Aleksandri i Madh Shqiptar apo Grek

[King_Gentius]

Nuk punoi linku, ja ta provoj dhe njehere:

[ARVANITI]

Me lart u tha se Ipos i thone kalit. Ne librin e tij "Enigma", D'Angely, thote se kjo fjale shpjegohet me shqipen, pikerisht me fjalne Hip-(me hype, te hipesh, te ngjitesh siper dicka). Perderisa ne greqisht nuk shpjegohet sna mebete gje tjeter vecse ta besojme.


TunG!

[King_Gentius]

Po, ippos domethen kale ne greqisht, dhe phil domethene nje dashamires. Keshtu kemi psh edhe fjalen filosof (philo-dashamires, ose person qe i pelqen dicka, dhe sofia-mencuri).

[Reana]

Postimi origjinal është bërë nga King_Gentius

Shumica e njohin Aleksandrin si grek, dhe se fiset e epirit(moloset, kaonet dhe thesprotet) nuk ishin ilire. Ne shqiptaret jemi pak vone te reklamojme versionin tone te historise...........

WAAAAAAA :!: :!: :!:

MOLOSET nuk ishin ILIRE???????? :shock: :shock: :shock:

[ARVANITI]

Mendoj se ka nje gabim ne terma. Nuk mund te themi se Aleksandri eshte Shqiptar, pasi ne ate kohe ky term nuk perdorej. Por mund te themi se Aleksandri i Madh ishte Shqipfoles.

Mos i beni gabime ne terma.

[King_Gentius]

Qe te flasim me terma me te sakte, mund te themi qe Aleksandri ka pasur pjeserisht gjak ilir, por ai eshte pjese e historise se Greqise sot, per arsyen se ai perhapi kulturen helene ne vendet qe pushtoi, jo ate ilire. Ashtu pershembull, disa sulltane kane pasur pjeserisht gjak serb, por ata shihen si pjese te historise se Turqise dhe jo Serbise, sepse ata luftuan per shtrirjen e perandorise osmane.

[napoleoni]

Postimi origjinal është bërë nga ARVANITI

Mendoj se ka nje gabim ne terma. Nuk mund te themi se Aleksandri eshte Shqiptar, pasi ne ate kohe ky term nuk perdorej. Por mund te themi se Aleksandri i Madh ishte Shqipfoles.

Mos i beni gabime ne terma.

Në atë kohë nuk përdorej as termi Grek dhe me sa më kujtohet filloi të përdorej dikund kah fundi i shekullit 17. Këta kanë pak të përbashkët me helenët, pasi që identitetin e tyre e krijojnë dhe e mbështetin mbi baza religjioze, gjë që nuk ka ndodhur kurrë me popullin shqiptar.

Shëndet !

[King_Gentius]

Sipas enciklopedise britanike termi grek eshte perdorur shum me heret se shekulli i 17, me duket edhe para Krishtit. Sa per orthodoksine, eshte e vertete qe e identifikojne veten nga ana religjoze, dhe madje kane pretenduar se cdo orthodoks ne Shqiperi eshte grek :lol: Si pune, race, ata kane shum gjak shqiptari, dhe ndoshta sllavi, por kane dhe nje perqindje te larte te gjakut te te lashteve te tyre.

[Krokodilli]

ALEXANDER THE GREAT OF ILLYRIA (ALBANIA)

It is not surprising that filmakers or even historians cannot
capture the whole picture of Alexander the Great. First of all his mother was from
an Illyrian (Albanian) tribe. His father's grandmother was an Illyrian
(Albanian) noblewoman of the Illlyrian tribe Lycestis.

To begin with, the original name of Macedonia was 'Emathia' which in Albanian means the 'great land' hence the appellation 'Alexander the Great'.
(The same was true with Constantine the Great and Justinian the Great, all
originating from the general area of Macedonia...sometimes the area was more
inclusive during the Roman times).

