Kein Macromedia Flashplayer? Klick bitte hier!
Dardania.de
Kethu Mbrapa   Dardania.de > Bota Shpirtėrore > Mėsime nga Kurani
Emri
Fjalėkalimi
Mėsime nga Kurani Besimtarėt myslimanė mblidhen nė kėtė forum pėr tė diskutuar dhe ndarė me njėri-tjetrin mėsimet fetare dhe experiencat e tyre tė jetės.



Pėrgjigju
 
Funksionet e Temės Shfaq Modėt
Vjetėr 29-11-14, 19:33   #1
Zero Cool
Administratorėt
 
Avatari i Zero Cool
 
Anėtarėsuar: 18-03-03
Vendndodhja: Netherland
Postime: 24,987
Zero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėm
Post Haremi i Sulltanit

Aty nuk mund tė hynte asnjė mashkull, pėrveē sulltanit, princėrve dhe tė tredhurve !



Asnjė institucion tjetėr otoman nuk ka ngacmuar mė shumė fantazinė perėndimore se sa haremi i sovranėve: vend i lojėrave erotike dhe mėrzisė nė luks, intrigave me gjakderdhje qė thureshin brenda Portės sė Lumturisė. Haremi i kishte tė gjitha kėto. Mbi tė gjitha, ishte njė qendėr pėr mbrojtjen e pushtetit dinastik, me njė hierarki tė fortė dhe subjekt i ritualėve shumė tė rėndė.






Njė mbretėri private, Stamboll, prill 1789. Ushtarė tė pėrzgjedhur dhe turma kureshtare pėrgjatė rrugėve dredha-dredha. Mė nė fund, mbėrrin vargu: heronj dhe pushtetarė, tė udhėhequr nga njė dinjitar me pelice tė zezė dhe callmė nė kokė.

Pas tyre marshojnė rojat. Shoqėrojnė njė karrocė luksoze tė mbuluar, e tėrhequr nga gjashtė kuaj dhe qė e nget kreu i eunukėve tė haremit tė Sulltanit. Me kalimin e karrocės, funksionarėt e oborrit i hedhin monedha turmės.

Pasojnė dhjetėra karroca tė tjera. Kur karvani mbėrrin nė Topkapi, sulltani i ri, Selimi III shkon drejt tij pėrmes atriumit tė parė. Njė dorė zgjatet nga karroca, sulltani e puth dhe pėrkulet. Mė pas, ai shoqėron zonjėn e haremit tė tij nė brendėsi tė pallatit: gruaja mė e fuqishme e perandorisė otomane, mė e rėndėsishmja nė jetėn e Selimit, ashtu si nė jetėn e tė gjithė sulltanėve. Nėna e tij, Mihrishah Sulltan.

Ēifti pėrshkon atriumin e dytė, shkon drejt njė porte druri tė rėndė nė krah tė ndėrtesės sė kėshillit perandorak. Kalon pėrpara dhomės sė rojeve tė eunukėve zezakė, mė pas pėrshkon njė kopsht tė gjatė me mure majolikė dhe njė kolonadė. Nė fund hapet njė derė e bronztė, pėrmes sė cilės nuk duhet tė kalojė asnjė qenie e seksit mashkull, pėrveē sulltanit, princėrve dhe tė tredhurve: ėshtė hyrja nė haremin e kopshtit tė Topkapisė.


Sulltani dhe nėna e Sulltanit zhduken nė mbretėrinė e tyre mė private.

Asnjė institucion tjetėr otoman nuk ka ngacmuar mė shumė fantazinė perėndimore se sa haremi i sovranėve: vend i lojėrave erotike dhe mėrzisė mes luksit, i intrigave me gjakderdhje qė thureshin brenda Portės sė Lumturisė. Haremi i kishte tė gjitha kėto. Mbi tė gjitha, ishte njė qendėr pėr mbrojtjen e pushtetit dinastik, me njė hierarki tė fortė dhe subjekt i ritualėve shumė tė rėndė.

Qė nė lashtėsi, sovranėt persė dhe hebraikė kishin njė harem mbretėror, e mė vonė edhe kalifėt e Bagdadit. Sulltanėt otomanė ndoqėn gjurmėt e tyre, dhe kėta u imituan gjithashtu prej njerėzve tė pushtetshėm tė perandorisė. Kush mund ta pėrballonte, zotėronte njė harem pak a shumė tė madh. Megjithatė, asnjėri nuk kishte tė njėjtin prestigj si kopshti i Topkapisė.

