Poezi nga Poetë të ndryshëm

[natyra]

Te mendohesh,
..
Ka shume mallkime
per njerez te liq,
Sic ka dhe urime per shoke dhe miq.

Po une mallkimet aspak s'i kam dashur,
Vec shfryj
rralle-rralle kur jam buzeplasur,

Kur kupa ze mbushet e s'kam nga t'ia mbaj,
Merzitur-merzitur me vete ze shaj.

I them mendjemadhit nje llaf te florinjte
Te gjetur ne popull:ah,mendja t'u rritte!

Sa gjera ke
thene,o popull i shtrenjte,
Qe duhet patjeter te rri te vras mendte!
..
Dritero Agolli

[Le jardin des disparus]

Falmë

Oh, falmë, falmë mikja ime
në ta lëndova përsëri
at’ plagë që s’don më ngushëllime,
që don të mbetet si jetime,
krenare pa njeri!

Oh, falmë, falmë pse kërkoj
prej teje unë dashurinë
e dhëmshurisht pse të qortoj
në çastet-vrer, kur shpesh harroj
se ty ta vranë rininë …

Ësht’ malli im gjithë pikëllim
që djeg e bren aq pushtetplot
e kur s’e gjen ate flijim
që e njeh aq fort në shpirtin tim,
i mbeten veçse lot!

Ësht’ zemra ime q’u mësua
çdo rrahje t’sajën ta durojë,
që kurrë s’i tha njeri “të dua!”
që u ndez përherë dhe u shua…
pse di të dashurojë.

E pra më fal e dashur ti,
tani t’kuptoj unë ty më mirë:
çdo ças dhe unë po ndiej mërzi
e shpesh s’kam mall, s’kam dashuri,
s’kam gaz, s’kam më dëshirë!

Oh falmë, falmë mikja ime,
s’do t’i lëndojmë ne kurrsesi
k’to plagë që s’duan ngushëllime,
që duan t’mbeten veç jetime
ashtu si unë, ashtu si ti …

Robert Shvarc

[Le jardin des disparus]

S’e di...

Nga larg më vjen, nga larg, ky zëri yt i valë
dhe më ndez në gji një afsh edhe një mall
e s’di se ku më dhemb, e s’di se çfarë kam
madje as nuk e di në jam apo nuk jam

Ti flet e flet e flet dhe çfarë flet e di,
por unë vetëm flas, sepse përtej je ti
dhe sot po të më thonë: pa shkundu, mor i mjerë
u them, që mund të flas kështu një jet’ të tërë

Nga larg dëgjoj, nga larg, ah! zërin tënd të butë,
më vjen sikur dhe sytë më ndizen në të tutë
dhe s’di se ku më dhemb dhe s’di se çfarë kam,
madje as nuk e di në jam apo nuk jam!

(R.Sh)

[elvio]

Në udhëkryqe ndanë xhadeve
Ditët e shtuna dalin shpesh
Dhe zgjatin dorën nga makinat
Herë dy nga dy herë veç e veç

Po shpesh ata që janë brenda
Me njëri-tjetrin shkëmbejnë fraza
Si shumë pretendime kanë
Mor shoku Jani, këto vajza

Dhe janë ata që bëjnë zhurmë
Që kanë për vete dyzet gojë
Që i shkruajnë letër presidiumit
Për një guzhinë po t'ju mungojë

Dhe ato presin makinën tjetër
Atje në rrugë atje në shi
Ato të urtat gjer në dhembje
Të thjeshtat gjer në madhështi

Tek presin, java që kaloi
Iu kujtohet si në tym
Klasa me nxënësit, gabimet
Q'u përsëritën në hartim

Në mbrëmje radion dëgjon njëra
Tjetrës në mend i vjen sërish
Shikimi i fotoreporterit
Q'andej kaloj rastësisht

Koha e fejesës i ka ardhur
Dikujt ndoshta i shkon çdo ditë
Pluhur i shkumësit, vello e bardhë
U bie mbi supe e i trondit

Po s'ngrenë ato botën në këmbë
Në komitet në ministri
Ato të urtat gjer në dhembje
Të thjeshtat gjer në madhështi.

Ismail Kadare

[lovely]

Dritorja


Nje nate e mbaj mend fort mire,
kur hena rrezet argjendore
vershonte permbi mugetire,
nje vashez pashe ne dritore.
Ajo e heshtur po qendronte,
po ankthi po ia digjte gjine,
me padurim ne shpirt,veshtronte
te udheza neper kodrine.


