el isteua ( lartesimi, ngritja mbi ARSH)

[amari]

Fjala më e mirë është libri i Allahut, udhëzimi më i mirë është udhëzimi i Muhamedit (sal-lallahu alejhi ue sel-lem), gjërat më të këqija janë shpikjet në fe, çdo shpikje është bidat (risi), çdo bidat është humbje dhe çdo humbje përfundimin e ka në zjarr

Pa dyshim se rruga për njohjen e Allahut, është njohja e emrave dhe cilësive të Tij.
Në qoftëse robërit dëshirojnë të njohin Zotin e tyre dhe të shtojnë dijen e tyre rreth Tij, nuk kanë rrugë tjetër, përveçse ta njohin Atë me anë të argumenteve të sheriatit, që e përshkruajnë atë dhe i deklarojnë emrat dhe veprat e Tij, sepse Allahu nuk shikohet në këtë botë.

Boshti rreth të cilit, sillet i gjithë Kur’ani, është përmbledhja e cilësive të Allahut, përmbledhja e veprave të Tij në univers, sqarimi i Madhërisë së Allahut, ftimi i njerëzve për t’iu përgjigjur ligjeve të Allahut dhe për t’iu larguar gjërave që tërheqin zemërimin e Allahut si dhe sqarimi i shpërblimit, që ua jep Allahu atyre që i binden dhe ndëshkimin, me të cilin do të ndëshkojë të ata që e kundërshtojnë.

Njohja e emrave dhe cilësive të Allahut, të mbron nga rrëshqitja në gabime, të ngren pas rënies në gabim (gjynah) të hap derën e shpresës, të ndihmon për durim dhe të mbron nga pesimizmi dhe dembelizmi.

El- Isteua (lartesimi, ngritja mbi arsh)

Kjo është një cilësi që ka ardhur në 7 ajete në Kuran dhe ne shumë hadithe autentike.



Ajetet kuranore:

Vërtet, Zoti juaj, All-llahu është Ai që krijoi qiejt dhe tokën brenda gjashtë ditësh, pastaj qëndroi mbi Arshin, Ai e mbulon ditën me natë, që me të shpejtë e kërkon atë (mbulimin e dritës së ditës), edhe dielli, edhe hëna e edhe yjet i janë nënshtruar sundimit të Tij. Ja, vetëm Atij itakon krijimi dhe sundimi. I madhëruar është All-llahu, Zoti i botëve. (Arafë:54)

Mëshiruesi që qëndron mbi Arsh ( Taha:5),

Vërtet Zoti juaj është All-llahu, i cili krijoi qiejt e tokën brenda gjashtë ditësh e pastaj qëndroi mbi Arshin; Ai rregullon gjendjën…(junus:3),

Ai u vendos mbi Arsh dhe nënshtroi diellin e hënën që çdo njëri udhëton deri në një afat të caktuar (Rrad:2),

Ai krijoi qiejt e tokën dhe gjithçka që gjendet në mës tyre brenda gjashtë ditësh, e pastaj mbizotëroi Arshin (Furkanë:59),

All-llahu është Ai që krijoi qiejt dhe tokën dhe gjithë ç’ka ndërmjet tyre, brenda gjashtë dite, pastaj mbizotëroi Arshin (Sexhde:4),

Ai është që krijoi qiejt dhe tokën vetëm për gjashtë ditë, pastaj qëndroi mbi Arsh. Ai e di çka futet në tokë dhe çka del prej saj, çka zbret nga qielli dhe çka ngritet në (Hadidë:4).

Pastaj Allahu i Lartësuar na ka treguar për faraonin e mallkuar se ai i tha Hamanit:
" andaj ti o Haman, m’i pjek (tullat) nga dheu e më ndërto një kullë të lartë ndoshta do të arrijë ta shoh zotin e Musait, sepse nunë mendoj se vërtet ai është gënjeshtar”. …" (Kasas:38)
Dhe faraoni nuk e tha këtë veçse për shkak se ai dëgjoi Musain (alejhis-selam) të thotë se Zoti i tij është në qiell.
Pasuesit e Sunetit dhe dijetarët e Hadithit e pohojnë këtë - atë që ka pohuar Allahu i Lartësuar - besojnë në të dhe e besojnë lajmin e Zotit të tyre. Ata thonë ashtu si ka thënë Allahu për qëndrimin e Tij mbi Arshin e Tij duke e marrë atë nga kuptimi i drejtpërdrejt i fjalëve dhe duke ia lënë Allahut dijen dhe njohurinë e të vërtetës së tij (qëndrimit mbi Arsh dhe çdo Cilësie të Allahut) dhe thonë:
" Dijetarët e pajisur me dituri thonë: “Ne u kemi besuar atij (atyre që janë të paqarta), të gjitha janë nga Zoti ynë! Por këtë e kuptojnë vetëm ata që janë të zotët e mendjes. ." (Ali imran 7)
Ashtu siq na ka treguar Allahu për të vendosurit plotësisht në dije: se e thonë këtë fjalë dhe Allahu ua pëlqeu këtë atyre dhe i lavdëroi ata.