Kur nėna e Selimit u transferua kėtu, pas ngjitjes nė fron tė tė birit, ambienti pėrbėhej nga mė shumė se 300 lokale, korridore dredha-dredha, shkallare dhe shtigje tė fshehtė; ka sallone tė bukur dhe salla tė pėrshtatura pėr faljen, banja tė mėdha, oborre tė dekoruar dhe plot diell. Pragjet e dyerve, oxhaqet dhe lavamanėt janė me mermer tė shkėlqyeshėm, shtresa sedefi dhe fildishi zbukurojnė anėt e dyerve, muret janė tė veshur me pllaka tė kushtueshme majolike.

Gratė, sipas rangut tė tyre ruajnė nė kasketa dhe nė gjoks spila dhe zinxhirė tė florinjtė, xhevahirė, veshje me brokadė, damask apo mėndafsh.

Kjo madhėshti, megjithatė, ėshtė e kufizuar nė dhomat e familjes mbretėrore dhe tė tė preferuarave, konkubina veēanėrisht tėrheqėse dhe zgjedhje tė pėlqyera tė sulltanit.

Mė shumė se gjysma e kompleksit tė pėrshtatur si harem ėshtė e zėnė nga fjetina, dhoma tė ngushta, kuzhina dhe lavanderi, magazina dhe njė infermieri. Kėtu jeton shumica e banorėve tė pallatit: tė dashurat e mohuara, apo ato qė nuk janė paraqitur ende tek Sulltani, bashkė me shėrbyeset, shpesh herė me origjinė afrikane.

Duket se numri i vajzave dhe grave nė zonėn e veēuar ka arritur ndonjėherė nė 1200: tė gjitha skllave, qė nga rrobalarėsja, deri tek nėna mbretėreshė; nga pikėpamja ligjore, janė tė lira vetėm bijat dhe motrat e sulltanit dhe, nė teori, gratė e tij.

Megjithatė, prej shekullit XV pjesa mė e madhe e 36 sovranėve otomanė nuk marrin grua, as Selimi III: sipas ligjeve islamikė, bijtė e lindur prej skllaveve kanė tė njėjtat tė drejta me ata tė lindur prej martesės.

Ndonjėherė vlen rregulli qė ēdo konkubinė mund tė jetė nėnė e njė mashkulli tė vetėm, kėshtu qė shpesh Sulltani ka njė numėr tė vogėl bijsh.

Pėrjashtim bėjnė sovranė si Murati III, i cili kishte 103: ditėn kur vdiq, nė 1595, jetonin ende 20 prej tyre, nga tė cilėt njėri u bė sulltan dhe vrau tė gjithė tė tjerėt.

Luftėrat pėr pushtet mes princėrve ishin diēka e zakonshme. Mehmeti II, nė shekullin XV, urdhėroi: “Ēdo pasardhėsi im, kur tė bėhet sulltan, mund tė vrasė vėllezėrit e tij me qėllim ruajtjen e rendit tė botės”.

Duke filluar nga ky moment, vdekja e sulltanit sjell edhe vdekjen e princėrve poshtė Njėshit: sipas traditės, banditėt e sulltanit tė ri i mbysin me fijen e njė harku apo me njė shall mėndafshi sepse, qė nė fillesė, nė pallat nuk duhej tė derdhej gjak nga shtėpia mbretėruese.

Edhe bijtė ende tė palindur tė njė sulltani tė vdekur nuk janė tė sigurt: mė shumė se njė herė, pasardhėsi ka futur nė thasė dhe ka hedhur nė detin Marmara konkubinat e babait, tė mbetura shtatzėnė.

Sekrete dhe helmime

Haremi shndėrrohet nė skenėn e intrigave tė dėshpėruara. Njė femėr e preferuar qė dėshiron tė shpėtojė birin e saj, duhet tė sigurojė qė ai tė jetė pasardhėsi. Por edhe pėr tė, ka shumė nė lojė. Nėse fundoset biri i saj, me ardhjen e sovranit tė ri ajo veēohet nė kopshtin e vjetėr, “Pallati i lotėve”, ku konkubinat e skartuara kalojnė pjesėn e mbetur tė jetės nė mjerim.

