Pyetje,Përgjigje rreth Gjuhës Letrare,Foljet ETJ.

[florian]

profesor mos ta nin hic se per hater te lanve te tjera kie me me dhan edhe keta.

ei po a e bana ne koh te shkume ajo .

un ha
ti han
ai han

ne ham
ju hani
ata han

[florian]

pergjigju se erdha ne ch

[ARVANITI]

Postimi origjinal është bërë nga florian

profesor mos ta nin hic se per hater te lanve te tjera kie me me dhan edhe keta.

ei po a e bana ne koh te shkume ajo .

un ha
ti han
ai han

ne ham
ju hani
ata han

Ajo qe ke zgjedhuar e tshmeja. (qe e ke bere gabim- s'paske mesuar sot ë )

E tashmja e "ha"

Une ha
Ti ha
Ai ha
Ne hame
Ju hani
Ata, ato hane

Nga "10" po te ve "-10"

[Kodra]

Postimi origjinal është bërë nga ARVANITI

Me zgjedhoni foljen "ha" ne te te pakryeren dhe ne te kryeren (une kam...)?

***********
***********
***********


...............................Koha e pakryer................

Unë do të kisha ngrënë ( po të kishte ushqim)
Ti do të kishe ngrënë (po të kishte ushqim)
Ai,Ajo do të kishte ngrënë (po të kishte ushqim)

Ne do të kishim ngrënë
Ju do të kishit ngrënë
Ata, Ato do të kishin ngrënë

Koha e pakryer zgjedhohet në të njëjtën form sikurse edhe koha e kryer e ardhme p.sh. :

Unë do të kisha ngrënë (po të arrija me kohë ) por kur shkova unë e kishin ngrënë piten me djathë.





..........................Koha e kryer..................

Unë kam ngrënë...................Ne kemi ngrënë
Ti ke ngrënë.........................Ju keni ngrënë
Ai,ajo ka ngrënë....................Ata,ato kanë ngrënë

[ARVANITI]

Koha e pakryer

Une haja
Ti haje
Ai, ajo hante
Ne hanim
Ju hanit
Ata, ata hanin

(Kodra e zgjedhuar ne kushtore. (Une do te kisha ngrene, po te kishte buke--buka eshte kushti)

[ARVANITI]

Po shpjegoj, se ne cilat raste perdoret "te.." e ne cilat "tek.." (meqe bejme shume gabime)

Une do shkoj te nena----dhe jo----Une do shkoj tek nena.

Une do shkoj tek Andi----dhe jo----Une do shkoj te Andi

Lidheza "te" perdoret kur fjala pasardhese fillon me bashketingellore. (...te nena).

Lidheza "tek" perdoret ne ato raste kur fjala pasardhese fillon me zanore. (...tek Andi).

Po te thonim "...te Andi", do te duhej te shqiptonim dy zanore radhazi (...tE Andi). Per shume njerez kjo do te ishte e veshtire.

[Psikologu]

Pershendetj!

Për te shkruar gjuhen shqipe ashtu si duhet , nuk duhet të perdorim një fjalor Enverian ose Sintaksat e botuara pas vitit 1956.
Kongresi i Gjuhes dhe i Letersis , mbajtur ne vitin 1997 , nuk erdhi në mirë kuptim me ketë shkrim te sotshem letrar.Kishte perfaqsus dhe njohes të Gjuhsis nga mbarë bota.
Kam percjellur disa shkrime nga shumë persona ketu , por ne fakt , akoma eshtë largë njohjes se Gjuhsis Shqipe.
Të marrim shembullë një fjalë dhe një krahasim :

Liroj e Cliroj

Ne shumë shkrime përdoret kjo shprehje në fjalë:

Clirimtaret , por ne fakt bjen ne ndesh me shkrimin e gjuhes shqipe!!!!
Pse?
Sepse, duhet shkruaj Liroj e jo Cliroj , pra fjala Cliroj eshtë roberim e asgjë më shumë.!!
Pse nuk themi Liroj ( Ushtria Lirimtare) , pra kujdes se shumë nuk janë shkrime te Gjuhsis shqipe por janë fjalë e fjali të shqipes së perdhonuar pas vitit 1945 e kendej.
Cka mendoni nese do ta perkthenim Lahuten e Malcis , Mrizin e Zanave , Valë mbi valë e shumë vepra tjera me dialektin Geg , pra gjuhen shqipe e kemi me dialektin Geg dhe Tosk , por sot dialekti Geg eshtë vorrosur thuja total...!!!!
PSE?!!!
Ne takimin tim me At Zef Pllumi ne Tiranë ne vitin 1997 , (At Zef Pllumi eshtë nxansi i At Gjergj Fishtes) më tha:

" Kemi thesar të pa zbuluem , por nuk janë kushtet materiale"
Botimi i Hylli i drites , një nder Revistat më të perpikta ne lidhje me kulturen Gjuhsore e kombtare , dilte ne kushte të veshtira dhe më vonë edhe quhej Revistë Katolike nga disa keqdashes , ku ne fakt nuk eshtë një revist as katolike e as muslimane , por revistë kombtare , pra lexojeni ju ata qe deri me tash se keni lexu.