Pra përveç ajeteve të qarta kuranore, kemi edhe shumë hadithe autentike dhe mendime të dijetarëve të ehli sunetit dhe xhematit.

P.sh.: Hadithin autentik, profeti (saus) tha o Ebu Hurerja vërtet Allahu i krijoi qiejt dhe tokën dhe çdo gjë që gjendët ndërmjet tyre në gjashtë ditë dhe pastaj u ngrit mbi Arsh në ditën e shtatë.

Gjithashtu Profeti (saus) ka thënë, se Allahu i Lartmadhëruar zbret çdo natë në qiellin më të afërt të Tokës, në pjesën e fundit të natës, dhe thotë: “Kush Më thërret Mua, i përgjegjem; kush Më lutet Mua, i jap atë; kush Më kërkon pendesë, e fal”.

Buhariu ka transmetuar nga Muxhahidi që isteua do të thotë u ngrit lart mbi arsh .Në lidhje me këtë transmetim dijetari i madh i hadithit dhe thirrës në Librin dhe Sunetin me prejardhje nga Shqipëria Albani thotë: Kjo thënie është kundërpërgjigje ndaj disa shkrimtarëve bashkëkohorë të cilët i ç`orientojnë dhe mashtrojnë njerëzit duke ju thënë se selefet nuk kanë folur rreth ajeteve dhe cilësive dhe nuk i kanë komentuar ato absolutisht.

Umu Selemeh gruaja e të Dërguarit (sal-lallahu alejhi ue sel-lem), nëna e besimtarëve) ka thënë për fjalën e Allahut të Lartësuar:"Mëshiruesi mbi Arsh qëndron": Thotë Umu Selemeh:"el-Istiua (ngritja dhe qëndrimi mbi diçka) nuk është e panjohur (në gjuhën arabe), përshkrimin e tij nuk e kap mendja (në lidhje me qëndrimin e Allahut mbi Arsh), pohimi i tij është prej besimit ndërsa mohimi i tij është kufër (mosbesim)."

Është pyetur dijetari i madh Malik Ibn Enes për Fjalën e Allahut:"Mëshiruesi mbi Arsh qëndron," se si qëndron? Ai tha:"el-Istiua (ngritja dhe qëndrimi mbi diçka) nuk është i panjohur (në gjuhën arabe), përshkrimin e tij nuk e kap mendja, besimi në të është obligim dhe pyetja për të është bidat(risi),

Dijetari i madh Imam Shafiu (Allahu e mëshiroftë) ka argumentuar në librin e tij "el-Mebsut" në çështjen e lirimit të një robëreshe besimtare prej atij që ka bërë një gjynah që kërkon kefareh (të lirosh një rob, apo ndonjë adhurim tjetër që të të falet ai gjynah) dhe se jobesimtarja nuk vlen për këtë lloj faljeje, ai argumentoi me hadithin e Muavije Ibn Hakim i cili donte të lironte një robëreshë të zezë për kefareh dhe pyeti të Dërguarin e Allahut (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) për ta liruar atë. Atëherë, i Dërguari (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) e provokoi robëreshën duke i thënë:"Kush jam unë?" Ajo bëri me shenjë nga ai dhe pastaj nga qielli, d.m.th. "Ti je i Dërguari i Allahut që është në qiell." Atëherë, i Dërguari (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) tha:"Liroje atë sepse ajo është besimtare!" Gjykoi kështu i Dërguari i Allahut (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) se ajo është muslimane dhe besimtare për shkak të pohimit të saj që Allahu është në qiell dhe se ajo e njohu Cilësinë e Zotin të saj që është Lart dhe mbi krijesat e Tij.

Ebu Bekr Muhamed Ibn Is'hak Ibn Huzejme është dëgjuar të ketë thënë:"Kush nuk thotë që Allahu i Madhëruar është mbi Arshin e Tij, që qëndron mbi shtatë qiejt, ai është kafir (mohues i Zotit të tij


Ebu Uthmani thotë: Dallimi ndërmjet pasuesve të Sunetit dhe pasuesve të bidatit(risive), është se pasuesit e bidatit nëse dëgjojnë një Hadith që flet për Cilësitë e Allahut, e kthejnë mbrapsht atë dhe nuk e pranojnë , pastaj e sqarojnë atë me sqarime të tilla pas të cilave fshihet heqja e hadithit që nga rrënjët dhe rrëzimi , me mendjet dhe gjykimet e tyre, duke e ditur plotësisht dhe me bindje të plotë se thënia e të Dërguarit (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka për qëllim atë që ka thënë në kuptimin e drejtpërdrejtë, sepse Ai (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) e njeh Zotin e Tij më shumë se ç'dokush tjetër dhe nuk thotë për Të veçse të vërtetën, të sinqertën dhe shpalljen. Allahu i Lartësuar thotë:" Dhe ai nuk flet nga dëshira . Ajo nuk është tjetër pos shpalljes që i shpallet (nexhm: 3-4)