Nėse i pėrzgjedhuri ėshtė biri i saj, ajo bėhet sulltane mėmė, sovrane e “Shtėpisė sė lumturisė” nė Topkapi. E si pasojė, edhe njė prej figurave mė tė pushtetshme tė mbretėrisė, edhe pse nga pikėpamja juridike do tė mbetet gjithmonė njė skllave. Rreziku i pėrjetuar sė bashku, dhe shpresa, forcojnė lidhjen nėnė e bir.

Vetėm nėna e sulltanit mund tė jetė nė ēdo moment nė praninė e Sovranit. Eshtė ajo qė vendos se cilat gra do t’i prezantohen. Njė vlerėsim delikat: nėse konkubina nuk i pėlqen, djali zemėrohet, nėse i pėlqen shumė, ajo bėhet konkurrente e “vjehrrės” nė zotėrimin e vėmendjes sė tij.

Duke filluar nga fundi i shekullit XVI, disa gra tė haremit me njė talent tė veēantė arrijnė qė tė sigurojnė njė influencė mė tė madhe: bėhen nė fakt regjente tė perandorisė.

Kėshtu Nur Banu, e preferuara e Selimit II (sulltan nga 1566 deri nė 1574) dominon sovranin e saj, nėpėrmjet dobėsisė sė tij: njė i dėrguar venecian e pėrshkruan si njė “qenie e vogėl e skuqur prej verės sė Qipros, dhe e shėndoshė pėr shkak tė shfrenimit nė tė ngrėnė”; Selimi i kalon ditėt mes “kėnaqėsive tė shqisave, dehjes dhe lezetit tė tė mos bėrit asgjė”. Nė fund, i dehur, thyen kafkėn nė mermerin e banjės. Nur Banu bėhet sulltania nėnė dhe pengon birin e saj si dhe konkubinėn e tij ambicioze qė tė mbretėrojnė, kėshtu thotė legjenda, duke i sjellė atij nė shtrat femra gjithnjė tė reja dhe tėrheqėse, ndėrkohė qė ajo vetė bėn politikė.

Regjentja otomane mė me ndikim ėshtė Kėsem, nėnė e dy sulltanėve. Mbretėron si Valide Sulltan, nėna sulltaneshė, nė vend tė djalit tė saj tė madh qė ėshtė minoren, dhe mė pas nė vend tė tė dytit, me probleme psikike. Eshtė edhe regjentja e haremit, qė sheh dhe di gjithcka. Apartamentet e saj janė tė mrekullueshėm si ata tė sulltanit, ashtu si sulltani argėtohet me kėngė dhe valle tė shėrbėtoreve si dhe shakatė e xhuxhėve. Cdo lėvizje e artistėve dhe muzikantėve tė seksit mashkull kontrollohet me rreptėsi nga eunukėt, tė cilėt pengojnė menjėherė cdo lloj afrimi me njė grua.

Kėsem, qė ka raporte tė vazhdueshėm me njerėz tė pushtetshėm, mbikėqyret me rreptėsi dhe mė nga afėr se sa banoret e tjera tė haremit. Cdo ditė Kėsem konsultohet fillimisht me tė birin, mė pas shpesh herė me kreun e eunukėve zezakė, qė merret me pasurinė e madhe tė sulltaneshės nėnė, mbledh shpesh herė vezirėt e sovranit dhe funksionarė tė tjerė. Asnjė vizitor nuk mund tė shohė fytyrėn e saj, e mbuluar me vello.

Pėr tė komunikuar udhėzimet e saj, Kėsem shkruan letra tė panumėrta, i duhet njė kuptim i thellė i mbretėrisė dhe njohje e fakteve. Megjithatė, edhe mė tė rėndėsishėm se sa takimet me funksionarėt dhe letrat, janė tė besuarit e saj. Kėsem ka njė rrjet tė ngushtė kontaktesh: me ish gra tė haremit qė janė martuar me burra me ndikim, me zyrtarė, me bijat e saj, me konkubinat e tė birit. Tė gjithė i referohen asaj, tė gjithė i thonė tė bėjė kujdes nga tradhtitė.

