Matematika Popullore Shqiptare

[Odise]

Te nderuar lexues!

Titullin e kesaj theme, e nxora natyrshem, duke u bazuar ne, mathematiken e popullit shqiptar, si mathematike popullore, ku njerezit e pashkolle, analfabet, qe nuk dinin as te nenshkruanin emrin e tyre, formonin probleme mathematikore, nder ma te nderlikuarat, qe veshtire nje student yni sot, te i zgjidhe drejte permes ekuacioneve, e formulave eprkatese mathematikore! Kemi disa shembuj problemesh mathematike popullore, qe shume veshtire edhe shtrohen ne ekuacione dhe te gjindet zgjidhja e tyre e drejte, kur njerezit analfabet, i zgjidhen me goje, pa shkruar asnje numer, as pa shtruar asnje ekuacion perkates!

Per shembull: nje udhetar, kaloi prane disa punetoreve (argateve te shatit) ne nje are dhe ne vend te pershendetjes, iu tha keshtu: ''Puna e mbare o njeqind argat!, Kurse njeri nga argatet (punetoret), u ngreh ne pergjegje te udhetarit dhe i tha: Nuk jemi njeqind argat, po me ardhe edhe njehere kaq edhe gjysma jone edhe çereku jone edhe ti me ardhe me nje shati me ne - atehere behemi njeqind argat!

Sa punetore (argat) ishin duke prashitur ne ate are? Njeriu i thjeshte, kete problem e zgjidhi permendesh, e ju lexues te nderuar, kush mundet ta shtroj ketu ne ekuacion dhe ta gjeje zgjidhjen e vertete edhe te ia qet proven mathematikore problemit ne ekuacion!

Presim njohesit e mathematikes!


Odise

[uliksi31]

Ishin 36 puntore (argat ).

[Odise]

Pershendetje Uliksi31,


ashtu e zgjidhi populli, a mund te na shtroni ne ekuacion mathematikor dhe ta zgjidhni ketu?


Nderime!


Odise

[Odise]

zakonisht barijte dhane shume shembuj te mathematikes popullore shqiptare. Nje shembull eshte edhe ky:

Nje dele, qe pjelle gjithmone femra (po e zeme), pas shtate vitesh, sa dele do te beheshin prej saj, gjate shumezimit?


Odise

[uliksi31]

Postimi origjinal është bërë nga Odise

Pershendetje Uliksi31,


ashtu e zgjidhi populli, a mund te na shtroni ne ekuacion mathematikor dhe ta zgjidhni ketu?


Nderime!


Odise

Si urdhroni profesor :lol:

Kur tha puntori edhe kaq sa jemi edhe gjysem kaqit edhe cerek kaqit edhe ti me ne i bjen; 36+sa ishin eshte 36 + gjysem aq puntore jane
18 + nje cerek jane 9 + ai pershendetsi eshte 1. Kur t'i mbledhim te gjitha keto shifra kemi 100 puntore.
A mundem me u ule ne banke te fundit tash me Hallen dhe Kercovarin, se gjithe kame ndejt ne te fundit.Me nderime :lol:

[Dilaver]

zt Uliksi mirë e paske zgjedhur problemin, pasi qe edhe parashtruesi i problemit e pohon.

Unë po e paraqes pak më hollësisht edhe pse nuk jam njohës i matematikës.

100 punëtor

100 - 1 = 99

99 = x + x + x/2 + x/4

99 = 2x + 3x/4

99 = 11x/4

---->11x = 99 (shumzu me) 4
---->11x=396
---->x = 396/11
---->x = 36
x/2; --->36/2=18

x/4; --->36/4=9

Është e vertetë se ka shum probleme matematikore të cilat as me ndihmen e ekuacioneve apo formulave e operacioneve të ndryshme nuk mund të zgjidhen e njerëzit e pashkollë edhe i kan parashtruar keto probleme por edhe i kan zgjedhur.

[Odise]

Postimi origjinal është bërë nga Dilaver

zt Uliksi mirë e paske zgjedhur problemin, pasi qe edhe parashtruesi i problemit e pohon.

Unë po e paraqes pak më hollësisht edhe pse nuk jam njohës i matematikës.

100 punëtor

100 - 1 = 99

99 = x + x + x/2 + x/4

99 = 2x + 3x/4

99 = 11x/4

---->11x = 99 (shumzu me) 4
---->11x=396
---->x = 396/11
---->x = 36
x/2; --->36/2=18

x/4; --->36/4=9

Është e vertetë se ka shum probleme matematikore të cilat as me ndihmen e ekuacioneve apo formulave e operacioneve të ndryshme nuk mund të zgjidhen e njerëzit e pashkollë edhe i kan parashtruar keto probleme por edhe i kan zgjedhur.