To capture Alexander the Great as a soldier one need only look to
the successive generations of Illyrians (Albanians) to witness their exploits.
Gibbon, in his"Decline and Fall of the Roman Empire" refers to them as 'a
series of great princes who derive their obscure origin from the marital provinces
of Illyricum'. The Albanians literally took over the Ottoman Empire with the
Kuprili family - of obscure origin from Albania. In Greece, early 1800's,
Lord Byron witnessed the Albanian families fighting for Greek Independence - the
first President of Greece was George Kondouriti of Hydra, an Albanian. In
Egypt, Mohammed Ali made himself King in the early 1800's - of obscure Albanian
origin. The first Prime Minister of Italy was Fancesco Crespi, an Albanian.
The father of Modern Turkey, Ataturk, was of Albanian parents. It would be
very interesting to view Alexander's existence with the characteristics of the
successive generations that followed.

Historical documents are replete with exploits of Albanians in the
long European history - emphazing the same characteristics century after
century.
It would be difficult to change the understanding of Alexander the Great as
a Greek, but it is fiction and not fact. The truth would be told if one
would understand what Alexander the Great was by ethnic birth - an Illyrian
(Albanian) - and the research exposed the characteristics of the ethnic Albanians
throughout the centuries.

It would be a remarkable accomplishment to put to film and book
alike in a more truthful light. Audiences would really come to know the fact and
not the fiction.

James Wm. Brooks
Author/Publisher (1980)

[Reana]

Postimi origjinal është bërë nga Krokodilli

ALEXANDER THE GREAT OF ILLYRIA (ALBANIA)

It is not surprising that filmakers or even historians cannot
capture the whole picture of Alexander the Great. First of all his mother was from
an Illyrian (Albanian) tribe. His father's grandmother was an Illyrian
(Albanian) noblewoman of the Illlyrian tribe Lycestis.

To begin with, the original name of Macedonia was 'Emathia' which in Albanian means the 'great land' hence the appellation 'Alexander the Great'.
(The same was true with Constantine the Great and Justinian the Great, all
originating from the general area of Macedonia...sometimes the area was more
inclusive during the Roman times).

To capture Alexander the Great as a soldier one need only look to
the successive generations of Illyrians (Albanians) to witness their exploits.
Gibbon, in his"Decline and Fall of the Roman Empire" refers to them as 'a
series of great princes who derive their obscure origin from the marital provinces
of Illyricum'. The Albanians literally took over the Ottoman Empire with the
Kuprili family - of obscure origin from Albania. In Greece, early 1800's,
Lord Byron witnessed the Albanian families fighting for Greek Independence - the
first President of Greece was George Kondouriti of Hydra, an Albanian. In
Egypt, Mohammed Ali made himself King in the early 1800's - of obscure Albanian
origin. The first Prime Minister of Italy was Fancesco Crespi, an Albanian.
The father of Modern Turkey, Ataturk, was of Albanian parents. It would be
very interesting to view Alexander's existence with the characteristics of the
successive generations that followed.

Historical documents are replete with exploits of Albanians in the
long European history - emphazing the same characteristics century after
century.
It would be difficult to change the understanding of Alexander the Great as
a Greek, but it is fiction and not fact. The truth would be told if one
would understand what Alexander the Great was by ethnic birth - an Illyrian
(Albanian) - and the research exposed the characteristics of the ethnic Albanians
throughout the centuries.

It would be a remarkable accomplishment to put to film and book
alike in a more truthful light. Audiences would really come to know the fact and
not the fiction.

James Wm. Brooks
Author/Publisher (1980)

Krokodil, autori i shkrimit qe ke nxjerre ketu del te jete nje nacionalist i madh shqipetar
hhahaha :lol: ....gezohem qe ka keshtu njerez, megjithate jane disa gjera jo te sakta....

Vendlindja e Justinianit te Madh eshte Tauresium, qe gjindej ne provincen Ilire te Dardanise (ne Jug te qytetit Naissus -Nishi qe sot gjindet ne veri te Kosoves),
Vendlidja e Konstatinit te madh eshte Naissus (Qyteti Nish) poashtu ne provincen Dardania!
Sa i perket prinderve te Ataturkut vetem e ema ishte shqipetare (nga Maqedonia), por jo edhe i ati!
Aleksandri i quajt i Madh, jo se vinte nga Emathia, por nga madheshtia e personalitetit te tij, e keshtu me rradhe..