Megjithatė, kjo nuk shmang fundin e saj tė dhunshėm. Sovrani i Kėsem, Ahmeti I, nė fron nga 1603 deri nė 1617 ish pėrpjekur t’u jepte fund vėllavrasjeve duke krijuar disa “kafazė pėr princėrit”, vende me dritare hekuri nė brendėsi tė njė ndėrtese si fortesė, ku bijtė e sulltanit mbahen tė izoluar, me shėrbėtorė, femra dhe lukse tė tjerė, por pa kontakte me botėn jashtė.

Nė kėta burgje, pasardhėsit e mundshėm pėr fronin transformohen nė njerėz tė paqėndrueshėm psiqikisht, tė mbėrthyer nga frika e pėrhershme pėr litarin qė do i mbysė. Sepse intrigat dhe vrasjet vazhdojnė. Nė fakt, nė 1648, djali i dytė i Kėsem rrėzohet prej njė revolte nė pallat. Pasi e kanė tėrhequr nė suitėn e saj, eunukėt e zhveshin dhe e rrėmbejnė Kėsemin, e tėrheqin zvarrė jashtė dhe e mbysin nė oborr. Porositėsja ėshtė sulltania nėnė e re, Turhan, e cila tani do tė mbretėrojė nė vend tė djalit minoren Mehmeti IV, nip i Kėsemit.


__________________
Asgjė nuk ėshtė e pamundur. Pamundėsinė apsolute e shkakton mosdija jonė reale.
Zero Cool Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė
Nyje Interesante
Vjetėr 29-11-14, 19:34   #2
Zero Cool
Administratorėt
 
Avatari i Zero Cool
 
Anėtarėsuar: 18-03-03
Vendndodhja: Netherland
Postime: 24,987
Zero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėm
Post Titulli: Haremi i Sulltanit

Aty nuk mund tė hynte asnjė mashkull, pėrveē sulltanit, princėrve dhe tė tredhurve !






Fuqia e eunukėve

Pėr tė ushtruar ndikimin e tyre nga haremi, gratė e fuqishme thėrrasin vartėsit nė njė sallon zyrtar ku, tė fshehura bashkėbisedojnė me funksionarė dhe dinjitarė. Nė mėnyrė mė pak zyrtare, transmetojnė nė fshehtėsi mesazhe sekretė, duke blerė besnikėrinė me veshje dhe xhevahirė. Nė kėtė kontekst, skllevėrit e pallatit qė bėjnė lirisht lidhjen mes haremit dhe botės sė jashtme, pėrbėjnė njė fuqi mė vete: eunukėt.

Qė nga 1591, ruajtja e haremit ėshtė detyrė ekskluzive e eunukėve zezakė. E kanė pothuajse gjithmonė prejardhjen nga Sudani apo Etiopia, dhe rekrutohen nė mėnyrė barbare: djem mes tetė dhe 12 vjec rrėmbehen dhe tridhen nga kristianė apo hebrenj (Islami ndalon besimtarėt e tij tė tredhin njerėz apo kafshė). Tredhėsi ndan penisin dhe testikujt, ndalon hemorragjinė, sterilizon plagėn dhe ndalon bllokimin e kanalit urinar.

Njė fėmijė nė tre i mbijeton procedurės, procesit tė shėrimit, qė zgjat edhe me muaj, si dhe vuajtjeve urinare. Ata qė ia dalin janė njė pasuri e vėrtetė pėr tregtarėt: vetėm familjet mė fisnike mund t’i lejojnė vetes shėrbyes tė tredhur. Pėr Topkapinė blihen me qindra.

Eunukėt e moshuar u mėsojnė tė rinjve gjuhėn kombėtare dhe fenė. Tė rinjtė mėsojnė tė lexojnė, tė shkruajnė dhe tė bėjnė hesape, dhe i nėnshtrohen stėrvitjes ushtarake. Mė pas, nė bazė tė talentit dhe aftėsive, shėrbejnė nė rojėn e pallatit apo si shoqėrues personalė tė njė anėtari tė familjes mbretėrore apo njė tė preferuare.