"Un' jam ketu!",-nje ze ne terr
u ndje dhe vasheza gufoi,
dritoren celi menjehere...
dhe terri henezen mbuloi.
"O lum si ti",- i thashe me mall
"te pret gezimi,puthjet ,dhelet,
po mua ndonje mbremje valle,
ndonje dritore do me celet?"


Pushkini

[vjeshta]

Nase Jani


KURBATKA
Mbremë, putha një kurbatkë
të bukur,
Një kurbatkë, nga dashuri kurbatësh,
Nën një çadër, ku flinte një flutur,
Ku dhe nata, s’na shihte
gjithë natën...
Mbremë, putha një kurbatkë
të bukur,
Qeni rrinte, lëpihej nën hënë,
Në puthje kurbatke kisha humbur,
Fshehur, qeni hënën
kishte ngrenë...
Rrëshqita nga buzët e kurbatkës,
Bëra poshtë, por s’rashë dot
në humnerë.
Si s’u shkoqën rruazat e qafës,
Vdekja të kish qeshur
dhe një herë?!
Si s’u xhindos lumi, të kish lënë,
Shtratin ku është shtrirë
mijra vjet?!
Qeni jargëtërbuar, hënëngrënë,
Ulërimë s’lëshoi gjer në mëngjes...
Si s’u sosën buzët me gjakshege?!
Burimi i shpirtit si s’u sos?!
Puthja e kurbatkës ishte vdekje,
Prapa veshit vdekja më thosh:Mos!
Mos! më thoshte vdekja,
se kurbatka,
është e gjitha zjarr e dashuri,
buzët i ka mbushur me gjakshege,
në çdo poretrupi ka magji...
Drita e mëngjesit
mos ardhtë kurrë!
Mbi buzët e kurbatkës isha mbret.
U dogja, i gjithi, përmbi buzë,
Vdiqa, sikur rrojta njëmijë vjet.

[Le jardin des disparus]

Ti nuk erdhe

Vjeshta erdhi herët, ti nuk erdhe
sikur të vije, une do të lija cigaren
në vend të pullave të nikotinës
do më rridhte në vena shiu
dhe vetëvrasja e plakjes
dhe vera e kaluar e rinisë…

Gjiri yt i kthjellët si ylberi
do të rrethonte netët e mia
në ballë do ta puthja errësirën
ulërimën tënde më të gjatë se e gjata
në qerpikët e zinj ngecur
frikën dhe aromën tënde…

Ah! Zjarri i prekjes tënde
si uji që ka ngrirë në acar
dëshira për t’u bërë jorgani yt
digjet n'majën e flokut më të hollë
me buzët e puthjes, prekjes, nuhatjes
do të të puthja…

Me krahët e erës do të përqafoja
trupin tënd që i rri i vogël trupit tim…

Ti nuk erdhe, vjeshta erdhi herët
hija ime nga pragu i dritareve
i ra pas dashurisë tënde të zezë…

Dhe zemra i ra pas trishtimit, dëshpërimit...

Tani pres të kthehesh
siç më ka marrë malli të ikësh…

Që të më ushqesh
me pasionin e dashurisë tënde në errësirë
të më mbytësh me uraganin tënd të zi
të më harrosh në errësirën tënde të zezë

Vjeshta erdhi herët, ti nuk erdhe…

R.D

[Le jardin des disparus]

M'i puthe buzët

M'i puthe buzët gjer në dhembje
tani duhen shëruar
po s'm'i shërove gjer në mbrëmje
ta marrim dhe më shtruar

Përpara ke natën e tërë
e mira ime, ti
ajo çka mbetet për t'u bërë
është puthja mbushur shpirtësi.

Heinrich Heine

[lovely]

Divani i vjetër

Ke parasysh atë dhomën e vjetër
tapetën e vjetër?
Mbi të, dy fotografi në mur,
të vjetra!
Ngjyrat e errëta
të vjetruara.

Ke parasysh shkallët që të qojnë
tek ajo dhomë e vjetër?
Në të cilën gjendet ai divan i vjetër?

Aty! Mu aty priti dashuria
Ajo puthje e njohur
Me lagshtinë e saj si vesë e mëngjesit..

E di, shkallët..
Nëpër to u ndoqën të rinjë të dashuruar,
butshëm, vullgarshëm dhe të ç`orientuar,
Ndjenjës së vjetër mirë dhuruar!

B.P.