[King_Gentius]

Ne encyclopedia britannica thuhet se Gjon Kastrioti ishte zot i Emathise, qe me duket nenkupton zonen e Matit (Emathia=Mat). Kjo zone nuk eshte per tu ngaterruar me prefekturen Emathia ne Greqine e sotme. Por dhe kjo zona ne greqi dhe ajo ne shqiperi me duket perfshiheshin ne Maqedoni (Emathia).

[napoleoni]

Postimi origjinal është bërë nga King_Gentius

Sipas enciklopedise britanike termi grek eshte perdorur shum me heret se shekulli i 17, me duket edhe para Krishtit. Sa per orthodoksine, eshte e vertete qe e identifikojne veten nga ana religjoze, dhe madje kane pretenduar se cdo orthodoks ne Shqiperi eshte grek :lol: Si pune, race, ata kane shum gjak shqiptari, dhe ndoshta sllavi, por kane dhe nje perqindje te larte te gjakut te te lashteve te tyre.

Mendoj se ndoshta arvanitasit mund të jenë pasardhësit më të denjë të grekërve të lashtë se sa këta grekët e sotshëm. Ka shumë teori nga e cila mund të konlkudohet kjo gjë....

Përshëndetje...

[Tomori]

Që nga lashtësia, shkruhet qartë për këtë.
Figurat e shquara të historisë botërore, Pirroja dhe Aleksandri (Leka i Madh) i kanë frymëzuar dhe inkurajuar ndjeshëm shqiptarët në luftërat e tyre për liri e pavarësi. Duke filluar së paku nga shek. XV, shqiptarët i kanë konsideruar ata si paraardhës të denjë të tyre. Arsyet përse këto figura u bënë kaq popullore dhe hynë aq thëllë në ndërgjegjen e shqiptarëve duhen kërkuar në lëvizjen humniste të rilindjes italiane, në njohjen e historisë dhe kulturës antike, në leximin nga elita intelektuale shqiptare e kohës së trashëgimisë antike, të veprave të autoreve të greko-romakë dhe të gjithë letërsisë humaniste, me pikësynim njohjen e rrënjëve të historinë së vendit, të së kaluarës së tij, etj.

Kështu, historiani i ynë i shquar, M. Barleti, që në titullin e veprës së tij "Historia e Skënderbeut" e njehson Skënderbeun si epirotas: "Marin Barleti, shkodran, mbi jetën dhe veprat e Skënderbeut, princit shumë të ndritur të epirotasve". Në dedikimin që Barleti i bën nipit të Skënderbeut, kastriotasit don Ferrante, autori shkruan: "Kur mendoj, o princ i ndritur don Ferrante, gjendjen e tanishme të Epirit dhe se si kjo gjenje ka qenë dikur, nuk mund ta shkruaj historinë e saj". Barleti e vendos principatën e Kastriotëve në Epir. "Gjatë kësaj kohe në Epir - shkruan ai - shquhej ndërmjet mbretërve të vegjël dhe princërve të tjerë emri fisnik i Gjon Kastiotit për sundimin e tij si në qytete të tjera e në Krujë veçanërisht". Por njëherësh me Pirron Barleti njeh si pararadhës të shqiptarëve edhe Aleksandrin e Maqedonisë. Kjo shprehet sidomos qartë në hyrjen e veprës, kur autori spjegon shkaqet që e nxisin të shkruajë historinë e Skënderbeut: "Përkundrazi, gjithë lumturia dhe lavdia epirote u përplas përdhe nga kulmi i saj me nam, pothuaj në një çast dhe liria u shemb e u thërrmua aq sa të mos duket tanimë fare asnjë gjurmë dhe asnjë shenjë e bujarisë së stërlashtë. Prandaj sikur të ngjallej ai Aleksandri i mjerë që i pari bëri të mbahej në gojë emri i fisit dhe i skeptrit në zverk të gjithë atyre popujve, sikur të kthehej në këtë jetë ai mjeshtri i luftërave, Pirroja, me siguri, nuk do ta njihnin Maqedoninë e tyre, nënën e kryetrimave, do ta braktisnin vendin që e patën vatër të lirisë dhe do ta përbuznin si të zvetënuar." (M. Barleti, Historia e Skënderbeut, f. 50).