Mė tė aftit mund tė arrijnė pozicione me ndikim nė administratėn e haremit; komandanti i tyre ėshtė njė prej njerėzve mė me pushtet, mė tė informuar dhe mė tė korruptuar tė sulltanatit: ėshtė anėtar i kėshillit shtetėror, komandon rojat, kontrollon formimin e sulltanėve tė mundshėm nė burgjet e princėrve, kryen detyrėn e inspektorit pėr fondet pėr qytetet e shenjtė tė Mekės dhe Medinės. Nėse u mbijeton intrigave tė oborrit, ku eunukėt me ngjyrė luajnė shpesh njė rol kyc, nė fund mund tė kėrkojė lirimin e tij pėr t’i kaluar vitet e fundit tė jetės si njeri i pasur.

Eunukėt nuk bėjnė vetėm rojė nė hyrje tė haremit dhe nė apartamente, kontrolli i tyre ushtrohet edhe brenda. Haremi ėshtė si njė bėrthamė gjigante familjare, ku duhet tė mėsohen shėrbyesit, tė bėhet shoqėrimi dhe ku duhet tė bėsh tė mundur qė tė dalin hesapet. Si dhe tė ruash njė disiplinė tė hekurt.

Hierarkia ėshtė e fortė, ceremoniali i ngurtė, mosbindja ndėshkohet me tė rrahura me shkopinj: skllavet qė kryejnė marrėdhėnie homoseksuale apo tentojnė tė afrohen me eunukėt rrezikojnė ndėshkimin fizik ose vdekjen. Nėse sulltanesha nėnė dhe krerėt e eunukėve janė nė kėrkim tė vajzave tė duhura pėr sovranin, skllavet e thjeshta largohen sapo ata afrohen: asgjė nuk do ishte mė e papėlqyeshme se sa njė takim informal.

Seksualiteti nė harem menaxhohet me njė rreptėsi tė lartė. Natėn sulltani pret njė grua qė pėr kėtė qėllim ėshtė depiluar, parfumosur dhe zbukuruar. Konkubinat e para kanė tė drejtė pėr njė numėr tė vogėl netėsh. Disa sovranė lėshohen edhe nė shthurje, ndonjėherė edhe homoseksuale, por jashtė dalin vetėm zėra, qė pikėrisht nė kėta raste i garantojnė kontrollin sulltaneshės nėnė. Eshtė ajo qė komandon imazhin e tė birit, edhe nė rastin e ceremonive ku sovrani merr pjesė.

Sulltanesha Kėsem shfaqet madje edhe para popullit, nė rastet e ceremonive nė xhami apo udhėtimeve. Gjithnjė me fytyrėn mbuluar, nė karrocėn e artė, por e pranueshme pėr tė gjithė si zonja e tyre. Ndonjėherė turma njerėzish rrethojnė karrocėn, nė kėrkim tė bekimit.

Pasuria e mbretėreshės ka burime tė ndryshėm: njė shpėrblim i pėrditshėm, qė vit pas viti e bėn milionere; pasuritė e mėdha tė kurorės, tepricat e tė cilave mbėrrijnė nė arkat e saj. Shtėpi nė Stamboll, me qera shumė tė lartė. Gratė e sulltanit mund tė zgjedhin lirisht si tė pėrdorin pasurinė e tyre, edhe pse pritet qė pasurinė e tyre ta shfrytėzojnė pėr tė mirėn e mbretėrisė.

Kėsem, pėr shembull, porosit ndėrtimin e njė xhamie nė Stamboll (nė qytet, mes viteve 1550 dhe 1700 pjesa mė e madhe e tempujve financohen nga gra), tė banjove publike dhe njė hoteli tė madh. Mbėshtet institucione socialė dhe fetarė, furnizon me ujė pelegrinėt e nisur pėr nė Mekė dhe njė herė nė vit u shpėrndan nevojtarėve kėmisha, mbulesa dhe callma. Dhuron prikėn pėr tė rejat jetime qė pėrndryshe nuk kanė mundėsi tė gjejnė burrė. Pas dy apo tre viteve shėrbim liron skllavet e saj dhe u siguron jetesėn.