Gramatika e sotme e Gjuhes shqipe ( Gjuhsis Shqipe) duhet hedhun pak anesh , sepse një zanafill e shqipes se sotme vjen kryepik nga Dhimiter Shuteriqi dhe urdheri i tij, dhe nga sistemi komunist.
Njohim historin e tij dhe vepren e tij ne postin si Minister i Arsimit ne partin komuniste të Shqiperis!!!!!!
Nderime

[ARVANITI]

Postimi origjinal është bërë nga Psikologu

pra gjuhen shqipe e kemi me dialektin Geg dhe Tosk , por sot dialekti Geg eshtë vorrosur thuja total...!!!!

Ketu e ke shume gabim.

Si qenke varrosur dialekti geg?

C'thua keshtu?

Eshte e vertet qe ne te shkruar perdoret, dialekti tosk, por ne te folur shumica perdorin geg.

Ne Tirane, ne kryeqytet (p.sh.), te gjithe(edhe tosk) flasin dialekt geg (te Shqi se Mesme, kuptohet). Eshte me origjinal ne te folur.

Eshte zhdukur totalisht?!

Jo mer ti....

***

Miqesisht

ARVANITI

P.S. liroj/cliroj ishte shume interesante...s'me kishte shkuar mendja

[Kodra]

Postimi origjinal është bërë nga ARVANITI

Ketu e ke shume gabim.


P.S. liroj/cliroj ishte shume interesante...s'me kishte shkuar mendja

[b]

***********
***********
***********

Arvanit të njëjtin mendim e ndaj edhe unë me ju.
Nuk besoj se dialekti Geg është zhdukur.
Më pëlqeu spjegimi yt dhe ashtu është e vërteta.



Besoni se edhe mua më duket shumë interesante kjo :

Liroj dhe Çliroj

Edhe unë kurrë në jetë ndoshta nuk do ta kisha parë kështu si e she Psikologu.

Me Nderime dhe Respekt

Kodra[b]

[Kodra]

[b]

***********
***********
***********

Arvanit posa e përcjella një emision kushtuar Aristidhi Kola.

Të përshëndes ty dhe gjithë Abanitët.

Më zgjedho të lutem foljen ,,ha,, në kohën e kryer të kaluar.

[b]

[ARVANITI]

***

Unë kam ngrënë

Ti ke ngrënë

Ai, ajo ka ngrënë

Ne kemi ngrënë

Ju keni ngrënë

Ata kanë ngrënë

***

[Psikologu]

Postimi origjinal është bërë nga ARVANITI

Ketu e ke shume gabim.

Si qenke varrosur dialekti geg?

C'thua keshtu?

Eshte e vertet qe ne te shkruar perdoret, dialekti tosk, por ne te folur shumica perdorin geg.

Ne Tirane, ne kryeqytet (p.sh.), te gjithe(edhe tosk) flasin dialekt geg (te Shqi se Mesme, kuptohet). Eshte me origjinal ne te folur.

Eshte zhdukur totalisht?!

Jo mer ti....

***

Miqesisht

ARVANITI

P.S. liroj/cliroj ishte shume interesante...s'me kishte shkuar mendja

Arvaniti!

Shqiperin e njof mirë që nga Jugu dhe deri ne Veri .Kam kaluar shumë trullin e Shqiperis, dhe kam mbledhur shumë shkrime dhe studime.
Cka i thojnë kesaj qe e flasin Gegnishten , por se shkruajn.
Pse nuk e shkruajn?!