Disa grupacione supozojnë se: Allahu është prezent në çdo vend, apo në çdo ekzistencë, këtë e kanë përqëllim me qënien e Tij, supozimi i tillë është humbje, madje e marrur nga fjala "Vetë ekzistenca,", fjalë të cilët e thojnë Gulatët Sufij, të cilët nuk e dallojnë dot Krijusin nga krijesat, madje thotë i madhi i tyre: "Cdo gjë që sheh me sytë e tu është Allahu!!! I pastër është Allahu nga ajo që thojnë!!!
Në mesin e grupeve pauses të bidateve të cilët mohojn emrat apo cilësitë e Allahut apo kanë interpretuar ajete sipas epshit te tyre dhe të cilët bien në kundershtim me sunetin autentik jane edhe, Xhehmitë, Mu’teizilët, Esharitë, Maturiditë etj. :

Vërtetë pasuest e Ehli-Sunetit qëndrojnë në atë se : “ asgjë nuk është si Ai , Ai është Gjithëdëgjuesi, Gjithëshikuesi“ [Shura : 11]. Ata nuk i mohojnë ato c’farë All-llahu ia përshkroi Vetes se Tij dhe as nuk e ndryshojnë kuptimin e fjalëve të Tij në këtë cështje, dhe as nuk pajtohen me nocionet [mendimet] që kundërshtojnë emrat dhe treguesit. Ata nuk kërkojnë ti shpjegojnë Sifatet [cilësitë] e Tij apo ti krahasojnë Ato me ato te krijesave te Tij , e për këtë Ai, All-llahu nuk ka adash [Samij], nuk ka te barabartë [Nidd] dhe si rrjedhoje Ai, i Vetmi, i Pastërti prej te gjitha mangësive dhe me i Larti, Nuk i ka hije, Nuk i shkon dhe Nuk i përshtatet Atij qe te krahasohet me krijesat.

Çka është Arshi (froni)

Arshi është krijesa më e madhe që ka krijuar Allahu i lartësuar dhe e ka përmendur në shum ajete kuranore si p.sh.: Është i zoti i Arshit, të madhëruar! ( buruxh:15) dhe Dhe engjëjt qëndrojnë në skajet (anët) e tij, e atë ditë, tetë (engjëj) e bartin mbi vete Arshin e Zotit tënd (el hakkah:17)

Po ashtu profeti (saus). E ka përmendur në hadithe autentike si p.sh.: në sahihun e Buhariut “kur të kërkoni Allahut xhennetin i kërkoni Atij Xhennetin “Firdeus” sepse ai është më i larti Xhennet dhe më i mesmi Xhennet, mbi të gjindet Arshi i të Gjithmëshirshmit”

Nuk është e vërtet që të interpretohet Arshi si diqka që nënkupton pushtetin e Allahut, sepse nëse do të ishte kështu si do të komentohet fjala e Allahut: Dhe engjëjt qëndrojnë në skajet (anët) e tij, e atë ditë, tetë (engjëj) e bartin mbi vete Arshin e Zotit tënd. (hakka:17) dhe fjala e tij: Ai është i cili krijoi qiejt e tokën brenda gjashtë dite (fazave), e Arshi (Froni) i Tij kishte qenë (më parë) mbi ujë( hud:7), a mund të thuhet që atë ditë pushtetin e Tij do ta mbajnë tetë melekë?! A mund të thuhet që pushteti i Tij ishte mbi ujë?! A mund të bëjë këtë interpretim ai që arsyeton dhe e din çfar thotë??

Është e rëndësishme të dijë çdo njeri që Allahu i lartësuar nuk e ka krijuar Arshin dhe nuk është lartësuar mbi të sepse ka nevojë për të apo sepse Arshi e mban Atë, apo se Arshi e kufizon. Të gjitha këto janë imagjinata të pasakta . Ato mund të përfytyrohen në të drejtën e njeriut sepse ka nevojë për fron ndërsa Allahu është i përkryer nuk ka nevoj për asgjë . Ai ka thënë në Kur’an: “Vërtet Allahu nuk ka nevojë për asgjë prej gjithësisë” (Ali-imran: 97)

Imam Tahaui ka thënë: Allahu nuk ka nevoj për Arshin dhe për asgjë tjeter përveç tij. Ai e ka përfshir çdo gjë dhe është mbi çdo gjë dhe asgjë nuk mundet ta përfshijë Allahun.

Si përfundim Allahu nuk është lartësuar mbi Arsh sepse ka nevojë për të, por është lartësuar për urtësinë që di Ai vetë!