Tė burgosura ballkanike

Duke qenė se Islami ndalon skllavėrimin e myslimanėve, shėrbyeset qė nuk kanė liri vijnė mbi tė gjitha nga provincat ballkanike tė fesė sė krishterė. Veē kėsaj, piratėt sulmojnė anijet nė kėrkim tė pasagjereve tėrheqėse. Luftėtarėt fitimtarė marrin si pre bijat e tė mundurve. Tregtarėt e skllaveve sjellin gjeorgjiane dhe ruse nga Kaukazi. Ndonjėherė janė vetė prindėrit qė japin bijat, me shpresėn qė haremet e metropolit do tė ofrojnė njė tė ardhme mė tė mirė se sa vendlindja e tyre.

Vetėm vajzat shumė tė bukura dhe tė gjalla hyjnė nė shtėpinė mė elegante, haremi i Topkapisė.

Mbėrrijnė kur janė 6 deri 13 vjeēe, fillimisht u ngarkohen detyra tė pėrditshme, mėsojnė gjuhėn dhe diktatet e fesė islame, manierat e mira dhe sjelljen nė oborr.

Gjithmonė nėn mbikėqyrje tė rreptė. Nėse shfaqin talent, promovohen: ato mė tė aftat nė kaligrafi shkojnė nė qendrat e kopjimit, ato mė tė prira pėr muzikė marrin mėsime kėnge dhe valleje dhe mėsojnė si t’i bien njė instrumenti.

Tė pėrzgjedhurat mėsojnė tė shkruajnė letra dashurie plot lule dhe shumė poetike, si dhe tė ėndėrrojnė qė njė ditė tė munden tė bėjnė njė jetė mes luksit, si konkubina apo edhe tė bėhen sulltane nėna.

Pjesa mė e madhe e vajzave nuk do thirret asnjėherė nė pjesėn e haremit tė rezervuar pėr sovranėt. Pas disa vitesh shėrbim fitojnė lirinė bashkė me njė prikė qė do u shėrbejė pėr martesėn. Apo mund tė vendosin tė qėndrojnė nė kėtė ambient qė pėr to ėshtė i njohur dhe relativisht i sigurt: sepse kush luan me dinakėri brenda mureve tė Topkapisė, bėn karrierė dhe arrin tė veshin rroba tė kushtueshme, xhevahirė tė mėdhenj, tė ketė njė dhomė krejt tė sajėn dhe madje edhe disa shėrbyese.

Kur nė vitin 1789 Mihrishah, nėna e Selimit III, merret me pompozitet nga Pallati i Lotėve, kjo botė ėshtė pranė njė ndryshimi radikal. Ushtritė e fuqive europiane pėrballen me otomanėt pothuajse nė tė gjithė frontet, perandoria rrezikon tė shpėrbėhet nėse nuk modernizohet, mbi tė gjitha nga kėndvėshtrimi ushtarak.

Selimi III ėshtė i pari i njė serie sulltanėsh qė e kupton situatėn dhe nis reformat. Pėr fat tė keq, atij kjo nuk i shėrben aspak. Trupat e zgjedhura tė tij, qė janė kundėr reformave, e rrėzojnė nė 1807.

Gjatė shekullit XIX, forcat e armatosura, administrata shtetėrore dhe drejtėsia pėsojnė pėrshtatje tė vazhdueshme sipas nevojave tė reja tė kohės, edhe oborri mbretėror transferohet nė pallate madhėshtorė mbi Bosfor, e bashkė me tė edhe haremi.

Mė pas, mes viteve 1908 dhe 1909, revolucionarėt turq i japin praktikisht fund monarkisė. Sulltani Abdyl Hamidi II detyrohet tė heqė dorė nga froni, kreun e urryer tė eunukėve turma e var mu nė urėn e Gallatės, skllavet dhe eunukėt e gradėve mė tė ulėta pėrfundojnė nė mes tė katėr rrugėve.

Disa gra kthehen nė familjet e tyre, tė tjera jepen pėr nuse apo gjejnė punė si shėrbyese, ato mė pak fatlumet ekspozohen si formė argėtimi nė qytetet e mėdhenj europianė bashkė me indiane dhe eskimeze. Vetėm pak prej tyre mund tė kthehen nė haremin e vjetėr tė Topkapisė. Nė fund, edhe kėto duhet tė largohen: pallati transformohet nė muze, qė nė 1924, dy vjet pas shpaljes sė republikės, hap dyert pėr kureshtarėt nga e gjithė bota.