[YanYan]

Vizatova të parin e gjithë vizatimeve
mbi një copë letër, për të parën herë
një shtëpizë të bukur, me oxhak e dritare
dhe me klasiken, të mbyllurën derë…

më pas shkrova të parën letër dashurie
naive e të zjarrtë si për të parën herë
kurajo s’kisha në dorë t’ia jepja...
dhe zemërdridhur ia hodha nën derë…

më vonë i thinjur (familjar natyrisht)
ëndrra vizatova mbi letra me vlerë
të gjitha të bukura, të zjarrta sigurisht
të gjitha të ngjajshme me të parën herë…

një ditë do iki ashtu siç erdha
do vij këtu për të fundit herë
do vij më ndryshe…do vij në foto
ngjitur mbi letrën do rri mbi derë…

(1992)
©Artan Gjyzel Hasani

[Le jardin des disparus]

Kini mëshirë

Ajo ishte një natë dashurie
që kurrë s'duhej të kish gdhirë

Kini mëshirë
në mos po atje nën gurë
nën peshën e natës së shëmbur do të shëmbëm

I vrarë jo nga urrejtja, po nga dashuria
që përjetësisht quhet dhembje...

(Xh.S)

[Le jardin des disparus]

Pa titull

Ndoshta s'të shkojë ndërmend
se qielli rastësisht s'u mbyll
se kjo dëborë që shtroi kudo
në të vërtetë ka rënë për ty

U projektua çdo kristal i saj
në qiell të madh diku
dhe nuk pushoi së rëni ajo
gjersa i gjeti flok't e tu

Dhe në mëngjes i zbehtë
ai i plotë hapej me madhëri
nën altruizmin e tij të hirtē
ndërsa shetisnim ne të dy...

(...)

[Le jardin des disparus]

Mos u zhduk...

Duke u zhdukur nga mua
e çmishëruar vetvetes ju zhduke
vetja jote kështu u tradhëtua
me pandershmëri prostitute

Mos u zhduk... të zhdukesh është lehtë
të ringjallesh për tjetrin s’ka se si
vdekja të tërheq shumë thellë
të vdesësh nuk është mënçuri

Mos u zhduk... harro hijen e tretë
s'ka të tretë, dy janë dashurive
bashkë do shkojmë në gjyqin e shenjtë
kur gjaku t’na thërrasë për përgjigje

Mos u zhduk... e kemi shlyer mëkatin
fajtorë s’jemi ne, as damkosur
të denjë jemi unë dhe ti për të falur
në-mos-dashje ç’kemi plagosur

Mos u zhduk...të zhdukesh është çast
por si do takohemi nëpër shekuj
ç'sozi kemi në botë, ti fantazmë
dhe unë? - fëmijët tanë të qeshur

Mos u zhduk... jepma dorën tënde
në të jam shkruar unë - i besoj sekretit
dashuria e fundit është e tmerrshme
s'është dashuri, por frikë e humbjes së tjetrit!

Yevgeny Yevtushenko

[elvio]

SHPIRTI
Ç’ta bëj, si ta mbroj këtë shpirt
të ngrënë nga përdorimi?
Ky kurm që e barti çdo ditë -
bregore e lartë pikëllimi.
Sa trupa, sa trajta braktisi
ky shpirt i pangushëllim?
Mos ndoshta Udhën që nisi
e ngryska në kurmin tim?
Dua t’ia di gjitha Udhët,
bujtinat, sfilitë ndër shtresa.
Ç’më solli nga kohë e mugët
dhe cilat reminishenca?
Që ditën kur kurmin ma veshi
si rrobë dhe m’u ngul në ashtnor,
ky shpirt m’i kalli gjithë pengjet
e fatit të lashtë njerëzor.

[Le jardin des disparus]

Mungesat nuk thuhen

Qysh t’i them mungesat?! S’mundem,
mungesat nuk thuhen,
mungesat veç ndjehen, të zënë si ethet
e s’ke më gojë as fjalë, mbytesh në ankth e mall,
veç sytë të thonë se je gjallë.

Po t’i fal sytë. Merri sytë!
Me dy drita syri të flas nga thellësitë,
të them je gjëma ime, je shpresa ime –
e heshtura me gjëmime. Të them – je muzikë,
gjëmëtare kundër gjëmës, këngë e mbushur prej ëndrrës.
Me dy drita syri të them je e vërtetë
që më mban në jetë, plagë që dhemb e vdekjen
e tremb.

Q t’i them mungesat?!
Druhem, mungesat nuk thuhen,
mungesat me ty shkrihen, flenë dhe ringrihen,
në ty përpëliten, dridhen, të shtojnë dhimbën –
drita i largon, terri i afron.
Po t’i fal sytë! Merri sytë!
E në dy drita syri, në dy drita syri të ndiej
si më ndrit ylli.

Agim Spahiu