Citim:
Nderim pėr shqiptarėt muslimanė tė cilėt shpėtuan hebrejtė
Shumė prej tyre u influencuan nga Islami pėr zgjedhjen e tyre. Babai im besonte se po tė shpėtoje njė jetė do tė hyje nė parajsė. Vetėm njė arab e ka marrė kėtė ēmim.
Nderim pėr shqiptarėt muslimanė tė cilėt shpėtuan hebrejtė Shkruan : Revista Mapo
|
Nderim pėr shqiptaret , jo pėr shqiptaret musliman.
Pėrdore burimin e saktė me mirė rrethė kesaj.
Ja keshtu :
Hebrejte ne SHBA nderojn popullin shqiptar
Nga BEQIR SINA, Nju Jork
" Mirenjohje e perjeteshme popullit shqiptar, qe gjate Holokausit, eshte nje
nga pak vendet ne Luften e Dyte Boterore, ku hebrejte gjeten mbrojtjen tyre,
pa dorzuar asnje gjermaneve".
Sheepshead Bay, Brooklyn : Me 11 qershor 2006, diten e djele per here te
22-te, eshte perkujtuar ne distriktin Sheepshead Bay, Brooklyn "22nd Annual
Holocaust". E veēanta e kesaj dite qendron ne faktin e pa njohur se Shqiperia,
per here te pare u nderua nga komuniteti Hebrej ne SHBA-es, me nje pllakate
mirenjohje, me motivin : " Mirenjohje e perjeteshme popullit shqiptar, qe
gjate Holokausit, eshte nje nga pak vendet ne Luften e Dyte Boterore, ku hebrejte
gjeten mbrojtjen tyre, pa dorzuar asnje gjermaneve". Pallakaten ne emer te
shtetit shqiptar e mori sekretari i dyte i Misionit te Perhereshem te
Shqiperise ne OKB- diplomati i ri z. Ardis Stosoli. Mirenjohja eshte rezultat i asaj
qe te gjithe hebrejte e strehuar ne Shqiperi, gjate Luftes se Dyte Boterore,
shpetuan gjalle, dhe vetem me renjen e rregjimit komuniste u kthyen ne
Izrael. Ky akt heriok i shqiptareve me rrezik te madh ne ate kohe tregone dhe
lidhjet e forta mes popullit shqiptar dhe atij hebre.
Duhet theksuar se kjo e diele, iu bashkengjite dates 23 prill, kur po ne te
njejtin vend ne Parkun Perkujtimor te Holokaustit (Holocaust Memorial Park)
ne Brooklyn, New York, u nderua akti i Shqiperise, si shpetimtare e
hebrenjve gjate Luftes se Dyte Boterore. Kjo, u be ne saj te nje ceremonie te
rastit, ku u kenduan kenge izraelite, dhe u mbajten fjalime komemorative, si dhe u
vendose nje gur mermeri perkujtimor, "krah per krah" me 191- gureve e tjere,
me nje mbishkrim ku citohet shembulli i Shqiperise. Ky monument, i pari i
tille ne New York, e ndoshta edhe ne SHBA, eshte siguruar pas nje fushate te
palodhur tetevjeēare te nje mikut te shqiptareve, gazetarit Jack Goldfarb.
Per Shqiperine, kjo mirenjohje merr nje rendesi te madhe, sepse edhe
Parlamenti i Shqiperise, me pare ka votuar unanimisht ligjin per nderimin per
"Diten e Viktimave te Holokaustit"
Ne programin e se djeles me titull :" Commemorating the Birth of Israel, -
58 Years of Friendship and Cooperation Tribute to Courage and Heroism", veē
Shqiperise, me te njejten pllakat mirenjohje u nderua edhe Bullgaria, si dhe
individ e shoqata te tjera hebrenje ne SHBA-es. Pllakaten ne emer te Bullgarise
e mori konsulli i pergjitheshem bullgar Nikolay Milkov. Ne Parkun
Perkujtimor te Holokaustit (Holocaust Memorial Park) ne Brooklyn, New York, gjate
nderimit te aktit te Shqiperise, si shpetimtare e hebrenjve gjate Luftes se
Dyte Boterore, u ku u kenduan himnet kombetare te SHBA-es e Izraelit, kenge
izraelite, dhe u mbajten fjalime komemorative, si dhe u ndezen qirinje.