Fundi i tmerrshėm i Kėsem

Valide sulltania e fundit ishte grekia Kėsem, e lindur me emrin Anastasia dhe bashkėshorte e Ahmetit I, bir i Mehmetit III. Kėsem pati aftėsinė tė kushtėzonte marrjen e pushtetit nga kunati Mustafa si dhe tė siguronte njėkohėsisht mbijetesėn e bijve Murat dhe Ibrahim, falė korrupsionit dhe ndikimit tė saj personal.

Eshtė e vėrtetė qė ligji vėllavrasės nė ndėrkohė ishte shfuqizuar, por nė cdo kohė ai mund tė risillej, duke sjellė asgjėsimin e vėllait. Nė fakt ishte ende i gjallė kujtimi kur, pas hipjes nė fron tė Mehmetit III, nė 1595, plot 19 kufoma princėrish u larguan nga pallati nė zbatim tė ligjit vėllavrasės.

Kur i erdhi radha tė mbretėrojė Ibrahimit I, ky rezultoi, sic ka thėnė historiani anglez Jason Goodwin “mė i marri mes sovranėve tė kėsaj familje gjithnjė e mė tė marrė dhe patologjike”.

Ērregullimet qė pllakosėn shumė princėr dhe sulltanė, duke filluar nga Selimi II (epiteti i tė cilit ishte Pijaneci) mund tė shpjegohen me rivalitetin e pamėshirshėm tė oborrit, mė shumė se sa me ndėrrimin e munguar tė gjakut tipik nė monarkitė perėndimore, ēiftėzimet nė tė cilat ndodhnin nė brendėsi tė njė rrethi tė ngushtė familjesh mbretėrore.

Nė tė kundėrt, sovranėt otomanė shumė pak gjėra turke kishin: gjak gjithnjė i freskėt futej nė familjen mbretėrore pėrmes konkubinave qė vinin nga ēdo anė.

Njė studim autoritar i kryer nė fillim tė shekullit XX ka nxjerrė qė nė venat e Mehmetit V nuk kishte mė as njė tė njė miliontėn pjesė gjak turk. Pas rrėzimit dhe ekzekutimit tė Ibrahimit I (8 gusht 1648), njė luftė shumė e fortė vuri pėrballė valide sulltan Kėsemin dhe Hatixhe Turhan, nėnė e Sulltanit tė ri Mehmeti IV. Fitoi e dyta.

Kėsem, nėnė e dy sulltanėve humbi pėrgjithmonė ndikimin e saj mbi pushtetin. Por edhe jetėn.

Nė 1651, e zhveshur nga rrobat dhe bizhutė, e lėnė ashtu lakuriq, u tėrhoq zvarrė nga kėmbėt dhe u lidh me njė litar.

Nė 15 shtator 1656 Mehmeti IV, apo mė mirė nėna e tij Hatixhe Turhan emėroi vezir tė madh energjikun Mehmet Koprulu, pasi sulltani i pavend ia kish dhėnė detyrėn njė furrtari.

Ishte fillimi i njė periudhe mė shumė se 20-vjeēare stabiliteti dhe qeverisjeje si dhe restaurimi tė prestigjit tė shtėpisė sė Osmanėve: ishte pra drita nė fund tė tunelit. Edhe njė herė kish qenė njė grua, nė tė mirė e nė tė keq, qė kishte vendosur fatet e perandorisė otomane.


__________________
Asgjė nuk ėshtė e pamundur. Pamundėsinė apsolute e shkakton mosdija jonė reale.
Zero Cool Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė
Pėrgjigju


Anėtarėt aktiv qė janė duke parė kėtė Temė: 2 (0 Anėtarėt dhe 2 Guests)
 

Rregullat E Postimit
You may not post new threads
You may not post replies
You may not post attachments
You may not edit your posts

BB code is ON
Figurinat Janė ON
Kodi [IMG] ėshtė ON
Kodi HTML ėshtė OFF



Hyrja | Chat | Diskutime | Muzik Shqip | Poezi | Lojra | Kontakt


1999 - 2014 Forumi Dardania

Te gjitha kohėt janė nė GMT +1. Ora tani ėshtė 00:10.
Powered by vBulletin Version 3.8.7
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.