Barleti pra përdor dy koncepte për Shqipërinë e kohës së tij, konceptin Epir dhe Maqedoni. Duke bërë fjalë për rrethimin e dytë të Shkodrës dhe pushtimin e saj nga turqit (1479) Barleti shkruan këto fjalë për Maqedoninë. Sulltani "menjëherë u hodh në Maqedoni që sot në gjuhën popullore quhet Arbëri, sepse arbërorët e atij vëndi thuajse të gjithë flasin gjuhën arbërore". Në këtë vepër pushtimin e Shqipërisë Barleti e quan pushitm të Maqedonisë nisur nga fakti se Shqipëria kishtë qenë pjesë e saj në kohën e Aleksandrit të Madh. "Shkrodra - shkruan Barleti - është qendra e bregut të Maqedonisë dhe e asaj pjese të Dalmacisë që e ka afër", ndërsa më tej shkruan se "Shkodra ishte qyteti më i përmendur dhe kryeqendra e Shëqipërisë". Sulmet e para turke mbi tokat shqiptare Barleti i quan sulme të ndërmarrra ndaj Maqedonisë. Këtë emërtim për vendin përdor autori kur bën fjalë për betejën që u zhvillua Savër (afër Lushnjës) midis turqve dhe Balshës II (1385). Por krahas emërtimit Maqedoni Barleti përdor edhe emërtimin Epir. Epiri vdiq - shkruan ai - bashkë me kryetrimin (Skënderbeun - LM). (Barleti, vep. cit. f. 51).

Barleti, si të gjithë humanistët e kohës, bazohej tek autorët e vjetër greko-latinë, si Homeri, Straboni, Plini, Platoni, Lukani, Katoni, Cezari. Pra, Barleti përdor për vendin e tij, Shqipërinë, emërtime antike, të njohura prej autorëve të vjetër të lartpërmëndur.

Sipas Strabonit, ilirët dhe epirotët ndaheshin me grekët e vjetër në Akarnani. "Sipas Eforit, - shkruan vetë Straboni në veprën e tij Gjeografia (libri VII, paragrafi VI) - fillimi i Greqisë në perëndim është Akarnania". Sipas Herodotit, Greqia e vjetër shkonte deri në grykën e Teropileve. Duke bërë fjalë për luftën në grykën e e Termopilave Herodoti njofton se "grekët vunë mbretin Leonidha me 300 spartanë të mbronin grykën e Termopileve, me qëllim që barabarëve (persëve - LM) t’u ndalohej hyrja në Greqi. Pra, gryka e Termopileve shënonte kufirin verior të Greqisë. Sipas Hamondit, një studiues i shquar anglez, Straboni ka bërë një dallim të plotë midis fiseve ilire, fiseve epirote dhe fiseve greke. Vija ndarëse në jug midis ilirëve dhe epirotëve ishin malet Akrokeraune (malet e Vetëtimës - LM), ndërsa vija ndarëse midis epirotëve dhe grekëve ishtë gjiri i i Ambrakisë (sot gjiri i Artës - LM ) Ndërsa vija ndarëse midis grekëve dhe Tesalisë ishte lumi Peneus. Pra, Tesalia nuk ishtë tokë greke.

Po kështu shkruan edhe Skylaksi, një tjetër autor i vjetër. Sipas tij, Greqia fillonte nga qyteti i Ambrakisë. Në veprën e tij Peripleus, ai shkruan se "pas Thesprotisë vijnë mollosët dhe pas tyre Ambrakia, një qytet grek".