***Mire, dilaver i nderuar - edhe eshte e vertete se ka probleme te mathematikes popullore, qe edhe mathematiciente e larte duhet te djeresiten fort, e pale a mund te gjejne nje zgjidhje, qe analfabetet tane, i zgjidhen me goje e duke njehesuar me gishta te dores!

vetem nje ndihme e shtruarjes, E ZGJIDHJES se ekuacionit ne fjale:

X + X + 1/2 X + 1/4 X + 1 = 100/4

4X + 4X + 2X + X + 4 = 400

4X + 4X + X = 400 - 4

11X = 396

X = 396/11................396:11= 36

X = 36



36+36+18+9+1 = 100
72 + 18 + 9 + 1 = 100
90 + 9 + 1 = 100
100 = 100 (PROVA)


Nderime!


Odise

[Odise]

Po kjo enigme mathematikore, si mund te shtrohet ne ekuacion edhe te zgjidhet?


zakonisht barijte dhane shume shembuj te mathematikes popullore shqiptare. Nje shembull eshte edhe ky:

Nje dele, qe pjelle gjithmone femra (po e zeme), pas shtate vitesh, sa dele do te beheshin prej saj, gjate shumezimit?


Nderime!


Odise

[Dilaver]

Pa ekuacione, mendoj se numri duhet të jetë 127

[Odise]

Postimi origjinal është bërë nga Dilaver

Pa ekuacione, mendoj se numri duhet të jetë 127

*******Dilaver, e çmoj perpjekjen tuaj!

A ka ndonje mathemacient ketu, e nese nuk ka, a mund te pyesni ndonje mathemacient nder ma te fortet, kudo qe mund te gjeni - qe ta shtroj kete problem ne ekuacion edhe ta zgjidhe - me prove?


Nderime!


Odise

[Odise]

Postimi origjinal është bërë nga Odise

*******Dilaver, e çmoj perpjekjen tuaj!

A ka ndonje mathemacient ketu, e nese nuk ka, a mund te pyesni ndonje mathemacient nder ma te fortet, kudo qe mund te gjeni - qe ta shtroj kete problem ne ekuacion edhe ta zgjidhe - me prove?


Nderime!


Odise

ende asgje per kete ekuacion? Nejse, presim........

[ARVANITI]

Postimi origjinal është bërë nga Odise

Te nderuar lexues!

Titullin e kesaj theme, e nxora natyrshem, duke u bazuar ne, mathematiken e popullit shqiptar, si mathematike popullore, ku njerezit e pashkolle, analfabet, qe nuk dinin as te nenshkruanin emrin e tyre, formonin probleme mathematikore, nder ma te nderlikuarat, qe veshtire nje student yni sot, te i zgjidhe drejte permes ekuacioneve, e formulave eprkatese mathematikore! Kemi disa shembuj problemesh mathematike popullore, qe shume veshtire edhe shtrohen ne ekuacione dhe te gjindet zgjidhja e tyre e drejte, kur njerezit analfabet, i zgjidhen me goje, pa shkruar asnje numer, as pa shtruar asnje ekuacion perkates!

Per shembull: nje udhetar, kaloi prane disa punetoreve (argateve te shatit) ne nje are dhe ne vend te pershendetjes, iu tha keshtu: ''Puna e mbare o njeqind argat!, Kurse njeri nga argatet (punetoret), u ngreh ne pergjegje te udhetarit dhe i tha: Nuk jemi njeqind argat, po me ardhe edhe njehere kaq edhe gjysma jone edhe çereku jone edhe ti me ardhe me nje shati me ne - atehere behemi njeqind argat!

Sa punetore (argat) ishin duke prashitur ne ate are? Njeriu i thjeshte, kete problem e zgjidhi permendesh, e ju lexues te nderuar, kush mundet ta shtroj ketu ne ekuacion dhe ta gjeje zgjidhjen e vertete edhe te ia qet proven mathematikore problemit ne ekuacion!

Presim njohesit e mathematikes!


Odise

Kete postim e pashe dhe me nje forum tjeter, identik. Ta vodhen, ua vodhe, apo jeni te njejte?

Po te duash lidhun ne privat.

Gjith te mirat

P.S. Copyright

[Odise]

Postimi origjinal është bërë nga ARVANITI

Kete postim e pashe dhe me nje forum tjeter, identik. Ta vodhen, ua vodhe, apo jeni te njejte?

Po te duash lidhun ne privat.

Gjith te mirat

P.S. Copyright

***Arvaniti, nese e ke pare kete postim identik ne nje forum tjeter, sielle ketu, e shikoje DATEN e atij postimi. Nuk e dij se eshte ky postim imi dikund tjeter ne ndonje forum, NDOSHTA E KA MARRE DIKUSH...

[ARVANITI]

Postimi origjinal është bërë nga Odise

***Arvaniti, nese e ke pare kete postim identik ne nje forum tjeter, sielle ketu, e shikoje DATEN e atij postimi. Nuk e dij se eshte ky postim imi dikund tjeter ne ndonje forum, NDOSHTA E KA MARRE DIKUSH...

Mesa duket jeni te njejte.

[Odise]

PO CILA ESHTE DATA E POSTIMIT E PARA?

KUSH E SHKROI I PARI?