"Eshte teper pergezuese, qe ne po shprehim mirenjohjen tone, per ate ē'ka
kryen nje gjysme shekulli me pare shqiptaret ndaj ne hebrenjeve, thote miku
i shqiptareve, gazetari Jack Goldfarb. Kjo gje nuk duhet harruar kurre!" " te
kujtojme qe shqiptaret, kryen vepra te tilla fisnike gjate luftes se Dyte
Boterore, qe populli shqiptar i shpetoi te gjithe hebrenjte, e saj e
gjithashtu te gjithe hebrenjte qe kerkuan strehim e mbrojtje ne Shqiperi, pasi u
larguan nga vendet ballkanike fqinje (si Serbia, Kroacia, Bosnja e Greqia), ku
holokosti ishte i pameshirshem, tha ne fjalen e tij Goldfard. I cili, ka bere
nje pune te madhe hulumtuese e kerkuse rreth ketij akti te veēante te popullit
shqiptar.
Dita e Hebrenjeve, shquhej nga sllogani "Kujtojme mbi 6- milion njerez te
pafajeshem qe u shfarrosen ne kampet e perqendrimit nga nazistet, nje tragjedi
masive, kjo, qe ka hyre ne histori me emrin Holokuasti". Perball kesaj
tragjedie , per here te pare ne Amerike, lartesohet edhe me shume akti njerezore
shqiptar. Ai akt qe per fat te keq, rregjimi komunist eneverian, e beri qe ky
akt - fakt historik te zhytej ne harrese. "Shqiperia, ka thene miku i
shqiptareve, gazetari Jack Goldfarb, eshte nje vend i vogel si siperfaqe, por nje
vend i madh dhe i pasur me tradita e histori, bujari e krenari." "Eshte i
vetmi vend ne Bote, qe gjate okupimit nazi-fashiste shpetoje e mori nen mbrotje
ēdo hebre. Asnje hebre gjate luftes se Dyte Boterore, nuk ju dorzuar
nazisteve, asnje hebre nuk vdiq ose u vra ne Shqiperi. Populli shqipertar i mbrojti
hebrenjet, sipas kodit te tyre moral, i cili quhet ne shqip "Besa". Ēka sipas
ketij kodi moral - ai qe te hyne ne shtepi, dhe te kerkon ndihme duhet t'i
japesh besen. Nje zakon ky , qe i karakterizon edhe sot, shqiptaret dhe eshte i
vetmi ne Bote."
Jack Goldfarb nuk ka lene pa permendur edhe faktin se :"Vetem para 15-
vjeteve kur edhe ra komunismi ne Shqiperi, u gjeten deshmite, te cilet tregojne se
shqiptaret i kishin ndihmuar hebrenjet, duke u dhene atyre te drejta te
barabarta me vet shqiptaret, dhe indetifikuar ata si shqiptar. Sot, pohon ai ne
po ia kthejme kete ndere e respekt popullit shqiptar, duke vendosur ne Parkun
Perkujtimor te Holokaustit (Holocaust Memorial Park) pllaken perkutimore qe
e perjeteson aktin e shqiptareve, te shqiptareve te Nene Terzes".
(box) Nje rendesi te madhe i kishte kushtuar kesaj dite edhe Qeveria e
Tiranes. Ne emer te Qeverise se Shqiperise pershendetja ne ceremoni u percoll
nga sekretari i dyte i Misionit te Perhereshem te Shqiperise ne OKB- diplomati
i ri z. Ardis Stosoli.