Tuqididi dhe Straboni i quajnë fiset epirote jo popullsi greke. Historiani i shquar i antikitetit, Teodor Momsen, i quan epirotët shqiptarë të antikitetit. Në librin e tij "Storia di Roma" (1903), duke bërë fjalë për Pirron dhe marrjen e pushtetit nga ana e tij, Momsen shkruan se "të gjithë shtrënguan radhët rreth tij, epirotët, trima, shqiptarët e antikitetit" (i valorosi epiroti, gli albanesi dell’antichitá). Nisur nga këta autorë Barleti e quan Skënderbeun epirotas dhe Shqipërinë herë Epir dhe herë Maqedoni. Madje, ai shkruan Epiri ose Maqedonia, emra këta të përdorur nga autorët e vjetër për trojet e shqiptarëve të kohës së tij. Epirotas e quajnë Skënderbeun edhe shumë historianë të tjerë humanistë të shek. XV - XVI.

Antonius Sabelicus (1436-1506) në veprën e tij "Historia e Venedikut" (Rerum Venetiarum), duke folur për Skënderbeun e quan atë epirotas, ndërsa zotërimet e tij Epir.Edhe një autor tjetër, anonim, në një vepër me karakter panegjerik, kushtuar perandorëve të Bizantit, të shkruar rreth viteve 1427 - 1446 shkruan se "Epiri banohej nga shqiptarë. Edhe tani - shkruan ky autor - gjithë ai vend (Epiri - LM) banohet i veçuar, në grupe të vogla dhe fshatra nga popullsi shqiptaro-ilire". Dhimitër Frangu, një bashkëkohës i Skënderbeut, e quan Epirin pjesë të Shqipërisë. "Skënderbeu, princi i Epirit -shkruan Frangu - ishte djali i vogël i zotit Gjon Kastrioti që zotëronte atë pjesë të Shqipërisë që quhet Emathia (Mat) dhe Tumenisht" (Demetrio Frango, Commentario delle cose dei turchi et del S. Georgio Scanderbeg, principe di Epiro, Venetia, 1539). Edhe Marin Beçikemi, një shkrimtar humanist i shek. XV që ka lënë një përshkrim të rrethimit të parë të Shkodrës nga turqit (1474), pushtimin e Shqipërisë nga këta në kohën e Gjon Kastiotit e quan pushtim të Epirit.

Të dhëna interesante për Epirin jepen edhe në letërkëmbimin midis Skënderbeut dhe sulltan Mehmetit II, për të cilin bën fjalë Dhimitër Frangu. Sipas tij, Mehmeti II në këmbim të paqes pranonte ta quante Skënderbeun princ të epirotëve (Prencipe delli Epirensi). Ndërsa Skënderbeu në përgjigje të tij i bënte të ditur se këtë titull e kishte marrë prej kohësh për hir të Zotit. Skënderbeu i shkruante Mehmetit II edhe për kurorëzimin që priste ng Papa Piu II si mbret i Epirit dhe i të gjithë provincës së Shqipërisë (Re dell’Epiro et di tutta la provincia d’Albania). Burimet historike të nxjerra nga arkivat e kohës provojnë se edhe veten dhe shqiptarët e quanin veten epirotas dhe pasardhës të Pirros dhe të Aleksandrit të Madh të Maqedonisë. Është e njohur një letër e tij dërguar më 31 tetor 1460 një princi italian të Tarentinit Johan Antonius de Ursinis.

Në qoftë se kronikat tona nuk gënjejnë, ne quhemi epirotë. Skënderbeu përmend në letër si paraardhës të shqiptarëve edhe Pirron e Epirit dhe luftërat e tij fitimtare në Itali. Besimi se shqiptarët rridhnin nga Pirroja ishte më se i përgjithshëm edhe te turqit. Duke bërë fjalë për qëndresën heroike të shkodranëve në 1478 - 1479, Barleti shkruan këto fjalë të thëna nga një oficer i lartë turk: njeriu në botë ndjek gjurmët e gjakut e të fisit të vet, ky është ligj, pra edhe shqiptarët kanë shpirtin dhe zjarrin e Pirros, sepse prej tij rrjedhin.