Cka janë keto fjalë që na duken të modernizuara e qe spijn ujë askun ne rrenjet e Gjuhsis Shqipe.
Kur shkruan se tingellon më mirë ne te folur , me duket pak e quditeshme , por ja te marrim disa shembuj nga toskrishtja;
Qime , në sa forma mundemi ta shkruajm ketë fjalë?
Kendez ne sa forma, e ne cilin kuptim?
Rrofshë - në sa forma, e ne cilin kuptim?
Por nuk po shkojm më largë sot , por dua te pys ty se ku na mbeti Gjuha e Fisgtes , kush e vorrosi , edhe pse trupin ja hodhen në lumë keta perpilusit e " Gramatikes Shqipe" por kjo eshtë gramatikë Enveriane ,mos te harrojm.
Do të futemi ne thellime ne te ardhmen, sepse disa gjera nuk i shof me sy të mirë.
Sa i perket Gegnishtes dhe padrejtesis së saj ne shkrim ;


Ja një shkres për ketë;

Kështu foli Kadare me 8 Kallnor të vitit 2000 në revistën The Economist dhe artikullin e saj me titull TABUJA E MADHE SHQIPTARE (The great ethnic- Albanian Taboo). Ishte plotësisht në pozicionet që sot i mban Isa Bajqinca me shokë. Por, si shkrimtar që e ka mbijetue Enver Hoxhën dhe diktaturën e tij, ky njeri edhe e ka nji sens të veçantë me e kuptue nga fryen era dhe si duhet me u pozicionue në situata të reja. Kështu, në përvjetorin e KD vitin e shkuem, në interview me redaktoren e radios Deutsche Welle e cila asht edhe bashkepunëtore e JAVËS, Mimoza Cika, Kadare për herë të parë mbas tridhetë vjetësh pranon publikisht gabimet e bame me ‘72, tue i revidue rranjsisht qëndrimet e tij të maparme. Kështu me këte interview, ky shkrimtar bahet protagonisti i parë dhe i vetëm deri sot nga ata të vitit ‘72, që me deklarimet e tij publike hap cashtjen e revidimit të standardit shqip. Por, ma së miri le t'i kujtojmë disa mendime të shkëputuna nga kjo interview:

- Gabimet që u bënë në Kongres kanë qenë se një grup shkencëtarësh stalinistë, gjuhëtarë stalinistë, për fat të keq ka pasur të tillë, u përpoqën aq sa mundën të ndikonin, në çdo mënyrë, që ta nënvleftësonin fondin, pasurinë e fjalorit, të njërit prej dy dialekteve kryesore, atë të gegërishtes. Në mënyrë gati tinëzare, duke bërë sikur harruan, duke bërë sikur iu shpëtoi, duke bërë sikur nuk iu ra në sy, lanë jashtë fjalorit, që u hartua fill pas Kongresit të Drejtshkrimit, një pjesë të madhe të pasurisë gjuhësore

- Kanë kaluar 30 e sa vjet dhe ka gjëra për t'u korrigjuar. Bashkë me qortimin e këtyre gjërave do të qortohej edhe ajo ana meskine, sepse në çdo mënyrë u përpoqën ta denigronin pasurinë, sidomos të shkrimtarëve katolikë të veriut. Pra, bashkë me këtë korrigjim, për të cilin unë mendoj se është korrigjimi themelor që duhet bërë, mund të rishikohen disa nga rregullat të cilat janë vendosur ndoshta jo drejt.

- Shkencëtarët e intelektualët tanë kanë për detyrë morale, mision para popullit shqiptar, të sqarojnë se si ndodhi që një dialekt të bëhet zotërues në një gjuhë. Që u bë njëri nga dy dialektet është një gjë krejt normale. Mund të bëhej dialekti i veriut, mund të bëhej ai i jugut. Natyrisht, politika shqiptare diktatoriale donte, në çdo mënyrë, të bëhej dialekti i jugut, për arsye që i dimë, për arsyet e armiqësisë së tyre, instinktive gati, për kulturën veriore, të shqiptarëve të veriut, sidomos kulturën katolike.

- Partia Komuniste donte të merrte patronazhin e saj, të merrte lavdinë, se është ajo që e krijoi Gjuhën e Njësuar Shqipe, gjë që s'është e vërtetë, sepse gjuhën e njësuar nuk e krijon kurrë një regjim politik, një parti ose një diktaturë. Por, ajo e mori në patronazh dhe u sugjestionuan të gjithë, duke e pranuar këtë mashtrim. Në të vërtetë, duke qenë në ndikim të regjimit, në Kongres u bënë edhe gabime.

Me këto mendime të shprehuna, Kadare bahet i vetmi protagonist i vitit ‘72 dhe i vetmi nënshkrues i atij dokumenti, i cili publikisht deklarohet për revidimin dhe korrigjimin e vendimeve të vitit ‘72. Dhe, kjo gja i ban nder atij vetë ma s'pari. Tashti së fundi, në RTK, Kadare edhe njihere publikisht deklaron se duhet me u rishikue e me u revidue vendimet e Kongresit ‘72. Po e citoj:

"Po asht gabue dhe i asht ba padrejtësi pasunisës së gegnishtes, por ato gabime s'janë të pakorrigjueshme".

