautor brazilian
1933 - Corazon Aquino, politikane filineze
1935 - António Ramalho Eanes, politikan portugez
1935 - Skënder Sallaku, artist i popullit
1938 - Leiji Matsumoto, vizatues stripash japonez
1942 - Eusébio, futbollist portugez
1951 - Bill Viola, artist amerikan
1954 - Richard Finch, basist amerikan (KC and the Sunshine Band)
1957 - Luis Alfredo Garavito Cubillos, vrases serik kolumbian
1958 - Alessandro Baricco, letrar itslian
1981 - Alicia Keys, kegetare amerikane
1981 - Toše Proeski, këgëtar maqedon
1980 - Xavi, futbollist spanjoll

VDEKJET:

1947 - Al Capone, gangster amerikan
1990 - Enver Hadri, pariot shqiptar


26 janar...

26 janari është dita e njëzetegjashtë e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 339 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

1950 - India shpall pavarësi.
1952 - U themelua në Bruksel Këshilli i Kooperimit Doganor (sot Organizata Botërore e Doganave).
1962 - Programi Ranger: Ranger 3 lëshohet për të studiuar hënën. Sonda hapsinore më mbrapa mungoi hënën për 34,000 km.
1992 - Boris Yeltsin lajmëron që Rusia do të heq nga shënjestra e armëve nukleare qytetet e Shteteve të Bashkuara.
1965 - Gjuha hindi u bë gjuha zyrtare e Indisë.
2001 - Një tërmet godet në Gujarat, Indi, duke shkaktuar më shumë se 20,000 të vdekur.
2006 - Kompania Western Union ndërpreu shërbimet e dërgimit të telegramëve.

LINDJET:

1918 - Nicolae Ceauşescu, diktator rumun (vdiq më 1989)
1781 - Ludwig Achim von Arnim, shkrimtar gjerman
1918 - Nicolae Ceauşescu,politikan dhe ishkryetar romun
1925 - Paul Newman, aktor amerikan
1928 - Roger Vadim, regjisor francez
1947 - Michel Sardou, shansonjer francez
1950 - Jörg Haider, politikan austiak
1953 - Anders Fogh Rasmussen, politikan danez
1955 - Eddie Van Halen, kitarist holandez
1958 - Anita Baker, xhez-këgëtare amerikane
1963 - Andrew Ridgeley, muzikant anglez (Wham!)
1976 - Willie Adler, kitarist amerikan (Lamb of God)
1986 - Matt Heafy, muzikant amerikan (Trivium)

VDEKJET:

1823 - Edward Jenner, mjek anglez
1990 - Ava Gardner, aktore filmi amerikane.

FESTAT DHE PËRVJETORET:

Australia - Festa e Australisë
India - Dita i republikës


27 janar...

27 janari është dita e njëzeteshtatë e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 338 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

98 - Trajan u bë Perandor Romak pas vdekjes së perandorit Nerva.
661 - Përdundoi epoka e kalifatit Rashidun me vdekjen e Ali Ibn Ebi Talibt.
1593 - Vatikani hapi gjykimin 7 vjeçar kundër dijetarit Xhordano Bruno
1695 - Mustafa II u bë sulltan i Perandorisë Osmane, pas vdekjes së sulltanit Ahmed II. Mustafa udhëhoqi gjer në vdekjen e tij në vitin 1703.
1785 - U themelua universiteti i parë publik në ShBA, Universiteti i Gjorgjisë.
1870 - Vllazëria e parë e grave, Kappa Alpha Theta, u themelua në DePauw University.
1888 - U themelua Shoqëria Nacional Gjeografike në Washington, D.C..
1913 - Atletit indiano-amerikan Jim Thorpe, i cili nga shumë njerëz quhej atleti më i mirë i botës, iu morën dy medalje ari, që ai kishte fituar në lojërat olimpike të vitit 1912.
1939 - U realizua fluturimi i parë i Lockheed P-38 Lightning.
1945 - Armata e kuqe çliron kampin e përqëndrimit nazist Auschwitz.
1967 - Programi Apollo: Apollo 1 - Astronautët Gus Grissom, Edward White dhe Roger Chaffee vdiqën gjatë testimeve të anijes kozmije në Kennedy Space Center.
1967 - Më shumë se gjashtëdhjetë kombe nënshkruan marrëveshjen për ndalimin e armëve nukleare në hapësirë.
1996 - Koloneli Ibrahim Baré Maïnassara u zgjodh president i Nigerit pas rrëzimit të presidentit Mahamane Ousmane në puç ushtarak.

LINDJET:

1756 - Wolfgang Amadeus Mozart, kompozitor austriak
1859 - Wilhelm II, perandor gjerman
1943 - Alfred Karamuço, politikan shqiptar.
1957 - Frank Miller, autor stripi, shkrimtar dhe autor filmi amerikan
1979 - Rosamund Pike, aktore angleze

VDEKJET:

1901 - Giuseppe Verdi, kompozitor italian
1948 - Myderriz Haki ef. Sermaxhaj, atdhetar shqiptar
1982 - Louis de Funès, aktor francez
2006 - Johannes Rau, ish president i Gjermanisë

FESTAT DHE PËRVJETORET:

1945 - Dita ndërkombëtare e përkujtimit të viktimave të Holokaustit