Kjo letër tregon se në vetëdijën e tyre shqiptarët e njihnin veten si pasardhës të Pirros dhe njëherësh të Aleksandrit të Madh të Maqedonisë. Në Shqipëri e vendos Epirin edhe një bashkëkohës tjetër i Skënderbeut, Gjon Muzaka. Në kronikën e tij të shkruar në mërgim, pas pushtimit të vendit, autori shkruan "l’Epiro in Albania". Po kështu, edhe shkrimtari i ynë Frang Bardhi në kapitullin tretë të fjalorit të tij, kur përshkruan fjalën "Arbni" shkruan se "ky është emri i saktë i disa kështellave që i përkasin asaj pjese të Maqedonisë e cila quhet Epir ose Albani" (Hoc est propria nomina nonnularum, atque Castellorum ad eam partem Macedoniae spectantium, quae Epirus sive Albania dicitur). Duke bërë fjalë për Shkodrën, autori shkruan se ky qytet ndodhet në Epir ose ndryshe Shqipëri (Scodra - vrbs in Epiro, seu Albania).

Si sinonim të Shqipërisë e quan Epirin edhe gjeografi i shquar i shek. XVI Gerardius Mecator (1512 - 1594). Në atlasin e tij, "Theatrum Orbis", autori shkruan: "Epiri, i quajtur ndryshe Shqipëri" (L’Epiro detto l’Albania). Një barazim të tillë të Arbërisë me Maqedoninë bën edhe historiani humanist Gjergj Merula në veprën e tij që bën fjalë për rrethimin e parë të Shkodrës nga turqit më 1474. Sipas tij sulltani vendosi të sulmonte atë pjesë të Maqedonisë që gjendet buzë Adriatikut e që sot quhet Arbëri. Po ashtu, sipas tij, "Shkodra ishtë mu në kufi me Dalmacinë dhe Maqedonië". Më tej, bazuar tek autorët e vjetër, Merula shkruan se lumi i Lezhës "ndan Dalmacinë nga Maqedonia". Duke bërë fjalë për ardhjen e ushtrisë së madhe turke, autori shkruan se tmerri përfshiu jo vetëm krahinën e Shkodrës, por të gjithë "banorët e bregut të Ilirisë dhe të Maqedonisë", pra tërë vendin. Frang Bardhi e quan gjuhën epirote gjuhë shqipe, të cilën turqit e quajnë "arnautçe". (Epirote = Iarbenesche, Turciche Arnautlar). Po kështu edhe Budi e quan shqipen gjuhe epirote. Këtë autori e shpreh qartë që në titullin e veprës "Pasqyrë e të rrëfyemit" për të cilën thotë se e ka përkthyer në gjuhën epirote (Speculum Confessionis, In epiroticum linguam a Pietro Budi... traslatum. Roma, 1621).

Por, siç u tha, krahas Pirros autorë të ndryshëm bëjnë referenca të shqiptarëve edhe me Aleksandrin e Madh. Arsyet duhen kërkuar në faktin se e ëma e tij ishte Olimpia, një grua jo greke, por epirote. Një nga statutet e Shkodrës, të botuara kohët e fundit (Statuti di Scutari), hapet me një privilegj dhënë Shkodrës nga Aleksandri i Madh. Barleti e shpjegon emrin e Skënderbeut nga Aleksandri i Madh i Maqedonisë, pikërisht nisur nga fakti se shqiptarët e konsideronin vetën pasardhës të tij.