Marrë nga gazeta "Java"l



Atehere pra , PSE nuk shkruhet Gegnishtja por vetem flitet?!

[Kodra]

Postimi origjinal është bërë nga Psikologu

Cka i thojnë kesaj qe e flasin Gegnishten , por se shkruajn.
Pse nuk e shkruajn?!

por ja te marrim disa shembuj nga toskrishtja;
Qime , në sa forma mundemi ta shkruajm ketë fjalë?
Kendez ne sa forma, e ne cilin kuptim?
Rrofshë - në sa forma, e ne cilin kuptim?

Do të futemi ne thellime ne te ardhmen, sepse disa gjera nuk i shof me sy të mirë.
Sa i perket Gegnishtes dhe padrejtesis së saj ne shkrim ;


[i



Atehere pra , PSE nuk shkruhet Gegnishtja por vetem flitet?!

***********
***********
***********


Psikologu të përshëndes


Edhe pse pyetja sipas shkrimit tënd i takon Arbanitit,nga tiparet kritikuese që kam do të përgjigjem unë.

Unë personalisht i përkrahi të gjithë ata që mundohen, të shkruajn dhe flasin Gjuhën Letrare.

Edhe nëse Ismail Kadare do të më thoshte se më mirë është dy dialekte ti kemi, unë do ti thoja Citimin e Albanologut Hungarez që është cituar në fillim të kësaj NënTeme.


Pra do ta tregoj një shembull të freskët që na nxit të flasim dhe të shkruajm vetëm një gjuhë pa asnjë dialekt.Dialektet le të mbesin në gjirin familjar të secilit.



Sllavët e Jugut (Serbët,Kroatët,Boshnjakët,Sllovenët,Maqedonasit,M alazezët) të gjithë këta janë NJË popull.

Këta kanë udhëhequr luftra në mes vete për arësye të DIALEKTEVE dhe FEVE të ndryshme.

Pra mos e përkrahni shumëdialektizmin .

Qoftë ai edhe Isa Qosja apo Ismail Kadare të cilët thonë ,,Më mirë është që dy dialekte ti kemi,, duhet të ju themi JO nuk është ashtu sepse me atë po tenton përçarje në POPULL.

Po e them edhe këtë që unë vij nga pjesa ku flitet Gegishtja në masë të madhe por unë vetë jam për GJUHËN E UNISUAR LETRARE.

Së fundi edhe një:

Të luftojm vetëm për NJË,sepse po të luftojm për DY do të ndahemi me të vërtet në DYSH


Me Nderime

Kodra

[ARVANITI]

Postimi origjinal është bërë nga Psikologu

Shqiperin e njof mirë që nga Jugu dhe deri ne Veri .Kam kaluar shumë trullin e Shqiperis, dhe kam mbledhur shumë shkrime dhe studime.
Cka i thojnë kesaj qe e flasin Gegnishten , por se shkruajn.
Pse nuk e shkruajn?!

Nuk shkruhet sepse kemi nje gjuhe standarte.

E pranojme se pranojme, ne zyrtarisht e kemi nje gjuhe standarte, e cila perdoret zyrtarisht.

Postimi origjinal është bërë nga Psikologu

Cka janë keto fjalë që na duken të modernizuara e qe spijn ujë askun ne rrenjet e Gjuhsis Shqipe.
Kur shkruan se tingellon më mirë ne te folur , me duket pak e quditeshme , por ja te marrim disa shembuj nga toskrishtja;
Qime , në sa forma mundemi ta shkruajm ketë fjalë?
Kendez ne sa forma, e ne cilin kuptim?
Rrofshë - në sa forma, e ne cilin kuptim?

Kete pjese nuk e kuptoj, nese ka mundesi ta shpjegosh pak...

Postimi origjinal është bërë nga Psikologu

Por nuk po shkojm më largë sot , por dua te pys ty se ku na mbeti Gjuha e Fisgtes , kush e vorrosi , edhe pse trupin ja hodhen në lumë keta perpilusit e " Gramatikes Shqipe" por kjo eshtë gramatikë Enveriane ,mos te harrojm.
Do të futemi ne thellime ne te ardhmen, sepse disa gjera nuk i shof me sy të mirë.

Nuk eshte gramatike "Enveriane".

Leri keto gjera koti.