Zonja dhe zoterinj,
Jemi mbledhur ketu, ne Parkun Perkujtimor te Holokaustit ne diten e 27 te
Nishanit per te kujtuar ata qe vdiqen e ata qe mbijetuan, per te kujtuar me
dhimbje dhe keqardhje ato kohera te tmerrshme te historise sone njerezore. Une
ndjehem thellesisht i nderuar dhe i respektuar qe jam ftuar ketu per te ndare
kujtesen dhe ndjenjat tona me te thella. Sot, te gjithe ne kemi mundesine jo
vetem te kujtojme ata miliona vete qe humben jeten por edhe te degjojme dhe
te mesojme nga ata qe mbijetuan. Deshmite e gjalla te pasojave tmerruese qe
mund te sjellin paragjykimi, urrejtja dhe ēnjerezorja. Une gjithashtu ndjehem
krenar dhe i nderuar qe perfaqesoj qeverine shqiptare ne kete dite
perkujtimore ku po u behet homazh perpjekjeve te popullit shqiptar qe u mundua ne ato
kohera te veshtira te shpetoje jetet e qindra familjesh hebreje.
Vendosja e ketij guri kushtuar popullit shqiptar ne kete Park Perkujtimor te
Nee York-ut eshte nje akt i thjeshte por me nje domethenie te madherishme.
Ky gur, ashtu si disa te tjere ketu jo vetem qe njeh sjelljen e rralle dhe
autentike te popullit shqiptar ndaj familjeve hebreje, por perkujton edhe
njerezillekun dhe dashamiresine e nje populli kundrejt nje tjetri, si nje momentum
te rralle qe duhet te kujtohet dhe nderohet vazhdimisht. Ka shembuj pozitive
nga historia, te cilat eshte e nevojshme te kujtohen e te riperterihen,
sidomos ne keto kohera te veshtira kur njerez ne te tjera rajone jane duke vuajtur
apo duke vdekur nga regjime te dhunshme dhe luftera dhe i vetmi faj i tyre
eshte se i perkasin nje kombesie, nje feje, nje besimi apo vlerave te
caktuara .
E vertete, ky gur, tani dhe pergjithmone, do ti thote botes te verteten
historike dhe faktin e jashtezakonshem se asnje anetar i komunitetit hebre te
Shqiperise apo atyre qe migruan ne te nuk humbi jeten gjate Luftes se Dyte
Boterore dhe se asnje prej tyre nuk u dergua ne Holocaust. Me krenari ne themi se
ne fund te Luftes se Dyte Boterore, ne Shqiperi kishte me shume familje
hebrenjsh se perpara fillimit te saj. Ky gur dhe e gjithe YomHashoa si nje dite e
perkujtimit dhe e nderimit, leshon sot ekon "Kurre me" dhe si jehone leshon
paralajmerimin qe na vjen prej viktimave te Holokaustit dhe nga deshmite e te
mbijetuarve. Ne deshirojme te kujtojme. Por deshirojme te kujtojme per nje
arsye, per te qene te sigurte se e keqja nuk do te mbizoteroje me kurre ashtu
siē beri per miliona viktimat e pafajshme te nazizmit. Ketu ne kete park
kujtesa jeton dhe ndriēon mbi shpitrat tane.
Zonja dhe zoterinj,
Do te doja ti shprehja nje falenderim posaēem zotit Jack Goldfarb, per
punen e tij monumentale, qe u kurorezua sot me vendosjen ceremoniale te ketij
guri kushtuar popullit shqiptar. Edhe njehere ju falenderoj shume ne emer te
qeverise shqiptare qe sot ne New York, ne kete dite te perkujtimit, akti
historik i popullit shqiptar per te shpetuar te gjithe te pafajshmit nga
padrejtesia dhe tirania eshte kujtuar dhe i eshte kushtuar respekt.