Frang Bardhi shkruan se Shkodra ishte themeluar prej Aleksandrit të Madh të Maqedonisë (Scodra esse conditam ab Alexandro Magno). Bardhi shkruan se këtë e besonin edhe vetë turqit dhe pikërisht për këtë arsye edhe e quanin Skënderia për ta dalluar nga qyteti i Aleksandrisë në Egjipt, i themeluar nga Aleksandri i Madh. Mendimi se Shkodra ishte theemluar nga Aleksandri i Madh qarkullonte në fakt që në kohë të Barletit. "Tashti pra, shkruan Barleti - disa të huaj thonë se Shkodra paska qënë themeluar nga Aleksandri i Madh". Sipas Barletit, këtë e besonin të gjithë edhe vetë muhamedanët shkojnë me këtë arsyetim, sepse Shkodrën në gjuhën e vet e quajnë Skanderi dhe ky arsyetim, sipas shpjegimit të tyre, është një me emrin Aleksandri. Barleti vetë nuk e besonte këtë mendim. Sipas tij, Shkodra ishte më e vjetër dhe themelimim e saj ai e lidh me të dhëna të tjera. Pavarësisht nga kjo, edhe Barleti e shpjegon emrin e Skënderbeut si një emër të dhënë nga turqit në kujtim të Aleksandrit të Madh që shqiptarët e konsideronin paraardhës të fisit të tyre.

Kështu, duke bërë fjalë për ndryshimin e emrave të bijve të Gjon Kastriotit nga turqit, Barleti shkruan: "Epirotëve, pasi ua ndërruan emrat e parë, u vunë të tjerë, të ndryshëm, sipas zakonit të asaj gjindjeje. Gjergji, qoftë rastësisht, qoftë pse ishte më i dalluari ndër të tjerët për natyrën e tij, u quajt Skënder, që është baraz me (emrin) tonë Aleksandër". Barleti bën të qartë se Skënderbeu e mbante Aleksandrin si paraardhës të shqiptarëve. Kështu, në një rast, duke i dhënë zemër ushtrarëve të tij, Skënderbeu u përmend atyre thyerjen e Darit të Persisë nga Aleksandri ynë (Barleti, vep. cit. f. 224). Duke përshkruar gëzimin e madh të shqiptarëve për fitoren kundër turqve në rrethimin e parë të Krujës, Barleti shkruan: Njerëzve, kur shikonin atë rini luftarake dhe kur shikonin atë lule burrash rreth Skënderbeut, nuk u dukej aq çudi që fuqitë e Muratit ishin thyer prej arbërve. Me të vërtetë, ishte kthyer përsëri shkëlqimi i lashtë i Maqedonisë dhe dukej se kishin ardhur prapë, tamam siç ishin dikur kohët tanimë të harruara të Aleksandrit dhe të Pirros. (Barleti, vep. cit. f. 285). Si paraardhës të shqiptarëve e njihnin Aleksandrin e Madh edhe shtetet e tjera të kohës, si Republika tregare e Raguzës (Dubrovniku).

Kur Skënderbeu me ushtrinë e tij u prit aty nga autoritetet e vendit (gjatë kalimit të tij për në mbretërinë e Napolit), në fjalimin e rastit, të mbajtur nga shkrimtari David, duke i uruar atij fitore, oratori tha midis të tjerave se "I lumtur do të shkosh, o princ i pathyeshëm, më i lumtur do të kthehesh. As Aleksandri yt epirotas, as ai Pirroja, mbreti rrufe i epirotasve dhe mjeshtri i luftërave, nuk u kthyen fitimtarë nga Italia, ashtu siç do të kthehesh në atdhe i lumtur e fitimtar ti, o mbret i fuqishëm dhe bujar. Vetë Skënderbeu, sipas Barletit, në çastin e vdekjes përmend në porositë që i lë të birit fjalët që Filipi II i Maqedonisë i lë të birit të tij Aleksandrit të Madh. Autorë të tjerë shqiptarë, si Frang Bardhi, i cituar më lart bësonin madje se Aleksandri i Madh kishte lindur në Petrelë. Autorët e vjetër njoftonin se Aleksandri kishte lindur në Pella. Sipas Bardhit, Pella nuk ishte tjetër veçse Petrela. Studiuesi i njohur J. Falemerajer në veprën e tij "Elementi shqiptar në Greqi" shkruan se "Maqedonasit e vjetër, fitimtarët e Athinës e të Babilonisë, kishin farefisni me shiptaro-epirotas-ilirianët". Edhe patrioti i shquar Mërkur Bua pretendonte se rridhte nga Pirroja dhe maqedonasit. Dihet se në fund të shek. të kaluar mercenarët shqiptarë të mbretërisë së Napolit mbanin emrin regjimenti i maqedonasve (reggimento dei macedoni).