Eshte gramatike e dialektit TOSK. (pike)

Postimi origjinal është bërë nga Psikologu

- Gabimet që u bënë në Kongres kanë qenë se një grup shkencëtarësh stalinistë, gjuhëtarë stalinistë, për fat të keq ka pasur të tillë, u përpoqën aq sa mundën të ndikonin, në çdo mënyrë, që ta nënvleftësonin fondin, pasurinë e fjalorit, të njërit prej dy dialekteve kryesore, atë të gegërishtes. Në mënyrë gati tinëzare, duke bërë sikur harruan, duke bërë sikur iu shpëtoi, duke bërë sikur nuk iu ra në sy, lanë jashtë fjalorit, që u hartua fill pas Kongresit të Drejtshkrimit, një pjesë të madhe të pasurisë gjuhësore

Jo shkencetare e gjuhetare stalinist, por vetem GJUHETAR.

Postimi origjinal është bërë nga Psikologu

- Kanë kaluar 30 e sa vjet dhe ka gjëra për t'u korrigjuar. Bashkë me qortimin e këtyre gjërave do të qortohej edhe ajo ana meskine, sepse në çdo mënyrë u përpoqën ta denigronin pasurinë, sidomos të shkrimtarëve katolikë të veriut. Pra, bashkë me këtë korrigjim, për të cilin unë mendoj se është korrigjimi themelor që duhet bërë, mund të rishikohen disa nga rregullat të cilat janë vendosur ndoshta jo drejt.[/b]

Shkrimatre katolike u sulmua vetem nga menyra e sistemit, nga sistemi komunist.

Nje nga bazat e sistemit komunist ishte ATEIZMI, dhe per kete shkak u sulmua cdo gje qe kishte lidhje me klerin. (xhamia e kisha pa perjashtim).

Postimi origjinal është bërë nga Psikologu

- Shkencëtarët e intelektualët tanë kanë për detyrë morale, mision para popullit shqiptar, të sqarojnë se si ndodhi që një dialekt të bëhet zotërues në një gjuhë. Që u bë njëri nga dy dialektet është një gjë krejt normale. Mund të bëhej dialekti i veriut, mund të bëhej ai i jugut. Natyrisht, politika shqiptare diktatoriale donte, në çdo mënyrë, të bëhej dialekti i jugut, për arsye që i dimë, për arsyet e armiqësisë së tyre, instinktive gati, për kulturën veriore, të shqiptarëve të veriut, sidomos kulturën katolike.

C'thua keshtu?

U sulmua kultura e Veriut, per arsye te armiqesise?!

....

Arsyeja se pse u vendos dialekti i Jugut zyrtar, nuk ishite as armiqesia per Veriun e asgje nga ato qe thua ti, arsyeja e vetme qe kjo: Udheheqja komuniste qe e tera nga JUGU. S'ka asnje arsye tjeter. (kete e ke te sigurt)

Postimi origjinal është bërë nga Psikologu

- Partia Komuniste donte të merrte patronazhin e saj, të merrte lavdinë, se është ajo që e krijoi Gjuhën e Njësuar Shqipe, gjë që s'është e vërtetë, sepse gjuhën e njësuar nuk e krijon kurrë një regjim politik, një parti ose një diktaturë. Por, ajo e mori në patronazh dhe u sugjestionuan të gjithë, duke e pranuar këtë mashtrim. Në të vërtetë, duke qenë në ndikim të regjimit, në Kongres u bënë edhe gabime.

C'lavdi thua?

Nje gjuhe standarte duhej njesuar. Lavdia ketu s'hynte fare.

Postimi origjinal është bërë nga Psikologu

Me këto mendime të shprehuna, Kadare bahet i vetmi protagonist i vitit ‘72 dhe i vetmi nënshkrues i atij dokumenti, i cili publikisht deklarohet për revidimin dhe korrigjimin e vendimeve të vitit ‘72. Dhe, kjo gja i ban nder atij vetë ma s'pari. Tashti së fundi, në RTK, Kadare edhe njihere publikisht deklaron se duhet me u rishikue e me u revidue vendimet e Kongresit ‘72. Po e citoj:

"Po asht gabue dhe i asht ba padrejtësi pasunisës së gegnishtes, por ato gabime s'janë të pakorrigjueshme".


Atehere pra , PSE nuk shkruhet Gegnishtja por vetem flitet?!

Ne rrdhe te pare duhet te dish nje gje, nese ka nje personalitet bashkohor me te cilin Shqiperia krenohet ne gjithe bote, ai eshte kurrfare dyshimi KADAREJA. (kete se luan as topi)

Gabimet e 72-ishit jane te korigjueshme.

***

Miqesisht

ARVANITI

P.S. Ky eshte thjesht nje diskutim

[ARVANITI]

Bashkohem krejtesisht me shkrimin e Kodres