[Odise]

gjithmone duhet ta mbajme mend shprehjen e Aristidh Koles (Kolia); ''askush nuk na ka faj, se vet i kemi qorrue syte tone, me duert tona''
shprehje kjo, qe mos te perseritet matutje!

Leka I Madh, ka fole shqip (gjuhe barbare qe i thoshin, vet greket) dhe duhet te kuptohet si shqiptar, mbase ne ate kohe nuk kishte etninom shqiptar por:illirian (illyrian), makedhon, dardan, mollos, epirot etj., kj dihet se per ato kohera historike, nuk kemi cfare spekulojme dhe t'i demantojme si gabime. Kam ndegjuar, ashtu sikur kemi ndegjuar se Leka i Madh e Leka i Vogel ishin shqiptarë, perndryshe nuk i kishin thirre ashtu shqiptaret neper shekuj e epoka historike - po nje fakt te ndigjuar e kam nga akademik: ne cdo lufte kane marre pjese historianet, (sikurse sot gazetaret, do te thosha) dhe ne nje lufte ku Leka i Madh luftonte me ushtrine e tij, nje historian iu ofrua shume afer, sepse fliste tmerrshem Leka edhe ai u interesua ta ndigjoj prej se afermi (aq sa ka guxuar te ofrohet) se ne cfare gjuhe fliste Leka: ''zjarm ore'' ishin fjalet e Lekes komandant, kur i urdheronte ushtaret e tij. Historiani kuptoj se nuk ishte as greqisht, as latinisht dhe shkroi: Aleksandri fliste ne nje gjuhe barbare, kur i urdheronte ushtaret e tij. Do te thote se Leka i Madh ka fole shqip dhe na sot duhet ta quajme - shqiptar, pamvaresisht, se qysh jane thirre fiset illire neper shekuj e epoka!

Leka i Madh, vet i ka luftuar greket, sepse Makedhonia shtrihet sot deri ne gjysmen e Greqise (per ate edhe greket sot kontestojne emertimin e Maqedonise). Nanen epirote, ka fole shqip, e cfare tjeter duhet te jete ai, perpos - shqiptar? Perseri kujtonie shprehjen e Aristidh Koles!

Shqiptari i sotem duhet te kete shume kujdes te madh, kur ben pjese ne inteligjenci, sepse duhet shikuar hallkat historike mbi prizmin e te dhenave shkencore te deritashme, si hallka te keputura historike dhe te deformuara me hallka tjera kur nje bote e quan 'bota greke', Aleksandri grek etj., qe ne realitet ishte 'bota illire' dhe Homeri, Sokrati, Platoni, Aristoteli dhe gjithe filozofet klasik ishin illirian edhe te gjithe perendite olympian, te ashtuquajtur grek, edhe para Zeusit, Krono (Chronos), Urani (Uranos), Kaos (Chaos), e deri tek perendia e fundit Dhemetra (Zojsi, Kroni, Urani, Kausi - illirisht, me sufiksin illir - us, e jo me ate grek - os) te gjithe spjegohen vetem permes Shqipes se Vjeter (as greqisht as latinisht) dhe nese 'Greqia eshte mesuesja e Romes (graecia est magistra romana), atehere - illiria eshte mesuesja e Greqise dhe e Romes (Illyria est magistra Graecia et Romana)!

Gjithmone mendoni se Historia eshte hallka zinxhiret te keputur, apo copa zinxhiresh qe duhet shume mjeshtri, dituri e guxim t'i lidhim neper epoka!
Paramendoni se gjeni ne rruge copa zinxhiresh te keputura atyketu dhe jane te te njejtit zinxhir - si mund te lidhen ato hallka te keputura?!

[GURI SYLAJ]

Ju falenderoj nga zemra jo vetem per temen por edhe per menyren e debatit serioz dhe te argumentuar. Deshira ime do te ishte qe se paku te mundohemi qe edhe ne temat tjera te mbretroj kjo fryme dhe ky seriozitet.

Me nderime Guri Sylaj